4 Ocak 1937 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 3
1027 P*?ARTESİ Dış cemal YENİ DENİZ SİLAHLARI REJİMİ. 1936 senesiyle beraber harb son - asmnın en ehemiyetli anlaşması olan Mmukavelesi de tarihe karışı Bugünkü deniz ve kara Karbtan evvelki silâhların mukayese- istatistik cedveline ba- . bugün, harbtan evvel kara silâhlarının ki devre nazaran, hayli fazla olduğu, ize, 1913 senesine nazaran, Gide bulunduğu görülür. Bu, harbtan de deniz silâh- şington mukavelesi 2 — 1930 senesinde imzalanan Londra mukavelesi. Bunların birincisi beş büyük deniz devleti İngiltere, Ameriks Fransa ve İtalya arasmdaki kuvvet misbetini tayiz “Amerikadun her birinin beş nisbetine karşı Japonyaya üç ve İtalya ile Frna- saya da bir ve üç çeyrek safi harb ge- eriyor. Sonra bu sınıf gemil Her iki mukavelenin müddeti ev- velki gün nihayet bulmuştur. Deni devletleri arasındaki silâh muvazene- mukavelenin müddetini uzatmak için yapılan teşebbüsler, Japonyanın İn- giltere ve Amerikaya tahsis edilen beşe karşı üç tifa etmi - yerek müsavat istemesi yüzünden su- ya düşmüştür. Son bir teşebbüs geçen senenin mayıs ayı içinde Londrada yapılmıştı. Japonya müsavat nokte —— amdaarar sücrek konferansı terket- 'ti. Bundan - sönra “dört devlet - İ giltere, Amerika, İtalya ve - Fransı Vaşington ve Londra mukavelelerin- den ayrı bir anlaşma yapsak için müzakerelere devam ettiler. Vaşing - muhafazasına imkân e Londrada hiç olmazsa, gemi hacimlerinin tahdidi hakkında - ki hükümlerin kurtarılmasma çalı - gildi ve 1942 senesine kadar devam edecek olan bir mukavele imzalandı. Moskova, 3 (A A.) — Tas Ajı sı bildiriyor. Gazeteler, Sove yetler Birliği ağır endüstrisi, müna kalât gıdai endüs- tri ve hafif ene düstri halk komi- serliklerinin 1936 istihsal plânları. nt zamanından e- vel bitirmiş. ol duklarma BB. — Stalin ve Molotov'a — ves dikleri — raporları neşretmektedir. Sovyetler Birliği ağır endüstrisi mü- dafaa endüstrisi de dahil olmak üzere, yıllık 14 ilkkânunda - bitirmiş ve on bir ay ve 14 gün içinde 31 mil- yar 430 milyon rublelik istihsal yapmış- fır. 1936 yılının ilk on bir ayı içinde istihsal, 1935 yılının aynı aylarına nis betle yüzde 34,1 artmıştır. Münakalât halk komiserliği, vagon yükletme yıllık plânını 27 ikinci teşrin- 'de ve ton ve ton-kilometre olarak mü. nakalât yıllık plânını da 10 ilkkânunda bitirmişti 1936 senesi içinde Sovyetler Bi liği demiryolları idaresi, plânda yazı İr 28.731.000 vagona karşı 31.534.466 va- gon yüklemiş ve bu suretle plânı yüz- de 109.8 nisbetinde fazlasiyle gerçekleş- siştir. Yolcu nakliyatı, 76.9 milyar dair (Başı 1. inci sayfada) asının bütün Avrupada tam bir şuurla Taşmasının in doğuracağı sempatiye iştirak edebilmektedir. Observer gazetesine göre anlaş- manın hük Londra, 3 (A.A.) — Londrada çık- makta olan Observer ” gazetesine göre ingiliz - italyan anlaşması aşağıdaki hu- susları ihtiva etmektedir. 1. — Şarki Akdeniz devletlerinin mleri Bu mukaveleye göre; 1 — Japonyadan gayri deniz letleri otuz beş bin tonilatodan büyük gemi inşa etmiyeceklerdir. Tayyare- gemilerinin - tonajı yirmi üç bini tecavüz etmiyecek. 