29 Eylül 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 4

'TALYADA bütün lokantalara her müşteriye günde ancak bir piliç kızartmasından son- rosto yiyen vatana hıyanet et. sayılarak ceza görmektedir. Bu den lokantalar istifadeye kalkış- şlar, iki üç övün ili yemeği bir övlüne indirmekle be. ber fiyatları da o nisbette indirme. lerdir.Bunun üzerine faşist teşki ti ile belediye arasında vukua ge. sertçe bir münskaşadan sonra, iyatlar da indirilmiştir, # ARP takdirinde hava gazı ee- reyanının kesileceği ev, aport ve otellere bildirilmiştir. Harp herkese tenvirat için hususi tibat almaları tavsiye edilmiştir. irp halinde, ancak harbe yarıyacak yulâtı imal eden müessesata hava verilecektir. * ARP halinde askeri ve sair nakliyatta kullanılacak sokak otomobillerin, ve arabaların si şimdiden yasak edilmiştir. Bu memnuiyetin kendilerine de şs- mil olduğunu bilmiyerek o sokak- dan geçen bisikletliler cezaya ç İmışlardır. Ayni zamanda İtalya. n bütün şehirlerinde otomobil, o- , otobüslerin muayyen sokak. n ancak muayyen saatlerde ge bilecekleri bildirilmiştir. Bu tertibat dolayısile iktisat edi. n benzin miktar, evvele& sarfolu- miktarın üçte ikisi olduğu söy. | ektedir. * USSOLINİ deniz aşırı İtalyan memleketlerine ait sergi ve| me hemen bâşlanmasını em- Sa ir. Bunun üzerine Venedik ar| hazırlıklarına ve buna müte. şenliklere hemeh giri - şilmiştir. Barideki şark sergisine ait eğlencelere de germi verilmiştir. iyecek Maddeleri de Tahdit Edildi . İken, yarımşar saatte de dört müze kapılmışa benzemektedir. Meselâ cu- ma sabahı, yarım saat içinde Vati. gezilmekte, onar dakikada şehrin ta- rihi manzaralarından eski Kapitol ve | Foru: i yerler gösterildikten ve lelâcele yemekler yendikten sonra, raları tükenen seyyahlar dönen bir rüzgür girdabına kapılmış yaprak gibi, İtalyadan çıkarılmaktadır. * 'TALYADA vatandaşlar biri- birine hitap ederken “siz, tabirinin kullanılması yasak edilmiş ve onun yerine “sen,, sözü İkame e- dilmiştir. Siz tabiri daha ziyade ka. dınlara yakışan bir tabir olarak te- lâkki edilmiştir. Onun için bir danberi İtalyada herkes biribiri "sen,, diye hitap etmekteslir. diyenler cezalandırılmaktadırlar, * ON zamanlarda yiyerek, içe- cek gibi bir çok maddelere azalan lökantacılar, otelciler, otoma. bil ve teferruatı satan tüccarlar, el- bise ve saire satan dükküncilar hü- kümete müracaat ederek, dükkân ve saire kiralarını ödeyemiyeceklerini hiplerinin de kiraları tenzil etmeleri lâzım geldiğini bildirmişlerdir. * i Kiri halkı arasında bütün sulh teminatına rağmen âde- ta bir panik vardır. Milânoda faşist korporasyonlarında nazır Maziali"- nin irat ettiği nutuktan şu parçaları alıyoruz: “Memlekette birliğe ihtiyaç oldu. ğu şu sırada bir takım menfi ruhlu- lar, tufeyliler, bedbinler, sinirleri sarsılanlar, şuursuzlar, sokak şarla. tanları ve dedikoducular memlekette fena bir hava yaratıyorlar. Geçen ay bunlardan yalnız Milânoda 1097 kişi