2 Eylül 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

( Cumartesi. 159-3'“9 5 KURUŞ 2 RAF: TAN. İSTANBUL FON: 24310, 24318. 24319 EYLÜL BEŞİNCİ YIL — No. 1469 Almanya, KKARN GÜNLÜK SİYASİ HALK GAZETESİ Polonyayı | BAŞMAKALEMİZ Bugünden itibaren Başmakalemizi beşinci say- fanın birinci sütununda (Günün Meseleleri) kısmı-* stilâya Başladı | Fransave İngiltere, Derhal Bir Ültimatomla Askerlerini Çekmesini, Yoksa Taahhütlerini Ifaya Başlıyacaklarını Berline Bildirdiler İngiltere Harp Masrafı Olarak 500,000,000 İsterlin Ayırdı Zngilfereve Fransa Seferberlik “vi gen Tay Cdgiandur ram Si Almanya - Polonya hududunu gösterir harita: Almanların dün sabah hududu tecavüz ettikleri muıntakalar oklarla, bombardıman edilen Polonya şehirleri de siyah çerçeveler içinde isaret edilmiştir. Köşedeki resimde Polonya orduları başkumandanı Mareşal Smigiy Rydz'i görüyoruz, italya Harbe Girmiyor Almanlar Püskürtüldüler, Polonyalılar Şiddetle Mukavemete Başladılar Londra, 1 (Hususi) — Alman orduları bi sabah şafakla beraber 3 koldan Polonya üze- rine tânrruza geçmişlerdir. Bu sırada birçok Polonya şehirleri de Alman tayyareleri tara- fmdan bombalanmıştır. Alman karargâhı u- rumisi bu akşam saat 18 de neşrettiği ilk res- mi tebliğde Silezya, Pomeranya ve Şarki Prusyadan yapılan askeri - harekâtın ihzari muvaffakiyetler kazarimış olduğunu bildir- mekte ve şu malümatı vermektedir: Yukarı Silezyada Katovwiç tepelerine yakla- şılmıştır, Poimeranyada Praha nehrine varıl- mak üzeredir. Şarki Prusyada Alman kuvvet- lerinin Polonya topraklarında bulunduğu bil- diriliyor. Resmi tebliğde hava hareketlerinden de bahsedi. lerek Polonyaya ait birçok tayyare karargâhlarının bombardıman edildiği bildirilerek bunlardan 13 & sayılmaktadır. Alman deniz kuvvetlerinin hareketi hakkında da, Alman donanmasının * Danzig körfezi Givarında bulunduğu ve Gdynia limanının bombar- dinan edildiği kaydedilmet Varş Polonya ordusu Başkumandanlığı Genel Kurma. Yının bir numaralı tebliği şudur: 1 Eylül 1989 sabahı şafakla beraber, beklenme- dik hava ve kara kuvvetleği hücumu ile, Almanlar, “vvelce ilânı harpiğa hize girmişler. dir, > ç a fi ğe ii Chamberlain "Tecavüzü Kırmağa Azmettik, Tamamen Hazırız,, Dedi Londra, 1 (Hususi) — Almanyanın Po- lonyaya tecavüz ettiği hakkında gelen haber- ler üzerine İngiliz kabinesi derhal meclisi iç- timaa davet etmiş ve meclis saat 18.30 da top- lanarek Mister Chamberlain tarafından irad olunan mühim nutku dinlemiştir. Mister Chamberlain, Berline gönderilen ültimatomu okumuş ve ültimatom meclis tarafından tas- vip edilmiştir. Bu ültimatomda deniliyor ki: “Almanya, Lehistana karşı açtığı ta- arruzi hareketi, derhal durdurmadığı ve Leh topraklarından hemen çekilme- diği takdirde İngiltere hükümeti Lehis- fan hükümetine verdiği taahhütleri der- hal ifaya başlıyacaktır. ,, Bundan başka İngilterenin Berlin sefirine gayri müsait bir cevap aldığı tâkdirde pasaportlarını iste. Yİp İngiltereye dönmesi için talimat verilmiğir. Fransiz hükümeti de Berlinde büna mümasil bir de. marş yapmıştır. Şuursuz İhtiraslar Yüzünden Mister Chamberlain bu o münasebetle