2 Temmuz 1936 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 3

2 TEMMUZ 1936 PERŞEMBE Yarı - Sıyasal İngiliz Harbiye Bakanı, Paris'te iken bir beyanatta bulundu. Bu be- yanat da, tıpkı geçen sefer Maliye Bakani Neville Chamberlain'in başı- na geldiği gibi, birçok dedikodulara ve ingiliz muhalefet partilerinin şid- detli istizahlarına yol açtı. Bu gürültülerin kopacağını bilen Başvekil M. Baldvin, cevab verme- mek için, hafta tatilini uzatmasını tercih etmiştir. Onun yerine Sir John Simon ile Churchill cevab vermişler- dir. Sir John Simon'a göre, İngiltere Dıs İsler Bakanı, İngiltere Harbiye Bakanr tarafından hazırlanan nutkun müsveddesini görmüş, fakat hesaba | gelmez bazı sebebler yüzünden bu- nun son dakikada aldıöı sekilden ha- Berdar olamamıştır. Nutka atfedilen Kkabahate selince, bu, Almanva aley- hinde bir fransız - insiliz dostluğu edası tasrması ve bir de kollektif ba- tıs formülünden Bahsetmemesidir. Rüitün bu izahlara muhalefetce ve- rilen cevahları isci mebus Morrison'- un şu sözleri hulâsa etmektedir: “Bizim şimdiki hükümetimiz mü- tecanis bir ekip değil, biribirine zıd unsurlardan mürekkeb bir halitadır. Bu ise hem memleket hem de dünya barışr için bir tehlike demektir.” Gerçekten, bugünkü ingiliz kabi- nesinde bulunan başlıca şahsiyetleri ve bunlara yorulan politik temayül- leri esas alırsak, bu kabinenin biribi- rine zıd temayüller taşıyan kimseler- den mürekkeb olduğu fikri hasıl o- lur. Meselâ, Sir John Simon, daha eski dış bakanlık mevkiinde iken Alman- ya ile anlaşmayı temsil ediyordu. E- den, ise, Sovyet Rusya ile, keza ve gine eski dış bakanı Sir Samuel Hoare, Laval ile birlikte hazırladığı plân yüzünden Milletler Cemiyeti po- İjtikasına doğrudan doğruya politika- î)üff Cooperin beyanatı yı yani diplomatik anlaşmaları tercih eden bir adam diye tanınmıştır. Şim- di ise, Harbiye Bakanı Duff Cooper'i, kütüğe fransız dostu diye geçirmeğe mecburuz. Maliye Bakanı Chamber- lain ise Başvekil Baldvin'in bir “şek- li diğer” i diye tanmmıştır. 'Acaba bu belli başlı şahsiyetlerin ayrı ayrı politika “nuance” ları güt- meleri, kendilerinden ötürü müdür yoksa Başvekil Baldvin'in malümatı dahilinde olan bir hususiyet midir? Malümdur ki, İngiltere'de bugün hâkim olan muhafazakârlar partisi- dir. Bu partinin Churchill ve ihtiyar Chamberlain gibi üyeleri, fransız ta- raftarlıkları ve alman aleyhtarlıkları ile meşhur idiler. Eğer partide bugün dahi bunların hâkim olduğu kabul e- dilirse, insiliz dış politikasının tema- vüllerini önceden kestirmek az çok kabildir. Halbukf, takib ettiği dıs politikayı mümkün olduğu kadar bir vuzuhsuz- İnk nerdesi ile örtmek. Basvel-il Pal- dwvin'in İk günündenberi verdisği bir noktadır. ehemiyvet İste bunun icin, bize öyle geliyor- ki. busgünkü insiliz kahinesinde ©90- rülen tecanüssüzlük. daha zivade za- hiridir ve dış politikanın taktikleri icabıdır. Başvekil, yerine ve zamanı- na göre, nazırları arasında kâh fran- sız dostu olana, kâh Almanya dostu olana, kâh İtalya dostu olana ve kâh Milletler Cemiyeti yahut gizli diplo- Masi