26 Haziran 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

—— 26-6-939 İBUGÜN Suudi Arabistanı İhata!! Yazan: Ömer Rıza DOĞRUL Türkiye ile Mısır arasında yapı - lan konuşmaların hedefi ney- miş, bilir misiniz? Akdeniz emniye - tini sağlamak, diyeceksiniz. — Fakat bilemediniz, İki kardeş ve dost mem- leket ar daki i mü betleri kuv « wetlendirmek ve ilerletmek diyecek- siniz? Fakat yine bilemediniz. Ve ak- lmııa gelecek bütün meşru dü - ler ve Jler, emin ol ki hu suale cevap veremiyecektir. Çün- kü siz ve biz ne dersek diyelim, ne kadar derin düşüneli hiç bir vakit, mihverci pmpagandı - nn çığırtkanları tarafından keşfolu. nan sebebi aklımıza getiremeyiz. Mısırla Türkiye arasındaki son te. masın sebebi neymiş, bilir misiniz? Suudi Arabistanı ihata etmekmiş! Berlin radyosunun — Arapça ile konuşan mahut dili işte bu kos- koca yalanı uydurarak ortaya a- tiyor ve bu fırsattan istifade ederek Mısır gibi Arap camiasına dahil bu. lunan bir Arap devletinin Türkiye i. le bir olup Suudi Arabistanı çember Açine almak istemesi yüzünden Misı. rı uzun uzadıya muahaza ediyor. Berlin radyosuna göre, Türkiye ile Mısır elbirliği ile Suudi Arabista- nmn nefes almasına, hariçle temas et mesine, diğer Arap devletleriyle mü- nasebette bulunmasına mâni olmak istiyorlarmış! Siz belki bu kadar gülünç, gülünç olmağa bile lâyik olmayan bir heze- yanı kayde bile değmez göreceksi - niz, Fakat hakikat öyle değildir. Çünkü bu hezeyan son derece us- talıkla hazırlanmış olan bir hileyi an. latmak istiyor: Malüm olduğu üzere Alman pro- pagandası bütün Arap âlemini istilâ etmekle meşguldür. Bir taraftan Berlin radyoları hergün arapça neş- riyat yaparak dinleyici avl k ve Si0 Siaeni TAN irkkuşu Filosunun uvaffakıyetli Uçuşu Dün Ankaravya Dönen Filoyu Başvekil Karşıladı Ankara, 25 (A. A.) — Memleket dahilinde dört bin kilometrelik bir turneye çıkan on bir — tayyareden mürekkep Türkkuşu filosu, yaptığı turnesini büyük bir muvaffakıyetle ikmal ederek bu sabah saat 11.30 da Etimesut tayyare meydanına inmiş « tir. Başvekilimiz Dr. Refik Saydam saat 11,15 te tayyare meydanını şe « reflendirmiş ve tayyare kurumu rei- si Şükrü Koçak tarafından karşılan. y mıştır. Gazeteciler ve Türkkuşuna men- : sup gençlerle kalabalık bir halk kit« lesi de ayni zamanda filoyu istikba. le hazırlanmış bulunuyordu. Başvekilimiz, karşıladığı küçük kahramanlara, “safa geldiniz” de « dikten ve birer birer ellerini sıktık.- tan sonra şu samimi hitabede bulun- muşlardır: “İki haftadır gözlerimiz üstünüz - de... Seyahatinizi derin bir alâka ile ve çok yakmdan takip ettim. İleride- daha kıymetlı uçuşlar ve seyahatler yap dan eminim. Şimdilik is. zehirlemekle meşgul olduğu gibi Al. man propagandasının ajanları da A.- rap dünyasının her merkezinde pro. pıgaudıı şebekeleri kurmakta ve hI" *Meğe bakmaktadır. — Anp dostluğu ve Arap ıs!iklâline tarıftarlık şeklınde yapılan bu pro - faatleri sulh cephesıne bağlanmakta olan Arapla. rı bu cephenin aleyhine çevirmek, Arap memleketlerinde kıyamlar ter. tip ederek, entrikalar çevirerek, fit. neleri ve fesatları körükleyerek sulh- cü devletler içinde Arap memleket. leriyle alâkadar olanları daima meş- gul etmek, daima zâfa uğratmaktır. Bu sulhcü devletlerin — alâkadar ldukları Arap inde kati ve sarih bir siyasete karar