16 Ocak 1937 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 10

ULUS Ankara “Kömür ve Kömür Yakan — — £ ULUS Aletier Milletlerarası Sergisi,, 26 martta açılıyor Ankara kömür ve kömür yakan âlet- ler enternasyonal sergisi, 26 mart 937 cuma günü açılacaktır. Bütün dünyada ve bilhassa endüstri memleketlerinde, büyük bir alâka uyan- dıran serginin güzel bir eser olabilmesi için Ekonomi Bakanlığının alâkalı kol- ları büyük bir faaliyet göstermektedir - ler. İki büyük gaye: Serginin iki büyük gayesi vardır: bi- rincisi bir kömür memleketi olan Tür - kiyede, bugüne kadar görülmemiş, en modern ve sıhi şartlar altında kömür kullanan vasıtalar ve tesisleri işler bir şekilde gösterip kömür istihlâkimizi art- tırmak en ucuz ve ucuzluğu nisbetinde en yüksek randıman veren kullanışlı va- sıtalar ve âletlerin memlekete girmesini temin etmek. İkinci gaye de; yeni Türkiyeyi, bil- hassa yeni Ankarayı kendileriyle sıkı e- konomik münasebetlerimiz olan sergiye iştirak edecek memleketlere yakından tanıtmak. Serginin iki büyük gayesi budur. Çok geniş bir alâka: Cumhuriyet Türkiyesinif-tertip et - tiği ilk enternasyonal sergi olmak husu- siyetini de taşıyan bu sergiye, Ankara lacaktır. Bu sergi, Avrupa endüstri âleminde; yeni Türkiyeyi yakından görmek ve Tür- kiyenin zengin madenleri hakkında fikir edinmek için fırsat telâkki edilmektedir. Müracaat o kadar fazladır ki, Sergi evi- nin dışına ayrıca büyük pavyonlar yapı- rın başında, bu sahada evrensel şöhre- ti olan en büyük firmalara sahib bir memleket sıfatiyle Almanya gelmekte- dir. Almanyadan sergiye 28 firma işti- rak etmektedir. Bunlar kat kaloriferleri, otomatik tertibatlı soba- lar, sentetik benzin istihsal usulleri, arasında kömür maden ocaklarında en fenni u - sul ile kömür ihracına yarar âlet vası- taları yapan tanınmış müesseseler bu- lunmaktadır. İngiltereden iştirak eden firmalar arasında İnternasyonai Combostion Ltd. ç 3'<. V'_Yerlerini şimdiden ayırmış Bitiı;bi beş senelik plânın kurduğu Sömikok fabrikamızın mamullerini de sergide sergievi binası kâfi gelmemektedir. Müracaat o kadar çoktur ki, Ekono - mi Bakanlığı bu arzuları karşılayabil- mek için dışarda ayrıca büyük bir pav - yon yapılmasını kararlaştırmıştır. Ser- ginin açılmasına daha iki buçuk aya ya- kın bir zaman olduğundan, 26 marta ka- dar, daha bir çok firmaların iştiraki bek- |- lenmektedir. : olanlar... ; Yerlerini şimdiden ayırmış olanla- Sergide İleri endüstri âleminin; modern teshin vasıtalarını; e 26 tip sobasiyle meşhur Hedor Company firması mamul- lerini; ; . Sentinel fabrikasımın maden kö- mürü ile işliyen kamyonla- rını; : . Ve en lüksten en ekonomiğine kadar bütün kömür, yakan vasıtaları; Göreceğiz ve Devletin ucuz ve bol kömür politikasının va - tandaş hayatında yara - tacağı inkilâbın büyük - lügünü anlamış olacağız. göreceğiz şirketi- gibi, mamülâtını bugüne kadar tanımadığımız büyük — müesses: crle gene ilk defa göreceğimiz maden kö- mürü ve Linyit yakan kamyonları bize gösterecek olan Sentinel fabrikası, ka- zan yapan Belis ve Markon şirketleri