taraftarı olana sözü bırakıyor. Geçen seferki Neville Chamberla- in beyanatı ile bu seferki Duf£ Coo- per beyanatı bu kabilden, bu tertib- ten ve bu çeşniden beyanat olabilir. Ve bunların hepsinin arkasında, Baş- vekil Baldvin'in “süküti” ve esrarlı şahsiyetini bulmak, bize öyle geliyor ki kabildir. Burhan BELGF. SON DAKİiKA: AZLAR KONFERANSI Teknik komite anlaşma projesinin ikinci tetkikine başladı Montrö 1 (A.A.) — Anadolu Ajan- sının hususi surette gönderdiği muha- birinden : Teknik komite anlaşma projesinin ikinci okunmasına başlamış ve mukad- dimenin tahririni tahrir komitesine ha- vale etmiştir. Mukaddimenin metni, p- rojenin umumi heyeti temamen hazır- landıktan sonra tesbit edilecektir. İngiliz delegesi, Lozan anlaşması- nın birinci maddesinde yazılı olan ser- best geçme prensipinin, boğazların tek- rar tahkiminden doğması tabit olan ta- dillerl_e, yeni anlaşmanın birinci madde- sinde teyidini istemiş ve diğer delege- ler de bu isteğe iştirak etmişlerdir. İtalyan gazetecileri Bern, 1 (A.A.) — Başmüddeiumumi bu akşam italyan gazetecilerinin serbest bırakılmasını emretmiştir. Gazeteciler- den milletler cemiyeti görüşmelerine iş- tirak müsaadesi geri alınmaktadır. Fe- deral meclis, bu mesele hakkında lüzum Türk delege heyeti, esasen mukave- lede derpiş edilen hükümlerden çık - makta olan bu prensipi asla reddetmek düşüncesinde olmadığını bildirmiş, yal- nız bu prensipin mukavelenin baş tara- fında teyidindeki fayda meselesinin konferans tarafından umumi celsede ve diğer maddeler görüşüldükten sonra münakaşasını istemiştir. Komite bu vec- hile karar vermiştir. ; İkinci maddedeki sağlık hizmetleri ve diğer takslar meselesi yeniden gö- rüş teatisine sebeb olmuş ve komite me- selenin konferansa havalesine karar vermiştir. serbest bırakıldı göreceği tedbirleri almak hakkını muha- faza etmektedir. Matbuat bakanı, Cenevrede tevkif e- dilen italyan gazetecilerine şahsit selâm ve muhabbet ve tesanüdünü bildirmiş- dır, Kolombiya delegesi Milletler Cemivetine hücum ettti Cenevre, 1 (A.A.) — Milletler cemiyetinin bu sabahki celsesinde ilk söz a- lan Kolumbiya delegesi olmuş ve milletler cemiyeti aleyhinde çok heyecanlı bir Dutuk söylemiştir. B.Litvinofun yeni nutku Cenevre, 1 (A.A.) — Sovyetler birliği halk komiseri, asambledeki nutkunda Cenevre paktının takviyesini istemiş ve zecri tedbirlerin esassız bir şey haline gelmiş olduğu fikrinde bulunmuştur. Delbos - Şuşnig konuşmas Viyana, 1 (A-A:) — İyi haber alan njalwfillcr, Başbakanın B. Delbos ile mü- lâkat telkinini iyi telâkki ettiğini izah ve bu görüşmenin asamblenin eyluldeki mu- tad toplantısında vukubulacağını ümid etmektedirler, Yunanistanda İdhalâtı tahdid ediyor Atina, 1 (A.A.) — Başbakan Metak- sas, kambiyo ihtiyatlarının durmadan a- zalması yüzünden hükümetin ithalâtı tahdid zorunda kaldığını söylemiş ve demiştir ki: “—- Şurasını unutmamalıyız ki her- kesçe bilinir sebebler dolayısiyle fakir düştük. Bundan dolayı sıkr bir yaşayış usulü takib etmemiz ve paramızın da- yandığı kambiyo ihtiyatlarımızı her va- sıtaya baş