22 Ağustos 1930 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

. Padişah hiçkimseye emniyet — ket edeceğine dair yemin vara © kası alınır vç saraya rlavet e. tari Talısin Paşanın Hatıratı.. WEBA (Tercüme ve iktibas hakkı mahfuz: Samsuna sultan bir heyet gönderiyor No:12 etmez, mühim şeyleri bizzat tahkik ettirirdi.. 0 Sultan Hamidin başhekimi Mevroyini Pp. içim yıldızda yaptırdığı höşk.. O aralık Ermeniler Samsun-|dilir. da bir i ihtilâliye vukua) | Sultan Hamit, Cevat Paşa getirmişlerdi. Ermenilerin teşvilnm artık kifayet gösteremedi- katı hariciye ile memleketimiz-İğine hükmedince tebdili lüizu- de ik kargaşalık yapacakları | ve m ri Mabey in- ve bu suretle meseleyi Avrupa-'ci Hacı Ali Paşa vasıtasile ken ya aksettirerek bir müdahalei disinden mührü Sadareti aldır- en yol ekiz ane e Gir Sait Paşaya tevcih eri malüm idi, Samsunda Er- olundu. meni vak'ası hâdis olunca Sul- tan Hamit ziyade telâşa düştü. Ermeni kıyamının asker ve jan- darma kuvvetile bastırılabilece-| tirmeğe, yani vazifesi / hitam ği şüphesizdi; fakat Avrupada-| bulduğunu kendisine tebliğ et- ki Ermeni rüesayı fesadı Türk|meğe memür edilen bu Hacı A- milletini zalim ve hunhuar, Er-) li Paşa kimdir?. weni milletini de mazlâm ve ze-| © Unvanı mem vale mahküm göstermek için|beyinci ver vezir olduğu- muttasıl propaganda yapmakta'na göre bü zatın uzun" müddet ve bilhassa kadın mahafilinden| devlet memuriyetlerinde bulun hayli istifade etmekte oldukla- muş, tahsil görmüş, lisanaşi- rından Samsun Ermenileri üze-İna bir kimse olması kuvvetle rine sevk olunacak kuvvet vası| zannedilir. Halbuki Sultan Ha- tasile yapmak tedibatın Av|midin başmabeyincisi Hacı Ali rupaca bir Ermeni katliâmi tar| Paşa hiç te böyle değildi. Hün gında tefsir olunması ihtimali|kâr. bu Hacı Ali Paşayı valide vardı. Böyle bir tehir ve . İliğinin - Maçkadaki Saime nin avakıbini nazarıdikkate alan! görmüştü. Tahta cülüs ettik- Sultan Hamit, meselenin mahi' ten sonra valideliğinin ve hem yetnini tahkike lüzum” gördü. | şiresi Cemile Sultanın dairele Zaten Sultan Hamit gerek merjrindetki emektarlardan bazıları- keziyet siyaseti, gerek hiç kim RE seye emniyet edememek âdeti |: saraya aldığı gibi Hacı Ali icabınca bu kabil mühim hâdi.| Efendiyi de odun ambarı eminti te ö Seg -.iğine ta işti, Bir müd- seleri kendi vesaiti ile tahkik! 5'n© taYin ginişti ş ettirirdi. Samsun vak'asını karşı SE KE Üci KD > layabilmek için oraya bir tahki| LR i il k a ayı d İLE heyeti > gönlermeğe rar ZE getiri İmiş, nihayet Şişlide il Peşin gel İ Osmanbey namile maruf mahal verdi. Şefik ve Celâl Paşalarla | 1. e is 3 : İeye ismini vermiş olan b: Mecit Efendi ve Ömer Beyden r beyinci Osman Beyin vefatı mürekkep bir heyet teşkil olun i. N > ki :ı. İzerine rütbeli Vezaret tevcihile du, lâzım gelen direktif verile- KL MİK Pezü barraabeymil ol rek gönderildi. Bu heyetin tah) mastu Ma kikatından ihtilâl hazırlıkları! ii > am gittikçe artmakta olduğu) ,,, prada istitrat kabilinden bir noktayi zikretmek isterin arlaşılmıştı. Bir taraftan da| a ü üne ii Kaymakam ve Mutasarrıf int safhalar > b liden | ürzetmeke idi. Bultan Hamit) gelen İotzan teskerelrine, ini Çevat Paşanın lüzumu kadar ki lap olunan kimselerin tercü- fayet gösterememekte