4 Ocak 1937 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

İÇ SAHİFELERDE 2 nci sahifede: Hatay tarlhl Ahmed Faık Turkmen. Siyasî Icmal. 3 uncu sahifede Son hatıralar: Saray ve otesı Halıd Zıya Vşakhğil. 5 inci sahifede: Anadoluda san'at tetkiklerı Mimar Sedad Çetıntaş. 7 nci sahifede: Askerlık bahısleri Alman fılosu 1940 ta 420 bın tonu geçecek Abidın Daver. Istanbul Konservatuarında ıki saat Kandemır, umhuri ! 4542 Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet. İstanbul Posta kutusu: İstanbul. No 245 PflZaiteSİ 4 İkİflCİfCâliUffi 1 9 3 7 Telefon: Başmuharrir ve evi: 22366. Tahrir heyetl: 24298. İdare ve matbaa kısmı 24299 24290 SÜHULET KİTABEVI nin neşrettiği: FARUK NAFIZ'in eserleri BİR ÖMÜR BOYLE GEÇTÎ Fiatı 150, cüdlisi 180 kuruş BÎR DEMETTE BEŞ ÇIÇEK Fiatı 50 kuruş YANGIN Fiatı 50 kuruş NECIB FAZIL'm BEN VE OTESİ Fiatı 100, cildlisi 125 kuruş Balkanlarda Yeni bir hâdise: Bulgar Yugoslav Dostluğu ış İşleri Bakanımız Doktor Tevfık Rüştü Arasm kayıdsız şartsız sevıncıne son yok: Bulgaristanla Yugoslavya arasında bir dostluk muahedesi akdolunduğundan dolayı Balkanlar vaziyetı itıbarile yeni yıla daha kuvvetli, daha şen ve memnun girdik diye. Gahba bu mes'ud hâdısenın tahak" kuk ve tekemmülüne biraz da kendisinin hizmet ve himmeti karışmış olduğunu düşünerek bundan da ayrıca iftıhar duyuyor. Filhakıka meselenin Balkan Antantma dahil devletler arasındaki müzakerelerini Doktor Tevfık Rüştü Arasın müdahalesi tesri ve ikmal etmiştir. Bulgaristanla Yugoslavya arasında husule gelecek dostane bir yakınhktan dolayı en ufak tereddüde bile neden yer olabilsin ki öyle bir dostluk muahedesi Bulgaristanla Türkiye arasında zaten mevcud olduğu gibi Balkan Antantı paktı dahi Bulgaristanm dığer komşularile samimî anlasmasmı esasen ilk plânda tutmaktadır. Nitekim işte görüldü: Bulgaristanla Yugoslavya arasındaki bu dosltuk muahedesi evvelâ ve binnefis Bulgaristanda bu devletin diğer komşularile daha dostane münasebetlerde bulunmak azmine yeni bir delil olarak ilân ve bu yolda atılmış yeni ve filî bir adım diye ifade edilmiştir, ki bizce hakikate tamamile mutabık olan bir keyfiyettir. Müşahid heyeti aldatmak için dolablar çevriliyor Fakat acaba Sancakta resmî dil olarak türkçeyi kabul eden Fransız otoritesi, intlhaba iştirak etmiyen Türklere gönderdiği arabca celbnamelere ne diyecek? Antakya 3 (Hususî) Sancaktaki Fransız idaresi müşahid heyet henüz Sancağa varmadan, yapılan zulmü örtbas edip göstermemek için faaliyete girişmiş bulunuyordu. Bu cümleden olmak üzere hapse tıkılmış olan yüzlerce Türk serbest bırakılmış, askerler, makineli kuvvetler Halebe çekilmişti. Fakat bu işlerinde beceriksizlik yü zünden çabuk davranamadıklanndan, müşahid heyet Antakyada sebebsiz olarak hapse tıkılan Türklerin tahliye edilmeleri hâdisesini meşhud cüriim şeklinde tesbit etmiştir. Diğer taraftan Türk halkınm müşahid heyetin yanma yaklaşarak derdini dök memesi için de her türlü tedbirler alın mıştır. Heyetin bulunduğu yerlerin etrafı sı • kı