tevkif edilmiş, 1040 şirket ve mağa- | za mahkemeye verilmiş, 229 dükkân ve müessese kapatılmıştır. * I 'TALYADA tramvay biletçile. rine on santimetre murabba- birer küçük mermer parçası ilmektedir. Biletçi her aldığı ma. deni parayı bu mermer üzerinde ti tatarak kalp olup olmadığını de- nemektedir. Bilhassa bu son günler- kalp paralar pek çoğaldığından, * kalpların ekserisi kurşundan ya- p ldı kından, biletçiler her aldıkları ON günlerde Italyada Gey. yahları gezdirme işi, son de- intizamla ve süratle hareket e. m teşekküllere havale edilmiştir. İ hudutta gümrük mmurlarımız tafa- İtalyada Harp Hazırlığı Varmış Semplon ekspresi dün üç saat »ö. tarla gelmiştir. Yolcuların anlattık. larına göre, İtalyada büyük bir as- keri hazırlık göze çarpmaktadır. İs. tasyonlar tank, top, ve zırhlı otomo- billerle doludur. Fakat bi gi istikamete sevkedil, bilmemektedir. Paris sefarethanesi tarafından ta. rİhebelerimize verilen gaz maskeleri fından geri alınmaktadır. Dün gelen talebeler bundan pek müteessir ol. duklarını söylemişlerdir. Talebeler, bunun için Dahiliye Vekâletine mü- konulan tahdidatdolayısile kazançları | ti ve bundan dolayı emlâk ve akar sa-|" İşin Şakası: PRENSİPLER Yazan: Naci SADULLAH many: pilbasan harp sanayi! Xı- Zıştıkça, tereyâğ bühranlle et buh- Tanile, kumaş buhraniye birlikle bir de le, sta ve makinist buhranı başlama'e Bu buhrsh yüzünden Alınanların söze aldıkları fedakârlıklar, son derece #ay&r: dikkattir. Zaten, harbin başından- se görülür ki, Almanlar r, Ruslara selâm. vermeyi intihar sayıyorlardı. Simdi onlara yerinin, Polonyanın dörtte üçünü ver: Şimdi de, vaktile köpeklerle bir tuttuk- ları Musevi teknisyenleri, yaldırlı daveti. yelerle iş başına çağırıyı Müsevi ma“ kinlstler, yeniden Alman fabrikalarına gö. rerlerken; maziler elpençe divan duruyor- lar. Bu İşlerde çalışan Muvevilere birer tonet vermişler, Bu To, oxunuyormuş “VW. VW. 7. den kiymetli Musevi Wmelerin baş Şimdi, Bı mânasına gelen ke- harfleri hmiş. rinde bu rozetleri bulun- ir: Eskiden, ırkları, gazlı İmt haracu kesin iple- lokantaları, barları yorlarmış. Bir Fransiz muharriri: “— Eğer, diyor, Müsevtlere Almanyada gösterilen itibar biraz daha artarsa, Hitler de bu ronetlerden takmak mecburiyetinde kalacak!” Bundan belli ki, Almanlar, simdi, men- a unda, mukaddes prensiplerini le çiğniyorlar: “İktisadi bakımdan ki metii,, olan Müseviler, Berlin sokaklrı da, canlı birer bankasazametile dolaşıyoı lsr, Zaten, Almanlar, bundan evvel de, zengin Yahudilere el sürersemişlerdi. Zi- ucu menfaaflerine dokunuyor- yorsunuz ya kurmazlığı? menfaate tapıyorlar, hem de! “— Bizim damarlarımızda Yahudi karı yoki” diye: EN MÜESSİR HARP MALZEMESİ Adisababa, tanklar altında ezilirken “— Kanımızın son damlı vüşeceğiz!” diye haykırmı; Madrid, bombsli Hem a kadar dö- ar altında yıkılıricen! vüşeceğiz!" diye bağırmıştı. Tiran, zehirli gazlar sltindn boğulurken ayni feryodı duyduk. Dün, bir