22 Ağustos 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1
22 AĞUSTOS 1930 5 inci sene, Ne 1627 KUSHASI 5 KURUŞTUR ; i . Bir hakikat Y 'ekiller Devlet işlerinde sıkı bir mü- ii rakabenin füzum ve , faidesini|—7 inkâr etmek olur mu? Bunun Üzerinde - fazla edebiyat yap” Mak lüzumsuz bir yorgunluk Slur. Yeni politika safhalarını mütalcada hükümlerimizde a- dalet ve isabet olmak için $u noktayı iyi tesbit etmek 18 #mdır? Cümhuriyet Halk Fır- kâsı, yeni fırkayı hülüs ile kör Şıladı. Onu, vaziyetin ve Zâ-| Turetin tabii bir mahsulü diye aldı. İnkişafma mâni olmak €ğil bu yeni teşekkülün yü- mümesi için elinden gelen yar- dımı yaptı. Çünkü iktidar mev- künde bulunan (| fırka kanidir ki, Serbest Cümhuriyet Fırka- 81 onu zâfa uğratacak değil, bi- lâkis kuvvetlendirecektir. Resmi ve gayriresmi bazı ec- nebi dostlarımızdan şu mütale- «ları “işitiyoruz: — “Memleket idaresinde her #€yden evvel sıkı bir disiplin lâzımdır. Bir o hükümetinen iyük O kuvveti, otoritesiğir, ilde ve hariçteki o manevi Müfuzudur. Halbuki nekadar Samimi olursa olsun, bir muha- İcfet fırkası bu nüfuzu mürla 4 sarsar, O halde Türkiyenin iktidar mevkiinde bulunan fır - ka; böyle bir teşekküle (niçin Müsait bulunuyor?. Soviyet ve "aşizm idareleri; memlekette bir devlet otoritesi yapabildik- ti için muvaffak oluyorlar ve prensiplerini kolaylıkla yürü- tebiliyorlar!,. Hemen söyliyelim ki, biz her kanaate, her içtihada karşı de- rin bir hürmet duyarız. Onun İşin başka memleketlerin idare| tarzlarma, o memlekette yaşa Yan siyasi içtihatlara tarizde bulunmak aklımızdan geçmez. Her memleket; idare tarzını ha lin zaruretlerinden almak mec- buriyetindedir. "Tyirkiyenin ida- te şekli Cümhuriyettir. Yürü- Yen hakikat; Cümhuriyetin i- taplarından başka bir şey de- Sildir, Türkiyede ne şahıs, ne| de fırka diktatorası mevzubah-| #olamaz, Zaman zaman alınan idari ve siyasi tedbirler; mün lasıran bu rejimi takviye gaye” #ini istihdaf ediyor. Yoksa bu Memlekette fikir hürriyeti, vic- hürriyeti, her vatandaşın si- Yasi haklarına malikiyeti asıl- ir. Günlin endişeleri (yalnız bir nok toplanabilir: Lider- lerinin, müessislerinin bütün Samimyet ve hüsnüniyetlerine tâğmen © Serbest Cümhuriyet Fırkası, halin zaruretlerine, ih- tiyaçlarma cevap verecek yol Ha asilânc hareket edebilecek midir?, Gerek kendi memleketi mizde, gerek başka ( yerlerde muhalefet fırkalarının verdiği erslerden istifade edecek mi” Ağrıdağı üstlerini idare ede, ve hariposlal ola, rekât yapılması için heyeti vekilenin rzederse ta, vaziyet ne eylâlde başlanacak ve harekâtlarına devam etmektedir. Tebrize sürdükleri Yusul Aptal ve a- ilesini kâmilen öldürdükleri de şayi. dir. Diğer taraftan öğrendim ki, Ağrı dağının mukadderatının.. taayyünü pek yakın olduğu işin orada bulunan İsiler ve hudut boyunda bulunan ba- zlar hükümetimize dehalet ve arzı hizmet etmişlerdir. Bunlar bu vaziyetten yalnız İran- ileri ittiham etmekte, (Hobyan) ce- miyeti ile Taşnak cemiyetlerinin İran topraklarında faaliyet göstermelerine) İranın müsaade ettiğini ve hatta mu- avenet ettiğini ileri sürmektedirler. Ağrı