söylediği nutukta demiştir ki: “18 aydır harp mesuliyetini üzerime almamak içn çalışıyorum. Fakat bu mesuliyeti taşımaktan başka çare olmadığını görtiyornm, Zira vüziyetim gayet sarihtir. Çünkü, sulhü kurtarmak için hiçbir $eyi ihmal etmedim. Ve kuvvet “istimali takdirinde kuvvet ile mukabele edeceğimizi apaçık bir surette (Sonu Sa: 10; Sü: 4) | Ingiltere ... Harp Dün Başladı. AVRUPA, 18 aydanberi savuşturmıya “uğraştığı harp tehlikesiyle nihayet yeniden karşılaştı, dün sabahtan itibaren Almanya ile Lehistan a- rasında harp başladı ve Alman askerleri Şarki Yukarı Silezyadan ve Slovakyadan taarruz ettikten başka, Alman tayya- releri Lehistanın bir çek şehirlerine bombalar yağdırdılar, Bu muharebe de, harp ilân etmek. sizin yapılmış ve harp âni baskın halinde baş. Jamıstır. Danzia İlhak Olundu. ALMAN askerlerinin Lehbistana taarruzu sırasında Dansigde Esmer şehrin Almanyaya ilhakını ilân ederek, Hitlere vaziyeti bildirmiş ve Mit- ler de bu kararı tasvip etmiştir. DAHA SONRA, Alman Rayştağı toplanmıya da- vet olunmuş ve Her Hetler Rayştağda süyledi- ği bir nutukla, halis muhlis Alman toprağı olan Danziş ile koridoru kurtarmak, Lehistanda ya. #iyan ve İşkenceye uğrıyan Almanları kurtar. mak için, kuvvete kuvvet istimalile mukabele- ye kürar verdiğini söylemiş, Rayştağ bu kara. rı, daha sonra Danzig'in ilhakıma alt lâyihayı stili tasvip etiniştir. (Bu husustaki o tafsilât üçüneğ sayfamızdadır.) #İngiltere ve Fransada ALMANYANIN bu hareketine karşı Ingiltere, da. ha evvel seferber ettiği donanmasına ilâveten kara ve hava kuvvetlerini de seferber etli. Fransa da, umumi seferberlikle beraber Fran- #a ile Cezayirde örfi idare ilân etti, Fransiz Varlâmentosu buğün toplanacaktır, /TERE'de ise, Parlâmento derhal içtimaa da- vet olundu ve içtimada Mister Chamberlain, Almanya ile yâpılan müzakereleri tavzih etti. Bu müzakerelerle harbin önüne geçmek mim. kün olduğu hâlde, Almanyanın sulh sartları o- larak hazırladığı teklifleri Lehistana bildirme. fevkalâde salâhiyetli bir Leh ma. istiyerek, ona hükümeti ile de İstişare- vermeden sulh şartlarını dikte etmek ini anlattı, daha sonra Her Hitlerin şuur. atmin için beşeriyeti sefalete sürüklediğini söyledi. MISTER CHAMBERLAIN, daha sonra Almanya- . RR “aaaaaaaaaasaaşasaseşeemeneeamaaşişeeremaaaaeaaaaaseşeeeaeeeaeeseeayamime geaaaeaasanaküeseeakemesemim Kralının Şef imize Mesajı Ankara, 1 (A.A.) — Bugün saat 16 da Reisicümhur, İngilte- re Büyük Elçisi Sir Hughe Knatebull Hugessen'i kabul et- mişler ve Hariciye Vekilinin hu- zurlarile elli dakika nezdlerinde alıkoymuşlardır. Kabul esnasında İngiltere Bü yük Elçisi Kral Altıncı Georges bazretlerinin Reisicürnhura bir hususi mesajını tevdi etmiştir. Mesajın meali şüdur: “Zatı devletlerine hararetli selâm. (Sonu Sa: 6, Sü: 2) BUGÜNKÜ VAZİYET Tan, #evkalâde günlerin devamı müddetince, makinesind. bu sütunda her kün en son dakika gelen haberleri verecektir. Haber olmadığı gün ....anamanananaz, Yaptılar, İngilterede Bir Harp Kabinesi Kuruluyor ya gönderilen son ihtarı okumuş ve bu ihtar tasvip olunmuştur. Ihtarda Almanyanın Lehis. tana karşı başladığı taarruzu