13 Şubat 1937 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 12

Versay muahedesı bug ne hale » girdi JA 'zenyemn Veray muahedesin: 'de Kiel kanalının Gair ileri sürdüğü yeni dilek, bu meşe hur vasikadan artakalmış bir. hükme taalluk ettiği cihetle ortaya enteresan bir mesele çıkarmaktadır. Bay Musolini, muhabir. dere “sülh müahedelerinin e- bedi olmadığını, söylemiş ve muvakkat bir zaman bir ihti yacı karşıladıktan sonra değişmeğe, ye 'niden gözden geçirilmeğe mahküm bur Tunduklarını anlatmıştı. Simdiye kadar bir mağlübiyet yü « zünden Almanyaya zorla kabul ettiri « den bu muahedenin gülünç ve çılgın maddeleri hakkında bir haylı edebiyat yapılmış, bunun imzalanmasiyle — ilgie İi olan kimseler uzun uzun hatıralarını neşretmişlerdir. Bu muahedede bir takım haksız ta» zaflar bulunduğunu kabul ederiz. Fa « kat bu muahedenin — imzasından - önce “üttefiklerle onlarla birlikte hareket 'eden devletlerin Almanyayr dize geti. rebilmek için dört buçuk sene ne çetin bir harba katlandıklarını da hatırla » mak lâzım gelir. Bu yüzden milyon « Jarca insan ölmüş, —daha fazlası sakat kalmış, bir çok müesseseler - yıkılmış, dünyanın yarısı sefalete düşmüş ve bu. yüzden korkunç ekonomik - buhranlar baş göstermiştir. serbestliğine 1919 daki heyecan ' mülletlerin ne halkı, ne de li « derleri Almanyayı cezalandırmak Aarzusile yanmakta idiler. Demokrasi - der harb yapmış, kazanmış, arkasından #ulh yapmağa girişmişlerdi. Viyana kongresinde lord Castlercagh 've Dük Vellington çar Aleksandı'ın Fransa için merhametli davranması için tavassutta bulunabilirlerdi. Çünkü bun dar serbest diplomarlırdı; arkalarında milletlerin tazyiki yoktu. Biricik dü. günceleri ortalığı yatıştırmaktan iba « zetti. Paris'deki rrurahhaslar ise ser « best değillerdi. Onları seçip oraya göne derenler onları" ne türlü hareket ede » Ceklerini tayin etmiş bulunuyorlardı. Böyle bir zafer esnasında, müttefik milletlerin »itün geçtikleri felâketler. den mesül tuttukları bir memleketi, vukua gelen zararları” tamire sürükle. mek istedilerse baksızlık mı ettiler 2 Muahede maddeleri: imanlar'ın ga sıkınti çektikleri A ve l ukan menidelerin oalara dikte ettirildiği doğrudur. Bugün bu hidiseden on sekiz sene sonra soğuk kanlılıkla bu hükmü verebiliyoruz. Bununla beraber, Versay muahedesi, almanların mağlüb düşmanlarına dikte ettiği Bükreş ve Brest Litovak mua » hedeleri kadar çetin olmamı Ben, burada bu husustaki suçları ve mesuliyetleri tahlil etmek istemiyorum. Yalnız muahedelerin tek taraflı bozul- masına işaret ediyorum. Günün birinde tarih bunu muhakeme edecek ve son sözünü söyliyecektir. Fakat harb sonrasında Almanyaya u- zun müddet devam edemiyecek bir sulh Muahedesi dikte eden müttefik murah- haslarının da bugün gördüğümüz emir vakilerde suçu olduğunu söyliyebiliriz. Şimdi muahedeyi tafsilli bir surette inceleyerek hangi maddelerin diri kal- mış olduğunu görelim. Birinci kısım: reis Vilson'un bu mu- ahedeye bağlanmasında israr tetiği mil- letler cemiyeti paktıdır. İkinci kısım ise Almanya'nın hududlarına mütcal - liktir ki muahedenin imzasından beri ihlâl edilmemiştir. Üçüncü kısım, alman toprak vaziye - tine mütcallik - siyası maddelerdir ki bugünkü günde meriyettedir. Tabit, bunları müzakere veyahut harb açma - dan değiştirmek kolay birşey değildir. Bunların arasında - Memel ve Danzig vardır ki almanlarm ilk önce değiştir - mek istedikleri taraflar bunlardır. 31 inci maddeden 39 uncu maddeye kadar olanları Belçika'ya dairdir. e 42 inci maddeden 44 üncü maddeye Muahedenin Halâ yaşıyan maddeleri e Yazan: Ge. A. C. Temperiy | Deyli telgraf gazetesinin Askeri muharı - Tagobon Der[aıllta İ Tag Vet unzl)w kadar olan kısım, askerlik dışı bölgeye aid bulunuyor ki almanlar, geçen sene mart ayında buraları yeniden işgal et Mmek süretile bu maddeleri çiğnemiş derdir. 45-50 inci maddeler Sar havzasına aid dir ki burada almanlar kanuna uygun olarak bir plebisit yapmışlar — ve 1931 #enesinden beri burayı yeniden ele ge- girmişlerdir. 