da da vaziyette bir değişiklik Ağrı dağında kar fazlalaştığından şa-| İİ İN İN İN LR a Raşmakarriri: Siirt Meolsmsuz NEMA HEMEN 2 imei sahifede 1— Tarihi tetrikamız: Âli — : t 1 Neziha Muhiddin Hm, yeni tırkaya gaçtit 2— M. Fast Bey mektepler. Ş deki edebiyat dersleri ve ğini iste 4 üncü sahifede i—felek Z-Hihâye 5 5 inci sahife 1— Sinema alemi EE BUGUN çok ver- yor Roman) Heyeti Gazi köşkünde toplandılar baslırmış ve muhtelif işte onlardan birisidir. (4) Ağrı harekâtının daha fazla uzamıya tahammülü yoktur h m firari Ihsan Nuri avenelerile beraber çektirdiği biriki erlere dağıtmıştır. Bu resim İhsan Nari Ceniup hududunda taarruz tur, MARDİN, 20 — Şehirde tam bir sükünet hüküm sürüyor. Herkesişile gücü ik meşguldür. Bazı sergerde- İer Habap nahiyesine girmişlerse de bir az sonra Suriye hududuna kaç. | diril, mağa mecbur olmuşlardır. lapılan tahkikata nazaran bu ser- gerdelerin hepsinin vaktile toprakla. rımızda oturdukları ve cerh, katil, hırsızlık, yolkesicilik cürümlerinden dolayı memleketten kaçtıkları anla şılmıştır. Bu şakillerin hareketlerine riyaset eden Haço vaktile Mardinde epi zaman bulunmuştur. Haço ve etra- ANKARA, 20 — Şark hududun-| fındakiler tamamile cahil ve iptidai yoktur. | insanlardır. Haçonun tecavüz etmek için Ha- aaeasanemaaanaasaaaiekea eee “aseeeaeerereee e. .. Ağaoğlu Ahmet Bey durmadan söyliyor karar verdiği malimdur. Bu harekâ-| çete takip edilmektedir. Urfa cihetin! sıdır. etsin! de hudut emniyet altına alımmıştır Umumi müfettiş İbrahim Tali B.| kete geçmesi bı iranllar hudut Üzerinde tahşidat | Vama gitmek üzre Bitlise vâsıl olmuş! husulüne tamamı Mardin ve civarında bugünlerde şa- Mardinde Müzakerat ve muhaberat ne netice verirse versin eylülde Ağrı meselesini kökünden kesip atmıya mecburuz... ANKARA, 2i — Ağrıdağında ha-j kiler bir az daha aşağıya inmişlerdir. bap nahiyesini tercih etmesinin sebe- eden bi burada askeri kuvvet bulunmama- Fakat vilâyetimizin derhal bare- mdni olmuştur. Yanı dikkat bir vak'a yoktur. Henüz teeyyüt etmiyen bir haber ri ile asiler arasında o şiddetli müsademeler başlamıştır. Her iki taraftan da ölenler ve yara- klar vardır, Gelen bazı haberle- re göre Kürt isyan ve hareketi İrana da sirayet etmiştir. Türk - İran münasebatı Tahradan bildiriliyor: — İ- ran hariciye nezareti Türk or- ( Devamı altmcr. sahifede ) C.H.F. Dün teşkilât re isleri toplandı dir?, Dileğimiz, yeni fırkanm 3 SE e & yolin muvaffak olmas mi epi fırka belebiye intihabı- |Mahatisisr namına uhakkak ki, onun muvaffak müracaat edenlerin olmaması; nihayet siyasi ter- biyemizin henüz kemal nokta- sma varmadığını, memleket me hafii karşısında küçük hisler- - den tecerrüt edemediğimizi gösterebilir. Yoksa rejimi ök dürmek, Cümhuriyet prensip- lerini boğmak gibi bir | ükibe atıra gelmez. Çünkü Cümhu- Serbest Cühuriyet Fırkasının Galatadaki muvakkat bürosun- da dünde chem miyetli faaliyet Yiyet rejimini tutan ve yürüten olmamıştır. büyük Kudret ve milli şuür bu Yalaz v0 memlekette ebediyyen yaşaya aydolunmak is âktır. Bilinmesi lâzım olan riyenlerin di hakikat budur! durması