29 Eylül 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

g: T'A N E V İ c u M A I İstanbul, Ankara Caddesi 102 29 TELGRAF: TAN. İSTANBUL TELEFON: 24310. 24318. 24319 EYLÜL BEŞİNCİ YIL — No. 1496 Ç AARA38 5 KURUŞ TA GÜNLÜK SİYASİ HALK GAZETESİ V — ». A İDE AYL | R © Bu kitap bürolarının Iş 9ıkırmı ku V arttırmak İstiyenler için kısa, fakat amell bir' kitâptır. O size az masraflarla çok İş nasıl çıkarılabileceğini gösterir. Fena ve yanlış büro usulleri yüzünden geri kalan, hattâ zarar eden veya batan müesseseler sayılmıyacak kadar çoktur. Bu kitap, bu gibileri kurtarmak için yazılmıştır. Fiyatı 50 Kr. g Ribbentrop Bugün Dönüyor Stalin ve Ribbentrop Moskovadaki görüşmeleri sırasında Ribentrop'un Moskova Ziyareti Yazan: M. Zekeriya SERTEL Alman Hariciye Nazırı Fon Ribentropun birdenbire Mos. kovaya gitmesi ve orada Sovyet ri- etlile derhal saatlerce süren müza. kerelere girişmesi, bütün dünya mat- buatını meşgul eden günün en mü. him meselesi oldu. Bu ziyaret etra- fında bir çok tahminler yapılmakta, bir çok faraziyeler yürütülmektedir. Hele bu ziyaretin Türkiye Hariciye Vekilinin Moskovada bulunduğu bir Zamana tesadüf etmesine büyük bir ehemmiyet verilmektedir. Ne oluyor, Moskova ile Berlin dünya için yeni bir sürpriz mi hazırlıyorlar? Kafalarda bir istifham halinde do. laşan bu sualin cevabını vermek o kadar müşkül olmasa gerektir. Sovyet - Alman ademi tecavüz Ppaktı, tatbikatta bir çok menfaat te. zatları meydana çıkarmıştır. Sene- lerdenberi ideolojileri başka, gayele. Ti başka, siyasi ihtirasları başka, ve emelleri başka olan iki hükümet bir- denbire elele verip yürüyemezlerdi. Paktı imzalamakta menfaatleri mMüÜş. terekti. Sovyet Rusya harptea kurtu- luyordu. Almanya da demokrasilere karşı şantaj yapabilecekti. Fakat pakt tatbikat sahasına konünca iş de- Bişti. Arada bir çok menfaat tezat- ları, ve münaziünfih meseleler çıktı. 1 — Almanya, Polonyada kan dök- tüğü, harp ettiği halde, Polonyanın yarısından fazlası, bütün zirai mın- taka, bütün petrol sahası Sovyetlerin eline geçti.Almanya Galiçyadaki pet. rolleri — almak, Vilna şehrini Lit. vanyaya vererek bu Baltık devletini de kazanmak istiyordu. Halbuki her ikisini de Ruslar aldılar. Varşovada müthiş Alman kanı döküldüğü halde, şehrin yarısını Ruslara vermeği ka. bul ettiler. Bütün bu fedakârlıklara rağmen Polonya meselesi Sovyetlerle Alman- lar arasında henüz tamamen halle. dilmemiştir. Berlinde alelâcele çiz- dikleri hudutlara riayet edilirse, Al. man ve Rus ordularının karşı karşı- ( Sonu Sa. 6 Sü.1) Hükümet Fevkalâde Salâhiyet İstiyecek -Milli İktisadı Koruma Kanunu Hazırlanıyor İhtikârla mücadele için hazırla- nan yeni kanun projesi kati şekli- ni almak üzeredir. Yakında Baş - vekâlete verilecek olan bu projeye nazaran, hükümet, ayrıca lüzumu halinde veya seferberlik vukuun- da iktısadi ve mali mevzuat dışın- da fevkalâde tedbirler için Meclisten geniş isteyecektir. alabilmek salâhiyetler Bu sayede hükümet, istihsal ve istihlâk maddeleri üzerinde spekü- lâsyon yapanlardan 500 - 2000 li- ra