22 Ağustos 1930 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 6
aaa AE A — 6 — VAKIT 22 Ağustos 1939 m Nasıl aldanıyorlar ? Nasıl aldatıyorlar ? Tekaüt kanununda teşkilâtı esasiyeye uymıyan bir yer var mıdır ? Meb'usların kendilerine fekaâilük hakkı aldıkları hafif tabir ile bir mugalatadan ibarettir S.C. fırkası heyetinden Ağa oğlu Ahmet B. bir kaç gündenberi Halk fır- kasının teşkilâtı esasiyeye uymuıyan İki kanun çıkartmış olduğundan bahsedi. yor. Her kanunun bozulması haddi za. tında hassasiyeti tahrik etmesi lâzım! gelen bir hadisedir. Kanunlar gene ka- nun yollarile düzeltilmedikçe idarenin #elâmeti kalmaz. Bunun için Ahmet B. gibi fikir âlemince maruf bir kalem! sahibinin bu ağır ithamına karşı lâ- kayit kalmak mümkün olamaz. Karilerimizden bu hususta henüz tenevvür etmiyenler varsa aşağıdaki satırları takip etmelerini rica ederiz ve hepsinden evvel şünü arzedelim ki teş- Kilâtı esasiyenin ihlâl edilip yanl Bü. yük Millet Meclisi azasının üçte ikisi- hin reyile yapılması icap eden bir ka- nunun mutlak ekseriyetle yapıldığı yolunda bir kanunsuzluk aslâ vaki de ğildir; bunu temin ederiz. ln Bizim bildiğimiz evvelce Ahmet Be- yin teşkilâtı esasiyeden daha İleri gi den masuniyet arzusu idi, şimdi - be! ki Ahmet B. istemediği halde - bir par ti propagandasına zemin aramak arzu- su hüküm sürüyor. Vaktile mecliste de münakaşa edi- İen mesele bakınız nasıl bir yanlış mu- hakeme eseridir: MEB'USLARA TAKAÜTLUK! Size “meb'uslar takaüttlük hakkı hakkı aldılar!,, diyorlar. Meb'uslar ta- kaütlük hakkı aldı demek, mukabilinde tazminat aldıkları meb'usluk için, birli de takat maaşı bağladılar demektir. Birincisi, böyle bir şey yok! Okuyucu larımızın hepsi bilir ki meb'usluğa in. tihap edilenler bu intihaplarında ya bir devlet hizmetinde bulunurlar, kay- makam, muallim, defterdar.... “iken meb'us olanlar, yahut böyle bir vazi- fe de değillerdir, çifçidirler, esnaftır- lar, tüccardırlar.... İşte elimizdeki ta- kaüt kanunu bir devlet hizmetinde o lup zaten bu hizmetinden dolayı taka- üt maaşı almak hakkını haiz bir me mura der ki: “meb'usluğu kabul ede- bilirsin. Bu da bir devlet işidir. Memu- riyetini bıraktığın için takaüt hakkın- dan da bir şey kaybetmezsin, meb'us- lukta geçireceğin müddeti ilerde taka- Üt edilirsen burada geçen müddet de sayılır. İşte, Ağa oğlu Ahmet Beyin teşkila-| tı esasiyeyi çiğnedi dediği hüküm bu dur. BU DÜŞÜNCENİN SEBEBİ? Ahmet Beyi yanıltan şu maddedir: Teşkilâtı esasiyenin bir maddesine göre “meb'uslukla hükümet memuri- yeti bir zat uhdesinde içtima edemez. Mademki takaltlük de memurlar için: dir, mademki Halık fırkası meb'usları meb'uslukta geçen müddeti memurluk- ta geçmiş gibi sayılıyor, o halde, teşki- lâtı esasiyenin aksine hükümet memu- riyeti ile meb'usluk bir uhtede bhirleş- mis oluyor! İşte muhterem profesörün mantığı, muhakemesi bu! HALBUKİ Halbuki görüyorsunuz, kabul edilen bir hükümet memuriyeti yoktur. Hat ta o kadar yoktur ki teşkilâtı esasiye yi tefsir eden meclis, meb'usların hü- Kümetten aldığı muayyen, muvakkat bir işe bile açıkça “bu memuriyet değil- dir. demiştir. Maddeyi anlamak için profesör ol- mıya hacet