26 Haziran 1935 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 3

20 HAZIRAN 1935 ÇARŞA''BA ULUS SAYIFA 3 Yüksek okullarımızda verimli çalışma II Yüksek okullarımızda verimli çalış- fakat cu. muriyet hükümeti bu çetin işi başarmak için elini uzatmıştır. Bunun için orta- da iki mesele vardır: 1) Kitab mesele. si, 2) Yabancı profesörlerden faydalan- ma tarzı, mak oldukça çetin bir iştir, Lisanımızda ilmiğ araştırmalara esas olacak kitab yok denecek kadar azdır, Bu itibarla bir yabancı dilini bilmiyen kimsenin memleketimizin karşısına dikilen herhangi bir mesele. yi ilmiğ bakımdan çözeleyebilmesi ol- dukça zordur. Şu halde en ön safta ge. len ihtiyaç kitab ihtiyacıdır. için en kısa zamanda kitabhanelerimizi ilim kitablariyle doldurmak zorağında- yız, Bunu başarmak şahsıh yapabilece. ği iş değildir. Bu doğrudan doğruya hükümetin el uzatacağı bir sahadır. Bu işe bütün ilim şuğbelerinde «n tanınmış ve arsrulusal ünü kazanmış ki- tabların İisanımıza çevrilmesiyle baş. lamak gerektir. Fakat çevirme işi çok nazik ve önemli olduğundan, bu husus- ta pek dikkatli hareket edilmek lâzım. geliyor. Çünkü çevrilen kitabların ço- ğunda çevirme yanlışları göze çarpı. Ç| kalemi içerisinde Bunun İçerisinde birçok bilgiler taşıyan fakat sistematik bakım. dan iyi tertib edilmemiş bir kitabın il- miğ kıymeti çok düşüktür, çünkü böy. le olunca kitabın yazılmasından varıl- mak istenilen sonuca varılınamaz — ve belki de büsbütün yanlış bir sonuc elde edilir. Bu trpkı herhangi bir matema. tik problemin yanlış kurulmasına ben- zer: yanlış kurulmuş probleme yanlış sonuç verdirir. Bu tarzdaki kitabların olmasında aranılır. karakterleri bir kargaşadır. Fakat böyle sistematik — kurulmuş bir kitabı meydana getirmek için ilim. de çalışmak usulünü ve ilimdeki tekni- ği bilmiş ve kavramış olmak lâzımdır. İşte çoğun bizde eksik olan da budur. Bu eksik olan tarafımızı gidermek için yabancı memleketlerdeki ilim adamla. rından ve profesörlerden — alacağımız, öğreneceğimiz pek çok şey vardır. Biz onların bilgilerinden fazla ilmiğ çalış- malarında, ilmiğ arastırmalarında kul. landıkları sistemlerden — ve teknikten faydalanacağız. Bunun için yabancı profesörlerinin bu bakımlardan seçil- miş olması ve onlardan yüksek okul. larda da bu bakımd faydal İei, yor. En güvenilen şah n rinden çıkmış kitablarda bile bu yanlış. lar göze çarpmaktadır. Bu tarzdaki yan- lışlıklar etüd yapacak olan kimselerin - yanlış yollara sapmalarına sebeb olur. lar. Çevirmedeki hataların — meydana gelmesi bizce iki sebebden doğuyor- 1) Tercüme eden şahsım işi iyice benimsememesi. 2) O işin ehli olmaması (ya İisanı hakkiyle bilmez ve yahut da o ilim di- linden anlamaz.) İşte bunlardan kaçınmak için ilmiğ kitab tercümesini üniversitede ve yük. sek ziraat enstitülerinde çalışan ilim adamlarına yaptırtmaktır. Bunlar tür- lü uzuğ gruplarına ayrılarak — ilkönce çevrilmesi lâzımgelen kitabları saptar ve ondan sonra da bu kitabları lisanımı. za çevirirler. Bu tarzda ve &ıkı bir suret- te çalışrlacak olursa, pek kısa bir za. aylarımız y dille- rindeki ilim kitablariyle dolmuş olur. Yüksek