harabe ha- linde düşman eline geçen Varşova da, da- ha üç gün evvel şöyle haykırıyordu” *— Kanımızın san damlasına, kadar'da- yanacağız!” Bütün bu biçare memleketlerin, bütü fedakârhklarına, kahramanlıklarına sağ. men yenilişlerinden de belli ki artık sa- dece "kan", müeseit bir bürp malzemesi değildir. Ve asrın muharebelerinde, yalnız kendi asaletin; güvenen kan mütirka wağlüp eden mayiin adı benzindir. hakikati çoktan öğrenmiş bulunduğu için- dir ki, “kan, asaleti iddia etmekte, bütün dünya riiletlerinden deha. İleriye. olanı Almanya bile budün Şöyl “— Benzinimizin son damlasına kadar Gövüşeceğiz!" Bu yüzden, vaktile insanı güldüren böz mizahi ve hayal! vâkıalar, bugün hakikat oluyor. Meselâ, Alman Şok Kıtalsrı on beş gün içinde Varşovaya dayandılsr. Fa- kat bu arada, Leh kanı kadar, Alman ben- zini aktı, Vu yüzden alınan hekiki ve ga- Tip neticeyi görüyorsunuz ya: '— İki taraf birden yenildi” 25 SENE ÖNCEKİ İLÂN Ak saçlı ihtiyar bir Fronsz kadıncağız! varmış ki, kocasile iki erkek kardeşini Cix ban Harbinde kaybetmiş: ve üç yavruma dul kalmış: Şimdi, üç oğlundan birisi 26, diğeri 24, üçüncüsü ise 23 yaşındaymış. râcaat edip maskelerini geri istemiye giren bir seyyah kasırgaya Sıvastaki Binaenaleyh, zuruz. Çünkü hürriyet ve istiklâl u mümkün değildir. Mahaza ni ve mevcudiyetini her ne bahay: © kavemet olacaklardır. Paşa temsiliye — şıyan bu sırdanberi unutmuş göründüğü bu niş bir şöhret verecek olan kongrenin âdeta mübeş- şiri idi. Bu kanaati edindikten, boş yere didindiğimi an- ladıktan sonra kendimi teselli edecek bulmukta gecikmedim ve Dahiliye Nezaretine yaz" grofta kongre keyfiyetin! saranatle teş. dığun son * rih ettiğimi düşünüp endişelerimi Fransız nin beyanatını biz indi bir mütalea addetmekte ma- eden milletlerin pişvası olan Fransa efkârı umumi: ? yesinin cereyanı milliye düşman olacağını hatıra ge- armıya azmetmiştir. Bu cereyana tâbi olmuyanlar, © mahkümü zaval olup yıkmak istiyenler maruzu mu Hazretleri — Heyeti Közım Karabekir “Ümidim sönmüştü, Istanbula karşı “sizin yapama” dığınızı işte ben yaptım,, demek lmkânı kalmamıştı, Sıvas Kongresi - her tehlikeye, her muhataraya rağ- men - açılacaktı. Görünüşte Kâzım Karabekir Paşa- nın, şifre olarak ta heyeti temsiliyenin imzasını ta- telgrafname, hine geçirecek, tarihin bir zamanlar tanıyıp beş a- bununla da kalmadım. Kongre yüzünden Istanbulun bana tevcih edebileceği mesuliyetleri önlemek üzere gu tekit telgrafını » yine şifre olarak - yazdım: v ; k karar vermişlerdir. | binbaşısı- ğrunda mücahade milletimiz istiklâ- 'a olursa olsun kur ce urun uzadıya Sıvası tari. ihtiyar şehre ge- İ Ve şimdi, üçü birden cepheye çağırılan bu delikanlılar, mürüvvetlerini bekliyen za- Dahiliye Nezareti Celilesine 20 Ağustos 335 şifreye zeyildir: Erzurum #ongre- sinin heyeti temsiliyesi imzasile şimdi aldığım tel grafta mütaleatı âcizanem üzerine heyeti mezküre. cereyan eden müzakere neticesinde Sıvas kongresinden sarfı nazar edilmesine imkân Gl. mayip bu milli teşebbüse mümanaat etmek istiyen. lerin mukavemet görecekleri bildirilmekte olmasına nazaran 20 Ağustos 335 şifre ile vuku bulan maruza- tımın cevabına intizar etmekteyim efendim. 