3 Nisan 1935 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 2

ç SAYIFA2 Yeni nüfus kanunu İçeri İşler Bakanlığı yeni bir nüfus kanun projesi hazırlamıştır. Bu projeye göre ülkedea doğum, ölüm, evlenme ve göçetmenin bir düzen içinde olması e - sası temin edilecektir. Nüfus idareleri her yurddaş için ayrı bir dosya açacak- har ve ana defterlerde kayıd tutacaklar- dır. Nüfus idarelerinde yurddaşların zor hukla karşılaşmamaları için layibada ö- memli kurallar vardır. Projeye yurddaş- 'a zorlük gösteren işmenler için ağır ü hükümler konmuştur. — Bu arada urddaşlara zorluk — gösterdiği an - ilaşılar nüfus müdür ve memurları bir - “den bir maaş nisbetinde para cezasiyle cezalandırılacaklardır. Ölüm, doğum, göçetme vakalarını belli zaman içinde müfus idarelerine bildirmiyenler yüz li- raya kadar para cezasına çarpılacaklar we ölüm, doğum ve göçetme vakalarımı bildirenlere de ikramiye verilecektir. Ankara radyosu Bu akşamki radyo programı şudur: 1930 — Tayykesccinin saati 1940 — Musiki: Chopin Hallade Chopin Etudes Piano: Ferhunde Ulvi 20 —— Meteoroloji enstitüsü saati 20.10 — Dans musikisi 2025 — Musiki: Saint Saens — Le Cygne Gabricl Marie Cinguantaine Ltopold Oriental Göovreviteh — Sulte Orientale Saksafon: Nihat Esengin Piano: Ulvi Cemal 20.45 — Haberler Parasız aşı kalemi Ağaç koruma cemiyetinin heryandan getirdiği eyi cinslerden aşı kalemleri da- gatılmaya başlanmıştır. İstiyenler, bü « kümet caddesinde icra dajresi kar;--ın- da doktor Lütfül apartımanındaki cemi- yetten kalemleri alabilirler. 2865 numa- züya telefon etmekle de istiyebilirler. Kd Devlet demiryollari me- murlarımın tekaüdlüğü Devlet Demiryolları Genel Mü- dürü B. İbrahim Kemal idarede tasfiye yapılacağı etrafındaki yazı- lardan ötürü şunları söylemiştir: “— Devlet demiryolları idaresi bir tekaüd kanunu layihası hazır- Jamıştır. Bu layihaya göre idare- de çalışan malüller ve iş göremi- yecek kadar ihtiyar olanlar ken- dileri tatmin edilmek suretiyle idare kadrosundan çıkarılacaklar- dır. Devlet demiryolları memurla. rı arasında tasfiye yapılacağı du- yuğu böyle bir layihanm hazırlan- mış olmasından çıkmıştır. İdare- miz Ankara istasiyonunun geniş- letileceği yolunda gereken plân ve projeyi hazırlıyarak Bayındır- hk Bakanlığımna vermiştir. Plân ve projelerimiz bakanlıkça onanırsa Ankara'da yeni bir istasyon bina- sı yapacağız.,, Tıbbi müsamere Birinci mmtaka etibba odasmın yapmakta olduğu Tıbbi müsamerelerin Üçüncüsü 4,4.193$ perşembe günü ce- kisi gibi saat 18.30 da Ankara nümune hastanesi konferans salonunda yapıla- caktır, Bu müsamerede —Almanyanın Tu- bingen üniversitesi cildiye kliniği pro- fesörü olup Ankarada misafir bulunan Dr. Linser tarafından (Varice teda- visi) hakkında bir konferans verile- cektir. .—— Çağrılış Kamutay Maliye Encümeni 3. 4. 