3 — Her devlet yeni deniz inşaa- 'tından diğerini haberdar edecek. İşte 1937 senesiyle beraber meri- yeni deniz silâh rejimi bu- iyor ki bu, 1921 ile 1936 seneleri arasındaki — rejimden çok farklı bir rejimdir. Aradaki farklar — Bu rejime Japonya dahil de- Uzak Şark devleti hiç bir kayd- le mukayyed olmak istemiyor. 2 — İtalya geçen senel relerde hazır bulunmuş olmakla be - raber o tarihte zecri tedbirler devam ettiği cihetle henüz mukaveleyi ka- bul etmemiştir. 3 — Bugün Amekira, l Fransa arasında me vele, ancak gemilerin hacmini tahdid ediyor. Vaşington ve Londea muka- devletin her sınıf gemiden sahib olabileceği tonaj mikdarını tayin etmiyor. zaaf da u Rusya gibi son a deniz inşaetların weren devletlerin dahil darıdır. İngiltere sonuncu noksanı 'a ehemiyet bulunmamta- telafi bu devletlerle ayrı muka- le donanma sahibi olmak. tan resmen menedilmiş olmakla - be, raber, İngiltere ile yaptığı bir anlaş. ra un yüzde e. tuz bes nisbetine muadil deniz kuv menfaatlerine riayet, 2. — İtalyanın Balcar adaları üze- rindeki her türlü emeilerinden vazgeç- . — İtalyan radyolarının bilhassa şark ve yakın şark tarafından emisyon- Jarı alınmakta olan Bari istasyonunun İngiltere aleyhindeki neşriyatına — son 4. — İtalyanın — Misirin Milletler cemiyetine girmesine muhalefet etme- meği vüdetmes $. — Mısırda kapitülasyonların kal- dırılması hususunün İtalya tarafından kabul edilmesi, 6. — İtalyanın bilahare Montrö an- Taşmalarına ve Londra deniz muahede- #ine iştirakinin dikkate alınması. 7. — Milletler cemiyetine karşı ya- pılan hücumlardan vazgeçilmesi ve Ce- nevre müessesesi ile tekrar işbirliği e- dilmesi. Anlaşmanın üç hedefi Roma, 3 (A.A.) — Giornale d'ltalia- da B. Virginio Gayda, diyor ki: İngiliz - italyan anlaşmasının başlı ca üç hedefi vardır: Sulh, italyan münasebetlerinin ve veti sahibi olmak hakkını kazanmış- tır. İngiltere Rusya ile de ayrı bi Taşma yapmış ve İtalya ile yaptığı Akdeniz itilâfi da dolayısiyle niz anlaşmı Binaenaleyh 1937 sene ber yeni bir deniz rejimi başlamış bu- lunuyor. Fakat bu, 1921 şenesiyle 1936 seneleri arasındaki gibi sıkı rejim olma: a da teşmili beklenmekte: A. Ş. ESMER SON İDİS. İHİABİERİLTEİR OVYET RUSYADA İstihsal plânının verdiği neticeler Plânın gerçekleştiğ n bir raporla bildiren BB. Stalin ve Molot>f yolcu - kilometre tutmuş ve plân yüz- de 1099 olarak gerçekleştirilmiştir. Gıda endüstrisi? komiserliği, 1936 yalt plânını bütün sene için hesab edil. miş olan 9 milyar 145 milyon rublelik istihsale karşı 9 milyar 160 milyon rub- lelik istihsal yaparak, daha 14 ilkkâ- 'nun tarihinde bitirmiştir. 1935 yılının ilk on bir ayına nisbetle 1936 yılımın aynı ayları içindeki istihsal — fazlalığı yüzde 29.6 dir. Hafif endüstri komiserliği, yıllık plânını, bütün sene için hesab edilmiş 'olan 7 milyar GA2 milyon rublelik is- tihsali 20 ilkkânun tarihinde 7 milyar 658.9 milyon rublelik istihsal yapmak süretile daha o gün bitirmiştir. 