2 Eylül 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 10

Al Almanlar Püskürtüldüler, Polonya Ordusu Şiddetle Mukavemete Başladı N (Başı 1 incide) Sabah erken yapılan Alman hâ-| va faaliyeti şudur: Alman tayyare kuvvetleri, Polon- | ya arazisinin mühtelif noktalarına Touhtelif bücumlar yapmıştır. AL man tayyarecileri, Augustow, No- wydwok, Ostrow « Mazowieka, Te. zew, Buck, oZambrow, Radomsko, Torun, Tunel, Krakow, Grodno, "Trzebinia, Gdynia, Jablo, Tomas- zow - Mazowiceki ve Katowice mev | kilerini bombardıman etmişlerdir. Alman hava kuvvetlerinin bombar.| idiman ettiği şehirlerde, sivil halk arasında ölenler ve yaralılar vardır. Kutna civarında sivil halkı tahliye eden bir tren, mitralyöz ate gine tutulmuş ve (bombardıman edilmiştir. Grodnoda katolik kilise. bialapodlask'da ortodoks kliseleri harap olmuştur. Devam eden bom- bardımanlar hakkında Taporlâr gel- mekte berdevamdır. Danzig mınta. kasında, Gdynia'ya şiddetli bir tay- yare hücumu yapılmıştır. Bugünkü çarpışmalarda 16 Alman | tayyaresi düşürülmüştür. Polonyalı- lar iki tayyare kaybetmiştir. Karadaki Harekât “Hava hücumları ile ayni zamanda, Alman kıtalarının harekâtı da baş. lamış ve bu kıtalar hudut mintaka- sının bir çok noktasından Polonya a- razisine girmişitir. Hudut mıntakasın daki çarpışmalar devam etmektedir: En şeldetli çarpışmalar, Silezyada. dır. Harekâtımız esnasında, şimdiye kadar topçu ateşi ile bir düşman zirh hı trenini tahrip ettik. Bir kaç tark | hareket etmez bir hale konuldu. Bir| çok harekât noktasında esirler aldık. | Danzig'de, Vesterplatte'ye yapılan Üç Alman hücumu geri püskürtül - *müştür. Öğleden evvel, Slovak arazisinden gelen Alman tayyareleri, üç defa 'Lvov şehrini bombardıman etmiştir. “Hasar yoktur. Almanların Tebliği Diğer taraftan Alman umumi ks- — Yargâhının iki numaralı tebliği şu- dur: Silezya, Pomeranya ve Şarki Prusyada yapılan askeri harekât es- nasında, ilk günün bütün hedefleri- 'ne varılmıştır. Dağlardan ilerliyen cenup kıtala- rı, Neumarkt - Sucha hattına var- mıştır. Maehriseh - Ostrau'un cenü. bunda Tesşen civarında Olso geçi. miştir. Endüstri mıntakasının cenu. bunda, kuvvetlerimiz, müfrezeler halinde Katowice hizasına ; gelmiş- tif. Silezyada hareket eden kıtalari- mız, Tsehentochau istikametinde ve bu şehrin şimalinde ilerlemektedir. Koridor'da okıtalsrımız, (o Brahe'ye; yaklaşmaktadır ve Nâkel civarında | Netzeye gelmiştir. Graudenz'in ya- nında çarpışma devam etmektedir. Şarki Prusyadan hareket eden kıta- larımız, Polonya arazisinin oldukça içerisinde harp etmektedir. Alman tayyareleri, ezcümle Bab- nel, Putzig, Graudenz, Pozen, Plock, , Tomaszon, Radom, Buda, Ka- towitz. Krakau, Lemberg, Bröst ve| Terespol'da tayyare meydan ve Ka-| rargâhlarını bombardıman etmiş ve askeri müesseseleri tahrip eylemiş-| tir. Harp gemileri, ordunun İlerleme- sine mahsus bir tarzda yardımet- miştir. Bir çok tayyare kuvvetlerinin merkezi ve garbi Almanyada bu- lunmasına rağmen, Alman tayyare Teri, Polonya havasına hâkimdir. Alman deniz kuvvetlerinin bir kıs mı, Baltık denizini emniyet altına almak için Danzig körfezi önünde Polonya - Cümhurreisinin Millete Beyannamesi Paris, 1 (AA) — Paristeki Polonya Sefareti Reisicümhur Moscicki tarafından Polonya milletine hitaben neşredilen be. yYahnâmenin metnini tebliğ et- mektedir, Tebliğde şöyle denil- mektedir: J “Dün gece, asırlık düşmam. miz, Polonya devletine karşı ta- arruz hareketlerine başlamıştır. Bu tarihi anda bütün milletin başkumandanın