olduğu- | meih â tedil K ş ihal varakaları raptedilmek na hükmetti. Artık o dakikadan ji, ii İusuldendi. Bu istizan teskere- itibaren Cevat Paşa hakkındaki! ri hi oy itimat zail olmuştu. Hünkârmi cope sepereye okuyan hâlindi Ki la Babığli, mabeyinci ve başkâtip bir kere) inden, sözlerinden, Babıâli-d. tercümeihal varakalarını o- | nin maruzatını tarzı telâkkisin-| kur, Sultan Hamit bu zevatın den, verdiği emirlerden, Sadrıi-| Mektebi mülkiyeden mezun 0- zam Paşa saraya geldikçe vaki| yap olmadıklarma dikkat eder- olan tebligattan anlıyordum ki |di. Hünkâr Mektebi Mülkiye- Cevat Paşanın ikbal günleri sa-| yi kendisi tesis etmiş olduğu İ-| yılı idi ve zevali yaklaşmıştı. | çin bu mektebin o mezunlarma| Sadarette ikbalin idbara in-, bir kıymeti mahsusa verir, her) kılâbı hakikaten feci ve hazin-| sene tevzii mükâfat merasimine dir. Bir gün evvel konağının saraydan bir Müşir ile bir ma- içinde “ve arabasmın etrafında | beyin kâtibini göndererek mek ihtişam ve debdebeden geçilmi| tep (o mezunlarını saat gibi he- yen Sadrazam bir gün sonra diyelerle teşvik ederdi. Hatta sukut ediverince her şey birden | mekâtibi âliyeden birinci ve söner, herkes birden el çeker. kincilikle neşet edenlere veril İkbalin nihayet bulacağı gün, mek üzere ihdas etmiş oldu- meselâ Sadrazamın o bermutat|ğu altın ve gümüş maarif ma- saraya geleceği güne müsadif| dalyesini ilk önce mektebi mül ise konağına bir yaver koşturu| kiye mezunlarına vermişti. *lur. ogün saraya gelmemesi| | Hülâsa Babrâliden Mutasar ferman buyurulduğu tebliğ o- İrıfirklara ve kaymakamlıklara lunur, bü sırada Sadaret kime | inha olunan zevatm Mülkiye tevcih olunacak ise onun kona-| mektebinden o mezun olup ol- | ğına , başka bir vasıta gönde) madıklarına dilekat eder ve böy! © rilerek elinden teminat senedi|le olmuyanların memuriyetle- | ani rizayi âliye muvafık hare-|rini tasdik etmiyerek iade ey-| yı y iy y e Bir Sadrazamdan memuriyet alâmeti © olan mührü alıp ge) “ların hepsi iyi. Fakat İhalde ortada görünen iİman nazırı M bahsettiği hudutlar bugün Le- | jaçılarak Hacı Ali Efendi bura-|y “ MİLLİYET HARİCİ HA CUMA ERLER.. Iki devlet Aralarında bir türlü anlaşamıvorlar M. Briandn ortaya attığı Avrupa Birliği tasavvuru haki kat sahasına girecek mi? Eylül yaklaşıyor. Önümüzdeki eylül de Cenevrede toplanacak olan Cemiyeti Akvam içtimar Avru pa Birliği etrafında da (büyük bir faaliyete şahit olacak. Bun şimdiki bir şey var ki o da Avrupa Birliği bah ortaya atıldıktan sonra, bugün kü Avrupa haritasinı tesbit et İmiş olan muahedelerin yeni baş tan tadil edilmesinin de başta Almanya olduğu halde umumi harpten mağlüp çıkmış olan devletler tarafından istenmesi- dir. Son günlerde bilhâssa . Al İman nazırlarından bazılernin M. Zil ski bugünkü Alman © hudutlarının vaziyetinden şikâyet etmesi ve, bu hudutlar hariçinde kalan ırk taşların kurtarılmasından bah- sedilmesi Avrupa Birliği tasav- vurları katşısında bir soğuk su tesiri yapmadı değil. Almanya Lehistan münase- batı bu yüzden yeni bir sarsin- tıya oğrumış oldu. Çünkü Al Treviranusun zeçmiş olan bazı yerle rıları da istihdaf edi- vadan gelen haber İere göre Lehistan hariciye na- zarı bu hususta Alman hüküme &i nezdinde teşebbüsatta bulun maktan kendini