okullarda verimli surette çalışabilmekliğimiz için ikinci bir nok. ta yabancı profesörlerine karşı olan ih- tiyacımızdır. Bugün ilim ve ilmiğ araştırma baş. tanbaşa bir metod meselesidir. Bu me- todu kavramak ve öğrenmek gerektir. Bir ilmiğ kitabın krymeti onun dağnık sürette vermiş — olduğu bilgiden fazla onun sistematik bir tarzda kurulmuş KT Bütün gaye onların ilimdeki sistem- lerini yüksek okullarda onlarla birlik. te çalışan ilim adamlarımıza öğrettir- mektir. Bunun için de gerek sosyal ha. yatımız üzerinde ve gerekse tabiiğ ha- diseler üzerinde beraberce — araştırma. lar, incelemeler yapmak imkânını sağ- lamalıyız. Bundan başka yabancı pro. fesörlerin yanlarında ve onlarla birlik- , te çalrşan ilim adamlarımıza derslerini profesörlerin kontrolu altında hazırla. tıp ve gene onların kontrolları altınrda verdirtecek olursak, hem ders saatle- rinden kazanmış olur ve hem de yanla. rında çalışan ilim adamlarımızın aktit surette çalışmalarını sağlayarak kısa zamanda yetişmelerine imkân vermiş oluruz. Memlekette hakikiğ ilmi kurmak ve yüksek okullara hakikiğ karakterini vermek için hükümetimiz büyük feda. kârlıklar yapmaktadır. Bu fedakârlı- ğın gayesi memlekette ilmiğ araştırma. lara yer vermek ve yüksek okullarda- ki akademi talebesini yalnız ders saat. lerinde profesörünü dinlemekle kalan bir talebe olarak değil, yaşadığı hayat içerisindeki meseleler üzerinde düşü- nen ve verimli etüdler meydana geti. ren tam anlamiyle bir akademi talebe- si olarak yetiştirmektir. Dr. ŞEREF NURİ Her gün beş kelime Ulus baştanbaşa kılavuz kelimeleri ile çıkıyot. Türki- yede çıkan gazete ve dergile- re het gün verilen 5 er keli- melik listeleri de yazıyoruz. Bulisteyı basan gazete âr- tık bu kelimelerin osmanlı- calarını kullanmıyacaktır. KIRK İKİNCİ LİSTE L— Katl — Ölüt Katil — Öldüren, ölütçü Cinayet — Kıya Câni — Kıyan, kıyacı Örnekler: 1 - Kadın yüzün - den ölüt. 2 - Ölütçülerin so- nu ölümdür. 3 - Büyükdere kıyasını işliyenler tutulmuş - tur. 2.— Hasret — Özlem &.— İ-tiyak — Göresi Miüstak olmak — Göresi gel- mek, göresimek. Örnekler: 1 - Özlem ve gö - resilerle size saygılarımı su- narım. 2 - Sizi göresim geldi. 4.— Zöhul etmek — Unutsamak Zöhel — Unutsa Örnek: Unvtsa bağıslanabi- lir: savsa (ihmal) hoş gö - rülmez. 5.— Fmanet — İnam Fmanet etmek — İnamlamak Örnek: Atatürkün gsenel'ğe en büyük inamı, cumuriyet - tir. Not: Gazetemize gönderilecek | yazılarda bu kelimelerin osmanlı caları tultanı:-amasını rica ed- Cumhuriyet Merkez Ban- kasnın esas tüzüğünde değişen madde Türkiye Cumuriyet Merkez Bankası esas tüzüğü on birinci maddesinin birinci bölgesine ilâve şeklinde yapılıp 2/2285 numara ve 7 nisan 1935 tarihli karar ile ba- kanlar kurulunca onaylanan ve 3003 numara ve 15 mayıs 1935 ta- rihli resmi gazetede neşrolunan değişkeden sonra madde şu biçi- mi almıştır: (.ve yahut mahsup cihetine gidilmeyerek bu mebaliğ' ile ban- kaca 32 inci maddenin (Ç 1) fıkra- sında yazılı vasıfları haiz bulun- mak ve yüzde 5 veya daha fazla gelirli olmak üzere Maliye vekâ- letinin tensibiyle de tahvilât satın alınırp 8 inci maddenin (B) fıkra- sında zikredilen karşılık esham ve tahvilât mevcuduna ilâve edile- cektir. Bu suretle alınan tahvilât Maliye vekâletinin de müuvafaka- tiyle satılabilecek ve bu satışlar hasılatı ya ayni suretle tahvilât mübayaatında kullanılacak veya hazinenin borcuna mahsub edile- cektir.) İstanbul'da ingiliz gezginleri İstanbul, 25 (A.A.) — 450 gez- menle limanımıza gelen ingiliz « bandıralı 35.000 tonluk Homerik vapuru ,yarın öğleden sonra lima- IC $H İSTANBUL TELEFONLARI nımızdan ayrılacaktır. Camileri arıtma komisyonunda İstanbul, 25 — İstanbul Evkat Direktörlüğünde camilerin arıt- ma işlerile uğraşan komisyon iş- lerini bitirmiştir. Verilen bir ha- bere göre İstanbul, Beyoğlu, Üs- küdar ilçebaylıklarında yüz on ca- mi kadro dışında kalmış ve müze idaresi bu camilerin sanat bakı- mından bir önemi olmadığını bil- dirmiştir. B. Salih işe başladı İstanbul, 25 — İstanbul güven direktörlüğüne onanan B. Salih bu gün geldi ve işe başladı. İstanbul'da yağmurlar İstanbul, 28 — Dün akşamdan- beri İstanbula bol bol yağmur yağmaktadır. Beyoğlunda bir a- partmana ve Üsküdarda bir eve yıldırım düştü ve hiç ölen olmadı. İstanbulda vergi alıncı İstanbul, 25 — İstanbul Üskü- dar ve Beyoğlu finans örgütleri 934 senesi hesaplarını saptamış- lardır. Bu hesaba göre bu üç ilçe- baylık 934 yılında 20 milyondan fazla vergi ödemiştir. İstanbul bölgesindeki on yedi finans örgü- tünde en çok vergiyi 2,202,612 lira ile Hocapaşa şubesi toplamıştır. Kilyos'a yol yapıldı İstanbul, 25 — Karadenizde Kilyos plâjının yolu yapıldı. 1 temimüzda otoöbüsler işlemeğe baş- lıyacaklardır. Yeni Haldeki bürolar İstanbul, 25 — Yeni halde büro kiralamayan kabzımallar 3000 lira tutak ile halde bağınsız iş yapabi- leceklerdir. Bu kararla kabzımal- larla uray arasındaki anlaşmazlık ortadan kalkmış olacaktır. Halde kırk büro kiralanamamıştır. Bolu'da kuraklık yok Bolu, 25 (A.A.) — Geçen hafta kilosu 10 kuruşa kadar çıkan buğ- day bugün pazarda beş kuruşa düşmüştür. Yağmur üç gündür a- ralıklı yağmaktadır. Kuraklık zi- yanı kalmamıştır. Köylünün yüzü gülmüştür. Boluda spor Bolu, 25 (A.A.) — Halkevinin kırmızı beyaz takımı ile Bolunun Yeşilova sporcuları dün ilk futbol maçını yaptı. Yağmurdan ikinci haftayim haftaya kaldı. Boluda üye yazımı Bolu, 25 (A.A.) — Hava tehli- kesini bilen üyeleri yazmak için kurulan komisyon her gün şarı- baylıkta toplanmakta üye yazıl- ması devam etmektedir, DELİ Bolu, 25 (A.A.) — C.HEP, o- cak yönetim kurulları merkeze çağırılarak üyelerine parti salo- nunda il parti başkanı tarafından hava tehlikesi anlatılmıştır. Çift- çi Çizmeci oğlu 100 lira vermiş- tir Muğlada hayvan satışları Muğla, 25 (A.A.) — Mayıs ayı -içinde ilimizden dış memleketlere 728 öküz, 1442 inek, 44 boğa, 771 dana, 153 buzağı, 171 keçi, 75 ko- yun, 120 kuzu, 549 oğlak, 73 man- da ve 1333 kümes hayvanı çıka- rılmıştır. B. Özmen'in gezileri * Elâziz, 25 (A.A.) — Birinci ge- nel ispekteri Abidin Özmen bu ak şam şehrimize gelmiş ve bir gece kaldıktan sonra bugün Diyarbeki- re gitmiştir. Adis Ababa'da maslahatgüzarlık Hükümetimiz — Adisababads bir maslahatgüzarlık kurmağa karar