29 Eylül 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

artaca-Varşova — Yazan: M. Turhan TAN u satırları tarihten alıyorum: “Kartacayı ortadan - kaldır- isteyen Roma ilkin bu mazlüm tirden 300 rehine istedi. Kartaca- ir yüreklerine taş bastılar, en de- çocuklarından üç yüzünü Ro - haya gönderdiler. Zalim düşman bu er, şehirdeki bütün silâhların ve ların teslim edilmesini — emretti. lümlar bu emre de itaat ettiler, ıya gemileriyle iki yüz bin zırh üç bin harp âleti yolladılar. Roma işte bu vaziyette harekete geçti, Kar- icaya hücum etti, Şehir — halkı da eyana geldi, kale kapilarını ka - mabedleri silâh fabrikasına çe- di, müdafaa tedbirleri almıya ko- ldu. Rivayete göre harp âletleri mak için lüzumu kadar ip bulu - nayınca Kartaca kadınları ip ye- /—rinde kullanılmak üzere saçlarıni ke- | sip vermişlerdir. — “Kartaca bu heyecanın aleviyle “uzun müddet muhasaraya göğüs ver- / di, aç kalınca lâşe yedi, sonra kendi endini tutuşturarak bir hamiyet angını içinde küle münkalip oldu /— ve ancak bu halde — düşmanın eline düştü! Şu satırları dünkü TAN gazete - — sinden alıyorum: “Varşova çok şerefli bir müdafa- /—adan sonra teslim oldu. Bu sabah şe- y len alman son haberler — şehrin haştan başa alev saçan cehennemi bir harabe halinde olduğunu bildiri- yordu. Sırkutun sebepleri şudur; , “Şehir, tamamiyle haraptır. “Su tesisatının yıkılması jyüzün- 9den içilecek su yoktur. - “Yaralılarla dolu dokuz hastane |-bombardımanlar yüzünden berhava M “Siviller aç ve susuzdur. Kendi- e yardım mümkün değildir. “Ölülerin gömülmemesi sebebile /şehirde veba'çıkması muhtemeldir “Mühimmat tükenmiştir. , Abide, mabet ve saire namina ko- n -|şehirde harap olmadık hiç bir e- J ç "I_er kalmamıştır.,, Biri 2085 yıl evveline, biri de dü- me ait olan bu satırlar karşılaştırilım- €a insafa yabancı kitleler önünde lıeı medeni şehrin - imkân — müsait N olduğıı takdirde - Kartacaya dönme- “sinin muhtemel olduğu meydana çı- " kar. Gerçi tarih Kartaca için de, Var- şova için de “galip sayılır bu yolda /— Mmağlüp,, demekte tereddüt etmezse ide bu manevi şeref bir “hiç,, uğrun- da veya hiçten — farksız düşünceler yolunda heder olan canlara ve yıkı - lan hanumanlara tekabül — edemez. -— Yarının insanları lekesiz bir vicda'- — nın ferahlığı içinde hür ve mesut ya- : Umlk istiyorlarsa kuvvetin hakkı ezmemesine bir çare bulmak ve her asırda yenî bir Knrtıcı peyda olma- .,cııııdedır- ker. Yıkmak yıkmak ve harap et- m boralar, zelzeleler, salgın has- ' (.hkşu gibi - şuursuz kuvvetlere ya- — Bodrum Süngercileri Sıkıntıda * Bodrum, 25 (Hususi) — Avrupa- /— daki harbin tesirleri kazamız sünger H /| Müstahsilleri arasında Ja görülmiye bışlamıştır Bodrum, Datça, ve Mar. - Maris halkının hemen hemen yegâne $ mıişet vasıtasını teşkil eden sünger- - eilik, yeni başlıyan iktısadi buhran- a /— dan müteessir olmuştur. Mahsulün — avlanması bitmiş, fakat müstahsil e- Tindeki süngerleri satamamıştır. Av- -— rupadan alıcı tüccarlar gelmediği gi- bi her sene Bodrum ve havalisinde iki yüz bin liralık