935 çarşamba günü saat 14 de toplanacaktır. Kömür yükletme işi Bakanlar heyeti Zonguldak li- manmda kömür yükletme işi hak- kında bir kararname onamıştır. Bu kararnameye göre Zonguldak Kmanımda mihaniki surette kö- mür yükletmeğe mahsus iki vinç- ten biri yalnız yabancı ülkelere ihraç olunacak kömürlere ayrıla- cak diğer vinç ile çabuk yükletme aleti ise ülkede harcanan kömür- lerin yükletilmesinde kullanıla- caktır. Devlet demiryolları ve li- manları idaresi hesabına kömür almağa gelen vapurları vinç ve çabuk yükletme aletinin ilk boşa- lışında diğer - vapurlardan önce kömür yükliyebileceklerdir. Cuma günkü futbol Maçları Ankara Futbol Heyetinden: 5 nisan 935 tuma günü yapılacak lik maçları 1 — Muhafır Gücü —— G. Birliği 2 inci takımları. Saat 12,30 da, hakem Necdet. 2 — Altın Ordu — Demir Spor 1 in- ci takımları Saat 14 de, hakem Namık Rahmi. 3 — G. Birliği — Muhafız Gücü 1 in- ci takımları, Saat 15,30 da, hakem Obitz. Polislerin salâhiyeti için kanun Emniyet işleri genel müdürlüğü bir polis ve salahiyet kanunu projesi hazır- lamıştır. Bu layihanın bir esasına göre, kaçakçılık yapanlarla bırsız ve serseri - lerin de polis tarafından parmak izi alı- nacaktır. DUYUKLAR Çocuk Esirgeme kurumu- nun yardımları Çocuk Esirgeme Kurumu genel mer- kezi 16 mart 935 tarihinden 1 nisan 935 tarihine kadar 1595 çocuğa yardım et- miştir. Bunlardan 320 hasta çocuk ve aane genel merkezin poliklinillerinde muaye ne ve tedavi edilmiştir. Diş muayene e- vinde de 897 çocuğun dişleri muayene ve tedavi edilmiştir. Süt damlasından her gün 105 çocu- ğa 1284 kilo yekön olarak bedava süt dağıtılmıştır. Yoksul okulalılar için açılan aş evin den her gün 208 çocuğa sıcak öğle ye meği verilmiştir. Yardım için baş vuran 7 çocuğa da 12 lira 20 kuruş para yardımı yapılmıştı. Yüksek ökonomi meclisi Yüksek ökonomik meclis bürosu Ka- mutayın önümüzdeki toplantısında gö - rüşülecek işler hakkında hazırlıklarına devam etmektedir. — Bu İşler arasında küçük sanatlar ve esnaf hakkında bir kanun projesi de vardır. Meclisin top - lanma tarihi daha belli olmuş değildir. Halkevinde konser Varşova operası artistlerinden sup- rano Bayan Marya Boyar'ın bu akşam balkevinde 21 de bir konser vereceği düyuülmüştur, Rize belediye meclisi Rize, 2 (A.A.) — Belediye mec- hisi toplantılarına baştamıştır. 935 büdcesini görüştükten ve onadık- tan sonra belediyenin öteki işleri- ni kararlaştıracaktır. thıulnyel Esneklik — (Fr.) Elasticite İhale etmek — Üstermek Taklid etmek K S ivsasibi 18ğö gA.qA Adapazarı Türk Ti: çaret Bankasınm yıllık toplantısı Adapazan Tüörk Ticaret Banbası fi altıncı mali yılı hissedarlar toplan! yapmıştır. Toplantıda ilk önce 934 Y n işlerini anlatan idare meclisi raporu 08 kunmuştur. Raporda sermayeye ckletiüt — cek 1.000.000 liraya hissedar olacaklıf için bazı imtiyazlar kabu) edildiği, hit* seleri aralarında üleşen dört büyük ba€f ka ile hükümetin değerli ilgisini esil mediği anlatılmakta — ve banlcanın yıldaki durumu ile alınan tedbirler, 8 * vans hesabları adı altında plâse edil 752.856,81 liranın bangi işlerde kulla * nıldığı, bankanın sanayi alanındaki nasebetleri, bankanın mevcud kurumla" va iştirak, doğrudan doğruya idare, 0f* taklık gibi şekillerde 12 kurum ve iş Ü* zerinde çalıştığı, bankanın menkalletill nin 137.970,82 liraya vardığı, ve 1984 — yılı 259.983,31 lira zararından 1313 kiranın anlaşmanın 36 ıncı maddesint re ihtiyat akçesi olduğundan bu _.