22 Ağustos 335 Sıvas Valisi: Reşit Bu telgrafı yazarken gözümün önünde Fransanm noktayı da avuttum. Hattâ — Efendiler, 1789 da toplsnan Etats Generaux'su canianıyordu. Malüm â, o meclisin 23 haziran 1789 daki içtimam. da sade ve mânasız bir beyanname okuyan Kral On Altıncı Lui, sözlerini bitirdikten sonra: derhal dağılmanızı ve yarın sabah asilzade mebusların, rahip mebusların ve avamı tem. sil eden mebüsların kendilerine tahsis olunan salon. larda ayrı ayrı toplanıp müzakerelere başlamalarını derde n harfler | “— Kanımızın son damlasına kadar dö | TAN 1939 1“ TEŞRİN Sinemasında Z nci HAFTA Hükümet Kıymetli .Maden İhracını Yasak Etti Ankara, 28 (TAN) — 'Türk parası- rin kiymetini koruma hakkındaki 12 numaralı kararnameye ek olarak hazırlanan aşağıdaki karar, maliye. nin teklifi üzerine Vekiller Heyetin- ce tasvip olunarak bugün meriyet mevkiine konulmuştur: Bu gibi kıymetli madenlerin, hurda ve masnu hslde de memleket dışına çıkarılması yasaktır. (Kıymetli ma. denlerden maksat: Plâtin, altın ve ( gümüştür.) 2 — Yolcuların şahsi zinet olarak dalma *taşıdıkları kıymetli Omaden- lerden mamül! eşya da bu hükme da- hildir. Yalnız #lyans ve saat bu hi. kümden müstesnadır. 3 —Harieten Türkiyeye gelen rk gümrük kapısında gümrük memürlarına verecekleri beyannamelere veya pasaportlarına kayıt ve İşaret ettirdikleri kıymetli madenlerden mamül eşyayı avdetle- Tİnde memleket dışına çıkarabilirler. Bu kararın neşrinden evvel Tür- raberlerinde getirmiş oldukları kıy- metli madenlerden mâmfl eşyayı kambiyo mercilerinden müsaade al mak suretile memleket dışına çıka. rabilirler. 4 — 1715 sayılı kanun hükümleri ne göre yapılacak muameleler bu ka- rar hükmünden müstesnadır. vallı analarına ac: hakikati bir türlü s5y- Wiyememişler. Birkaç gün evvel, kadınca- #ız pazara çıkmış. evine dönerken, sokak duvarlarında gözlerine bir ilân ilişmiş. Bu ilân, yeni seferberliği ilân ediyotmuş, Fransız delikanlılarını, tıpkı 1914 deki etmlelerle cephelere çağıran bu ilânın ta- tihiniş miyop gözlerile seçemiyen biçare kadınenğız «— Tuh... demiş, gözlü kör oleun bu be- lodiyenin... 25 seneğir hâlâ, Parlsin du- yarlarını bu menhus hatıralardan temiz- liyememiş!” Demişti, Bu emre asilzadelerle rahipler itaat etti. tabirile kıymetleri küçültülmek İstenen halk mebusları omuz silktiler ve yerlerinde kaldılar. Kral da gitmişti, Işte bu va- ziyette saray teşrifat nazırı (Breze) meclise girdi. ler, fakat (avamı temsil eden) Reis Bailiy'nin yanına gitti. — Kral Hazretlerinin, dedi, emirlerini işitmediniz Bailly, kayitszea şu cevabı verdi: — Meclis kralın azlmeti üzerine sadece içtimaa fasıla vermişti. Fakat müzakeresini tatil etmemişti. Ve sıralarında oturan