için İ- Siirt meb'usu cap eden taah- hüt varakaları ab ve istiyenle » tevsi edilmiş tir. Bu taahhüt sameler aynen söyledir: Lâyik bir cümhuriyetçi ve milliyetçi sıfat ve SSerbest Cümhuriyet MAHMUT M. M. Müsteşarı Bursada BURSAS 21 (Milliyet) Mi li Müdafaa Müsteşarlığına tayin edilen Derviş Paşa mezunen bu geldi. i Asım Bey Başkâtip a. İansztile Şükrü Bey Bulg: İ o Ahımı İ tana giden matbuat heyeti arasn- $ f da olduğundan iki haftadır Politi- İcmalini yazamamıştı. Arkada- yımuz Bulgaristandan avdet etti- ginden karilerimiz yazısını mutat olan dördüncü şayıfamızda bula- lir. İfırkası programını benimsedi Bu programın tatbik: için revim İe, fikrimle çalışmağı taahhüt ederim. Bu taahhütnamelerin altı im rafından adres, doğduğu yer, İl zalandıktan sonra imzalavan ta| (Devamı altıncı, sahifede ) İC, H. Fırkası İstanbolde önü. | peyderpey tesbit edilmektedir. | na girmeye hazırlanıyor. Serbest Cumhuriyet fırkasına yeniden dört mebus daha iltihak etti Gazi Hz nin hemşireleri Makbule Hanım 'd üfettişi mahiyeti anlaşıldı kası İstanbul teşkilâtı reisleri Müfettiş Hakkı Şinasi Paşanın İriyasetinde bir toplanma yap. İmışlardır. Bu toplanmada Kaza ve nahiye reislerinin hemen hep si ve vilâyet idare beyşti hazır İbulunmuştur. Bir buçuk sant ka İdar devam eden tiha hasbihallerde bulunulmuştur, Öğ ize göre C, H. F. teşkilâtından ayrılıp yeni fırka. ya geçen hemen hemen hiç kim İse yoktur. Bilâkis yeni aza kay. a teklifler vuku. Teşkilât reislerin. ğe gelen raporlar hakkımda edindiğimiz hususi ma lâmata göre yeni fırkaya gidip: i mahallem namına müra caat ediyorum. “Hepimiz hazı- nız... diyenlerin çoğunu ya hiç fırkaya alınmamış, yahut ta muhtelif sebeplerle fırkadan çı- karılmış olanlar teşkil etmekte. dir. Gene öğrendiğimize göre ATİNA, 20 — Romadan bil. me göre İranda bir is- yan baş göstermiştir. İran aske- Dün Cümburiyet Halk Fır.' iZJrana cevap | Vekiller heyeti Gazi iköşkünde toplana- irak Irana verilece cevabı görüştüler | i Husrev Bey, U yok, diyor ; harp ihtima-i KAPLICA, 21 (Mülliyet) — | Dün gece geç vakit ve bugün Ga- si Haaretlerinin köşkünde Tahran İ $ Sefirimiz Hüsrev Beyin iştirakile | £ Vekiller heyeti toplandı. İrana ve- $ rilecek cevabın esasları görüşüldü. İ Maamafih, Hariciye Vekili bana | beyanatında: $ —ietirahat ediyorum. İrana ce- Hüsrev B. Gazi Hz. ne veda &de- rek İstanbula hareket etti. Bana eylülün üçünde Tahranda buluna cağım, vaziyette değişiklik olma- dığmı, harp ihtimali mevcut bu- ” söyledi. İsmet Pp i rahat ö künde istirahat etmektedir. “Müdahale yok! Dahiliye vekilinin mühim beyanatı Karşı fırknın propa- ganda mitingine İmüsaade edilecek mi? KAPLICA (Milliyet) “suların! Dahiliye Vekili Şükrü Kaya Bey bana şu beyanatta bulundu Burada iki gün kalacağım. Be lediye intihabatında hükümetin vağifesi kanunları tatbik etmek ten ibarettir. Bittabi intihabat tamamen serbesttir. Hiçbir fırka lehine müdahale mevzubahs 0- lamaz. Dahiliye Vekili Serbest Cümhuriyetçilerin intihap pro- pagandası için miting yapacak- ları sualine dedi ki: Miting mi yapacaklar? — Tecemmu Kanununa mu gâyir hareketlere müsaade edi- İlemiyeceği tabiidir. Kanunen labilir. Üçüncü fırka teşekkül e ( Devamı altıncı, sahifede ) Ses ve nefes! Selim Sırrı B. bu yeni terbiyeden bahsediyor Şehrimizde bir tiyatro mek- Sırrı tebi açılacağı ve Selim Beyin de bu mü > essescde mual- lim olacağı yö zılmıştı, Selim Sırrı E İbu hususta bir muharririmize demiştir ki? İ “— Henüz bö İe bir şey hak kında o malüm: İtm yoktur. Ya İniz işittim. Ma ekâleti dı 4-2a5 İtahsisat verecek- . 