yok: teşkilâtı esasiyenin menetliği vaziyet devletçe mürakabaya memur olan bir uzvu yani meb'usu mes'ul olan icra teşkilâtının emri altı- na yermemekten ibarettir. Dikkat © İunmak icap eder ki teşkilâtr esasiye memuriyeti hükümetle takyit ediyor. Hükümet memuriyetinin “daimi hir iş ve hükümet işi, olduğu görülüyor mu? Zaten hükümet memuru olan bir zatın meb'uslukta geçen müddetini takaüt maaşının hesabında atmamak, bir hü: kümet işi olmak icin, malüm olan ör. SATILIK ARSA; No. 14, Cami sokağı, Hüseyinağa mahallesi, Kocamustafapaşa (Samatya şimendifer ve tramvay istasyonlarına yâ- kındır. ) 4 dönüm mıktarın- da, sene ve 4 taksitle verilmek şartile 6500 lira, satış pazarlıkla 2 eylül 930 dek hikâyesini çiddi işlere karıştırmak lâzımgelir. BU MADDE YENİ MİDİR? Şimdi gelelim bu maddenin tarihi! ne: Okuyucularımız zannederler ki bu madde de Halk fırkası meb'üslârınım bu son aylarda kendileri için yaptıkla- ri yeni bir şeydir. Hayır, o da değil! Bu madde yede hemen meb'usluk başlıyalı böyle- dir. Merak edenler 21 yıl evvel çıkmış) itakaiit kanununun 6 mer maddesinin sonunda “meb'usların meb'usluk müd- detleri tamamen dahili hisap olur, iba- resini okuyabilirler. Bu madde bütün meşrutiyet müdde- tince de tatbik olundu. Meşrutiyetin kanunu esasisi de işte, aynen "heyeti meb'usan azalığıla hükümet memuri- yeti bir zat uhdesinde içtima edemez... diyor, Ağa oğlu Ahmet B. kanunu esasinin bu hükmüne de yemin etmiş ve galiba 14 şubat 1332 de bu kanun başka bir kanun ile teyit olunurken de meb'us| bulunmuştu. Kendilerini tatmin ederiz: Görüyor. sunuz ki ne o zaman kanunu esasi çiğ- nemiştir, ne de şimdi teşkilâtı esasiye! —— e mez Sabikan mezdimde bulunan Kavala mübadillerinden Nusrartfı Kâzım efendi ahiren yanımızdan çekilmiş ve bizimle münasebeti kalmamış ol Min olunür. > Söve zade Hasan Merkez scentesi: Galata Köprü başında Beyoğlu 2862 Şube acentesi o Mah- eeudiya Ham wlunda İstaniei 2748 Trabzan birinci pastası (REŞİTPAŞA ) vapuru 25 Ağustos Pazartesi 12 de Ga- lata rıhtımından kalkarak İne- bolu, Samsun, Giresun, Trab- x SATILIK EV VE DÜK- KÂN — No. 20-16, İslas- | yor yon sokağı İmrahor İlyas bey mahallesi, Yedi kule, dört oda, iki sofa, iki mut- balı, ve sair müşlemilât al- unda, 22-16 No.lı birodalı dükkân. Hepsinin kıymeti 2 senede ve iki taksitte ve- rilmek şartile 4000 lira, satış açık arttırma 13 Ey- lül 930 cumartesi 15 de Defterdarlıkta. (R-360) * SATILIK EV — No47. Hayuzlu hamam caddesi Şeyh Ferhat mahallesi, Kum kapı istasyonuna 10 dakika mesafede, yüzü 8 metro, üç kat , bodrum katında odunluk ve kömürlük bi- rinei ve ikinei katlarında iki odaiki sofa üçüncü katta bir oda bir sofa, parası pe- şin verilmek şartiyle 1800 | lira, satış açık arttırma 13 Eylul 930 cumartesi 13 Defterdarlıkta. o R-361) | den: Hareket günü yük kabul olunmaz. İzmir sürat postası (GÜLCEMAL) vapuru 25 ağustos pazartesi 14,30 da Galata rıbtımından kalkarak salı sabahı İzmire varır ve çarşamba 14,30 da İzmirden kalkarak (perşembe (sabahı İstanbula gelir. Vapurda Mükemmel vir orkestra ve pa Antalya ( atik m ağustos Pazar Ti de Galai nbtımından kalkarak el