bir polıs ve jandarma kordonu altındadır. Bu mmtakaya girecek olanlann Türk olmamasına hasseten dıkkat edilmektedir. Akdeniz anlaşmasının esasları Sancaktaki kuvvetlerHalebe gönderildi Anlaşma, Italya, bu anlaşma ile bir çok taahhüdlere girdi Fransa ve Avusturyada memnuniyei uyandırdı, Almanyada ise ihtiyatla lcarşılandi Türkleıin haklı isteğini yerine getirelim!» Bir Fransız gazetesinin neşriyatı «Iskenderun'daki Fransız menafiine hürmet edilmiş olmak için Sancağın Suriye hakimiyetine konulmasına ihtiyac yoktur» ttalyan Hariciye Nazırt Kont Ciano Alman Hariciye Nazırı $ Neurath ile Berlinde görüşürken Londra 3 (A.A.) Observer gaze2 Italyanın Baleares adalan tesine göre İngiliz • İtalyan itilâfı aşağı rindeki her türlü emellerinden daki hususlan ihtiva etmektedir: sı, 1 Şarkî Akdeniz devletlerinin me3 İtalyan radyolarının, bilhasHh< nafiine riayet, [Arkası Sa. 8 sütun 1 de] Bunun böyle oluşunun en kat'î temi Müşahid heyetin yanına giderek derdnatını evvelâ Yugoslavyanm siyasî ka erini söylemek istiyen Türkler dayak, rakterindeki salâbette, ondan sonra Bul hapis ve sürgün gibi şeylerle tehdid edilgaristanm kendi menfaatlerinin takdirinmektedir. deki feraset ve isabette ve nihayet diğer Acaba bu vesikaya ne buyurulur? Balkanlı devletlerin sulh hedefine müteAntakya (Hususî muhabirimizden) veccih siyasetlerindeki samimiyette bu lunu. YuRoslavya, Balkan Pakünın Size leffen gönderdigim vesika Antak temeltaşı olan ve bu paktın büyük ehenr yada ıritınabata iştirak etrrieaıkierı için miyetini en ileri derecede anlamış bulu mahkemeye verilen Türklerden birine nan devîetlerden biridir. Balkan Paktı gönderilen celbnamedir l u vesikada gaiçinde onun yapacağı hiçbir hareket bu yet vazıh olarak görüldugü gibi suç olarak lunamaz, görülemez ve gösterilemez ki intihabata ademi iştirak hâdisesi gösteAntakyada intihabata iştirak etmemek suçile (!) mahkemeye kendisinde bu paktı zayıf düşürmek ih rilmektedir.. sevkedilen bir Türke gönderilen arabca celbname timalini taşıyabilsin. Bilâkis onun bu yol Bundan başka celbnamenin arabca yada yapacağı herşey mutlaka paktın tak zılması da Ankara Itilâfnamesi muci Pariste çıkan haftalık La Tribune rediyor: viyesini hedef tutar ve onu temin eder. des Nations gazetesi, Iskenderun A n «17 kânunusani tarihinde, Milletler bince Sancağa verilmesi lâzım gelen idaBulgaristana gelince onun da haki lisan hürriyeti vecibesinin kat'iyyen ye takya meselesi hakkında «Türk Fransız Cemiyeti Konseyi, Türkiye ve Fransa i[Arkası Sa. 4 sütun 3 te\ htilâfı» başlığı altında §u makaleyi neşkî menfaatleri Balkan Paktı devletlerile rine getirilmediğini göstermektedir. hemahenk yürümekten ibaret olduğunda şüphe mi vardır? Bulgaristanm antanta iştirak edememesi sebebleri üzerinde hiç durulmaksızın bu devlete Balkan Paktına katılabilmesi için kapının daima ve ardına kadar açık bırakılmış olduğu malumdur, ve bu Balkanlı devletin Balkan Istanbul 3 (A.A.) ReisicumPaktına dahil olması daima samimihur Atatürk, Hariciye Vekili Dr. yetle temenni edilmiştir. Bulgaristan Mılltyetperver ıhtılâlcılerm kumandanları trir arada Burgos sokaklarında: henüz pakta iştirak ederek antanta da Tevfik Rüştü Arası bugün saat 17 1 General Cavalcanti. 