verme - miş olmaları da bu tezebzübün de - vamına yardım etmektedir. Vaktâki Türkiye ile Mısır arasm. da son samimi temaslar başladı, mih. verciler bu temasların Suriye gibi, Filistin gibi Türkiye ve Mısıra biti - " şik olan Arap memleketlerinin mu - kadderatına karşı yeni bir alâka u - yandırarak bu memleketleri huzur ve süküna kavuşturacak ve Akdeniz emniyetini sağlamlamak yolundaki vazifelerini ifa etmelerine yardım e- decek bir vaziyetin yavaş yavaş ken- dini göstermesinden fena halde ürk. tüler, Çünkü bu vaziyet, — mihverci propagandanın bütün faaliyetlerini körletmeğe kâfi gelir ve mihvercile. rin bütün arap ülkelerinden ümidi kesmelerine sebep olur. Halbuki mihvercilerin propagan. dası, Suriye. ile Filistin gibi Arap ülkelerinden sonra Hicaza da yerleş. mek imkânlarmı bulmak üzereydi. Hicaza yerleşmekle Suudi Ara . bistana da hulül etmeyi uman bu propaganda yeni bir uyanıklık ve ye. ni bir haklı tatmin siyaseti karşısın. da kati mağlübiyete — uğrayacağını bildiği için Türkiye ile Mısırın Su - udi Arabistanı çember içine — almak istediklerini söylemeğe başladı. Bun- dan ksat, Suudi A mev - hum bir takım korkularla endişeye düşürmek ve mihver propagandası- nın körlenmesine karşı gelmektir. Fakat hakikat aşikârdır. Suudi Arabistan, bugün —çok uyanık ve müdrik insanların idaresindedir. Ve Mısır ile Suudi Arabistan arasındaki dostluk son derece kuvvetlidir. Onun İçin mihver propagand bu cep- takati CA tırahata muhtaç olduğunuzu goruyo. rum. İstirahat ediniz çocuklar.” Tayyarecilere tekrar tekrar mu - yaffakıyetler dileyen, eeRAB CĞNi 4000 kilometrelik muvaffakıyetli bir uçuş yapan Türkkuşu ısmarladık” diyerek sahayı terket - mişlerdir. Filo kumandanı genel — direktör yarbay Osman Nuri Baykal kendisi. le görüşen bir muharririmize beya - natta bulunarak ezcümle demiştir ki: “— Gittiğimiz her yerde fevkalâ. de tezahüratla karşılandık. Bilhassa Afyonda Çivrildeki tezahürat emsal- sizdi. İstanbul, Bursa, İzmir, Çivril, Konya, Adana, Kayseri ve Merzifon. da halkın bize karşı göstermiş oldu. ğu sevgi ve gençliğin mesleğe karşı General Gamelin Dün Nutuk Verdi Verdun, 25 (A.A.) — Verdun za- ferinin 23 üncü yıldönümü münase- betile bir nutuk veren General Ga- melin, Verdun kıtaatmın kahraman- lığını hatırlatarak ve Petaini tâzim- le yadettikten sonra demiştir ki: “İhtilâlin çocuğu olan ve 1792 den 1918 e kadarki mücadelelerden doğ- muş bulunan Fransız milletinin, hu- dutları dahilinde taksim kabul etmi- yen ve hudutları ötesinde de hiçbir şey istemiyen bir. bütün olduğunu tekrar ilân ediyoruz. Bizzat imparatorluğumuz, “işleti- lecek ham maddeler,, temini işinden bambaşka bir şeydir. Bu imparator- luk bayrağımızın ve medeniyetimi- zin etrafında birleştirmiye muvaffak olduğumuz — miletlerin ittihadıdır. Verdüun ölülerile birlikte hepimiz za. ferin bazı ihtirasların ve gayretin karşısında tereddüt etmekle kazanı- lamıyacağına ve hürmetin de taviz- lerle satın almlilrü)'îî-cağm'R kani bu- lunuyoruz. ——— 2000 İtalyan İspanyaya Gidiyor Saint Sebastien, 25 (A.A.) — İki İtalyan vapuru 2000 turisti ve aske- ri ve siyasi heyetleri hamil olduğu halde yakında buraya gelecektir. Almanların Belçika Hakkındaki Telâşı Berlin, 25 (A.A.) — Belçika, Fran. sa ve İngiltere erkânı harbiyeleri a- rasında görüşmeler yapılması