ve silâhh kuv. vetlerinin etrafında toplanarak hürriyeti, istiklâli ve şerefi için çarpışacağından ve Leh - Al man milnasebetleri tarihinde bir kaç kere olduğugibi, müte- cavize şerefli bir cevap verece. ğinden katiyen emin olarak bü- tün vatandaşlara hitap ediyo. rum, Mukaddes ve haklı davası İ- çin Allahm lütfu ie bütün mil. let birleşerek, sıkı saflar halin- de harbe ve tam bir zafere doğ. ru yürüyecektir. * Varşova, 1I(AA.) — Reisi- cümhur, 1 Eylülden itibaren mebusan ve âyan meclislerini fevkalâde toplantıya çağırmış- tar. —————- gemisi, Polonyalıların işgali altında bulunan Westerplatte'yi o bombar- dıman etmiştir. Gdynia limanı da tayyareler tara» fından bombardıman edilmiştir. * Paris, 1 (Hususi) — Lehistan se.| firi bütün Leh milletinin Alman ta- arruzuna karşı en şiddetli mukave-| meti gösterdiğini, bu mukavemet ve mücadelenin sonuna kadar devam e. deceğini bildirmiştir. Varşovada Vaziyet Varşovadan bildirildiğine (göre, Varşova üzerine yapılan hava akını- nin, hava müdafaa teşkilâtı ve avcı tayyarelerinden mürekkep bir filo tarafından tardedildiğini radyo teyit etmektedir. Tayyare dafi topları Varşovaya 30 kilomettelik mesafede bulunan Voc- kde bir Alman bombardıman tayya. resini düşürmüşlerdir. Diğer cihetten öğledenberi Varşo- vadan yine derinden derine gelen top sesleri işitilmektedir. Hava tehlikesine karşı alarm anla- rı müstesna olmak üzere hükümet merkezinin sokakları normal vaziyet lerini muhafaza etmektedirler. Maskeli polislerle hava müdafaa servislerinin memurları intizamı mü. 'kemmel surette temin etmektedirler. Hiçbir panik vuku bulmamıştır. Almanlar Polonyaya karşı tecavüz hareketine daha evvelki akşamdan başlamışlardır. Bir Alman tayyaresi Polonya sahilleri, Gdynia civarında kün Puck kasabasındaki hava mey- danını tahrip etmek maksâdile bom- ba atmış ise de, hiçbir hasar ika e. dememiş, Polonya Pomeranyasında kâin Zukov mevkii de bombardıman edilmiş ise de, atılan bombalar bir güna tahribat vukua getirememiştir. Nihayet Podiaska'da kâin Biala* şehrine karşı da Alman tayyareleri tarafından bir tecavüz yapılmıştır. Maksat, bu şehirde tayyare fabrika- sını tahrip etmek idi, Bombalar, he- deflerine isabet etmemiştir. Gdynia üzerine de üç bomba atıl. mıştır, Bombalar, denize düşmüştür. vaziyet almıştır. Neufahrwasser'de demirli bulü- Alman kıtastının Chijanov, Cicha- no ve Mlava şehirlerine karşı hâre- rilmektedir. Buna nazaran Alman- yanın Polonyaya karsı taarruzu bir emri vakidir, * Almanyada hava ordusu başku- mandanının bir kararnamesi bugün. den itibaren Alman olsun, ecnebi ol- sun bütün tayyarelerin Alman hâki- miyeti altındaki arazi üzerinde uç- maları müsaadesini ilga etmektedir. Yalnız ordunun ve hükümetin ta; releri müstesnadır. Bu memnuiyet hılâfına hareket eden tayyareler dü- şürülecektir. Milli Müdafaa komitesi, ecnebi rad- yo neşriyatının salâhiyettarlarından gayrisinin dinlemesini yasak etmiş tir. Hilâfında hareket edenler ağır hapis cezasına mahküm olacaklardır. Ecnebi radyo postalarından al dıkları haberleri işae edenler ağır hapis cezasına mahküm ve vahim ahvalde idam olunacaklardır. Tirebolu Muaillimleri Maske Alıyor Tirebolu (TAN) — Musllimler al. tışar lira vererek, zehirli gaz maske. si ısmarlamışlardır. Köyler Arasından Telefon Gercuş (TAN) Hasankeyif - Kadil - Botikân köyleri arasına elli kilometrelik telefon hattı çekilmiş tir. Bir çok-köylerde telefon şebeke. si kurulmuş bulunmaktadır. Muş Sıhhat Müdürlüğü Muş, (TAN — Sıhhat ve