26 Eylül 1942 Tarihli Tasviri Efkar Gazetesi Sayfa 1

rl'l_!ıızı!llr(!llvıcl!%ene. Sayı- GENÇL 12 Eylül sayısı Çıktı DİL BAYRAMI Bugan yurdun her tarafında tezahüratla kutlanacak . 5187:830 İK Bu akşam 19.40da Ankara rıdyoıunda dil inkılâbının ehemmiyetini tebarüz ettirecek bir söylev verilecek | Bugün, birinci Dil Kurultayı doplantısının onuncu yıldönümü münasebetile Dil Bayramı ola. rak kabul edilmiştir. Bu itibarla bütün yurdda olduğu gibi bugün şehrimizde de merasim yapıla. caktır. Bu akşam bütün Halkev. lerinde dil ink:lâbımız mevzutu da konferanslar verilecek ve bu inkıfâbin - ehemmiyeti — tebarüz ir. Bu Mmünasebetle alkevi ve Üsküdar de zengin kutlama prog danmıştır. ŞEFİN MUVAKKAT KABRİNE ÇELENK KONULACAK Ankara 25 (A.A.) — Türk Dil (Devamş sahife 4, Sülun 1 de) Gertn vazısı 1 İhtikârı muhtekir mürakabe edebilir mi?| Blıc ARALIK galiba İstanbul | lâyetinin veya Belediyesi. hin tensibile ihlikârın tacirler | tarafından murakabe edilerek | önüne gecilmesi karar altına alınmıştı. İhtikâr zaten ticaret | âleminden çıktığına göre onu | yine ticarete mensup olanlar ta. Fafından teftiş ve murakabeye | tâbi tutmak biraz da kuzuyu, | muhalaza için kurda emanel el. | mek kabilinden bir iş idi ve bir fayda temin etmiyeceği de mu- hakkaktı, Nitekim taciri tacire muraka- be ettirmenin halk için ne ka dar zararlı olduğunu eşya fiyat, | * larının hergünkü vaziyeli çok yüreklere dokunacak turette is. bat eylemektedir. Meselâ dünkü akşam gazete. lerinde okuduğumuzâ göre zey. tinyağı dün toptan 135 kuruşa | çıkmıştır. Bu fiyat ise tüccarın perakende salış için söz verdi. ği fiyattan tam 35 kuruş fazla. » Şu misal, tücearm sözüne İnanıp da gada maddelorinin xa- fışını onların iasafına birakmak ıı(denuılu:uııdı bulunmanın ne ticeleri hakkında parlak bir ör. nek teşkil eder. ücaret Vekili Doktaer Behçet da bu rakamları her gün öğrendikçe çok mütehassis ve| mütecssir olduğundan | eminiz. | tarafını dolaşarak büyük fa Yel güstermiş bulunaa - doktor. | aldığı tedbirlerin bu kadar ma. küs neticeler vermesinden tabil hiç de memnun değildir. Biz ek. meğin bollaşınca piriaç Dil inkılâbımı yapan Ebedi Şef alfabeyi Türk köylüsüne bizzat Topyekün harp gibi | Rossevelt Sulhun da bu şekilde olmasını istiyor Vaşington. 25 (ALA.) — Roosevelt, yela seçilen 'e bir tebrik mektabu söz arasında eğer| subü memnuniyet verici ve devamlı Bir şekilde teaie tesi başmakal kazanmanın . €Tetinin Colgate Ünivers.tesine Everett Ca: yatarak kendi: Amerikan mil ümade değilse zaferi İbeyhude olacağını söylemiştir. | Rels Roosevelt, harp masjl tapye- kün olduysa salhü de öyle topyekün poratlo olm ranı AŞA reyi çok nâliz. etmektedir. Roces Balh santi ça yetin mukadder: mesini isliyen berkes ümidmi Ame. ki MÜSTAKİL YEVMİ GAZETE depoları at Berline göre Berlit; 26 (ALA.) — Alman ordı ları Başkumandanlığının tebliği Kafkasyada —Alman — va müttefik kuvvotleri düşman gaarruzların; püs- kürlerek yeniden toprak kazançları | elde ekmişlerdir. | Kafkössyü kıyıları açığında düş- men deniz hedeflerizla — bombardı. Ümanı