ıı#' dan düşürülerek geri kalan 128:60646 — liranın zarar adı altında 1935 yılma g? çirilmesini gerekli görmekte idi. İdari — meclisi teklif olarak da iki aylık çalış * | madan ibrasını, iki idare heyeti soçim — | lerinin onanmasını, mürakiblere verile" cek ücretin tayinini, iki raürakib seçik mesini istemekte idi. Hissedarlar genel heyeti toplantısın" da durumu tetkik etmiş ve Bay Mah * mud Nedimden açılar idare meclisi üyet liğine Bay Said Hâmidi seçerek toplane tısına son vermiştir. | Bergamada Tayyare ce- miyetine yardım Bergama, 2 (A.A.) — Kurbat | bayramımda Tayyare cemiyeti için ! 2600 lira toplanmıştır. Kurban para olarak verildiği gibi 35 tas ne de diri koyun verilmiştir. Benzetlemek “Örnek: Bu cismin elâstikiyeti cismin esnekliği azalmış. — Elbet, elbette * Kesin olarak, üzkes Örnek; Elbet (elbette) onun dediği olacak «« Üzkes onun dediği olacak, Elbise — Giyim, uruba Örnek: Elbiselerini çıkardı »« Giyimlerini — çı- kardı, Elbise dolabı « Uruba dolabı. — Elhak — Doğrusu Örnek: Elhak, sesi pek güzeldi «« Doğrusu, se- #i pek güzeldi. Elhiletü hâzihi -— Bugün, bugünkü günde, şimdi Örnek: Kihâletâ hâzihi Orta Asya'da Şamanlı- — ga itikad eden Türkler yardır — Bugünkü gün- de, Orta A;,.'aı Şamanlığa inanan Türkler — vardır. Elkösl — Sözün kısası Örnek: Elhasıl, bu gidiş onun felâketini kazır- Jamaktadır — Sözün kısası, bu gidiş omun fe- — Iâketini hazırlamaktadır. azalmış »- Ülüçevm :— Bugün, çndi Örnek: Elyevm Konya'da mukim «« Bugün Konya'da oturan 'a — Bağırsaklar —- (Fr.) Entrailles, intestins. < Örneki: Em'ada görülen emraz — Bağırsakta Bgörülen hastalıklar. Em'ni galiza «« Kalm bağırsaklar m'ai rakika — İnce bağırsaklar — Örnek: Allaha emanet — Tanrıya inam! Emanet ctmek — Inamlamak — Örnek: Bu parayr ona emanet ettim — Bu pâ- Tayı ona inamladım. : İç Bakanlığı Ankaradaki son karakolları — dnamlama yaptırmıştır. le — Üsterme Örnek: Phalesi efan yapılamadı — Üstermesi nüz yapılamadı. ileten — Üsterleme Örnek: Bu iş, ihâleten yaptırılacak — Bu İş k yleme yaptırılacak, Örnek: Alım satını komisyonu bunu size ihale etti — Alım satım komisyonu bunu size üşter- di. Müteahhid — Üstenci Örnek: Mütaahhid Bay Hasan Gültekin — Üs. tenci Bay Hasan Gültekin. Taahhüd etmek (iltizam) »» Üstenmek Örnek: Bu işi taahhüd edemedi — Bu işi üs. tenemedi. Emâre — İmge, ipucu — (Pr.) İndice Örnek: Yaptığı taharriyat neticesinde ancak küçük bir emare bulabildi — Yaptığı araşuırma sonucunda ancak küçük bir imge bulabildi. Polisler bir emare bulmak için çok çalıştılar «« Polisler bir ipucu bulmak için çok çalıştılar. Emaret'> Beylik Örnek: Selçuk imparatorluğu, on bir emarete bölündü — Selçuk imparatorluğu, on bir beyliğe bölündü. İsfendiyar emiri kötürüm Beyazıd Timüra ilti- ca etti — İsfendiyar beyi kötürüm Beyazıd Ti- mura sığındı. Emiş — Bey Emel — Umay Örnek: Emelsiz gönül, güneşsiz göke benzer «« Umaysız gönül, güneşsit göke benzer, Emin (mutemed) — İnal Örnek: O benim eminimdir; ona itimad ede- bilirsiniz « O benim inalımdır; ona güvenebi. lirsiniz. Emlâk (mülk) — Özelge — (Fr.) Propritte Mülküiyet hakkı — Özelgelik hakkı « (Pr.) Droit de propridte Örnek: Demokraside mülkiyet bakkı tanınmış. tır -« Demakraside özelgelik hakkr tanınmış. tır. Emniyet (âsüyiş anlamma) —— Güvenlik —— Söcurite