16 Ocak 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

y WYETE TT CUMARNESİ | T ANÜUR VP Istanbul A_nîıf_ri_uvldcgt 16 ;ğLEFON: 818 24319, 424310 LARAF: “ISTANBUL 2 INCİKÂNUN TKÜREYİ,. —e 628 19387 5 ' KURU3S B 0 EE M mR Bmn a _H afay D;ı;z;mız TAN BAŞMUHARRIRİ: AHMET EMİN YALMAN Hevetimiz Aksama Cenevreve Gidivor Müstevliler çok rezil bir silâha başvurdu!ar 50 bin Hataylının tezahü- ratı çok heybeti oldu Sancak meselesini Cenevrede müzakere edecek heyeti- miz bu akşamki ekspresle hareket edecektir. Heyet Dış işler Bakanı Tevfik Rüştü Aras, Riyaseti Cümhur Genel Sekreteri Hasan Rıza, Dışişler Bakanlığı Genel Sekre- A k Lâi Fransa Nerelerde ? Ahmet Emin YALMAN F ransız milleti dini ta- assuba karşı müca- dele açan, dini siyasi hayat- tan uzaklaştıran ve fertlere ait serbest bir içtihat ve ka- naat meselesi haline ilk millettir. * eei Fakat lâik Fransa, kendi milleti- nin terakki yolunda vardığı bu neti- ceyi paşkşlanndan kıskanmış, sırf kendine ait bir inhisar addetmiştir. Ke-'ndîl memleketinde lâik olan Fran—. Ba, lâiklik cereyanmı ihracat eşya- Bmmdan addetmiyor. Bilâkis ezmek uyu,şıtunnak, esir haline indirmek iısl tediği yabancı halk kütlelerine karşı d:mî taassubu, bir nüfuz aleti, bir ne- vı” rîf)'on diye kullanmakta menfaat Bgörüyor. Bir emperyalist devletin dinf tans- Bubu, cehaleti bu şekilde kullanması hiç te yeni bir şey değildir. Buna eskidenberi alışığız. Çarlık Rusyası bizi terakki yolun- dan, yarlık imkânlarmdan uzaklaş - teri Numan Menemencioğlu Içtimadan evvel Türk ve Fransız Murahhasları arasında her halde son bir anlaşma teşebbüsü yapılacak ve mak maksadile seçtiği Taportör de iştirak edecektir. Bu teşebbüsün muvaffakıyeti M, Blumun vadettiği yeni teklifin ma « hiyetine tâbidir. Bü teklif bizim ortaya koyduğumuz prensiplere mu- vafıksa içtimadan evvel husüsi bir keptir. 21 İkincikânunda başlıyacak Milletler Cemiyeti içtimamdan evvel heyetimizin Parise gitmesi hakkında hiçbir tasavvur yoktur. Heyeti hâmil tren zaten 19 İkinci kânun sabahı Cenevrede bulunacağına göre daha evvel Parise gidip gelmek maddeten imkânsızdır. buna 'Milletler Cemiyetinin ara bul - , anlaşma esası-tahakkuk etmiş Ola » T ve arkadaşlarından mürek- Di Z Fep) Ö (e B N | Ansiklopedisi “EBu kuponları toplayınız. 10 kupo na karşı Yeni Çocuk Ansiklape- ni 7 32 kurusa alabilirsiniz. — | Hatay hududu haricinde, Kürt dağında bulu- nan açık fikirli Kürtler şapka giymek arzu ve ih- tiyacını duymuşlar, bin kadar şapka tedarik et- mişlerdir. Suriyedeki Fransız memurları ve Vafani fırkası- nın müfritleri bu saf arıu ve emele karşı derhal seferberliğe geçmişler ve bir nevi Ehli salip harbi açmışlardır. Açık fikirli Kürtlere bir ültimatom verilmiştir: Yalnız şapka giymemeleri de kâfi değildir. Şap- kaları bir araya getirerek alenen yakacaklardır. Bunu yapmıyacak olurlarsa silâhları toplanacak, türlü türlü tehdit ve tazyiklere maruz kalacak- lardır. Yirminci asır ortasında şapka engizisyonu... Fran- sızlar kendi kendilerini dünya nazarında canlı bir karikatür haline koymak için hiçbir şeyi esir- gemiyorlar. Fransız ihtilâlinin husust bir nevi serpuşu vardı. Ihtilâlciler bunu giyer, bir hürriyet ağacı kurar, bunun karşısında merasim yaparlardı. Fransız mütemleke idaresinin Hatayda ve Suri- yede kurdukları idarenin ruhu © kadar kara ve SURIYEDE ŞAPKA ENGIİZİSYONU geridir ki bütün medeni insanların giydiği şapko oralarda Fransız ihtilâlinin hususi