2 General Franco. 3 General Mola hil olmuyor amma Balkan Antantı devde Dolmabahçe sarayında kabul buBerlin 3 (A.A.) Diplomasi meha dahilî harbinin beynelmilel bir ihtilâf haletlerinden bir ikincisile de adma ebedî yurmuşlar ve bir müddet görüşmüşfili, KeenigsbergSoton hâdisesi dolayı line gelmesine mâni olmak için diğer dev*' dediği bir dostluk muahedesi akdetmiş lerdir. Mülâkatı müteakıb Atatürk sile son derece endişe izhar etmektedir letlerin izhar etmekte olduklan arzuya bulunuyor. Bu ikinci adımın bir üçüncü Dr. Arası otomobillerine alarak §eler. Bu mehafil, Almanyanm îspanya [Arkası Sa. 7 sütun 6 da] ve dördüncü ile takib olunmaması için hir içinde bir gezinti yaptıktan sonıııııııııııııııııııııııııınııııııııııııııııııııııiiııııııııııııııırııııııııııınııııiMiıııııııımıııımnııılımııııııııııiMiıııııııııııııııiııııııııııııııııııııııııııııııııııı» hiçbir sebeb yoktur: Ne Bulgaristana göra hep beraber motörle Haydarpare, ne de diğer Balkanlı devletler hesa şaya geçmişler ve rıhtıma çıkarak bma. Bilâkis bütün sebebler BulgaristanAnkaraya hareket etmekte olan Hala diğer Balkan devletleri arasında dahi riciye Vekilimizi teşyi ebnişlerdir. samimî anlaşmalar husulü lehinedir. Alman Ispanyol ihtilâfı büyümek istidadında Ispanya hükumeti Bilbao'da bir Alntenı 1 kursuna dizmek suretile îdam etü' . Yugoslav Bulgar paktı Belgradda imzalanacak Atatürk, Hariciye Vekilimizi kabul ve teşyi ettiler Atinada toplanacak Balkan Antantı Konseyine Bulgarlarm da iştirak edeceği ümid ediliyor Herşeyi açık konuşmuş olmak için Bulgaristanm Yugoslavya ile akdettiği dostlukta Balkan Paktı manzumesine karşı gayrisamimî ve gayridostane bir hattı hareket üzerinde bulunacağı şüphesine de bir nebzecik temas edelim. Nitekim muahedelerin değiştirilmesini istiyen Fener Güneşi 10, Galatasaray Vefayı 30 yendi ] Fransanın Lehistana verdiği para Lehistanın askerî bakımdan techiz edilmesine sarfedilecek Beşiktaş Beykozu 2 1 , Istanbulspor da Hilâli 8 1 mağlub ettiler revizyonist memleketlerden Macaristanda böyle düşünceler meydan aldığını ba Yugoslav Bulgar anlaşmasının imza edileceği Belgrad'dan bir görünüs Belgrad 3 (Hususî muhabirimiz laşacagmı, bu suretle Balkanlardaki sulzı Macar gazetelerinin yazılannda gör dük. Filhakika bazı Macar gazetelerine den) Yakmda Belgradda imzalana hun daha ziyade kuvvetleneceğini ileri Varşova 3 (A.A.) Polonya pargöre Bulgaristanm velevki dostluk şek cak olan Yugoslav Bulgar anlaşması, sürmektedirler. Iamentosu maliye encümeninde Fransız Pakt, Balkan devletlerine lile Yugoslavyaya yanaşmasını kendisi Yugoslav siyasî ınehafilinde büyük bir istikrazı hakkmda verdiği izahatta, Başaçık olacakmış nin tadilci siyasetten vazgeçtiğine değil, alâka uyandırmıştır. Bütün gazetelerde bakan Vekili Kwiatkowski ezcümle de Bükreş 3 (Hususî muhabirimiz