Küllük, Bodrum, Rados, Fet- hiye, Finike, Antalyaya gide- Öl cek ve dönüşte merkür İske- 'elerle birlikte Andifli, Kalkan, Dalyan, Marmaris, Kuşadası, Çanakkale, Geliboluya uğr- Ç yarak ecekti Uozcanda N (GELİBOLU) vaj 2 ağustos cumartesi İ7de idare Pi rihtımından kalkarak Gelibolu, bahçeleri, Mehmet ve Beha ! İs olunur. Lapseki, Çanakkale, İmroz, çevrilmesi mukarrer E- Bozcandaya gidecek ve dönüş- İİ seks markalı Açık Otomobil te Çanakkale, Lapseki, Se İİ eylülün birinci liboluya uğrıyarak saat 17-18 e kadar Taksimde 24 Ağustos pazar İzmit pes tası yapılmıyacaktır. ik sah 15 defterdarlıkta (R-292) Jatanbul Dördüneli İcra Dairesin- rebolu, Giresun, Ordu, Ünye, İİ vazolunmuştur. Samsun, İnebolu, Zongulda'ğa Üi Hududu: bir taraf: Tevfik Bey ve uğrayarak gelecektir. resesi ve bazam Weysi Paşs veresesi Hasan Bey bahçesi ve Atiye H. arsası Albus Bey HM: bahçesi, Hüsnü Paşa Beyler) na bahçesi, ve tarafı sakit hanedama alt bahçelerle mahdut, derununda bir kr. İİ m mahallinde diğer hissedarların tel örgü ile ayrılmış bir mahsl vardır bir miktarda eşçarı müsmire ve gayri müs. şın olup beher arşmı bir liradan talip muhâmminesinin hi- İ akçesile beraber 38-450 dosya numara: sile 27.8:930 tarihinde saat 14 ten 16 ya a e üncü İera dairesine müracaatları, Ist tarafı 1 inel sayıfadal ğunu, millete (11 ) milyon liraya mal olduğunu söylüyordu. Bu tafsilâttan sonra Ahmet bey fikeini Işte bütün bunlar Halk fırkasımın son zamanlarda pren- siplerine ve teşkâtı esasiye ka- bunyna eskisi gibi kıskançça rayetkâr olmadığını gösteren misallerdir. şeklinde hülâsa edi- Hakkı Şinasi ne diyor Bu tenkitler karşısında fırkası müfettişi Hakkı Şinasi ni o zaman söylememiş. fih bunun böyle olduğunu ve mesuliyeti mucip bulunduğunu kabul etsek bile bu mesuliyetten Ağa oğlu Ahmet beyefendinin de hisseleri olmak icap eder. Ahmet B. hikâye anlatıyor! Acaba -bu cevap karşısında rem Kanununun teşkilâtı esasiye kanununa mubalif olduğunu söy- lemedim. Bu kanunun balkcılık devresinde bulunan halk fukası- nm prensipine mugayir olduğunu sırrım. Çünkü yüksek memurla- tn maaşlarını tezyit etmek için nihayetünnibaye balktan alınan bütceye (11) milyon gibi ağır bir İ zon, Rize" ilecek dö. İğisesi merhum Mahmut Beyin borcundan yük yökletilmesini ben halkçılık ü t az pi zn Ti dolâyı ihalei evveliyesi İçre ll prensibi İle kabili te'lif görmüyo- resi m * Ölüzere 30 gün müddetle müzayedeye) rum. Bu kanunun müzakeresi €s- nasında ben dağil, 17 arkadaş «leyhinde beyanı (| fikrettiler. Fakat buna rağmen gene kanun "| fırka disiplini namına kabul et- tirildi. Belediye ve tekatit kanunları- na gelince bunların müzakeresi esnasında benim susmuş olduğu- mun söylenmesi bana bir köroğ- lu hikâyesi hatırlattı; ağlardan birisi düğne gitmiş, saz şairi çalıp okuyormuş, ağa uykuya dalmış. Saz şairi bep köroğlun- dan okur çalarmış. Saatlar geç- tikten sonra ağa uykudan uya- tarak âşıka hitaben: « Birazda köroğlu okusanız olmaz mı?.» Âşık gölmüş: * Ağa, akşamdan- beri onu yapıyoruz , demiş. Anlaşılıyor ki bu kanunlar mü- yabıt bulunmuş ta alâkadar ok Günl Belediye kanununun heyeti umumiyesini ve ayrı ayrı hemen her maddesini şiddetle tenkit ederek