sünger mübayaa eden Süngercilik şirketi de bu sene henüz piyasada görünmemiştir. Kıs- men hükümet sermayesile teşekkül eden bu şirketin müstahsıli muzaya- kadan kurtarmak maksadile sünger satın almıya başlaması temenni edi!.. mekte ve beklenmektedir, — Maliye Vekâletinde / — Yeni Tayinler Ankara, 28 (TAN) — Maliye Ve- kâleti hukuk müşavirliğine mütehas. /— sıs müşavir Cafer 'Puzel, merkez da- 'kelen muhasebe müdürlüğüne İz- — mir defterdar muavini Baki Ülkmen fayin edilmislerdir. Sınıfı “Yeni Doktora Açıldı Maarif Vekâleti ka almadan dönmüşlerdir. —Bunlar, tahsil vaziyetleri ve vesikaları bilâ. hare' tesbit edilmek üzere - şimdilik muvakkat olarak mekteplere yerleş- tirilmişlerdir. Buüunlardan doktoralarını istiyenler burada kendi branşlarile alâkadar fakülte veya mekteplere de. vam ederek yine doktoralarını yapa- bileceklerdir. Bunun için bu sene ü- niversite iktısat fakültesinde bir dok- tora hakkı tesis edilmiştir. Doktora yapmaktan sarfı nazar edenler ait bulundukları teşekküllerde vazife a- labileceklerdir. Münevverler ve leket hizmetleri Maarif Vekâleti, 826 sı İstânbulda, 2174 ü İstanbul haricindeki mektep- lerde olmak üzere orta tedrisat kad. rolarında üç bin muallim dalıştığını tesbit etmiştir. Bu muallimlerden 510 u bu sene istida ile Maarif Ve- kâletine müracaat ederek sıhhi, aile. vi, ve yahut başka sebeplerle nakil- lerini istemişlerdir. Maarif Vekâleti prensip itibarile muallimleri arzularına uy« gun yerlerde çalıştırmayı kabul et- miş olmakla beraber bunlardan: 222 muallim İstanbula; 200 den fazlası da İstanbula civar * yerlere - nakillerini istediklerinden bu talepleri yerine ge tirmek imkânını bulamamıştır. Ve- kâlet bu maksatla bütün mekteplere gönderdiği bir tamimde şu noktala. ra temas etmektedir: *510 muallimin hepsinin istedik- lerini yapmak demek, taşra mektep. lerinin kadrolarını boşaltmak ve bü- tün kuvvetlerimizi muayyen - vilâ. yetlerde toplamak demektir. Mual . limlerimizi bütün Türkiyenin her ta rafına müsavi ve muv: lü — bir Bu talebenin bir kısmı hiçbir vesi- İ yapmak | - " Münevverlerin Memleket Hizmetlerini Alış Şekillerinden,, Şikâyet Ediyor Harp dolayısile tahsillerini ikmal edemiyerek Avrupadan dö- nen talebelerin vaziyetlerini tetkik ederek bunları muhtelif yük- sek mekteplere yerleştirmek üzere Üniversitede teşekkül eden komisyon şimdiye kadar müracaat eden birçok talebeyi, vesika- larının noksan olmasına rağmen mekteplere yerleştirmiştir. rM;HKEMELERDE ; Denizbank İşçilerinden Para Alanlar Müddeiumumilik hazırlık bürosu eski Denizbank kara işçilerinden pa- ra topliıyarak zimmetlerine geçirdik- leri iddia olunan grup âmir muavini Bilâl ile kolbaşı Ramazan, Hüseyin, Yaşar, Hikmeti suçlu sıfatile dinle: miştir. Suçlulardan grup âmiri Sait gelmemişti. Bunlar: — Bir gün vekâletten Denizbank umum müdürlüğüne gelen bir emir- de& hamallardan da diğer memurlar gibi vergi kesilmesi bildirilmiş. Ha malların vergiden muaf olduklarını bildiğimiz için bu emri geri aldırma. yı düşündük. Hamallardan sekiz yüz lira kadar para