Örnek: Vatanımızın harici ve dahili emniyeti- ni ordumuza medyunuz «« Yurdumuzun — dişsal ve içsel güvenliğini ordumuza borçluyuz. ÇFr.) Eziniyeli umumiye — Genel güvenlik Ademi emniyet — Güvensizlik, yadgüven — (Fr.) İnsöcurit& Örnek:; Ademi emniyet içinde kalan bir mem- dekette huzur ve âsâyiş bulunamaz — Güvensiz dik içinde kalan dir ülkede baysallık — buluna, mez, Emaiyet (İtimad anlamına) — İnan — (Fr,) Con- Hiance Emniyet etmek — İnanmak, güvenmek — (Fr.) Conficş Örnek: Bu adamt iş inanılmaz — pas İvi confier une affaire, Çocuğu sana inanryorum — Je te confie cet en- fant. On ne peut Bu adamâ güvenemiyorum — Je ne puis avoir de confiance â cet homme pas Emr — Emir (T. Kö.) — (Fr). Ördre Emirnamz (Bak: ferman) — Buyrultu Örnek: Gönderilen emirnamede yeni vazifesi ayrıca zikredilmişti — Gönderilen buyrultuda yeni ödevi ayrıca yazılmıştı. Emsal — Eş, eşler Örnek: Emsali görülmedik bir cesaretle düşman üzerine atıldı »« Eşi görülmedik - bir yiğitlikle düşman üzerine atıldı. Misil — Kat, eş Örnek: Misli ve menendi bulunmayan bir &- damdı « Eşi ve benreri bulunmayan bir adamdı. Boşin üç misli on beş eder «« Beşin üç katı on beş eder, Üç kat ceza — Üç misli ceza Nazir (misil, mesil) — Eş Müşabih — Benzeş Örnek: Aymımı bulamayınca müşabihini alayrm dedim «« Aynınt bulamayınca benzeşini alayım dedim. Müşabehet — Benzeşlik Örnek: Baba ile oğul arasında büyük bir müşa- behet var —a Baha ile oğul arasında büyük bir benzeşlik var. ih — Benzer Örnek: Bir hüsnü bi şebih — Benzersiz bir gü- zellik. Teşbih etmek —- Benzetmek Örnek: Kudema, maşukalarının kaddini serve teşbih ederlerdi «« Eskiler sevgililerinin boyu. u sezviye benzetirlerdi. Taklid -- Benzet Örnek: Maymunların taklid hassası bayvanatı sajreye faiktir -« Maymunların benzet özgülü. ğü öbür hayvanlardan üstündür. Ör kı Çocuklar, büyükleri taklid eder — F’ cüklar, büyükleri bensetler. Mukallüd -« Benzetçi Örnek: O, mukallidin biridir — O, benze:çinlt düridir. Emtia — Mal — (Fr.) Marchandise Örnek: Avrupadan gelen emtia arasında * Avrupadan gelen mallar arasında Emvâli menkule — Taşıtlı mallar — (Fr.) — Bictil mobiliers Örnek: Tekmi) emveli menkulesini ıı.mı!" Etfal Cemiyetine verdi > Bütün taşrtlı mı rınt Çocuk Esirgeme Kurumuna verdi, Emvâli gayri menkulo— Taşıtsız mallar —— (Ft Biens immobiliers Örnek: Emweli gayrimenkulesinin kıymeti, ' yali menkulesininkinden daba çoktu — Taşıtsff zallarının değeri, taşırtlr mallerınmnkinden dali çoktu. Nokletmek — Taşımak, anlatmak — porter Örnek: Bu kocaman taşı oradan buraya nakh* mek için iki manda kâfi değildir & Bu - kocit man taşr oradan buraya taşımak için ikji mandi yetmez. 1 Bu masalı bana anne önnem - nakletmişti — Bil masaİr bana anne annem anlatmıştı. (Fr.) Tranff | ——— ÖNERGELER Kılavuz sözleri üzerine, her listenin (ULUS) ta çıktığından başlamak üzere bir ay içinde, istek edenler yeni bir öner« ge ileri sürebilirler. Bunlar T. D.T. C. Ge- nel Kâtibiiğine şu şekil altında gönderi- lecektir: Osmanlıca . » * * kelimesine Kıla- yuzda ... karşılığını uygun (ya- hut: yeter) görmüyorum. Sebebi: (kısaca) . .. « Önergc.!'ı; ;udur. .. ) (1; mza (1) Burada bir önerge gB:len'hm'ycn yazılar