bilhassa Belediye reislerinin ve Belediye memur- larının nasbı üzerinde tevakkuf ettim ve kanunun heyeti umumi- yesi ile beraber bilhassa bu noktaların (teşkilâtı esasiyenin müsarrah maddesine ve Halk fırkasının o halkçılık O prensibine muhalif olduğunu beyan etmiştim. de ve tarrda tenkit ederek bu kanunun (teşkilâtı Oesâsiye ve kaydettim. Bunun üzerin dede mu- Tekaüt kanununu da aynı şekil- Yeni fırkaya giren yeni meb'uslar var AAA A Lİ. İT i halkçılık prensibine muhalif ol- duğunu uzun uzadıya izah et- miştim, Fakat ne yapalım ki ge- ne fırka disiplini namına kanun- ların ikisi de kabul edildi. Paşa hazretleri bu kanunların teşkilâtı esasiyeye (muhalif olmadığını zannettiklerini beyan ediyorlar. Hakimiyetin millette olduğu ve milletin doğrudan doğruya kendi mukadderatını kendisi idare eder, Esas ve memüriyetle meb'uslu- ğun içtima edemiyaceği teşkilâtı esasiye kanunumuzda &sarahat ve katiyetle kaydedilmişken şah- si zeminlere ve tefsirlere bu hususta yer kalmadığı açıktır. Jzmir meb'usları ne diyorlar? İzmir meb'usları Enver ve Oş- man zade Hamdi Beylerin ye- ni firkaya dahil olacakları bak- kında kaydedilen şayialar üzeri- rine İzmir gazeteleri Evver ve Hamdi Beylerle görüşmüşlerdir. Enver B, hulâseten: — Yeni fırkayı memnuniyet ve muhabbetle karşıladım. Tebrik ettim. Ben Cümhuriyet Halk fırkası namzeti olarak B- yük Millet Meclisine iltihak et- miş bir meb'usum. Üç sene &- leddevam itimat reyi verdiğim İsmet Pş. hükümetine bu ftima- dı selbedecek hiç bir sebep ve mabâl göremiyorum. Mecliste münakaçamn şiddet- li olacağı söyleniyor, diyorsunuz. Bunu bende arzu ederim. Ten- kit bir haksa takdir edersinizki müdafaa da bir vazifedir. Biz takdir kttiğimiz Ismet Pg.“hü- kümetinin (siyasetini “elbette kürsii milletinde müdafaadan 4 ciz değiliz. Bizim de verilecek cevaplarımız vardır. Osman zade Hamdi B. de demiştir ki: — Evet İstanbul gazetelerin- den bazıları yenı fırkaya geç- timi yazmışlar, Fırkamı değişti, kakkındaki © şayiaları hayrete şayan buluyorum. buraya yalnız dinlenmek için geldim. Hamdi B. bundan sonra mu- habire gölerek demiştir ki: — Şimdi karşıya geçiyorum. Fakat yanlış anlamayınız: Karşı» yakaya, evime gidiyorum. C.H. fırkasında Dün bazı kararlar verildi Dün C, H. fırkasında müfet- tiş Hakkı Şinası Pş. nın riyase- tinden kaza ve maliye mutemet- leri büyük bir içitima yapmışlar- dır. Bu içtimada yeni fırkaya karşı ahnacak vaziyet görüşü müş ve kâtibi umumi Saffet beyden gelen tamim okunmuştur. Bundan sonra yeni beledi- ye intihabı etrafında müzakere- ler yapılmıştır, Deniz ve güneş banyoları Tıp fakültesi fizik tedavi şefi Dr. Osman * Cevdet Bey bu isimle küçük, İskat kıymetli ve faydalı bir eser neşret- miştir. Deniz ve €ş banyolarının te» sirleri ve nasl yapılmalar > eriği hakkında âçık izahat ihtiva eden bu kitap bu mevsimde herkes için Tüzüm- İ Mudur, Çocuğumu nerede okutayım diyenlere Feyzi-Ati, Robert Kolej, Konstanti. nopi Kolej, Sen Jozef gibi yüksek meke teplerin muhiti olan Bebekte yalı boyun- da 4 ve 6 odalı Banyo ve havagazi ter tibattı daireler ekven fiarla kirslektir. Ro- bert Kolej mektebi deniz kapusunda Ahmet efendiye üracası