sırasında iki Rüs yük gemisl bombalarlaş ağır hasara BETalılmış- tir. |, Slslingrad bölgellinde Bücum İlerı çetin savaşlardan sanra sakak- | Jarı Ve paşka müstahkem söratojik İÜzoktaları işgal etmişlerdir. Birmal ceşhesinde düşmanin A saşırıma taarrudları pö müş ve 38 Sövyet tankı tabtip yörertar. (Devdmi sahife 3, etikin 8 14) Suikast | suçluları Bugün Temyizde alent müda faalarını yapacaklar | Ankara,'2ö (Tasyiri Efkâr) —| |Almanyafın Ankara Büyük El | çisi Von Papen'e yapılmak is. tenen sulkasd mahkümlarının haklarındaki kararı Temyiz et. tikleri bildirilmişti. Yarın öğle. dun- Atatürk'ün harf inkılâbında yeni TTürk - İngiliz ticaretinin inkişafı | 'Türk - İngiliz tig erdiği büyük Inkişafı lingrad, Mozdok, gel günlerin dir. Almanla: Tasviri Efkâr Telefon : 20520 Cumartesi 26 Eylâl 1942 Zenginlik sırtında dai- ma ayni adamı taşımaktan usanır. Baltazar Graclan (Serhi 2 net sabifemlade) Telg. Tasyiriefkâr, İstanbul Saratovda Suvyet petrnl eşe verildi Prokladnaya şehrine hücum eden Sovyet kuvvetleri çevrilmek üzere Moskovaya göre: Moskova, 25 (A.A.) — Gece. yarısı neşredilen Sövyet tebli 24 Eylâl günü kıt'alarımız 5 nde düşn hi ngi bir değişiklik ol ALMANLAR <TAL|—JGRADI ALMAKTAN VAZ MI GEÇMİŞLER? Londra, 25 (AA) — L lerden alınan haber. Avrupanın iaşesi Mihver sahip bulunuyor Vaşington, 26 (ALA.) — İyi habel lan bir kaynaktan öğrenlldiğine gö- re. Mihver memleketlerile işgal a) Jtımda balünan Avrupa memleketle: inyavine böl. la kanlı muha Jerdir. Cep emleketleri | Leniş mikyasta yiyeceğe | tahlile hasretmiştir. Üntted Kinguon Cammerelal Cor- tarafından Imzalanan yenl bu sene | Mmasasında Birleşik Amerika- | Türkiyeden Çeçen seneden de fazla| tahmşin, mahsu! almiya kafar vermiştir. Times yazısında Yöyle, diyor? aman hııın-l Yunanistanla Oadalar — denizindek; doğrU — ilerler | Yünan adalar hver devletleri rafından işçali, T Adu— meslne ıııul olam (Devam sahife 8. Süz 'den evvel Temyizde bu Mâah- / geçen senenin hiçbir mevsiminde e! kümların aleni mürafaası yapi. de edemedikleri kadar fazla yiyecek İacelile, ( Maddelerine sahip bulunmaktadırlar. ——— | Mihverin kişin açlik çekccoği enno- Japon Amırıllenı'“"” aldanlacağı da iüve olunu- D Şikerlakİ öeni yindadek Ve Şheik Ilk kısmjnda vukua gelen kuraklık- ten Avrupada mabsul kaldırma işine İvaztinde başlanamamış olmakla be- an çok fazla mahsul u da bir çok memleket- yiyecek miktarını arttırmıştır. VAlmatyada adam başına verilen er- Kral Boris i.ı/ınlıı kabul edildiler 25 (AA.) — Kral Borle, Tt iz beyeti Azalarıa) kabul Vurgunculuk vurğunculuk' İstanbul Mili delumumi! Shtikâr hi a vurulmu: da Frank l anı rethane sahib bir Ermenidir, Zodik nında mevcut 66 b boli fırmak kabil olmadı. Bğer Raş. | vekil Saracoğlunun beyan eti veçhile bir v de Amerikadan veya A olsaydı ve meselâ makarna gib gıdaların da yayılmasına imkân temin edilebilseydi, herhalde pi. Tinç bu kadar delice birçok defalar makarna ılmasına, börek satılmasma müsasade edi. leceği yazılıp durdu, Börek, bü- Yük Tokantalardaki çeşitli v Süclü mev'inden ölnramak