topladık, kolbaşı Hü- seyini Ankaraya gönderdik, diyorlar. dı. Bugün de grup âmiri dinlendik- ten sonra karar verilecektir. Ligor Deli İmiş 29 muhtelif suç sahibi ve katil o- lan Ligor isminde biri son suçu olan adam öldürmekten muhakeme edi - lirken tıbbı adli müessesesi suçlunun deli olduğunu söylemiş ve ağir veza mahkemesi de davanın düşmesine karar vermiş, suçluyu Bakırköy akıl hastahanesine göndermişti. Hastaha- ne biraz. sonra suçluda akıl hastalığı bulunmadığı için Ligoru serbest bı- < ştır. Ligor bund. sonra bir Müslüman Türk nüfusile şark vi- Tâyetlerine kadar gitmiş ve geçenler. h 'de şüphe üzerine yakalandığı zaman üstünde bir tabanca ile eroin ve sah- te nüfus kâğıdı bulunarak İstanbula gönderilmişti. Ligorun eroin satmak- tan ve taşımaktan suçlu olarak asli. ye b i ceza inde dün şekilde tevzi etmeği esas olarak ka- bul etmek zaruridir. Her sene 200 den fazla muallimin İstanbula nak- lini istemesi buna tamamen Zit bir hareket teşkil eder. Şunu da kayde. deyim ki, bugün İstanbulda 150 den fazla yüksek mektep mezunu vardır ki, bunlar yurdun diğer mıntakala- rında verilen vazifeleri kabul etmi- yorlar: Bu vaziyet münevverlerimi. zin memleket hizmetlerini almala - — | rında aranılacak muvazeneyi bozma- ları demektir. , Yukarda sayısı yazılı muallimler- den şahsi ve ailevi vaziyetleri icabi- na göre yalnız 9 u İstanbula nakle. dilebilmiştir. Memleket dahilinde o- lup ailevi ve sıhhi diğer bir takım sebeplerle yer değiştirmek istiyen muallimlerin — arzuları daha geniş mikyasta tatmin edilmiştir. Bunla. rın sayısı 131 dir. Bu suretle bu Sene 140 muallim nakledilmişti>. Meccani talebe tefrik edilmiyecek N Maarif Vekâleti müfettişleri tara- fından mekteplerde yapilan teftişler neticesinde bazı mekteplerde mec . cani paralı ve leyli talebeden tefrik edilerek daha müsait yerlerde yatı- rıldığı ve yine böyle yerlerde yemek yedirildiği görülmüştür. Vekâle: bun lar hakkında mekteplere gönderdiği bir tamimde bunlara diğer talebeden farklı muamele yapılmıyarak paralı talebe ile ayni muamelelere tâbi tu. tutulmalarını bildirmiştir. Yeni göz pavyonu Cerrahpaşada yaptırılan üniversi- teye bağlı yeni göz kliniğinin inşsatı tamamlanmış ve teçhizatı da getiril. mişti.Bu techizatın montajına da bu- günlerde başlanacak ve pavyon iki aya kadar açılacaktır. MA > duruş başl . Ligor ken disinde cezai ehlıyetmi selbeden akıl hastalığı bulunduğunu iddia etmiş - tir. Müddeiumumilik ise Bakırköy akıl hastahanesinde verilen raporla tıbbıadli müşahadehanesinden veri- len rapor arasındaki tezadın halli için hâdiseyi tıbbr adli meclisine havale etmiştir. Meclis dün tetkikini yapmış ve neticeyi rapor halinde müddeiu. mumiliğe göndermiştir. Söylendiğine göre meclis te Ligorün deliliğinde ısrar etmiştir. Bir Suçlu Tevkif Edildi Sirkecide Demirkapıda otel kama. rotu Mehmedi dövdüğü için Müddei- umumiliğe verilen Azizin dün Sultan ahmet sulh birinci ceza mahkemesin. de sorgusu yapılıyordu. 