1935 yı- Tının ilk on bir ayma nisbetle 1936 yı- Tınım ilk on bir ayı içindeki istihsal faz lalığı yüzde 34.6 dır. İngiliz - İtalyan anlaşması talyan - ingiliz menfaat tesanüdünün 1s- dahı ve Akdenizdeki diğer devletlerin menfaatlerine riayet. Her şeyden önce bahis mevruu olan şey, Akdenizdeki İngiltere ile İtalya- 'nın şimdiki vaziyetleri ile bu denizde- ki enternasyonal vaziyetlerin dokunul- mast caiz olmıyan mahiyetini kuvvetlen. dirmektir. Anlaşma, bir ittifakname ol- madığı gibi hiç bir devlet aleyhine de . İtilâfname, Akde- nizin bir statüsü olmak iddiasında bu. lunmadığı gibi bu denize aid bir tah- kimname de değildir. Anlaşma, İngilterenin - Akdenizin Büyük Britanya imparatorluğu için bir transit yolu olmasıyla alâkalı kaygula- rını teskin etmekte ve İtalya impara torluğunun vasıflarını tanımaktadır. Nihayet B. Gayda, bu anlaşmanız talyan - alman işbirliğini katiyen boz- mamakta olduğunu beyan eylemektedir. Diğer gazeteler de italyan - alman münasebetlerinin bu itilâf yüzünden mütcessir olmuyacağını yazmaktadırlar. Lavora Fascista diyor ki İtalyan - alman münasebetleri zâfa düşmemiş olmakla kalmamış belki İtal- ya ile İngiltere arasında normal müna- sebetlerin kuruluşu alman - italyan mü- nasebatını daha ziyade kuvvetlendir. miştir. Anlaşma ve yugoslav gazeteleri Belgrad, 3 (A.A.) — Yugoslav mat- buatı, ingiliz -'italyan anlaşması hak- kında hiç bir tefsirde bulunmamakta, fakat yabancı kaynaklardan gelen ha ber ve tefsirlere geniş bir yer ayırmak- tadır. Vreme gazetesinin Akdeniz anlaşmasını büyük devletlerin Paris muhabiri uyuşma yolunda yeni bir muvaffakiyet olarak kaydettikten sonra bu anlaşma: 'nın Avrupanın küçük devletlerinin em niyet hislerini çoğaltmıyacak bir şel de Habeşistan meselesini kapattığını i- lâve etmektedir. Anlaşma ve Avusturya gazeteleri Bütün Viyan- gazeteleri italyan - in- giliz anlaşmasından memnuniyetle bah- setmektedirler. Kısa dış haberler * Varşova — Parlamentoda Başba- kan vekili B. Kowski fransız istikrazı hakkında: “— Polonyaya yapılan istikraz hak- kındaki projenin fransız - parlamento- sunda kabulü Fransız. » Polonya fakının sarsılmazlığını — göstermiştir demiş ve bu istikrazın Polonyanın mü- dafaası meselesiyle çok yakından alâ- kadar olduğunu söylemiştir. * Şanghay — Haber alındığına göre Siyanfu'da askerler arasında yer yer isyan hareketleri devam etmektedir. Bu askerler komünist partisi de dahil olduğu halde bütün partilerden mürek- keb bir “tek cephe” hükümeti - kurul- masınt istemektedirler. * Belgrad, — Valide kıraliçe Mari kıral ikinci Piyer'in küçük - kardeşini tahsilini ikmal ettirmek üzere bugün Londraya götürmüştür. * Belgrad — Başbakan B. Stoyadi- noviç birkaç gün dinlenmek Üzere bu- gün İsviçreye hareket edecekti * Bükreş, — B. Tataresko, hava ve bahriye nazırınn istifasını kabul —et miştir. Belçika kıralı Kongoya gidiyor Brüksel, 3 (A.A.) — Lö Suvar ga- BULGAR - YUGOSLAV PAKTININ Bulgar gazetelerin- deki akisleri Sofya, 8 ALA) — Bulgar Ağanıt bildiriyor: , Gazeteler, yakında ” imralenmcake 6 | fan. bulgar - yuğoslar” doetlük” Şakt bakkında tzün yzileE yüzerl bf M disenin büyük ehemiyetini tebarüz et- Hmiklalri. Mür gazetesi diyor kiz Balgar - Yagodlay yüüRA İ ternasyonal büyük ebemiyeti olan bir badisedir. Bi sulh eseri Olmmez haf Ö yetile, bu yaklaşma, balkan memlekete Teri münasebetlerine daha ' ziyade 'vle vüzük verecektir. Bulgar - Yugoslar Gortlük paktış karşılıkle. enmlyet va Hürmet üzerine yökseleciik dlamil yi balkan binakram temelini tepkil ö yecekti Zora izek UŞU Bu pakt, Bulgaristanın Yugoslav. Şaya ai ç