vardır. Sergimizin enternasyonal mahiye - tine bir delil olarak da Birleşik Ame - rikadan iştirak eden firmaları göstere- biliriz. Amerikalılar arasında başta ka- lorifer ve otomatik teshin tesisatı ya- pan Ferkentz şirketi, büyük bina ka - loriferini temin eden R. End Dudley; komprösürler yapan Shrorn ve gene en son sistem otomatik yakma cihazla- ri ve sobalar yapan international Heder Company firmalarını da sergide göre- ceğiz. Bilhassa; Amerikadan, kendi modern imallerini, Türkiye — halkına göstermek için gelen firmalar arasın - da 26 tip sobasını seyredeceğiz. Nes - toy Mortin müessesesi bizi cok alâka- land Belçicau iırmalar arasında Bruleur Economigue şirketinin en son sistem ve iktısadi teshin vasıtalarını da göre- ceğiz. Bundan başka yeni kurulmuş o- lan Franco - Turc şirketi, büyük bir pavyonda fransız endüstrisinin mamü- lâtını toplu bir halde teşhir edecektir. Büyük şöhretleri dolayısiyle isim- lerini kaydettiğimiz bu — firmalardan başka, Felemenk, Yugoslavya, Yuna - nistan ve Çekoslovakyadan birçok fir- malar sergiye iştirak edeceklerini bil- dirmişlerdir. Görülmemiş tenvirat : İçi bu kadar güzel olan serginin, dı- şının da cazib ve güzel olması için ted- birler alınmıştır. Meşhur Philips şir- keti, serginin sonorizasyon ve dış ten- viratını üzerine almıştır. Şirket; tez - yin noktasından birçok yenilikler gös- terecektir. En son sistem tenviratı te - min edecek olan şirketin mühendisle- ri şimdiden Ankaraya gelmiş bulun - maktadır. Büyük kolaylıklar: Hemen hemen, bir istisna Sergi binası içindeki yerler parasız o- larak verilmektedir. Bugün, bu yerler Sergiye gele- cek olanlar, Avrupada ve memleketi - miz içinde aşağı yukarı bütün * nakil vasıtalarında büyük tenzilâttan fayda- lanacaklardır. Daha başka hatıra gelen bütün ko - laylıklar, geniş ölçüde temin edilmiş - tir. Bu enternasyonal sergiden alaca- ğımız netice tekrarlanacak olan ben - zerleri için bir örnek olacağından ha - zirlanmış olan programın eksiksiz ola- rak tatbikine dikkat edilmektedir. olarak, tamamen tutulmuştur. Sergi satışlı olacak: ' Sergimiz, yalnız bir teşhir sergisi olmıyacaktır. Mahrukat — kanununun çıkması bahis mevzuu olduğu bugün - lerde, halkımıza en ucuz ve fakat en iyi randımanlı teshin vasıtalarını ta- nıtmak ve aldırmak için sergide satış usulü kabul edilmiştir. Eğer teşhir e - dilen örneklerden bir tane varsa sergi kapandıktan sonra alana teslim edile « cektir. İkinci endüstrı plânımız ve serği : Enternasyonal endüstri âlemi, ser- ğimize, bir bakımdan daha — ehemiyet vermektedir: bu sergi, iştirak edenle « re Türkiyenin zengin maden — serveti hakkında bir fikir vermeye yardım e - decektir. İlk kömür treninin Ankaraya gel - miş olması, Ereğli şirketinin satın a - lınması, mahrukat kanununun hazır - lanması ve nihayet ikinci beş yıllık endüstrileşme plânımızda madenciliği: mize ehemiyetli ve büyük bir yer ay - Kömür sergisini gördükten sonra değerini 167/.1/ 1937 ilk Enternasyonal Sergimiz Cumhuriyetin iİlk enternasyonal sergisinin açılacağı Ankara Sergievi binası