İçtimai Muavenet müdürü doktor Naci Kan. şıray, Niğdeye tayin edilmiş ve git- miştir. Konyada Fakirlerin Tedavisi Konya, (TAN) — Halkevi, pazar. tesi ve perşembe günleri müracaat eden hastaları parasız muayene et- | mek işini, azasından bir doktora ver- miştir. Bu yardımın köylere de teş. mili çaresinin bulunması temenni e- dilmektedir. Orhanelinde Askerlik | Şubesi Orhaneli (TAN) — İki bin liralık tahsisat alındığından yakında bir 45- kerlik şubesi binası inşasına başla. mılacaktır. Eceabatta Şap Hastalığ Kalmadı Eccabad, Maydos, (TAN) — Çifte tırnaklı hayvanlarda görülen şap hastalığının önüne geçilmiştir. Et bollaşmıştır. Niğdede Selektör Makinesi Niğde, (TAN) — Ziraat Vekâleti, on bir tane selektör makinesi gön- dermiştir. Eylâlden itibaren köylü- nün buğday, arpa ve çavdar tohum- ları makinelerle bedava ilâçlanacak ve temizlenecektir. Yeni Bergama Kaymakamı Bergama (TAN) — Bergama kay- makamlığına Şevket Kancan tayin edilmiştir. Bünynada Hükümet Konağı Bünyan (TAN) — On beş sene ev. vel terkedilmiş olan eski hükümet konağının arsazile beraber satılması, yeni bir hükümet konağı inşa edilin. ceye kadar da hükümet dairelerinin bulundukları binalarda kalmaları, Maliye Vekâletince kararlaştırılmış- tar, Yeni hükümet konağı inşası için Mzumlu görülen 12 bin liranm gön. derilmesi beklenilmektedir. Düzcede Elektrik Düzce (TAN) — Yeni elektrik teo- sisatının temel atma merasimi ya- pılmıştır. Siverekte Yeni Kaymakam Siverek (TAN) — Siverek kay- makamlığına, Ayvacık kaymakamı nan Schleswig - Holstein mektep'kât İcra etmekte oldukları haber ve. | Celâl Tayyar Güley tayin edilmiştir. . TAN (Başı 1 incide) anlattım, Son muhaberelere nit vesi. kalar neşredilmiş olduğu için bütün harp mesuliyetinin bir tek adamın! sırtına yüklendiği aşikârdır. Bu a. dam, şuursuz ihtirasları ei beşeriyeti sefalete sürüklemeği göze mıştır. Bütün vesikalar bir beyâz kitap halinde neşrolunduğu için artık tarihe geçecek bu vesikalar hakkında fazla tafsilât vermeğe lüzum görmü. yorum, Maksadımız, Almanya ile Lebis., tan arasındaki ihtlâfları, Lehistanm | istiklâlini koruyarak ve iki tarafı müsavi tutarak halletmekti. 30 ağsu- tos tarihli vesikaya bakarsanız müca. delenin önüne gecmenin mümkün ol. duğunu görürsünüz. Bu vesikada görüleceği veçhile İngiltere hüküme- İt ihtilâf süratle halli lüzumunu id- rk etmiş ve iki seferber ordunun karşı karşiya durmasındaki tehlikeyi takdir ederek iki tarafın muhasemat. #an ietinap etmelerini ve müzakere ye girişmelerini istemiş, Lehistan hü- kümeti derhal cevap vererek karşı taraf ta muhasemata girişmemek için teminat verdiği takdirde teminat ver miye ve muhasemata başlamamıya hazır olduğunu bildirmiştir. Biz de bu cevabı Almanyaya bildirdik. Fa. kat Almanya bu teklife cevap verme. di. Onun tam felâkete müni olunacağı #ırada verdiği cevap, bu sabah giriş. tiği istilâ hareketidir. Almanyaya Son İhtar Mister Chamberlain, daha sonra, | dün Alman radyoları tarafından neş- | Tedilen tekliflerden bahsetmiş ve bu tekliflerin gerek İngiltere ve ge- rekse Lehistans bildirilmediğini, İn- gilterenin bu tekliflerden ancak rad. yo havadisi olarak haberdar olduğu- nu, esasen bü teklif bahsinde Alman- yanın dürüst bir hattı hareket takip etmediğini, bununla beraber Leh se. firinin dün Von Ribbentropa müra- caat ederek, Lehistanın müsavi şarf- lar dairesinde müzakereye hazır ol. duğunu bildirdiğini, fakat bu müra- caatın da Lehistan şehirlerini bom- bardımana tutmakla mukabele gör- düğünü söylemiştir: Mister (o Chamberlain, şöyle devam etmiştir: “Bu suretle Alman hükümeti, Lehistana doğrudan doğruya arruz suretiyle Lehistan istiklâli- ni tehdit etmiş ve Lehistana yar. İdim zarureti hasıl olmuştur. Bu- nun için Almanyaya son ihtarımı- zı gönderdik.” Mister Chamberinin burada ihta- rı okumuş ve sözlerine şu şekilde devam etmiştir: “Müdafanmız tamamlanmıştır. İcap eden bütün tedbirler ülin. miştir. Vaziyetimiz, 1914 teki va- ziyetimizle — kıyas edilemiyecek derecededir. Deniz, hava, kara kuvvetlerimiz tamamiyle hazırdır. Sivil müdafaa | teşkilâtımız. mü. kemmeldir. Bütün kadrolarımız doludur. Karşılaştığımız. vazife son derece büyük olduğu için bü- tün kuvvetlerimizi bu vazileyi ifa için kullanacağız. Burada kaydet- mek istediğim bir nokta; Son buhran sirasında sulhü korumak için elinden gelen herşeyi yapan Sinyor Mussoliniye | şükranlarımı bildirmektir. Girişeceğimiz savaş son derece çetindir. Fakat mücadeleye terle- miz bir vicdanla giriyoruz ve bü- tün dünyanın bizimle beraber ol- duğuna İnanıyoruz. Alman mille- (i ile hiç bir ihtilâfımiz yoktur. O- nun bütün kabahati başında nazist bir hükümet bulundurmaktır. Bir huhrandan diğerine atlıyarak ya- şamak istemediğimiz için mücade» leye giriyoruz ve tecavüzün kökü nü kırmıya azmetmiş o bulunuyo- ruz. Mücadelenin sonunda buna sözlerine | i İtalyanlar Harbe Girmemeğe Karar Verdiler Roma, 1 (Ofususi) — İtalyan kabinesi Sinyor Mussolini'nin riyaseti altında bir içtima yap- miş ve İtalyanın harbe girme. mesini kararlaştırmıştır. İtalya yalnız menileketin o selâmetini temin edecek tedbirler alacak ve Almanyaya askeri yardımda bulunmuyacaktır, Konsey toplantısından o son- ra şu tebliğ neşredilmiştir; “Konsey, şimdiye kadar alı- nan ve tamamiyle İhtiyati ma. hiyeti haiz bulunup bundan sonra da ayni mahiyeti muha- faza edecek olan askeri tedbir. leri tamamiyle tasvip etmiştir, Konsey, millete şu ciheti bil dirir ki İtalya, herhangi bir as- keri hareket teşebbüsünde bu Tunmıyacaktır.,, Kabine, halka itidal ve sükü- met tavsiye etmektedir. Diğer taraftan Hitler, Sinyor Musso. liniye bir telgraf göndererek, İtalyanın Almanyaya karşı gös- terdiği siyasi müzaheretten do. layı teşekkür etmiş ve Alman- ya askeri hedeflerini kendi kuv. vetiyle elde edebileceğinden İ- talyadan askeri yardım isteme. diğini bildirmiştir. Mister Roosevelt'in harp cs- nasında açık şehirlere ve ma. sum halka bomba atılmaması hakkında gönderdiği mesaja İ- talya hükümeti, hiç bir askeri harekete girişmemeğe (karar verdiğini bildirmiştir. mumuvaffak olursak fedakârlik- larımız boşuna gitmiş olmuyacak- tır. "Beşeriyetin Hasmı,, Mister Chamberlain hararetli al kışlar arasında sözlerini! bitirmiş ve amele liderlerinden Green Vood, İn. giliz amelesinin tecavüze karşı gel- miye hazır olduğunu ve tecavüz ile her mücadeleyi göze aldığını, bugün Hitlerin, beşeriyetin en müthiş has- mı olduğunu gösterdiğini ve müca. delenin sonunda hürriyetin mutlaka muzaffer olacağını söylemiştir. Daha sonra muhalif liberaller na- mına Sir Vinkler bütün milletin te- cavüze karşı müttehit olduğunu söy. lemiştir. Bunun üzerine hükümet 18 den başlıyarak 41 e kadar bütün sınıfları silâh altına davet için salâhiyet te- min eden kanun lâyihasını meclise takdim etmiş ve meclis bir celsede lâyihanın tasdik muamelesini ikmal etmiştir. Daha sonra hükümet, harp masari- fi olarak 800 milyon İngiliz lirası tahsisat istemiş ve meclis buna alt olan kanun lâyihasını da ittifakla ka. bul etmiştir. Avam