serpuşu man- zarasını alıyor ve engizisyon idaresinin asırlarca her yeniliğe karşı kullandığı âkıbete mahküm ediliyor: Ateşte yakılmak... Terakki yolunun alemdarı diye bellediğimiz Fran sayı dar müstemleke ihtiras ve endişeleri yüzün- den bu seviyelere kadar düşmüş mü görecek- tikl Kürt dağında karşılaştığımız zihniyetin. anahta rını birkaç gün evvelki Temps gazetesinde bulu yorur. Bu gazeteye göre herkesin bildiği şapka Hatay ve Suriyede Türk taraftarlığının bir alâ- meti imiş. Mürteciler ve Türk düşmanları fes gi- yiyorlarmış. Bitaraf ve mutavassıt fikirler besli- yenler de bere ve ka:ket giymeği tercih ediyor- İarmış. Fransızların Hatay ve Suriyedeki halkın kalbin- den Türk dostluğunu ve terakki hasretini silmek için buldukları çare şudur: Kürt dağındaki açık fikirli Kürtlerin bin şapka- sını, tıpkı Ortaçağda engizisyonun münevver fi- kirlileri yaktığı gibi ateşte yakmak..., Boğazlardan Göring ve Mussolini Cepane — dün de görüştüler Yüklü Gemi Geçmedi Almanyanın Maksadı Şu imiş: ta'yayı ispanya Harbine Sürüklemek Roma, 15 (TAN) — Prusfa Başvekili ve Almanya —ismmaal ma, ni taassubu tabii bir mütte: lat. mişti. Abdülâzizin son zamanların- da Mitat Paşanm arkasında topla- nan münevver zümreye karşı Gene- ral İgnatiyefin yeşil Sarıklı muhar- rikleri ve propagandacıları, köşe baş- larmdâ kulaktan kulağa fısıldıyor- lardı: “Ne duruyorsuünuz, ey ümmeti Muhammet, din elden gidiyor!” Mütareke zamanmda Loit Cor- cun İngilteresi, saltanatı ve Hürriyet ve İtilâfr alet diye kulla.nmkı ayni taassup pı-opaga.ndasmı körüklıedı, Maksat, millete yaşamak ve inkişaf etmek aşkmı ve iİmkânmı verecek münevver unsurlar Üzerine cehalet ve taassubun düşmanlığını toplamak- t Bir aralık Fransa da mütareke za- manmda kendi hesabma bir nüfuz politikası gütmiye kalkışmıştı. — Ali Kemal maarif nazırı iken Fransanın onun vasıtasile tatbik e;;w iste- iği rogramı şu İdi: dlğ?Yî:ı: ıı'ıiîuı; iptidaf mekteplerini ka- pamak, camilere bağlı eski mahalle mekteplerine aönmek, dersleri fran - sızca olan liseleri çoğaltmak...” Hatayda meşhur lâik F'rgnsanm müstemleke mmumm;uâ;âa fd; i örüyoruz: Ha :în;ob:;lîğı,gfekkeyi himaye edş_ş,vı_?î-î lar, Şapka giyen, taassubş esırhgı kabul etmiyen münevver gençliği düş Man biliyorlar Ve boğmıya çalışıyor- lar, Bu rolü cenup hududumuz bo- Yunca da oynamıya yelteniyorlar. Cenubi vilâyetlerimizin uyanık, ha - miyetli halkr şunü bilmelidirler ki cenup hududunda kaçakçılık eden ketin zararında arıyan bir sefl, bir hırsız değildir. Ayni zaman :. a Bız istihbar memurlarınm 9T r:an messili, bir propügwdacm’ bir'va hainidir. Franğa. sisli bir âlemde yaşıyor. Bütün dünyanm ne istikamete ğı " tiğini farketmiyor. Dinf taassubun her tarafta çürümekte olduğunu Vî böyle çürük bir, temele dayanma istiyenlerin onunla beraber çürümiye ve yıkılmıya mahküm bulunduğunu anlamak istemiyor. Fransa, lâikliğin ihracat — €ŞYASI olmadığına karar verdiği gün Gikmaz l başka iş kalmıyacaktır. Fransız gazetelerinin kull olmak güçtür. tikal edince nazari olarak sana ve Sancakta devam, eden şid « detli tazyika göre bu hususta nikbin Mesele Milletler Cemiyetine in (Arkası 3 üncüde) andığı li Fransanın Şuriyedeki şu Meşhu Fevkalâde Komiseri dö Martel yeşâne Ç Bazı Karada Yoll Vapurlar recesi şehrimizde — lasız denecek şekilde merkezindedir. girmiştir. — İkiyüzlülüğü bir yola g acural 'î YWâ “> İIste Karakış mahrukat İhtikârı başgösterdi Kar ve şiddetli soğuk devam ediyor. Dün sıcaklık de“ vamı muhtemel görülüyor. Gelen haberler, kışın şimali şarki ve Vasati Anadoluda bütün şiddeti ile devam ettiği EOEA T PK e Te 3 d Li şehirlerde i _Wı“'mi”ş.