derhal durdur. ması, Lehistan topraklarından hemen çekilme- si istenmekte, aksi takdirde İngilterenin derhal Lehistana verdiği taahhütleri ifaya haşlıyacağı Lildirilmektedir. İngiltere, bu ihtarın cevabını bekliyor. Fransa da buna mümasil bir teşebbüs yapmıştır. İNGİLTERE hükümeti, 18 — di yaşları arasında. ki İngilizleri askerliğe davet için Meclise bir kanun lâyihası teklif etmiş ve lâyiha kaliyet keshetmiştir. Diğer taraftan Ingiltere, bir harp kabinesi kurmak için de tedbir almıştır. Bu ka- bingye Churehil ile eski Hariciye Nazırı Mister Eden de alınacak ve amele partisİnin liderleri de iştirak edecektir. Meclis, hükümete 590 mil. yen sferlinlik harp kredisi de açmıştır. İtalya Harbe Girmiyor ITALYAN kabinesi toplanmış ve İalyanın harbe girmiyeceği yalnız memleketin selâmetine ait tedbirleri almakla iktifa edeceğini ilân ede. rek, İtalyanların itidal ve sükünetlerini muha. faza etmelerini Üstem HER DIYLER, Rayştağdı baner yardımına mürataat elmiyeceği miş, Sinyor Mussoliniye de bir telgraf gön. dererek gösterdiği diplomatik müzaheretten dolayı teşekkür etmiş ve İtalyanın askeri yar. dımna lüzum görmediğini söylemiştir. Mister Chamberlain, Avam Kamarasında söylediği mutukla da Sinyor Mussolininin sulh lehindeki mesaisini şükranla karşılamıştır. Askeri Harekâta Göre Vaziyet ALMAN askerlerinin Lehistana taarruzları üzeri. ne iki taraf arasında kopan muharebeler huk- kında Alman tebliğinde Silezya, Pomeranya ve şarki Prusya cephelerinden vukubülan harekâ. tan hedeflerine vardığı © bildirilmektedir. Po. lonya tebliğinde, Leh sefirinin Fon Ribbeniro. pa mlraenat ederek İngiltereye teklif edilen tarzda müzakereye hazır olduğunu bildirdikten bir kaç saat sonra Alman © askerlerinin hudut boyuncu ansızın taarruza geçtikleri ve Polonya şehirlerini bombardıman ettikleri ve Lehists »m hürriyet ve İstiklâli uğründa bütün kuvve. tiyle mücadele edeceği ilâve ediliyor, aeaaseneeemeeseeeeemeseea BARA DAN Aİ EN SON DAKİKA Londra, 1 (Hususi) — Ingiliz ü' r, Ortalık zifiri karanlıktır. Yüzlerce baraj arearenaaeaaeaeaeeesaşesasaşasreeesases ratomuhun cevabı henüz gelmemiş. tir, Ingilterenin harbe gireceği muhakkaktır. Tayyare tsarrurlarına karşı her tedbir a'ınmı! balonu uçurulmuştur. Bugün Londradan 400 bin kişi tahliye olundu. Paris, 1 (Hususi) — Umumi seferberliğin ilânile 20 ile 45 arasında 6 milyon asker silâh altına girecektir. Yarın meclis toplanacak ve Da. İsdier kabinesi genişletilerek bütün memleketi temsil eden bir hap kabinesi memleketi idare edecektir. Parisin kanaati şu cümle ile hu- lâsa edilebilir; “Sulhü kurtarmak için her şeyi yaptık. Artık zaferi ka zanmak için her şeyi yapacağız. Varşova, 1 (Hususi) — Lehistan hükümeti, Alman maslahatgüzarından memleketi terketmesini ve Berlin Sefirinden geri dönmesini istemiştir, Mareşal Smigiy Ridz'in Cümhurreisliğine getirilmesi ihtimalinden bah- solunmaktadır. Iki meclis içtima halindedir. wi Berlin, 1 (Hususi) — Şehir z'firi karanlık İçindedir. Gazeteler, harbi, “bir tedip hareketi olarak gösteriyor ve Ingiltereyi mesul tutuyorlar, bu kısımı boş kalacaktır. eki hususi tertibat sayesinde ş