51-79 uncu maddeler Alzas-Loren'in Fransaya geçmesine dairdir ki alman - lar, Lokarno görüşmesinde bunu tek - rar kabul ederek pekiştirmişlerdir. B. Hitler'de iş başına geldikten son- a bu anlaşmayı tekid etmiştir. 4: vusturya, M hayet 80 - 86 inci maddelerde Al- manya, Avusturya ile Çekosla - yakya'nın hududunu ve bunların teci vüzi imkânsız sınırlar olduğunu tanı - maktadır. Memel / (99 uncu madde), Danzig serbest şehri (madde 100-108) ile aynı Kateğoriye dahildir - der. bütün bunlar, alman hükümetinin birân önce revizyöka tâbi tutulmasını istediği maddelerdir. 87 inciden 98 e kadar olan maddeler 'yeni Lehistan devleti ile Leh korido - Tuna aiddir. Bundan birkaç sene evvel, bu koridora birân evvel hal edilmesi lâzım gelen bir toprak naza - vaziyeti rile bakılmakta ve bu hususta büyük bir hassasiyet gösterilmekte idi. 1934 senesinde Hitler, Lehistanla on sene - lik bir saldırmazlık paktı imzalayarak Dutuıllıs' lâf imkânını —bir müddet için ortadan kaldırmıştır. Bununla beraber, şarki Prusya'yı Almanya'nın öteki kı sımlarından ayıran ve bugün nüfusu olan bu ko- ridordan almanlar yine için için sızlan- maktadırlar ki / muahedenin prensibini çiğnemeden bunu ortadan kaldırmağa imkân yoktur. 109-114 üncü maddelerle Şlezvig Da- nimarka'ya iade edilmiştir. 'nun yüzde doksanın milliyet Her ne kadar 118 inci madde, Heli goland'ın askerlik dışı tutulmasını icab ettirmekte ise de almanların orada ye niden tahkimat yapmakta ve bu mad - denin icabına kulak asmamakta olduk- larını biliyoruz. Muahedenin dödüncü kısmı, Alman- ya'nın sömürgelerinden ve Mısır, Çin, Siyam gibi bir takım memleketlerdeki imtiyazlarından mahrum edilmesine da- irdir. Her ne kadar henüz bu kısım, çiğ - nenmemişse de almanlar, eski sömür - gelerini geri istemek yolunda bir — ha- tekete girişmişlerdir. Çok geçmeden bu hususta yeni bir müzakere isteyecek - leri beklenebilir. maddeleri suzlarım eşinci kısım, silâhsızlanma k: yıdlarile ordu ile donanmanın ne mikdarda olacağına dairdir. Bunda as- keri hava küvveti, tamamile yasak edil- miştir ki bu maddeler, B. Hitler tara - fından 1935 senesinde tamamile orta dan kaldırılmıştır. Töst die Retter von Yukarda: Alman askerli Sar'a girerlerken genç alman kızları askerlere buket veri; Versay m iman halkı Aşağıdı ilgası i, * Dirfordern, dafs dic tl[uılltr Retteri faller) € cin Altıncı kısım, harb esirlerinin ter » hisine ve harb mezarlarına dairdir. Yedinci kısım, harb mesullerine da - irdir ki tatbiki imkânı — olmadığı için esasında - ölü bir mektup - olarak kal - Sekizinci kısım, tamirata dairdir ki bunun müzakeresi esnasında - Paris'de Tercüme eden: Nureddin Arlam Güzel bir kap içinde basıldı. c kitabı kitabçılardan arayınız. gürültüler kopması, Almanya'nın para ödeme kabiliyeti hakkında bir takım hayali rakamlar yürütülmüştü. İngi- liz maliyecilerinden mürekkeb bir ko - mite 24.000.000.000 - ingiliz lirası gibi Bülünç bir rakam ortaya attı. Bir mik- dar sonra Daves tarafından, daha sonra Yong plânı mucibince azaltılmış, niha- 'yet 1932 Lozan konferansında tecil e » i madde, —tamirat dolayısile harb mesuliyetini tayin etmektedir. bu, tamamile yanlış tefsir ve tevil edil- miştir. Dokuzüncü ve onuncu kısımlar, nansal ve ekonomik maddeleri (l etmektedir ki bütün bunlar, bugün ta- kide edilmiş bulunmaktadır. v - ikinci kısım ise milletler arası su yöle farına aiddi | On üçüncü kısım, milletler arası bir — | iş bürosu kurulması hakkındadır. On dördüncü krsım. köprü başlarının müttefik askerleri / tarafından — işgali hakkmda idi. Ve 1935 senesine kadar müteber olacaktı. Halbuki bu madde, 19 haziran 1930 da kalkmıştır. Çukarıki tahlilden anlaşıldığına göre bugün Versay muahedesinden meriyet- 'te kalan maddeler. yalnız toprak an « Jaşmasına dair olanlardır. Alman ihtirasının elinden çıkarmış olduğu bi takım toprakları geri almak dileğinde olduğunu da biliyoruz. Fa kat har halde bu toprakları ellerinde bulunduran devletlerin de bunları gı olmadığı muhak « vermeğe niyetleri baktır. Herkesi alâkadar eden bu