12 şahit din- lendi. Hepsi de Azizin aleyhinde şa« hadet ettiler, Suçlu çok yüksekten konuşuyor, garip vaziyetler alryor ve şahitlerin kendisini dövdüğünü söy- liyerek bunların şahadetlerini Ted- detmek istiyordu. Hâkim Reşit bu- nun hareketini “münasip olmıyan kavil ve fiil ile mahkemeye hürmet- sizlik,, saydı. Kendisini tevkif etti. 8 — General Fon Friç kimdir? C — 1935 ten 1938 tırıhine kadar Al. man ordi yap- mış ölan general Von Friç 1880 yılında Renrath, yani Ren civarında bir şehirde döğmüştur. Kendisi, bir general çocuğu dur, topğu zabitidir. 1914 . 1918 harbin. *de erkânıharp yüzbaşısıydı. Yeni Alman ordusunun kuruluşunda en büyük vazi - feyi görmüştür. 1938 senesinde, Hitler, yüksek kumandanlığın şeklini değişti - rince, general Friç açıkta bırakıldı. Ve bunun sözüm ona, sıhhi sebepler netices TAN — İhtikâra Karşı _| Alınacak Tedbirler - Tesbit Ediliyor Dün mıntaka Ticaret Müdür lüğünde mühim bir toplantı ya- | pılmıştır. Belediye iktısat mü - dürü, Ticaret Odası umumi kâ- tibi, mıntaka iktısat müdürü, Ticaret Odası reisi, yaş sebze ve meyva kooperatifi müdürü, | Ticaret Vekâleti müfettişleri ve (| hukük müşavirlerinin de iştirak. ettikleri hu toplantıda ihtikâr | meselesi ile devletçe — iktısadi , || korunma mevzuu etrafında dü- | | şünülen esaslar hakkında Anka- , radan isti bazı tesbiti için görüşmeler yapıl - || mıştır. Toplantı üç saat surmıış— tür. M Hü b Haber aldığımıza göre, bu topl ayni piya - | sadaki fiyat temevvüçlerini gü- nü gününe mürakabe etmek i- | çin ayrıca bir karar verilmiştir. W | ü a Niyazi Yeşilköy Hırsızları Dün Yakalardılar Uzun, zamandanberi - Yeşilköyde hirsızlık “yapan 3 kişilik bir hırsız şebekesi yakalanmıştır. — Hırsızlar Yeşilköyde bir çok evlere — girip, binlerce lira kıymetinde mücevherat ve eşya aşırmışlardır. En son olarak Şevketiye mahallesinde avukat Mu- radın evine girerek bin iki yüz lira kıymetinde eşya, İstasyon caddesinde Mığırdıçın evinden de eşya ve mü- ceyherat ve belediye sıhhat müdürü Osman Saidin evinden 70 lira para aşırmışlardı. Zabıta hırsızları, çaldıkları eşya « ları Kapalıçarşıda satarlarken suç üstünde yakalamıştır. Hırsızlar sabı- kalılardan Bilecikli Niyazi ile Ban- dırmalı Mehmet ve Hakkıdır.Suçla- rını itiraf etmişlerdir. Bugün adliye- ye teslim edileceklerdir. * Tarabyada Murat Halis mahal- lesinde oturan İtalyan tebaasından Ohanesin evine hırsız girerek muhtle- lif eşyalarını çalmıştır. Zabıta hırsızı aramaktadır. —— — — İzmitli Güreşçiler İzmit, (TAN) — Bursa, Eskişehir, Bolu ve Kocaeli mıntakaları güreşçi- leri arasında yapılan Türkiye serbest güreş birincilikleri seçme müsaba- kasında takım ve fert itibarile birin. ciliği kazanan Kocaeli güreşçileri An- karaya hareket etmek üzerediler. PELRiLeE , Sasir DN Koöngreye Davet Çeşmemeydanı C. H. P. Semt Oca- ğından: Cumartesi günü saat 10.da ocagımız yıllık kongresi yapılacağından azala- rimizin hazır bulunmaları rica olu- nur. ——— t ©, Alman ordusunu, Nasyonal - Sosya - lizmin ihtiraslarına âlet olmaktan koru- mağa cabalamıştı, Ve suçu buydu. Şim - di, kendi vücudüne yeniden şiddetle ih- tiyaç hasıl olduğu için