seeleabi LA politikenım bir netleceidir. Büu poz Kitika, bugünkü yeni adıma doğru des — Vai bir hazırlık teşieli ettalşelei İ Utro gazetesi, üniversitede entece — nasyonal hukuk profesörü dokter Ger Böv'an bir sakaktalai aeşel KA Profeaöe Genow ezcümle diyor idi 1912 balkan ittifakından tamamiyle |— bümbeşka oları bagünkü ” Bülgeti y Koslav aclaşması, hiçibir tatii Ü gütmemekte ve hiç bir kimseyi/ tehdit ö Kbebied Ü Avrupanın az sükünetli havast diklkate alınıran, bu pakt, kozşularımız ve dik İler büyük devletler tarafıman menmi ğ Biyet ve itimatln karşılanmalıdır. Tik — temel konulmuştur. Bu paktm gerek İ- Ki memleket ve gerek- balkanlar. İçia bayırlı eticeler vermes, 1ki mosgel D Gevlet adımalarının dirüyet ve himenet Terine tağlıdın. B. Çankov ile sıkı alâkası” bulunam. Slovo ö ezelkkle ge BİE E Bu yeni pakt, umuml sulha kuyvelk — tendirecektir. Tamamiyle eminiz ki di — ğer komşularımız, bu paktın hakiki mas aat anliyataklardir ve li UDN din, âdet ve lisan itibariyle bu derece — biribirine yakın iki milletin dostluğun- dan endişe “himetmiyeciktier. Dü M Mmillet arasında şimdiye kadar devam €den rekabet, balkanlarda enili için dağ öme bir tehlike teşkil eylemiştir. Bu — sekabet bitince, sulb, diğer. balkan menleketleri lekine de düzkk kikbey 4 etmemekte. zetesi Kıralın yakında Kongoya gitmek tasavvurunda olduğunu bildirmektedir. liyecektir, SON DAKİKA İngiliz - talyan anlaşmasının metni neşredildi « anlaşmanın hiç bir devlete karşı — olmadığı tasrih edilmektedir Londra, 3 (A.A.) — Royter teb- liğ ediyor: Romada imzalanan ingi - liz - italyan beyannamesinin metni şudür Sulh ve emniyet umumi davâsı menfaatine, kendi aralarındaki mü- nasebetler ile bütün diğer Akdeniz devletleri aralarındaki münasebetle - rin iyileşmesine gittikçe - daha fazla surette yardım etmek arzusu ile mü- tehassis bulunan ve bu . devletlerin haklarma ve menfaatlerine hürmete azmetmiş olan Büyük - Britanya ve İtalya hükümetleri, Akdenizde giriş, cıkış ve transit serbestliğinin büyük Britanya imparatorluğunun muhte- hif kısımları için ve İtalya için hayati bir menfaati - haiz olduğunu / ve bu menfaatlerin hiçbir suretle biri riyle bağdaşmaz - bulunmadığını ka- bul ederler. İki hükümet, Akdeniz mıntaka- sında milli veyahut arazi - mülki ta- mamiyetindeki statükoda — herhangi bir değişiklik vücuda getirmek veya- hut alâkalı bulundukları takdirde her hangi bir değişiklik vücuda - getirik mesini görmek hususunda her türlü arzuyu - reddelerler. Bu mıntakada her iki tarafın hak ve menfaatlerina hürmet etmeyi tehahüt eylerler ve bu beyannamenin — takviyesini hedef tuttuğu iyi münasebetleri haleldar e« debilecek her türlü faaliyeti boşa çe — karmak için en iyi - gayretlerini sar fetmeyi tekarrür ettirirler. | Bu beyanname, sulh menfaatlos rine hizmet etmeyi istihdaf eylemekel tedir ve hiçbir başka devlete karşı müteveccih değildir. | Aynı zamanda Romada 31 birinı ingiliz Büyük elçisi ile İi talya Dış İşleri Bakanı arasında te ati edilen notaların - metni de neşres dilmiştir. Bu notalarda B. Ciano l4 talyanın zlâkadarlığı” takdirinde bus, gün İspanyaya aid toprakların mülki tamamiyetini masun kılacağını ve biçbir şart altında deği ğini teyid eylemektedir.