bilâkis Yugoslavvayı bu tadilci siyasete çıkan yazılar bu anlaşmanm lehindedir. mişrir ki: kazandığma delil diye almak lâzım ge Üazeteler ayni zamanda Balkan Antan den) Burada çıkan Universul gaze « Polonyaya yapılan istikraz haklirmiş. Buna benzer bir mütalea da bazı :ına dahil diğer devletlerin bu anlaşmaya tesi Sofyadan aldığı bir habere göre Bulkında kanun projesinin, Fransız parlaFransız gazetelerinde görülmüştü: Bu taraftar olduklarmı ve pakt neticesinde garistanla Yugoslavya arasında imzala [Arkast Sa. 5 sütun 4 te\ mentosunda, Fransa Polonya ittifakının gazetelere göre Fransa Yugoslavya ile Bulgaristanm Ballan devletlerine yak sarsılmazlığmı göstermek suretile bütün MiııııiiiııııııııiMiııııııııııiM (i • 11111 ıı 1111111 > • ı • ı > 11 ııııııııııııiıııııııııııııııııuıııııııııımıımnıııııı ıııııııııııııııııı ıııııııııııııııııııı Bulgaristanm anlaşmasına taraftarlık ediyormuş, ve böylelikle belki ileride Bul bıv millettir. Böyle bir devlet ve millet kabilirdi, zarar asla. Zarar ihtimaline kar reylerin ittifakile kabul edilmesi keyfiyegaristana Adalar Denizinde mahrec ver ne iki yüzlü bir siyıset takib eder, ne de şı elimizde sağlam garantiler vardır: ti, bütün Polonya milleti arasında geniş [Arkası Sa. 3 sütun 3 te] meğe de bir imkân bulunabileceği düşü siyaset oyunlarında aldatılabilir. Balkan Antantınm kuvveti ve nihayet Fenerbahçe Güneş maçtndan heyecanlı bir an: Güneş nülüyormuş... Bulgaristanm ötedenberi Yugoslavya Balkan Antantı devletlerinden herbirinin muhacimleri Fenerbahçe kalesi önünde Bütün bu tahmin ve temenniler Bal ile bir anlaşma siyaseti takib ettiği bizim ayn ayn kuvvetleri. Lik maçlarma dün Taksim ve Şeref cereyan eden Galatasaray Vefa ma • kan Antantını bilmemekten ve bu antan asla meçhulümüz Jeğildi. Bulgaristanı Faydaya gelince binnefis Bulgaristanm ta dahil devîetlerden şimdi Bulgaristanla böyle bir siyaseti illizama sevkeden se ergeç kendi hakikî menfaatini burada Tarihçi edibimiz M. Tur stadlarında devam edildi. Taksimde Ga çma takımlar şu şekilde çıktılar: latasarayla Vefanın ve Fenerbahçe ile anlaşan Yugoslavyayı tanımamaktan ile bebler ne olursa olson her defasında biz bulacağından en kat'î surette emindik. han Tanın en güzel eseri Galatasaray: Avni Reşad, Lutfi " Güneşin maçı olduğundan bu sahada beş Eşfak, Salim, Suavi Necdet, Süley • ri gelebilir. Yugoslavya sözüne ve ka onu tasvib ettik, teşvık ettik ve bir an e r İtikadımızca Yugoslav Bulgar anlaşPek yakında bine yakın bir seyirci kütlesi toplanmıştı. man, Gündüz Kılıç, Haşim, Danyal. rakterine kayidsiz ve şartsız olarak iti vel tahakkukunu istedik. Bulgaristanm masile tahakkuk eden iş, işte bu müspet mad olunur bir devlettir, ve o devleti böyle anlaşmalarla Balkan Antantı dev vaziyetten ehemmiyetli bir safhadır. Vefa: Muvahhid Saim, Vâhid Galatasaray: 3 Vefa: 0 teşkil eden millet hakikaten kahraman letlerine yaklaşmasından ancak fayda ç r YUNUS NAD1 lArkast Sa. 6 sütun 1 de] Hakem Ahmed Ademin idaresinde Hurrem Sultan Cumhuriyette