alamamıştır. Varşovadaki Alman maslâ- hatgüzarma protestoda bulunan M. Zaleski, Lehistanın bugün- kü mülki temamiyeti aleyhinde olan bu kabil beyanatın iki d let arasındaki münasebatı bütün ihlâl edeceğini söylemiş tir. Almanya - Lehistan münase batı bir türlü yoluna giremez- ken böyle yeni bir takım müşkü lât çıkması iki memleketin ara- sını açtıkça açıyor. Bu vaziyet- te Avrupa Birliği ne olacak? Bugünkü hallerinden mem- nun olmayanları tatmin edebil- mek eski galipler için kolay ola cağa benzemiyor. histana ri ve Al Adliye tahkikatı NEVYORK, 21 A. A. Nev- york valisinin asliye teşkilâir hakkında bir tahkikat açmağa karar vermiş olduğu bildirili- yor, Bu kararm saiki vukua gel miş olan bir sürü rezalettir. Bu rezaletlerin en barizi sabık hâ- kim M, Jorj Ravard hakkındaki ittihamdır. Mumaileyhin 1927 tarihinde memuriyete tayin €- dilmek için muhtelif politika- cılara 10 bin dolardan fazla pâ- ra vermiş olduğu iddia edilmek tedir. Takibat bütün hâkimle- rin bü suretle tayin edilmiş ol- dukları hususunu ve onların ba rodaki hattı hareketine de teş- lerdi. (Bitmedi) | mil edilecektir, Matbuat bu ka- rarı alkıslamıstır Belçikada Dolandırıcılar Hepsi. yakayı ele vermiş.. ANVERS, 20. (A. A.) — Elizabetvil postasının vürudun- da Lizbon İskelesinden vapura binmiş olan 15 portekizli porte kiz polisinin talebi üzerine tev- İkif edilmiştir. Bunlardan iki | Portekiz adliyesine teslim ed lecektir. Mevkuflar, bir takım İhemşerilerine 600.000 frank mu abilinde Anverste Amerikaya icret etmeleri için lâzım gelen İevrakı tedarik edeceklerini va- İ detmişlerdi. Halbuki, onları An- verste bırakıp savuşmak niyetin | de idiler, Mevkuflar memleketle rine iade edileceklerdir. Fransada Avrupa birliği PARİS, 21 A.A, — Salâhi yettar mahafile nazaran M. Bri andın'bir Avrupa federasyonu ihdası hakkındaki projesi doğ- rudan doğruya Cemiyeti o Ak- vamâ gönderilecek ve (orada devletler tarafndan müzakere edilecektir. Müzakeratı etmek maksadile M. Bı di muhtırası ile Cemi vam azası olan Avrupa devleti rinin cevaplarını harfiyen ihti- va edecek bir mavi kitap neşret mek niyetinde olduğu rivayet olunuyor. Bu kitabı eylül lenmeletedir. Grev bitiyor PARİS, 21 A.A. — rahhaslarının uzlaşma esasına müstenit formülünü kabul ettir- diğinden Lil bavalisindeki men sucat amelesi grevi | bilkuvve demektir. | ' im Bugun yapılacak kalar senenin İstanbul mıntakası heyetle- rinden bazıları şampiyona maç- İlarını ikmal ettikleri halde bazı İlart henüz bu maçları yapmadı- İlar. Bu meyanda olan boks'heye ti de birincilik müsabakalarmı Jbugün yapacak ve intaç edecek- tir. Boks heyeti gayrimüslimle- rin de bu müsabakalara iştiraki ne müsade ettiğinden maçların her seneden daha hararetli ola- cağı muhakkaktır. Müsabakalan dahil olacaklar içinde - Galatasaraym genç ve kıymetli boksörü Melih ile Nec- mi, başlarında Müsameddin ola rak dokuz bahriyeli, Kumkapı kulübünün son zamanlarda shun #azaman çalıştırdığı gençler, bidayetinde | devletlere tebliğ edileceği söy-| Lehistan protesto ediyor.. Bir Alman nazırının ateşli beyanatı Leh hükümetince çok soğuk karşılandı. ingilterede Bedbin..! Sabık Maliye nazı- rının nutku LONDRA, 20 A.A. — Minsterde İ irat etmiş olduğu b “ Churchill (Çurçil? bükümetin Hindis