hak- kında Belçika âyan'ndan birinin bir takrir vermesi ve Belçikada bu hu- susta bazı temayüller belirmesi si« yasi Alman mahfillerinde endişe ve hoşnutsuzluk uyandırmıştır. “Diplomatiseche und Politiche Korres- pondens,, gazetesi, Beğikanın “neti- cesi vahim olabilecek bir ittifak ak- detmek veya tedbirler almak,, hakkı da dahil olduğu halde harıci siyaset hakkında her türlü kararlar ittihaz etmek hakkına malik bulunduğunu tasdik etmekle beraber “Belçika si- yasetine yeni bir d«tikamet vermek üzere ittihaz edilecek kararların Bel- çika haricinde akisler uyandırması “zaruri,, olduğu noktasında hiç bir şüphe bırakmamak istediğini kaydey- lemektedir. n Gazete şöyle devam etmektedir: “Belçika hükümetinin, bu noktada hasıl olacak bir şüphenin memleke- tin istikbali için vahim neticeler ve« rebileceğini müdrik bulunduğu an- laşrlıyor. Bunun içindir ki, hüküme- tin istiklâl siyasetine tamamile sadık kalacağına dair beyanatı büyük bir ehemmiyeti haizdir.,, AA RAAZİ ea DinTerce (rel pilotları genç kaydettik. Her uğradığımızda Türkkuşu şubesi bulunmayan yer - lerde, Türkkuşu klüplerinin futbol klüpleri gibi yurdun en küçük kasa- balarında bile tesisi istekleri karşı - sında kaldık. Gençlerimiz, ilk seyahatleri ol - malarına rağmen bu dört bin kilo - metrelik seyahatte hiç yorgunluk e- seri göstermediler. Şurası şayanı ka- yıttır ki, seyahat devam ettikçe genç lerdeki enerjinin de arttığı takdir ve hayranlıkla müşahede olunmaktay - Kakat. bu: relik bu mesafeyı gençlerimiz hiç ay- rılmadan yanaşık nizamda ve takdi. re lâyık bir muvaffakıyetle uçtular. Seyahatimiz, 11 tayyare ile başla. dı ve yine arızasız olarak 11 tayyare ile nihayetlendi. Bu muvaffakıyetli başarı, Türk . kuşu ve gençliğinde teknik bakım - dan da mükemmel ve — hazırlanmış olduğunu gösterdi. Bütün gayemiz, Türk milletinin malı olan Türkkuşuna, yine — Türk milleti ve Türk vatanı için çok daha faydalı muvaffakıyetler temin ede - cek gençler yetiştirmektir.” Türkkuşu baş öğretmeni Sabiha Gökçen de ayni tarzda beyanatta bu- lunmuş, sonsuz memnuniyetini ifa - de ederek: “Gençlerin bilhassa Torosları a - şarken gösterdiği muvaffakıyet haki. katen takdire lâyık ve kayde şayan- dır.” demiştir. Sovyet - Çin Ticaret Muahedesi Moskova, 25 (A.A.) — Tas ajansı bildiriyor: Sovyetler Birliğile Çin Cümhuriye- ti arasında 16 haziran 939 da bir ti- caret muahedesi imzalanmıştır. Mü. savilik ve mütekabillik esasına müs- tenit olan muahede en ziyade müsa- adeye mazhar millet hükmünü ihtiva ticâaret ve seyrisefain meselelerini tanzim ve Çindeki Sovyetler birliği ticaret mümessilliğinin hukuki sta- tüsünü tayin etmektedir. rağman SO0 kilamat- | Londra ve Bordo'da İnfilâklar Londradaki İnfilâk Posta Kutusuna Atılan Bir Şeyden Çıkmış Londra, 25 (A.A.) — Takriben sa- at 22 de Picadilly Circus'de küçük aktüalite sineması civarında bir ku- yumcu dükkânının önünde şiddetli bir infilâk vuku bulxuştur. Bir kişinin yaralandığı söylenmek- tedir. Halk cumartesi akşamları bi). hassa kalabalık olan bu mahalde top- lanmıştır. Polis kordonları teşkil e- dilmiştir. Şüpheli iki ki Londra, 25 (A.A.) — Picadilly Cir. cus'de vuku bulan infilâk neticesin- de üç kişinin yaralandığı öğrenilmiş- tir. Bunlardan biri hastaneye kaldı- rılmıştır. Vakaya şahit olanlardan birinin i- fadesine göre, iki kişi bir taksi ile gelmişlerdir. Bunlardan biri posta ku- tusunun içine bir şey atmiış ve müte- akıben her ikisi de kalabalığın içinde kaybolmuşlardır. Bir tütüncü dükkânının ön kısmı harap olmuştuüur. Civardaki mağaza- ların ışıklı olan lâvhaları kırılmıştır. İrlandalılar nümayiş yaptı Londra, 25 (A. A.) — İki yüz ka.