halk mebuslarına dönerek sordu: — Şu mecliste toplanmış olan millet hiç kimseden emir alamaz, değil mi? Meşhur Mirabeatı, işte bu sual üzerine saray nazı- rini muhatap tutarak tarihin henüz unutmadığı ve asırlarca unutamıyacağı sözleri söyledi. — Sizin Mösyö, burada ne mevkiiniz, ne reyiniz, TAKSiM 1 — Sikke ve külçe halinde oldu: | #enebiler, beraberlerinde. getirip ül | alâkadar | kiyeye gelmiş bulunan ecnebiler be. | Sinemacılık ve filmcilik dünyasının 25 senedenberi yarattığı en güzel » en muazzam filmi MARİE ANTOİNETTE NORMA SHEARER Fransizca nüshası MELEK TYRONE POVER İngilizce nüshası ve İPEK Sinemalarında şeref kazandıracaktır. Numaralı biletler şimdiden her iki sinemada satılmaktadır. Şimdiye kadar ÜMMÜ G6 “ÜMİT ge ses aliçesi ( Neşidei emel ) Türkçe sözlü arapça şarkılı filmi muzafferiyetten muzafferiyete, mu. pVaffakıyetten muvaffakıyete koşuyor LV AAA ece MAM L SİNEMASI Mevsimin fik muzaffer galasını idrâk etti, FRED ASTAİRS - GİNGER ROGERS 'in En son filmleri olan Brodvay Serenadı İİ Sonsuz bir hayranlık ve nihayet. siz bir zevkle seyredildi ve çıl- gın bir neşe ile alkışlandı. Bugün de ayni muvaffakıyetle aa İVAN SİİYOZ ma ŞEHİR TİYATROSU Tepebaşı Dram Kısmında 30-9-939 cumartesi akşamından iti - beren temsillere başlıyor ROMEO - JÜLYET İstiklâl caddesinde komedi kısmında İKİ KERE İKİ TEŞEKKÜR Yeri doldurulmiyacık bi? boşluk içeri” sinde bizleri derin hüzün ve elemli keder- İere gark ederek ebedi gaybubetiyle yü — reklerimizi parçalamış olan zevcim, baba- mız Fethi Başaranın son hizmetinde unü- tulmaz kadirşinaslıkları ile kismen olsun acınızı tahfif ve teselliye çalışan Türkiye İş hankasma ve diğer müessesatla bütün spor teşekkillerine ve meslekdaşları avü- kat arkadaşlarına ve cenazesinde hazır bu- Tunmak suretiyle batırımızı alan merhs » mun sevdiği ve kendisini sevenlere, mek — tup ve telgrafla taziyede bulunan muhte- rem ahipbaya ayrı ayrı teşekktir etmek i, çin kendimizde kudret bulamıyoruz. Özür- ler dileyerek şükranlarımızın — takdimine| lörufirâr gazetenizin tavassut ve delâletiri saygılarımızla rica ederiz. Oğlu Behiç Başaran Mi e « ASKERLİK İŞLERİ Va Şubeye Davet Fatih askerlik şubesinden: Aşağıda İ- simleri yazir erbaş ve erlerin şabemize gelmesi. Tayyare başçavuş: © Ahmet OR Mustafa Tahir 319 Fatih Sisi, Tayyare başçavuş Osman Oğ. Mustafa Lat; 312 Doğ. Makinist eri Tevfik Oğ. Rifat 315 Fatih 3.3. rılmayız! İstanbu. ise cekti. bulunmaz, şahsi rışmaz. yordu. österilen “Türkçe sözlü, filmlerin umum hasıla re. korunu kıran ve hiç bir filme müyesser olmıyan emsalsiz büyük mu- vaffakıyetle devam eden: # ÜLSÜM ün şaheseri ARKISI ANKARA RADYOSU Türkiye Râdyodifüzyon (Postaları Türkiye Radyosu Ankara Radyosu Da'za Uzunluğu 10 m. 183 Kes 120 Kw. 1974 m. 15199 Kon 20 Kw. 1170 m. 9456 Kos 20 Kw. Cuma, 29. 9. 1939 1230 Program, ve memleket saat ayarı, 1235 Türk müziği (PL), 18.00 Memleket #aat ayarı, ajana ve meteoroloji haberleri, Ar AR AP Gİ) 1315 - 14.00 Müzik karışık program - Mo- der müzik plâkları). 