vermiş ve bu maslahatgü- zarlığa İskenderiye başkonsolo- sumuz B. Nizamettin dördüncü dereceye yüksetilmek suretile a- tanmıştır. Dışarıya bozuk mal gön- deren biri hakkında gerçin yapılıyor İstanbulda Karaağaç kanara- sında bağırsak alış verişiyle uğra- şan bir ermeninin Nevyorkta bir amerikan firmasma gönderdiği bağırsakların örneğine uygun çık- madığı ve çürük olduğu Nevyork konsolosluğumuzun verdiği ha- berden anlaşılmıştır. Meselenin iç yüzü araştırılmak üzere bu adam hakkında tüzece gerçin yapılmaktadır. Yurdda faydalı yağmurlar Meteoroloji enstitüsünden ve- rilen habere göre son 24 saat için- de yurdun birçok yerlerinde bere- ketli yağmurlar yağmıştır. Yağış Malkarada 653, Edirnede 634, Bo- zöyükte 618, Gedizde 613, Kütah- yada 69, Zonguldakta 68, Eskişe- hirde 67, Bolu ve Kırklarelinde 65, Hayrabolu ve Çanakkalede 4, İs- tanbulda 3, Göztepe, Bursa, Eti- mesut ve Geliboluda 1 milimetre- dir. Karsa 4 milimetre dolu ile ka- rtışık yağmur düşmüştür. Malka- rada yağan yağmurdan sokakları sel basmıştır. Ankarada az mik- tarda yağış olmuştur. Yurdda en yüksek sıcaklık Diyarbekirde 39, Malatyada 37, Adanada 34 dere- cedir. Orta Anadoluda sıcaklık 29-33 derece arasındadır. » . Tekirdağı, 25 (A.A.) — Aylar- danberi süren kuraklık bugünkü bol yağmurlarla ortadan kalkmış- tır. Çiftçi sevinç içindedir. Bozuk kibritler toplatılryor "e Satışa çıkarılan - kibritlerden bir kısmının bozuk olduğu, ya,1 lan yanılardan anlaşıldığından, böyle kibritlerin - toplattırılması- nın sağlanması ,kibrit tekiti sos- yetesi yanındaki hükümet komı- serine bildirilmiştir. Bugünkü sayımızda gecçen kılavuz kelimeleri Arıtma — Tasfiye Alınç — Tahsilât Asığ — Menfaat Atamak — Tayin etmek Bağdamak — Telif etmek Bağınsız — Müstakil Bağlaşık — Müttefik Başart — Muvaffakiyet Beslev — İaşe Bitki — Nebat Bırakığ — İmtiyaz Bölge — Mıntaka Buclandırmak — Tahdit etmek Çikağ — Menşe Egemenlik — Hakimiyet İlçebaylık — Kaza Gerçin — Tahkikat Gezgin — Seyyah Gezi — Seyahat Kanara — Mezbaha Kınav — Faaliyet Konu — Mevzu Pekiştirmek — Takviye etmek Orun — Makam Oruntak — Mümessil Önem — Ehemmiyet Önerge — Teklif Örgüt — Teşkilât Sağlamak — Temin etmek Saptamak — Tesbit etmek Sav — İddia Suçlamak — İttiham etmek Sürel — Daimt Süre — Müddet Şevklendirmek — Teşvik Tecim — Ticaret Tekit — İnhisar Tutak — Temina akçeai Tüze — Adliye Uray — Belediye Uzman — Mütehassı- Şikâyet Yargıç — Hakem Yetki — Salâhiyet İdare Müsteşar Yönetmek — İdare etmek Yöre — Civar Yüreklendirmek — Cesaretlendürmek Yanı — Yönetge — Yönetger — Fethiye'den gelenüç — bisikleçi Fethiyeli üç sporcu gencin Ankara. ya bisikletle geldiklerini dünkü sayı- mızda haber vermiştik, Dün g İ ze gelen bu gençlerin bir imlerini aldık. İsimleri Osman Çekiç (terzi), Halil Dümdar (marangoz), Haydar To. gay (demirci) olan bu sporcular şehri. i ,Burd mize g k için Tef , Di- nar ,Sandıklı, Afyon, Kütahya, Eskişe hir, Sivrihisar, Polatlıdan geçmişler dir. Geçtikleri yol 1000 kilometredir. Birkaç gün Ankarada kaldıktan sonra Bursa yolu ile şehirlerine dönecekler. dir. Fethiyeden Ankaraya gelen üç bisikletçi genç