- dar İrlândalı bugün Londra sokakla - rında bilhassâ dünkü infilâkların vu. kubulduğu binaların önünde' nüma. yiş yapmışlardır. Bunların ellerinde taşıdığı levhalarda “İrlânda hiç bir zaman hürriyetsiz barışa erişmiye « cektir” “Askerlik hizmetini kabul - dense ölmek müreccahtır” gibi ya - zılar bulunuyordu. Trafalagar Sguare de iki bin kişi daglm eai MORekamsllderberi İrgi'e liz imparatorluğunu” takbih eden hatipleri dinlemişlerdir. Bordo'daki infilâk Bordo, 25 (A.A.) — Şehrin tam göbeğinde bir barda dün akşam bir infilâk vukua gelmiştir. Bar binası tamamile harap olmuştur. Birisinin yarası ağır olmak üzere 10 kadar yaralı enkaz altından çkarılmıştır. İnfilâkin sebepleri malüm değildir Polis tahkikat yapmaktadır, 24 Kilometreye Mermi Atan Toplar Vaşington, 25 (A.A.) — Harbiye Nezareti milli fabrikalarda haliha- zırda imal edilmekte olan toplar hak- kında bazı malümat vermektedir. Bu malümata nazaran 24 kilomet- relik bir mesafeye 50 kiloluk mermi atan bu topların çapı 105 milimetre, ağırlığı 15 tondur. Lâstikli tekerlek- lere bindirilmiş olan bu toplar saat- te 20 kilometre süratle hareket et- mektedir. Dün şimali Karolinde Bragg istih- kâmlarında yapılan tecrübeler es- nasında 24 kilometrelik bir mesafe- ye atılan mermilerin toprakta beş metre derinliğinde delikler açtığı görülmüştür. Topları inşa edenler, bunların düş manın ihtiyat kuvvetlerini ve nak- liyet kuvvetlerini bombardıman et- mek için kullanacaklarını tasrih et- mektedirler. talimat gönderilmiştir: ti tecavüze uğradığı takdirde ti bahsinde, ne Baltık devletl. ler zikredilmemiş olacaktır. ’ Moskovada bulunan İngiliz murahhası Strang'a şu Sovyet Rusyanın Baltık devletlerini garanti etmek için vâki olan ısrarını karşılamak üzere şu formül tek. lif edilecektir: “İstiklâli üç müttefik devlet için haya- ti bir menfaati hziz olan her hangi bir Avrupa devle. matikman hareckete geçeceklerdir.,, Bu suretle garan. tatmin edeceği umulmaktadır. müttefik devletler oto. eri, ne de diğer devlet. Bu formülün Sovyetleri HÂDİSELERİN İÇYÜZÜ kıLA İngiltere ı'Y | bir ticari an- d ) çŞ laşma yapmak üzere murahhaslarını Londraya göndermesini istemiştir. Yugoslavyaya, Türkiye- ye olduğu gibi kredi verilmesi teklif edil. * General Frankonun meşhur milyoner bankeri Senor Juan March; İngiltere ile İspanya arasında bir ticaret muahedesi ve İngiltereden istikraz akdini temin için ö FR DA Ü at Ah Çamlıca, Ah! Yazan: B. FELEK B ilmiyorum, Çamlıca için de: “Gidelim Göksuya bir alemi , âb eyleyelim' Tarzında söylenmiş şiir var mi dır? Eğer varsa bu bizim eski şair lerin rakı olmadan canlı veya cansı bir güzelliği tadamadıklarının bir de lili olur. Fakat Çamlıcayı tasvir ede mezdi. Ben bu sütunlarda arasıra muh teşem İstanbul güzelliğinin bu biçarı fakat tabii hazinesi üzerine çıkar ter ter tepinirim. Çok defa misal olarak söylemi şimdir, Pariste doğmuş, büyümüş vi ömründe bir kere olsun şu maruf Ey fel kulesine çıkmamış milyonlarcı