arasında para cezası alınması gibi daha bir takım şiddetli cezai tatbikına Bu husus- müeyyidelerin derhal salâhiyettar olacaktır. taki tafsilât altıncı sayfamızdadır. Almanyanın, Rus Tavassutu İle Türkiyenin Bitaraflığını Temine Uğraştığı Söyleniyor Müzakerelerin Mevzuu Hakkında Resmi Bir Malümat Alınamıyor Fon Ribbentrop, Dün de Stalin ve Molotofla Uzun Bir Mülâkat Yaptı, Müzakerelerin Bugün Nihai Safhaya Gireceği Anluşılıyor Londra, 28 (Hususi) — Mos- kovadan alıman haberlere göre Fon Ribbentrop bugün de Krem- linde Stalin ve Molotof Yoldaş- larla görüşmüştür. Fon Ribben- trop'un yarın konuşmaları bitir- mesi ve geri dönmesi beklen- mektedir. Konuşmaların tam anlaşma ile ni- hayet bulacağı anlaşılıyorsa da an- laşmanın mevzuları hakkında hiçbir malümat verilmemektedir. Londra ile Parisin bu bahisler üzerinde hiç- bir şey bilmediği göre çarpıyor. Öne Sürülen Tahminler Bununla beraber bir takım tah - minler ileri sürülmekte ve Polonya- nın Almanya ile Sovyet birliği ara. sında taksimi esasına müstenit bir sulh teklifi yapılması ihtimalinden bahsedilmektedir. Fakat Londra ve Paris gazeteleri bu teklifin katiyetle reddedileceğini söylemekte birleşi. yorlar. Gazetelerin ifade ettiği kana- ate göre müttefikler, Polonyayı kur. tarmak için silâha sarılmışlardır. Bu vazifeyi başarmadan silâhı bırakmı- ya imkân yoktur. Diğer taraftan Fon Ribbentrop Polonyada — Rusyaya verilen arazi mukabilinde bir takım tavizat isti. yecektir. Fakat Rusyanin şarki Av. rupada muayyen bir siyaset sahibi ol- ması yüzünden bir takım tavizata ra- zı olmıyacağı söylenmektedir. Diğer taraftan Fon Ribbentrop ta- rafından yapılan ziyaretin çok ani olduğu da bildiriliyor, O kadar ki, Berlin mahafili bile ziyaretin vuku. unu hayretle karşılamışlardır. Hulâsa daha şimdiden ziyaretin (Sonu Sa: 6, Sü: 2) Berlin Ingiliz Tayyare Gemisi “Ark Royal,, in Batırıldığını Sö ylüyor Londra, Haberi Katiyetle Tekzip Ediyor Londra, 28 (Hususi) — Berlin radyoları, dün bütün gün çaldıkları her plâktan, verdikleri her — haber servisinden sonra İngiliz — milletine hitaben: — Ey İngiliz milleti, dediler, biz sizin tayyare zırhlınız olan — Royal Ark gemisini yirmi altı eylülde ba- tırdık. Hükümetiniz. bunu — sizden saklıyor. Halbuki bizim bombar - dıman tayyarelerimizden — biri bu zırhlının gövdesine en ağır bomba - lardan birini yerleştirdi ve bomba - nın isabeti üzerine müthiş bir infilâk oldu, zırhlınız battı. Bunu hükümeti- nizden sorunuz ve (Royal Ark nere- dedir?) deyiniz! 4 Berlin radyolarının bu meydan okuyuşuna karşı İngiliz radyoları şu (Sonu Sa, 6, Sü., 5) Saracoğlu Ankarada Potemkinle birarada Estonya Sularında Dün de Bir Sovyet Gemisi Batırıldı Polonyanın Taksimi Esasına Göre Sulh Teklifi Yapılacakmış! Londra Siyasi Mahfilleri, Arazi Meselelerının Yenıden Tetkiki Yçılııı'ıdcı1 .)'piovaya 28 (A A.) — - Bü sar eler Moskova muam- ması hakkında yeni tefsiratta bulunuyorlar. Times gazetesinin diplomatik muhabiri yaztyor: “Dikkatler şimdi Moskova görüş- melerine müteveccihtir. bentropun yaptığı. ğrüşm