vurarak korumamız Jlâzım- dır.,, İthalat ne kadar azaltılıyor ? Atina, 1 (A.A.) — Matbuatın haber Ü İthalât tahdidini koyan B. Metaksas aldığına göre, yeni listelerle azaltılan it- halâtın kıymeti senevi 700 milyon drah- mi raddesindedir. B. Hitler B. Musolini ile konuşmayacak Roma, 1 (A.A.) — Salâhiyetli mah- filler, B. Hitler'in Akdenizde yapmak sıra- düşüncesinde blunduğu yolculuk sında B. Musolini ile görüşeceğine dair olan haberleri yalanlamaktadır. İtalyan askerleri Cenub Habeşistanda bazı yerler aldılar Adisababa, 1 (A.A.) — Birkaç gün evel Habeşistanın cenup bölgesinde ba- zı karışıklıklar olduğu bildirilmişti. Bu- nun üzerine bu karışıklıkları bastırmak maksadiyle italyan Somalisinden bir o- tomobil kolu hareket etmiş ve bunu yerli asker kıtaları takib eylemiştir. Mo- yale, Kenya ve Noea mevkileri işgal o- lunmuştur. Adisababa, 1 (A.A.) — Adisababa- dan haber verildiğine göre italyan kuv- vetleri, Kenya hududu üzerinde Maya- le'yi dün akşam işgal etmişlerdir. Parlamentolar birliği toplantısı Budapeşte, 1 (A.A.) — Parlamento- lar birliğinin 32 inci konferansı 3 tem- muzda burada toplanacaktır. Konferan- sa, Danimarka 26, Fransa 64, Yunanis- tan 14, İtalya 27 Yuğoslavya 37, Avus- turya 43, Romanya 14, İsveç 11, İspan- ya 11 ve Çekoslovakya 19 delege gön- dermiştir. Japonya 6, Amerika 8 ve Mısır 6 de- lege göndereceklerdir. Milletler cemiyeti ve milletlerarası iş ofisi de konferansta temsil edilecekler- dir. Yahudilerin protestosu Varşova, 1 (A.A.) — Varşova yahu- di teşkilâtları antisemitizim dalgasını ve yahudilere karşı yapılan tedhiş hateket- lerini protesto için bugün yahudi mües- sese ve mağazalarının dört saat kapatıl- masına karar vemiştir. İtalyan gazebecileriniiı çıkardığı hâdise Sekizitalyan gazetecisi tevkif edildi.B. Van Zeeland cemiyet adına teessürlerini bildirdi. Milletlerarası basın cemiyeti de bu teessüre iştirak etti. B. Titülesko italyan gazetecilere «Bu vahşiliğe nihayet veriniz, diye bağırdı (Başı 1 inci sayfada) mesi ve mubalagalara, ifratlara meydan vermemesi için cihan kamoyuna hitab e- diyorum. Cenevre, 1 (A.A.) — Milletler cemi- yeti nezdindeki milletlerarası basın ce- miyeti azâları, dün, fevkalâde bir top- lantı yapmıştır, Azâlar, bir takrir kabul etmişlerdir. Bu takrirde “italyan gaze- tecilerinden bir grupun Milletler cemi- ti tarihinde misli geçmiş olmayan bir hâdiseye sebeb olmuş olan hareketleri- ne eseflenmiş ve bu hareketleri takbih olunmakta ve matbuat adına Majeste Habeş imparatoru ile 16 ıncı asamble re- isinden özür dilenmektedir. Bu takririn sonunda “bu hareketi yapmış olan gazetecilerden hiç birinin milletlerarası matbuat cemiyeti men- sublarından bulunmamasının memnuni- yete sayan olduğu, ,kaydedilmektedir. Sekiz gazeteci mevkuf Cenevre, 1 (A.A.) — Stefani ajan- sından: B. Marko Marşini ile Gazetta del Popolo'nun muhabiri B. Vittorio Tascetti isminde iki italyan gazetecisi, polis müdürü tarafından sorguya çekil- dikten sonra serbest bırakılmışlardır. B. Titülesko Yi ? Diğer sekiz gozeteci, halen mevkuf bulunmakta olup