ğîıyı Hava Nazırı General Göring Sinyör Musolini ile görüşe- — Esasen, Tekzip Etmişti rek Almanya ile İngiltere, Almanya ile Fransa münase- ğ betlerini gözden geçirmişler ve Almanya ile İngiltere arasında bir yakınlaşma hasıl etmenin şartlarını araştır- — mışlardır. Haber verildiğine göre Almanya, İngiltereye 1 doğrudan doğruya yakınlaşabileceği için İtalya bu işte - — mutavassıt rolünü yapmıyacaktır ' Iki devlet adamı bugün yaptıkları . SA & ikinci görüşmelerinde İspanya — me- selesile meşgul olmuşlar, müşterek bir siyaset takibi için anlaşmışlar, fakat bu siyasetin esasları üzerinde kat'i bir karar vermemişlerdir. Fran sanın kararsız vaziyeti de bunda a- mil olmaktadır. Bununla beraber iki devlet adamı, İspanyada bir Sovyet idaresi vücut bulmasıma müsaade et- Berlin radyösu — cephane yüklü Rus vapurlarının Boğaz- lardan geçtiği ve İspanya is- tikametinde yollarına devam ettiği hakkında evvelki akşam bir haber neşretmiştir. Bu haber vakit vakit ortada dolaşıyor. Geçenlerde Hari- ciyemiz bunu resmen - tekzip etmişti. Haber aldığımıza gö- re bu tekzip, son defa tekrar edilen rivayetler hakkında da caridir. et e dK İ ar Kapandı, Denizde işleyemez Oldu 2 ye kadar düşmüştür. Hemen fası: kar yağmıştır. Karın bugün de de“ D Karadenizde de şiddetli bir fırtma vardır. Evvelki akşam Karadenize ha reket eden Cümhuriyet vapuru Ka- vaklarda demirlemiş ve boğazdan çıkamamıştır. Büyükdere ve Kavak- larda on kadar vapur birikmiştir. Çarşamba günü Bartından limanımı za gelmesi beklenilen Çanakkale va- purunun fırtma yüzünden hareket edemediği denizyollarına — bildiril - miştir. k Mersinden dönen Güneys&u vapu - rü da İzmire 48 saat geç gelmiştir. Güneysu, ancak yarm limanımıza ge lebilecektir. Karadenizde seferde bu lJunan Eğe Samsunda, Vatan Trab- zondadır. Trakyada Trakyada kışm diğer mmtakalara nisbetle hafif geçtiği anlaşılıyor. E- dirne - İstanbul demiryolunda kar - dan mütevellit hiçbir ârıza yoktur, Seferlere intizamla devam edilmek- tedir. Yalnız, hava bozukluğu yü - zünden bazı postalarda küçük teeh- hürler görülmüştür. fArkası 9 uncuda! memek hususunda ittifak etmiş bu- K YU lunuyorlar. -& Paris, 15 (Tan) — Maten gazete- . Ja t <| KAR A srine İ Tiğ I a sine göre Mussolini ile Göring İs - “PYAK panyada komünist bir cümhuriyetin teessüsüne mâni olmak için diplo - masi yolile her gayreti sarfiçin te minat teati etmişlerdir. Paris gazetelerine Arkadaşları göre Görin - HAK İKİ gin hedefi — İtalyay İspanya har - SOD_Roma telâkisine Almanya için — | İNKILAÂP | PPine sürüklemektir.. Alman gazete - vesile veren İngiliz - Italya anlaş- — ROMANI (Arkası 3 üncüde) ması — imzalanırken.. 7 Notları toplıyan: Millif Ordu zabitlerinden: A... Aykut Sarhoş bir kadın erkeğini öldürdü — Eseri hazırlıyan: Maruf romancımız B. C. Meşhur romancımız — (B. C.) bu duygu ve heyecan eserini, kahraman bir rabiti- mizin notlarından aldığı il- ham üzerine (T A N) için hazırlamıştır. Eserde Türk kı- zının ve Türk gencinin - istik- ; İ& davası üstünde tuttukları | |, | gönül macerolarını, siperler- de, çadır gölgelerinde ge- çen günlerin heyecanını ilk defa bu eserde okuyacak ve duyacaksınız. Kafil kadın polisler arasında ICinavetin bütün tafsilâtını ikinci sayfada verivoruz. |