yeniden orduya alınmıştı. Vazifesini — tamamlayısından sonra da, maktul düştü. * | 8 — Zigfrld hattı Belçika hududunu da ihtiva ediyor mu? C — Almanların Zigfrit hattı Fransa hududundadır. Muını(ıh kıımen Belçi. ka d SA sinde olduğu işae edildi. Hakik ise, M EPRR ere' Fransa İle Takas Başladı AU YU e H y AT 29-9-939 BELEDİYEDE Barem İkinciteşrinde Tatbik Edilecek Belediye bütçesinde yapılan bazı münakale Dahiliye Vekâletince tas. dik edilmiştir. Bu münakalenin 91.750 lirası hastahanelerin üç ay- lik iaşe ve mualecelerine, 59 bin kü- sur lirası itfaiye levazımatı mübaya. asına, 128 bin küsur lirası belediye- ye intikal eden et nakliyatı için muh telif nakil vasıtaları mübayaasına, 23.840 lirası yeni teşkil edilen mu: vazzaf itiraz komisyonları maaşatına, 4'7 bin lirası Taksim bahçesinde ya- pılmakta olan gazinopun tefrişat ve sair hususatına aittir Bundan başka varidat fazlalığın- dan temin edilen 775 bin liranın da belediye sarayı inşaatı karşılığı ola. rak munzam tahsişat kaydile beledi- ye bütçesine konulması Vekâletçe muvafık görülmüştür. Vekâletçe tasdik edilen maaşlı ve ücretli memurlara ait barem cetve. lile 12 ve 14 lira maaşlı memurların maaşları 15 Hrâya, 1o0 Ve 17,9U Nlra maaşlı memürların maaşları 20 lira- ya, 22,5 lira maaşlı memurların ma- aşlâarı 25 liraya, 45 lira maaşlı me- murların maaş'arı 50 liraya, 55 lira maaşlı memurların maaşları 60 Jira- ya çıkarılmıştır. Cetveller bir teşrini- saniden İtibaren tatbik edilecektir. Sanayi Mıntakaları İmar plânında tefrik edilen sanayi mıntakalarında kurulacak sanayiin mahiyetini! tesbit etmek üzere bele. diye fen heyetinde bir komisyon ku- rulmuştur. Komisyon, bunun için sa. nayi mıntakalarını seksiyonlara tef- rik edecektir. Muayyen evsafı haiz sanayi, muayyen seksiyonlarda bir. leştirilecektir. LİMANDA : Mersin Seferleri Yarın Başlıyor İki gündenberi Karadenizde de- vam eden fırtına nihayet bulduğun- dan Polathaneye barınmış olan Cüm- huriyet vapuru yola çıkmıştır. Gemi yarın limanımıza gelecektir. Mersin seferlerine yarından itibaren başla- nacaktır. İlk seferi Tırhan vapuru yapacaktır. Mısır limanlarına Türk vapurla- rının işlemiye başlıyacağı hakkında verilen haber şimdilik mevsimsiz ad- dedilmektedir. Dün limanımıza iki İtalyan vapuru gelmiştir. Bu vapur. ların hamuülesi arasında kauçuk, cam, kâğıt, çuval bezi vardır. Bu malların çıkarılmasına başlanmıştır. Şirketi Hayriye tarifesi Şirketi Hayriyenin sonbahar tari- feleri pazar gününden itiharen başlı. yacaktır. Bu seneki tarifede geçen seneye nazaran daha fazla seferler konulmuştur. Kaptanlar Cemiyeti kongresi Ticaret Kaptan ve Makinistleri ce- miyetinin idare heyeti istifa etmiştir. Cemiyet umumi heyeti yarın saat 13 te Sirkeci yolcu salonu deki üstü Fakat Fransa İle İngilterede İhracat Lisansa Tâbi Tutulduğundan Buralardan İthalât Güçleşti İhracat muameleleri üzerinde büyük bir hareket olmamakta- dır. Takas suretile yalnız Fransaya bir miktar fındık gönderilmiş- tir. Yeni Fransız anlaşmasının Merkez Bankasına tebliğ edilmesi üzerine