5. Sırı B | Fakat zannediyorum ki bu İvazifı deruhte etmeme şim- diki vazifem müsait ( değildir. İVekâilet beni işimin başından Jayınmayacaktır. Olsa olsa kız! rım böyle bir teklifi kabul ede: İler. Bizde şimdiye kadar ses nefes terbiyesi diye bir şey linmiyor. Darülbedayide artist- lerimiz, söz söylerken — nerede nefes alacaklarını bilmiyorlar. miş, İmüzdeki ilk intihap olan Şehir Meclisi intihüben; de kazanabile ek elneriyeti dilimi > Mairvazk yoktedir. Fırka bu bstibâp &- | ğin güel irak de Sıvaslan umumi bir manzara. Şimendüfer siyasetini 30 ağustosta tes'it edeceğiz O gün Ankara - Sıvas hattının Açılma me- müsaadesi alınarak miting yapı! rasimi vapılacak, İsmet Paşa Hazretleri mühim bir nutuk irat edeceklerdir Merasime Büyük Millet Meclisi namına da bir hey'et ANKARA, 21 (Telefonla) — Ankara - Sıvas hattmın resmi küşadında bulunmak üzre Bü- yük Millet Meclisi namma bi. heyeti meb'use davet edilmiş- tir. Resmi küşada iştirak ede- $ cek olan bu heyet Meclis reis j vekili Trabzon meb'usu Hasan Beyin riyasetinde olacaktır. Heyet gazeteci meb'uslar- dan Yunus Nadi, Asım, Necmet tin Sadık, Mahmut Beylerle Di- ! vanı riyasetten Falih Fıkrı Bey ve diğe bir zatten ibarettir, Açılma merasimi nasıl olacak ANKARA, 21 (Telefonla)— 30 ağustosta yapılacak olan Sı- vas treninin resmi küşadma ait programlar ihzar edilmiştir. Bu programa göre davetliler dave. tiye verekasında yazılı tren ve vağonlarda kendilerine tahsis edilen mahalleri işgal edecek- lerdir. Davetiye verakalarmın yerine kaim olduğundan devletli ler bunları trendeki hususi me- mura gösterecekler ve resmi kü şada ait madalyonu © alacaklar ve göğüslerinin sağ tarafına ta- kacaklardır. Davetliler seyahat iştirak ediyor (X) Sıvas Belediye Reisi de ogün bir nutuk söyllyecek leri esnasında istediklerini, kol larında kırmızı bantlar bulunas meniuru mahsustan talep ede- ceklerdir. Sıvasa varıldığı za man takı zaferden 50 metrede (Devamı altıncı. sahitede ) Izmirdetevkif edilen ko- münistler dün getirildiler İzmirdeki komünistlerin Istanbul- dakilerle sıkı bir alâka muhafaza ettikleri anlaşılıyor.. İzmirden şehrimize nakledi-| İstanbuldaki komünistleri ile lerek muhakemeleri burada tev hiden yapılacağını yazdığımız dört komünist maznunu dün Adnan vapurile İzmirden şeh- imize nakledilmişlerdir. Yedinci istintak ( dairesince sugün isticvaplarma başlana- caktır. İzmir komünistlerinin pr — gr pek siki alâkaları olduğu anla şılmaktadır. İsticvaplafı netice sinde mühim bazı hakikatlerin meydâna çıkacağı o muhakkak görülüyor. Henüz Adanadan beklenen komünist gelmemiş. tir. Komünletler adilyeye götürülürlerhev