tanda takip etme te olduğu siyaseti iddetle tenkit et miştir. Mumaileyi Afridislerin yapm olduğu akının İn İgiliz O nüfuzunur düşmüş olduğu er aşağı bir o derec İ olduğunu beyan « miştir. Bahri mus hedeye telmih e hatip bu mua in İngiltere sıyada oldu- ğu kadar Avrupada i da tehlikeli olduğunu beyan eta Mumaileyh, sözüne devamla ki: Diğer devletler bahri kuv ini artırıyorlar. Biz ise Aksayi- a düş te karşt tica- i müdafaa €demiyeceğimiz gibi Fransız tahtel- bahirleri ve filoları karşısında Akde- niz ve Manş denizi tarikile de erzak nakletmeğe muvaffak olamıyacağız. Hindistan hududunda SİMLA, 20. — (A. A.) - Resmen bildirildiğine göre Pe şaver mıntakasında vaziyet fev. kalâde kespi salâh etmiştir. A er dağıtılmış ve mmtaka bu suretle düşman dan tathir olunmuştur. İh İsi Jspan yada Yeni intihabat MADRİT, 20 (A. A.) —Me- Mesai | sai nazırı intihabatın 1931 kanu| edeceğini natık bulunan intiha- nazırı M, Laval patronlar mu-| nu esasisinde icra edileceğini ga! hata ait ıslahat projesini kabul) zetecilere beyan etmişi MADRİT, 20. (A. A.) huriyetperver radikal fırka amı aktetm İc Bugün kazanması muhtemel boksörlerden Melih ve Necmi Beyler Boks birincilikleri olan bu müsaba- şampıyonlarını tayin edecektir. Musevi boksörlerden Maks ve Menaşe, Rum boksör Yorgos) İen kuvvetli unsurlardır. Boks heyetinin bizzat mes'u liyet ve nezareti altında yapıla- cak olan bu müsabakalar hiç şüp hesiz ciddi ve muntazam ola- caktır. Maçlar bugün öğleden sonra Taksim Stadyomunda icra edi- İHecektir. Boks heyetinin musip İbir mütalea ile boks birincilik İmüsabakalarına 25 kuruş gibi İctiz'i bir duhuliye koyması bu | harareti maçların büyük bir ka, İlabalık tarafmdan seyredileceği ni anlatmaktadır. Genç boksörlere muvaffakı- yetler temenni eyleriz. unsurların-| al “© Niçin a2? İran, aşireti tecrit Emre itaat etmiven Hükümet müfrezeleri yüzlerce kişi öldü TAHRAN, 21 A.A. lerin silâhtan tecridi hakkında verilen umumi nee eri silâhidll ediyor valf roi ayit iretler le bir aşiret ça Hükümet tarafından etmiyen İranın Hamidi aşireti ile müfrezeler â şiddetli müsademeler olmuş ve birkaç yüz kişi Aşiretin gösterdiği mukavemet pek yakında kırılı ——— — — Edebiyat münakaşası bil ii | Kongre mesaisine edebiyat usullerin ANKARA 21 (Telefonla) — Eâebiyat kongresi bugün son iç timamı aktetmiş ve mesaisine nihayet vermiştir. Kongre, lise #ördüncü sınıf programlarından eski edebiyata ait nazım ve nesir şekillerile lâfız ve mana sıfatla | ma ait kısmının tamamen tay- yolunmasını karar altna almmış' ur, İçtimaa riyaset eden Maarif | Müsteşarı Emin Bey, kongre! Pirinç ve pamuk | mütehassısı ANKARA 21 (Telefonlu) — İktısat Vekâleti İtalyadan bir) İpirinç mütehassıs ve pamukla» rimızın ıslahı için de Amerika- İdan bir pamuk mütehassısı ge- tirtmek teşebbüsünde bulundu. | Almanyada Baviyera kabinesi İ MÜNİH,20.