şunlardır: Korriere Della Saranın muhabiri B. Carlo Ciucci, aynı gazete muhabirlerin- den B. Guilio Caprini, Gazetta Del Po- polo —muhabiri Bay — Paolomoneli Stampa gazetesi direktörü Bay Al- frede —Signoretti, Popolo d'İtalia muhabiri B. Eugenio Morreale, Pic- colo gazetesi muhabiri B. Aldo Cassu- to, Lavoro Fascista muhabiri B. Giova- nni Angeli ve Popolo d'İtalia muhabi- ri B. Guido Caiani. Federal müddei umumi B. Cornu ile Bern şehri müddei umumisi arasın- da yapılan telefon görüşmelerinden sonra bu sekiz gazetecinin mevkuf tu- tulmasına karar verilmiştir. Bunlar, bilhassa Necaşi'ye aşağıda- ki hakareti mutazammın sözleri söyle- miş olduklarından dolayı Muahaze edilmektedirler: «Katil» «kahrolsun fellâh,» Bundan başka italyan kendilerini tevkif etmek isteyen zabıta «harb meydanına dön,» azetecileri g memurları ile hakiki boks mücadelele- ri-yapmışlâr ve matbuat locasında umu- mi bir kargaşalık çıkarmışlardır. Hâdise nasıl oldu ? Cenevre, 1 (A.A.) — Hadiseye, biz- zat şahid olan bazı kimseler, Necaşiniri aleyhinde yapılan tezahürlerin fevri ola- mıyacağı hususunda müttefiktirler, Ha- diseyi çıkaran italyan gazetecileri iki Negüse teessürlerini bildiren B. Van Zeeland çi saf teşkil etmekte idiler ve her biri- nin de elinde birer düdük bulunuyordu. Aralarında iki tane de gazete sahibi vardı. Bunlardan bazıları Cenevrede yerleşik bazıları da İtalyadan gelmişti. İtalya general konsolosu ve aynı za- manda mahalli faşist teşkilâtı başkanı bulunan albay Speichl'in, B. Van Zee- land tarafından “Sa mejeste Haile Selâ- siye” ye söz verilir verilmez, diplomat- lara mahsus locadaki yerinden ayağa kalktığı ve dışarıya çıktığı görülmüş ve hadise de tam bu sırada olmuştur. İsviçre umumi meclisi ve yahud ki bizzat Necaşi tarafından bir şikâyet ba ki olduğu takdirde mütecasirler hak- kında kanuni takibat yapılacaktır. Yabancı bir devlet reisine ve yahud - ki yabancı bir diplomata karşı irtikâb & dilen hakaret cürmünün çok şiddetli ce- zayı istihzam ettiği hatırlatılıyor. Bu son hadise yüzünden Milletler Cemiyeti ile İtalya arasındaki münase- batın yeniden zorluğa uğramasından korkulmaktadır. Gazeteciler sorguya çekildi Cenevre, 1 (A.A.) — Cumuriyet müd: dei umumisi B. Kornü ile polis direk- törü B. Kortez kendi aralarında görüş- tükten sonra, mevkuf italyan gazeteci- lerini sorguya çekmişlerdir. B. Van Zeland teessürlerini bildireiek Cenevre, 1 (A.A.) — Milletler Ce- miyeti asamblesi reisi B., Van Zeeland, dün öğleden sonra vukua gelen hadi- seler hakkında cemiyet adına Necaşiye bir mektup vererek özür dilemiştir. B. Van Zeeland, bu sabahki celsede eseflerini açıkça ve resmiğ olarak bil- direcektir. B. Titüleskonun italyan gazetecilere ihtarı Cenevre, 1 (A.A!) — Milletler ce- miyeti asamblesinin dünkü toplantısın- daki hâdise sırasında, Romanya dış iş- leri bakanı B. Titülesko, ayağa kalka- rak gürültü yapan italyan gazetecileri- ne hitaben “bu vahşi hareketlere artık bir nihayet veriniz,, diye bağırmıştır. Bay Blum'un Milletler Cemis yetinde ehemiyetli bir nutku be- şinci sayfamızdadır. K