Kamarası, yarın sabah sast 11 de tekrar toplanacaktır. * İngiliz sefiri Sir Henderson, İn- giltere hükümetinin son ihtarını Al. manya Hariciye Nazırına tebliğ st. miş, Hariciye Nazırı keyfiyetin Her Hitlere arzı lâzım geldiğini söyle miştir. Fransız, İngiliz ve Polonya hükü- metleri, Reisicümhur Roosevelt'in bugünkü mesajına cevaben, açık şe. hirleri ve sivil halkı bombardıman etmiyeceklerini bildirmişler, fakat mukabele bilmisil haklarını mahfuz tutmuşlardır. Seferberlik Emri Kral, bugün ordunun ve bütün ha. 2.9939 manya, Polonyayı Istilâya Başlad Çemberlayn “Tecavüzü Kırmağa Azmettik, Hazır Bulunuyoruz ,, Dedi va kuvvetlerinin seferberlik emrini imzalamıştır. Müşarünileyh, bütün donanmayı seferber haline vazeden bir beyan. nameyi de imzalamıştır. Hükümdar, vaziyete müteallik diğer bir takım beyannameler daha imzalamıştır. Bu beyannameler, bu akşam resmi ce. ridede intişar edecek ve İngilterenin her tarafında duvarlara tâlik oluna- caktır. Bu gece kralın meclisi hassının ye. ni bir içiüma akdetmesi beklenil. mektedir. Londra Boşalıyor Bu sabah saat dokuzdan itibaren çocukların Londra haricine sevkine başlanmıştır. Mektepler boşaltılmak- tadır. Çocuklar yetmiş muhtelif ye. raltı istasyonundan trenlere bindi- rilmektedir. Trenlerden (o başka (tramvaylar, omnibüsler de çocukları taşımakta. dırlar, Bu nakil vasıtalarını mutat seyrüseferden çıkarmak zarureti ha- sıl olmuştur. Mühim bir sebep ol- madıkça yola çıkmaması halka rica edilmiştir. Esasen çocukların tahli. İyesi işi bittikten sonra, saat sekiz ile on yedi arasında trenlerin mutat seyrüseferi 3 — 4 gün kadar son de- recede azaltılacaktır. Köylere işli. iyen otobüs servisleri de seyrekleş- İ tirilecektir. Londra eyaletinin 2.000 mektebinde okuyan takriben dört yüz bin çocuğun şehir haricine çıka- rılması takarrür etmiştir. Bu çocuk lardan 250 bini ebeveyinleriyle bir. likte şebri terkedecektir. Diğer ci- hetten sair şehirlerdeki mekleplerin çocuklarıda emniyetli yerlere gön- derileceği için on bin ilkmektebin boş kalacağı tahmin edilrçektedir. | Sihhiye Nezareti çocukların trene bindirilmesi için 200 istasyon inti- hap etmiştir. Uç milyon kişi İngilterenin kals- balık mahallerini terketmektedir. Bir çok hastalar da bulundukları hastanelerden başka yerlere nakle- dileceklerdir. Bazı şahsi vakalar ha. riç olmak üzere sıhhiye ekipleri he- nüz hizmete çağrılmamıştır. İskoç. yada hastaların hakline şimdiden başlanmıştır. Fransada Seferberlik Paris, 1 (Hususi) — Nazırlar Mec. lisi bugün Fransa ve Cezayirde ve diğer bütün Fransız müstemlekele- rinde umumi seferberlik ilân vetmiş- tir, Seferberliğin ilk günü 2 eylül dür. Bundan başka Fransa ve Ceza- yirde örfi idare ilân olunmuştur. Ayan ve Mebusan Meclisleri ya. rin (bugün) toplanacaklardır. Komünist partisi mebusan meclisi grupu, bugün bir beyanname neşre- derek, hürriyetleri, milli istiklâli, demokrasi prensiplerini ve medeni. yeti müdafaa için Hitlerci faşizm te- cavüzüne mukavemet için ön safta yer almak sarsılmaz azimlerini bil. dirmiştir. © Biga Jandarma Kumandanlığı Biga, (TAN) — Biga jandarma bö. lük kumandanlığına, Çanakkale jan- darma mektebi muallimlerinden Sa- İmih Kıranbay tayin edilmiş ve gel miştir. Köylerde Ecza Dolapları Kâhta (TAN) — Naâhiyelere ve köylere, âcil vakalarda kullanılmak üzere, küçük ilâç dolapları gönderil- miştir. Ünyede Sıtma Mücadelesi Ünye (TAN) — Kazamiz sıtma mü. cadele mıntakalarına ithal edilmiş- tir, Mücadele doktoru gelmiş ve va: zifesine başlamıştır.