banka, takas suretile getirilerek gümrüklerimizde bek- lemekte olan malların muamelelerini yapmağa başlamıştır. Dünden itibaren gümrüklerda bu. lunan ipekli, yünlü, mensucat ile tıbbi eczalar ve ilâçların çıkarılma. sına başlanılmıştır. Vapur navlunla. rının artmasından, Fransa ile İngilte- rede ihracat mallarının lisansa tâbi tutulmuş olmasından dolayı bu iki memleketten ithalât biraz güçleş. miştir. Fransız takas primi yüzde yetmiş beştir. Balık ihracatı Taze balık yüklemek üzere limanı. mıza gelmiş olan İtalyan vapurile bir Yunan gemisine fazla balık tutula- mamasından dolayı balık yüklene. memiştir. Evvelce ihracı yasak edil- miş zannedilen tuzlu balıkların kon. serva telâkki edilmiyerek ihraç edi. lebileceği gümrüklere bildirilmiş ol- duğundan tuzlu balıkların İtalya, Yu nanistan, Romanya ve Mısırla Suri. yeye ihraç edilmesine başlanacaktır. Polonyaya satılan tütünler Tüccarlarımızın mukavele ile Po- lonya rejisine satmış oldukları tü tünlerin mühim bir kısmı Polonya« nın feci âkıbeti üzerine Polonya re- jisi tarafından tesellüm edilememiş.. tir. Romanya tarikile gönderilmiş o- lan bu tütünler dün limanımıza iade F Dar Mi aüi — l aktarma — suretile — gönderilecek 0- lan diğer tütünleörle birlikte Ame- rikaya gönderilmesini düşünen tüc- carlarımız alâkadar makamlara mü- racaat etmişlerdir. İç piyasada İç piyasalarda işler canlanmıştır. üç günde kilosu 83 - 88 kuruş arasın- da altı bin teneke Diyarbakır ve Bit. lis yağlarından ve kilosu 100 - 110 kuruştan altı bin teneke Urfa yağı satılmıştır. Yağlar üzerinde işler art« mıştır. Rusya için 800 balya ve İn« giltere için 1500 balyayı bulan mü- him miktarda tiftik satılmıştır. Yer« li fabrikalarımız yüz bin kilo yapak mübayaa etmişlerdir. | Tütün piyasası açılıyor İzmir — Havalar iyi gittiği ve bu sene mahsülü tütünler satılabilecek hale getirildiği için, tütün piyasası- nın her zamankinden bir ay evvel, 15 teşrinievvele doğru açılması bek. lenilmektedir. Pamuk fiyatı arttı Adana — Ziraat Bankasından baş. ka tüccarın ve bazı şirketlerin de mübayaata iştiraki üzerine pamuk fiyatları 37 kuruşa kadar çıkmıştır. İşkitmi TAKVİM ve HAVA 29 Eylül 1939 CUMA 9 uncu ay Gün: 30 Hızir: 147 Arabi: 1358 Rumt: 1355 Şaban: 15 Eylül: 16 Güneş: 5.34 — Öğle: 12,06 İkindi: 15.25 — Akşam: 17.5T Yatsı: 19.30' — İmsâk: 414 — Hava Vaziyeti — Yeşilköy meteoroloji istasyonundan alı- nan malümata göre, hava yurdun Akdeniz kıyıları şarkında ve cenup d bü- lutlu, diğer bölgelerde çok bulutlu ve yer yer yağışlı geçmiş, rüzgârlar Trakya, E- ge, Orta Anadolu bölgeleri ile Marmara ; da cenubi isti orta kuv- vette, Ege denizinde fırtına şeklinde es - miştir. a burl el merkezinde toplanarak yeni idare he yetini seçecektir. Bir ih'imale göre de, deniz müessesatının yeni idare şekli üzerine, cemiyet fesih kararı verecektir. Dün İ: hava kapalı ve yağışlı geçmiş, rüzgâr şimalden — saniyede 3-5 metre hızla esmiştir. Saat 14 de hava taz. yikı 1011,0 milibar idi. Suhunet en yüksek 18.7 ve en düşük 10,2 Sdantigrat — olarak kaydedilmiştir. el $