rılması sergiye bir hususiyet vermek - tedir. Ekonomi Bakanlığının bu mevzu et- rafındaki neşriyatı, enternasyonal bir alâka uyandırmış ve takdirle karşılan- mıştır. Buna bir örnek olarak Taymis gazetesinin 23 ilkkânun tarihli sayısın- da şöyle bir yazı vardır. İngiliz firmalarına tavsiye : Taymis diyor ki: ”— İngiliz firmalarının, cumhuriyet merkezinde Türkiye ilk tertib o- lunan bu enternasyonal sergiye geniş ölçüde iştirakini tavsiye ederiz. Bu sergide ingiliz endüstrisi bütün varlı « giyle gözükmelidir. Türkiyenin hazır- lamakta olduğu ikinci beş yıllık en - düstri plânında mühim bir yer tutacak olan türk madenlerine verdiği ehemi - yet, ve bilhassa kömüre verdiği ehemi- yet, üzerine, sanayicilerimizin dikka- tini çekeriz. Sergiye iştirak edecek o - lan firmaların bu sergide iyi neticeler alacaklarını, zira, sergide seçilecek 0- lan en kullanışlı âlet ve vasıtalara türk hükümetinin büyük siparişler vermesi ihtimali olduğu bildirilmektedir.” Milletlerarası yataklı vagonlar şir- ketinin Avrupadaki her hangi bir şu - besine müracaat edeceklere esrgi hak- kında mufassal malümat verilmesi te- min edilmiş ve serginin turistik acente- liği bu şirkete verilmiştir. Serginin enteresanlığı : Sergide göreceğimiz ve alâkamızı yakından çekecek olan âletler arasında amerikalı bir firmanın havanın derece- sine göre yanan ve sönen bir cihazı da vardır. Bu âlet; hiç kül bırakmamak - tadır. Sergide Linyit yakan ve bunun- la işleyen motörler ,kamyonlar, i:-.ko - motifler göreceğiz. Düz arazide, arka- sına altı kadar da vagon takan bu lo - komotiflerin çok ekonomik olması, bil- hassa dikkati çekecektir. Yalnız linyit yakmak meselesi : Yalnız linyit yakmak gibi memle - ketimizi çok yakından alâkalandıracak olan âletler serisinin en güzel örnek - lerini, Macarıstanın pavyonunda göre- daha iyi anlıyacağımız Sergide Hava derecesine göre yanan, hiç kül bırakmıyan cihazlar; e Yalnız linyit yakan motörler, kamyonlar, e Düz arazide arkasında 6 vagon götüren ve gene İinyitle iş- liyen lokomotifler; e Ağır endüstriden, olduğu halde linyit ile işliyen fabrika mo- dellerini Göreoeğiz ve Memleketimizin sahip olduğu zengin Linyitlerin Milli Ekonomi için ne büyük bir servet olduğu - nu anlayacağız. ceğiz. Malüm olduğu üzere Macaristan- da linyitten başka kömür ithali yasalı(/ + tr—Günkü Amiameni e "illl.lr'“ Ç sarfiyatını mecburi kılmak için bütün vasıtalar ve tesisatın yerli macar lin - Ve Macaristandaki fabrikalar; memleket - yitlerini yakması zarureti vardır. lerinin bu ekonomik mecburiyetini ye- rine getirmek için hususi tertibatla ku- rulmuşlardır. 931 denberi, Macaristan- da yerli linyitten başka bir şey kulla - nılmamaktadır. Bu bakımdan Macaris- tanın sergiye iştiraki, çok zengin lin- yitlere sahib olan Türkiye için kara- teristik bir değer taşımaktadır. ll Bir cümle ile; Ankara kömür ve kö- mür yakan âletler enternasyonal ser - gisi, bize, garb medeniyetinin en verim- li ve güzel eserlerini yakından tanımak görmek ve onlara sehib olmak imkâ - imnı verecektir. kömür — havzamızdan bir görünüş