Parisli vardır. Halbuki tatlıya sinel konar gibi benceleyn bu şehre ilişij geçenlerin hepsi bu kuleye bir ik defa çıkmış, hattâ oradan eşine dos tuna kartpostal bile göndermiştir. Bu Fransız kulesine Parislilerir rağbetsizliği sebepl araştırdın ve tanıştığım bir kıç Parisliye sor , dum. Bana aşağı yukarı hep şu meal de cevap verdiler: — Vallahi! Çıkmak gelmedi. İstanbulda da Çamlıca, Paristeki Eyfel kulesinin kısmetine uğramış , tır, Çaml p çık ş bin , lerce İstanbullu sayabiliriz. Ben Çamlıcayı Güzelleştirme Ce. miyetinin yerinde olsam eşe — dosta Çamlıca tepesinden kart gönderebil. mek için posta idaresine rica eder, oraya yazlık bir kişe veya pul bayili. ği açtırırım. Bundan başka — oraya gelenlere bir hatıra olarak beş on kuruşa satılır bir de çamlıca tepesi , ne çıkanlar ve Çamlıcayı — sevenler rozeti satarım. Hem irat olur, hem propaganda! Geçende Çamlıcaya ilk defa çık. tığı söylenen şair Mithat Cemalin o. rada gördüğü manzaraya: — Feci bir güzellik! Dediğini ri. vayet ediyorlar. »M söylemiş olsa veya ona bunu söyletmiş olsalar da güzel bir söz. Çünkü Çamlıca manzarasının dün. yadaki emsalsizliğine mukabil acına. cak halde ihmal edilmiş olması ve oraya çıkmanın Ârafat dağına çıkar gibi güç olması bu eşsiz mevkii İs . tanbulluların olduğu kadar yabancı. ların da istifadesinden uzak tutuyor. Sevinçle ve ümitle işittim ki; İs. tanbulu - ihya demeyelim, belki mü. hatırımız:ı '|daheneye hamlederler; fakat . imar edeceğine bütün kalbimle inandı . ğim Vali Lütfi — Kırdar geçenlerde Çamlıcayı ziyaret ettiği — zaman bu güzeller güzeli tepeye bir otomobil yolu yaptırmayı vaat etmiş. Mübalâğaya hamledeceksiniz di. ye korkuyorum. Lâkin bu bir tek yol, bütün İstanbul şehrinin turistik hayatına çok mühim bir gelişme ve. recek istidattadır. Çünkü bu yol ya. pılır yapılmaz, tepeye bir güzel otel, bir güzel gazino yapılması işten de. ğildir. Çamlıca nakliyatı ile yakım . dan alâkalı olan Şirketihayriye, Üs. küdar tramvayları, belediye ve Üs « küdarlılardan mürekkep bir şirketin teşekkülü bu beklenen yolun inşası. na bağlıdır. Bugünkü haliyle oraya kim ne cesaretle para dökebilir? Gü. zel ve eşsiz 'ASsI, Jandıran havası yanında bir de barsak, böb . rek, mide ve karaciğer üzerine ihya. kâr tesirleri olan Tomrukağa, Kü . çükçamlıca, Büyük Çamlıca, Kısıklı sulariyle yapılacak bir hafif içme is. tasyonu orasını ne hale getirmez? Ve bütün bunlar olduktan sonra artık Üsküdar tramvayları da şüphe. siz bir tırnaklı hat yaparak halkı te. peye çıkarma imkânlarını düşünür, Zaten, otomobil yolu yapılır, ya « pılmaz oralarını parçalayıp satmağa ve Çamlıca tepesinin yamaçlarıma çi- çek gibi güzel villâlar kurulmasına doğru yürümeliyiz. Bunun — için de satış ve yapı kolaylıkları derpiş o « Hd * 1 Frank Gi $ 3 sine mâni olabilir. retinden evvel İngiltere, İspaı_ıynya 20 milyon İngiliz lirası ikraz ederse, belki Frankonun mihvere girme. diktatörleri ziya. hleti hesi de körl ği Bir vakitler İstanbulun darbıme. sel olmuş âb ve havasının sembolü olan Çamlıcadaki harabeler've tesa « düf ettiğimiz zaman içerimiz sızla . yan eski kâşenelerin sahipleri bu sa- rayları sade bir fantezi için değil, mücerrep bir hayat bilgi ve zarure « tinin neticesi olarak yaptırmışlardı. Bugün İstanbul hekimleri hasta. (Lütfen sayfayı ceviriniz)