(A. A.) —Ba İviyera diyeti hükümetin ha ye ait bir takım emirnameleri: nin feshini talep eden bir takriri kabul etmesi üzerine Baviyera kabinesi istifa etmiştir. Yeni intihabat BERLİN, 21 A.A — Brüning kabinesi Almanyayı 162 intihap dairesine taksim.eden ve her 70 İbin kişinin bir meb'us intihap) etmistir, ün emmek | Edebiyat fakültesine az mı ialebe giriyor? İbulüne dünden itibare, nılmıştır. En çok mürac kuk ve Tıp Fakültelerine vaki | olmaktadır. Darülfünuna imti- İhanla talebe alınmadığından bu İkkabil müracaatlar isaf edileme- mektedir. En az edebiyat fakültesi rağ bet görmektedir. Bu hususta e- debiyat fakültesi reisi Köprülü| zade Fuat B. demiştir ki: — Edebiyat fakültesi bir i- lim ve zevk şubesidir. o Maddi; ihtiyaç itibarile gençleri tatmin | edebilecek bir vaziyette değil- dir, Esasen dünyanın her tara- fında Edebiyat ve Fen Fakül telerine rağbet azdır. Avrupada zengin çocukları, bol vasait i- çinde Edebiyat taksil ederler. Bizde maalesef ne muallim için ne de talebe için vasait yoktur. Maamafih diğer memleketlere ve liselerimizden mezün olan talebe adedine göre bizdeki va- ziyete az rağbet buluyor dene- mez, Reis intihabı Darülfünun fen fakültesi mec Kisi müderrisini dün içtima et- Darülfünun talebe kaydü ka-|” | ter. Muvaffak olanlar miştir, Bu toplantıda intihap ©-| ı., cevaz geçiti mesaisini hulâsa eden bir # irat etmiş, manallilek türkçe ve edebiyat tedi il bilhassa harf inkelâbında takibi lâzımgelen usul vE sipler hakkında çok İS üzakerelerde bulunduğu ızhar edilen temayüllerin & letçe ehemmiyetle nazar! te alınması ve tahakkuk © mesi için elden geleni nı söylemiştir. Herkes İstanbulf gelmek istiyor” Anadoludaki ilk mekt? alimlerinden mühim bir ği İstanbula — maklettirmek if Maarif emanetine müra* mekedirler. Bu kabil mi ların adedi şimdiye e baliğ olmuştur. İstanbul münhal muallimlik © | Hatta bu sene kurstan olacak muallimlerle kâ ziyade kabaracaktır. BU racattan ancak 14 ünün isa edilebilecektir. ÇÜNKİ tanbuldan taşraya naki arzusunda olan mualliri adedi dolduruyorlar. muallimin ini kik edilecektir. Petrol yok! Şark vilâyetleri deki tetkik&t Şarkta petrol taharri “İği zaman Hasan bir köyde ham petrolâ rol rol tasfiyesine mahiflyfi neler getirmişti, O zam8? topraktan - fışkırdığı öğ boylu sondaj yapıtmamgfi rağın üzerinde ufak bif bi akan bu sular tasfiye Sy Karsla Erzurum ara! Y kovil hattında da kullan di Harpten sonra bu vii ma dağnık olmuştur. Hi e sankalede petrol tasfi yerde de tetkikat Y yi Vaktile bu yerde dere 8” rol aktığına dair ensiz düf edilmemiştir Hati ig ların üzerinde bir sızm# tur. << e İmtihan açılı, Şehir ve köy yatı ME ük sınıfları için AD, liği için 30 ağustost kız muallim mektebin, yetname imtihanı YER, yi larına müallim tayt dilecek fakülte reisi hakkında görüşülmüştür. Fakat bu husus! ta yapılan ihzarat ikmal edile- mediğinden reis intihabı gele- cek haftaya kalmıştır. Edebiyat hocaları Ankarada toplanan Edebi- yat kongresine iştirak eden İs- tanbul edebiyat muallimleri bu- Ankaradan şehrimize av- det edeceklerdir. Vakit kürresi Vakit küresini düşürecek olan kab lonun takip edeceği met tesbit edildikten sonra ameliyata başlana- caktır. Binaenaleyh kürenin nihayet bir aya kadar işlemeğe başlıyacağı ümit edilmektedir. rdir, Boluda leyli meki Bolu orta mektebin© inşa olunan paviyo” dilmiştir, ğa Bu senei dersiye Pİ den itibaren Bolu "te ve leyli talebe dahi Ka. eyi yacaktır. Şehrimizd* lebeden arzu edeni" nakledilecekti ş Terzilik meki, Maarif vekâleti ine açılan terzilik mekt kaydü kabulüne DAY Mektebe kız ve erf© re ilk mektep MEZ ie maktadır, Kayit müdüe gi lüle kadar temdit ©d"