şarlilo, Zannedildiği gibi bir zinct gıda- & değildir, bilâkis fakir halkın, bele 1:bn|ı|eyııı vazifesine erken ııııe.. işçinin en raüihim ihtiyaç. Tarınden ve gıdalarından biridir. Sabah fabrikaya giderken peynir M börek alan bir amele, burun. Ta akşama kadar yiyece! €ını temin edehilir. O ehetle Teğin vaktile bir emirle kâdı. zılması bir hatâ idi. Şimdi de ya, Pılmasına hâlâ müsrade edilme- TASVİRİ EFKÂR EDoromu srhile 3, sütun 1 de) ca mumilikçe şidde kat yu bir şey dir. Zira bu k: rda fazla paralar ayrı. tadır, kyan hakkında Müddeiu. tle yakkibata baş. e— — N ifade etm bil VA ıv—E—u—gım | * ıkıncıde | MiliT Korunma kanununda değişiklik yapılm Iı mı ? YAZAN: Höâmid Macit Selekler Bir Ermeni tâcir bakır ÇİVİSİ işinden 100 bin lira vurmuş Mahkeme bugün 20 ye yakın şahit dinliyecek Korunma Müd.|lanmiş bulunmaktadir. de geniş bir| yirmiye yakın tatir şahit olarak! tır. sine elkoymuştur. Bugün] Ttvıu(cm 'Türkleştirmek davası, inkılâptan önee, anıı bir edebiyat cereyanıy. dı, inkılâptan sonra bir devlet üradesi oldu. Eğebiyatla devlet çlele ve. recekti; fakat ilmin kendile: He çizdiği yol, dil hâdiseleri nin ve kelimelerin otopsi: yapmaktan başka birşey olmi. yan dilciler edebiyatçıları ar. kada bırakarak devleti kuşat. fılar. Yıllardanberi süren ince. lcme ve araştırma devresi nde en keskin aytılık edi biyatçılarla dilciler arasını riltmiye savaşan ve meselâ okullar için yeni hazırladık. Tarı gramerde, komisyonun ka. rarı hilâfına «bakli mazi» ye. 'rine mıişlir demiye kalkan allâmelerle bağdaşamı yör, Devlet hakemdir, Şüphe mi var ki bir rejim devletciliği, bir iktısat devlet. çiliği yanında, elbette, bir dil zak mikları göçen seneki — nisbete yükseltilmiştir. Avtupadaki tarafsız müşahitler. Almanların geniş ve ve- rimli Ukrayna tarlalarını ekip Biç- miye muvaffak oldukların; haber yeriyorlar, Bunünle beraber, bu sene kış geçen senok! kadar şiddeti; olur- *a Mihver memleketlerile işgal altın | daki memleketler yakacak — madde| ksanımdan yI soğuktan çok et kıntı çekeceklerdir. Şuramı da kayda değer ki Pransız ve İtalyan Alpla- rında elektrik cereyanı istihanli pek fi ktadı Varnadaki Rus kensolosluğunda | celbedilecek, iladeleri alınacak. » ö v Verici telsiz cihazı ile infilâk — maddeleri de bulunmuş Budapette. 25 (AA.) — Buraya İselen haberlere göre Bulgar makam- arı Varnadaki nesinde yaptıkları afaştırmada kısa dalga üzerinden ( Tei tolsiz — mak. Bundan başka mahrem rakla bazı lunmuştur, olarak çalışan sin isimleri derhal tevkif edil Weygand ve C i:anonun kaçtıkları değru degıl | bulmuşlardır. | Bİ takım ev- ği de nlmılı_ lcrlı zevkler arasındaki sayısız ince ayrılıklar, anlaşamamazlıklar ve çatışmalar, devletin uzlaş. fırıcı ve yuğürücü terkibine kavuşmı | Şüphe mi var ki devleli bir. kaç dilciden mürekkep teşek. külller değil, edebiyat ve dil kollarile bütün salâhiyetleri içine toplıyan tam gövdeli bir akademi temsil edebilir. Henüz inceleme ve araştır. ma devresinde olduğumuz i: iddislar ve zevkler birbirinç zıd kutüpler arasında sallamı, yöor; bu kararsızlığın