hasıran mutasavver l':'olgrîya tampon devletinin hudutlarını tesbite ma- tuf kalmaması muhtemeldir. Alman diplamasisinin Sovyet hükümetin? Türkleri batı devletlerine karşı olan taahhütlerinden vazgeçirmeğe ikna için Almanyaya yardıma sevk ümi- dinde bulunması muhtemeldir. Bu. nunla beraber Rusların bu manevra- ya iştirak edecekleri muhakkak ol- madığı gibi, Türkiyenin de böyle bir hareketi kabul edeceği zannedilemez. Doğu Avrupasında Sovyetler Birliği vaziyetin anahtarını elinde tutmak. ta ise de, bu anahtarın hangi istika- mette döneceği bahsinde yalnız fa- raziyeler yürütülebilir.” Türk Mahfillerinde Bundan başka Times gazetesinin Moskovadaki muhabiri tarafından şu satırlar yazılmaktadır: “Diplomatik mahfeller, Von Rib. bentropun seyahatinin Saracoğlunun seyahati ile ayni zamana tesadüf et- mesinden dolayı pek meraktadırlar. Türk mahfilleri; bu iki ziyaret ara- sında hiçbir münasebet olmadığını iddia etmekle beraber, Kremlinin meşguliyeti artacağı için Alman na. zırının ziyareti üzerine Saracoğlunun ikametinin uzayabileceğini kabul ey- lemektedirler. Söylendiğine göre Al- Sovyetler Yeni Taleplerde Bulundular Londra, 28 (Hususi) — Sovyetler ile Estonya arasındaki ihti- lâf devam etmektedir. Bugün yine bir Rus vapurunun Estonya sahillerinde meçhul bir tahtelbahir tarafından batırıldığı ve ba- tırrlan geminin Pioneer adını taşıdığı bildiriliyor. Estonya Hariciye Nazırı Selter he. nüz Moskovadadır. Fakat, Molotofun meşgüliyeti dolayısile kendisile görü- şememiştir. Bir rivayete göre Sovyetler Eston- yaya karşı taleplerini teşdit etmişler. dir. Fakat Estonyalılar son derece ketum davranmakta ve bu talepler hakkında bir şey söylememektedir - ler. Polonyadaki Harekât Moskova, 28 (A.A.) — Kızılordu genel kurmayının tebliği: 4 27 eylül günü, tahdit edilen hatta doğru ileri hareketlerinde devam e. derek, Avgustovun 15 kilometre gar- bında Grabovoyu, Masovetsk'i, Dro. giçin'i, Krasnostav'ı, Zamostie'nin (Sonu Sa: 6, Sü: 6) manya, Sovyet tavassutile Türkiye. nin bitaraflığını temine çalışmakta- dır. Bu bitaraflık, İtalyanın Alman- yanın yanıbaşında harbe girmesini kolaylaştıracaktır. Sovyetlerin Bal. tık memleketleri üzerindeki emelle- (Sonu Sa: 6, Sü: 3) WAŞTERENTAŞŞRIE TUT DA ÜRELARI İN A EN SON DAKİKA Londra, 28 (Hususi) — Rigadan almman bir habere göre, bugün Rusya ile Estonya arasında on senelik bir anlaşma imzalanmıştır. Estonya bu anlaşma mucibince Rusyanın, adalarında üsler yapmasıma müsaade etmektedir. Yine Rigadan bildirildiğine göre, bugün Rus tayyareleri, Estonyanın üzerinde bir kaç defa uçmuşlardır. Alman « Rus konuşmaları bu gece de devam etmiş ve konuşma!lara yine Stâlin, Molotof, ve Fon Ribbentrop iştirak etmişlerdir. Fon Rib- bentrapun anlaşmayı tamamlıyarak yarın (bugün) harekeit etmesi ümit olunuycı. Letonyadan bildirildiğine göre,burada bir müdafaa konseyi tesis JMunmuşltur. Tan, makinesindeki hususi tertibat sayesinde bu sütunda her gün en son da- kikâa gelen haberleri verecektir. Haber olmadığı gün bu —kısım bos kalaraltır Von Rib. . ün