19.00 Program ve memleket saat ayarı, 19.05 Müzik (Kabere vesâire « PL), 19.39 Türk müziği (Fasıl heyeti), 20.15 Konuş- ma, 2030 Memleket saat ayan, ajans ve meteorolaji haberleri, 20.60 Türk müziği Okuyanlar: Mefharet Sağnak, Mustafa Çağlar; Çalarlar: Veeme Daryal, Fahire Fersan, Refik Fersan, Kemal Niyazi Sey- hun. 1 — Boğom Kürdilihicezkir şarkı (Gülle? açmiş bülbül olmuş bi karar), 2 — Lemi Kürdilihicazkâr şarkı (Açmam aa BARAN EE ienede Şeria (Bir gizli yalar söyler, 4 — Artakl: Kür- dilihicezkör şarkı (Artık ne siyah gözleri- nin gölgesi kaldı), 5 — Hicarkâr peşrevi, 6 — Zekâi Dede: Hicarkâr yürük semal (Bülbül gibi pür oldu), 7 — İsmail Hak- kı: Nihavent ağır semai (Seni hükmü e- zel), $ — Rakım: Nihavent şarkı (Ne ya- nan kalbime baktı), $ — Hicazkâr türkü (Bir yar sevdim kuşadslı), 10 — Hicazkâr ss3 semsisi: Kemal Niyazi Seyhun, 2180 Konuşma, 2145 Müzik (Opera aryaları - Pİ), 22.00 Müzik (Radyo orkestrası - Şef Hasan Ferit Alnar), | — Moussorgsl Soroçinsti panayırı, operasının uvertürü, 2 — Tschalkovsky: 4 üncü Senfoni, 23.00 Son ajans haberleri, ziraat, esham - tah- vilât, kambiyo « nukut borsası (Fiyat), 2320 Müzik (Cazband - Pİ), 23.55 - 24.00 Yarınki program, MEVLÜT Eczacı Kirım Canm refikası Nefise Ca- nn ruhuna itbaf edilmek üzere İ birinci - teşrin pazar günü öğle namazmdan sonra Nişantaşmda Teşvikiye camiinde . mevlâda okütturülacaktar, Müddeiumumiliğe Davet İstanbul müddeiumumiliğinden: İstan « bulda bulunduğu, salaşıan Tirebolu ceza hâkimi Şevket Akının hemen memuriye - timise müracaatı, ne de söz söylemek hakkınız var. Kralın vize karşı tebliğ vasıtası da olamazsınız.Onun için hemen mec. Üsten çıkınız ve sizi gönderen gafillere gidip söyle. yiniz ki, biz burada milletin arzusu ile toplandık. Süngülerle barsaklarımız deşilmedikçe buradan ay. Acaba Istanbul, Sıvas kongresinin de tarihe bu kuvvette ve bu kıymette bir söz hediye etmesini mi istiyordu? Oyle ya. Kongre, milli cereyan nami ve rilen ihtilâl düşüncesini temsil ve o düşünceyi bü- tün memlekete teşmil için açılıyordu. Işte ön ayak olanlar nasihat değil, ferman dahi dinlemiyorlardı. mutlaka men'ini ve rehberle- rin tevkif edilmesini bizden istiyordu. Eğer bu ar- zuda bu emirde ısrar ederse Fransanın yaşadığı 1789 ihtilâli muhakkak ki bizim yurdumuzda tazelene. Ben bu düşüncelerle meşgul iken sabık mebus Ra- sim Bey odeme geldi. Hatıralarımı sıralarken her fırsattan istifade ile yazdığım veçhile Rasım Bey sa- mimi surette takdir ettiğim ve yine samimi olarök sevdiğim bir gençtir. Çünkü temiz bir ailenin çok temiz yetişmiş bir çocuğuydu. Kimsenin aleyhinde menfaat kaygusile başkalarını za. tara sokmak İstemez, kendine ait olmıyan işlere ka- Ben Erganiden, o Sıvastan seçilerek mebus bulu. nürken dostlaşmıştık. Meclis fesholununcaya kadar dostça geçinmiştik, Sıvasta da bu dostluk devam edi- (Devamı var)