bazan ha yırlı, bazan da zararlı çalkan, fısı içinde türkçe daha Türk olmak için atmak istı diği adımı nereye basacağına şüşırıyor, ayağını ileri atıyor, geri alıyor ve sendeliyor. Fakat, şükür Allahım, hede. fimiz bir, Artık milli şuurdan nasibi olunyanlar Mmüstesna, aramızda tek kişi yok ki, Milli Şefile beraber, türkçenin baş. Tarımızın hizasında bir Türk. (Devami sahtfe 8. sütun 1 de) İfilleri, FransıaGe zend ile Gira İda Reni ——— Başvekil Ticaret Vekiliri kabul etti 5 (Tasv |Bugün n sonra Şmkm Saracoğlu, bir tetkik se yahatinden avdet öder Ticaret Vekili Behçet Uz'u kabul ederek uzun müddet görüş- | Efkâr) —| Başvekil Sövyet konsolcaha - Ti S Nikoli çi aŞ Ç A at T a | Kafkaslarda Alman taarruzları inkişaf etmektedir. Almanlar bir kaç koldan Grozni petrol sahasına doğru ilerilemektedirler. Yu. karıdaki haritada harekât sahasile Alman hamlelerinin hedel. leri- görül mektedir. CASKERI VAZIYET mamıştır. | Rus cephesinde 'son hareketler Yazan: General Ali İhsan Sâbis 'ESKİ OR DU KUMANDANLARINDAN çıkarmakla auyidi. ve mahfar bir mahrum — kalmtiş, itun & 4. harp limanından (Devamı sahif; Vali ıle mulakat Pirinç fiyat!an, şehirde yapılacak yeni inşaat, nakliye meseleleri, kimsesiz çocuklar, havagazından şikâyet, şehirde fazlalaşan içki yerleri KANDEMİR mektupla müracaa! eden okuyu, cular karşısında, müşkülleri hal letmek vazifesini de yüklüyor. Bu sebeple, içinden zor çıkılan sualler biriktikçe, Vali ve Bes lediye Reisi Doktor Lütfi Kırda, n ziyaretle, sadra şifa verecek cevaplar aramaktan başka çüre . kalmıyor, Çok fazla meşgul ol. duğu zamanlarda bile bu nevi müracaatlerimizi daima iyi nis yetle, güler yüzle karşılamak ne. zaketini gösleren Doktör Lütfi Kırdarla dün de şehir & temas eden meseleler hakkında uzun uzadıya görüştüm. İlk su. alim, bittabi günün davası hali. ni âlen pirince ve pirincin yenip yutulamıyacak derecede ağırla. Şan pahasına dokundu. Aklığım cevap da şu oldu — Biltyorsunuz ki, pirinççile. ri geçen gün burada topladık va işi müzakere ettik. Neticede an. laşıklı ki şehirde pirinç stoku li lediye Relsi — hayli azalmış. bitmiye yüz aa aBa y feuştur. Yeni mahsul de gelmamiştir. Çünkü bi İstanbulun da irili ufaklı dert. | bu mahsu'den i! İçinde yaşkdığımız 2â.|20 yi henüz i biterken, btaki Çı.| ıçın, İstanbula kan, fakat bir türlü kökü kazı.| se de yan ödün kömürden * tadır, radan pek az Hyor, Tisaret Vekâletine salım alınacak pirincin bir an evvi alsıp kaldırılması için yazdıkk. (Devamı onhife 3, sütun 4 de) im) İMselise verilecek mühim bir kanun lâyihası Bazı meb'uslar ihtikâr vak'alarına ait cezaların şiddetlendirilmesini teklif edecekler T t a nın günü matbaaya kadar zah. met edip gelen veya telefonla, Bundan başka; vereceği kazarların temyizi kabil ol nıyac' k. Hususi mahkemeler teşkili de istenecek Haber verildiğine göre, edilmiş bulunan cezaların şid. müzdeki devrede ba | detlenm stemekle ve sırf ile uğraşacak öAlâl Mahka inde olduğu gibi — verece. ararların tomyizi kabil el. mıyacak hususi mahkemeler 4 ] tesisini istihdaf etmektedir.