1 Haziran 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

Perşembe 1 HAZİRAN 939 Başvekilin riyasetindeki Kurultay heyeti, Atanın kabrini ziyaret ediyor KURULTAYIN İKİNCİ TOPLANTISI Yeni Nizamname ve Program « Dün Umumi Heyette Izah Edildi Dün, Partinin yeni programını izah eden Genel Sekreter Fikri Tuzer aman Müstakil Grupun Meclisteki Mevkii ve Rolü | Milli Şef İsmet İnönü, Cüm- bur Riyasetine geldikleri gün-| ri irat buyurdukları nu- tuklarında ısrar ile mürakabe- Ye tâbi bir halk idaresinin te- #ekkülünden bahis buyuruyor. * ve bunu temin için de Bü- Yük Millet Meclisinin hem hal. | m bütün arzu ve dileklerinin bir ifadesi, hem milli mü- Fakabenin tam bir mümessili Olması lüzumuna işaret edi- Yorlar, Yazan: MM. Zekeriya SERTEL Yari Kurultayında © fest “Büyür! e idinkimrzder debi nok- e Şu cümlelerle temas ettiler: İYi bir halk idaresinin siyasi ida- '€ ana prensipleri, her nevi se Sitnlere halkın samimi z olarak iş- Fak etmesi ile, o hükümetin ve) “iİyük Millet Meclisinin faaliye- 3 de hakiki bir milli mürakabe - iç Şüphe götürmez bir tarzda bu- ması ile hulâsa edilebilir.” My, Bürakabe vazifesinin daha şü- Pig ve daha esaslı bir şekilde ya-| Üy ga mesi için Büyük Millet Meç- kü, ; ikinci bir partiye, bu müm- Ven azsa, ikinci bir grupa İbtiyaç Yuki, Çünkü meclis Azası, mensup Muyg 271 partilerinin disiplinine uy- ı, ç, ecburdurlar, » Cümhuriyet il, Partisine mensup olanağlğ ük kit Meclisi âzasnın Mecl Te sual sormaları, hül (Sonu Sa: 9, Sü; «“B5ŞİNCİ YIL — No. 1376 5 KURUŞ Parti Teşk Mıntakaya Ayrılıyor | Genel Sekreter Kabineye Giriyor Aas E.R Ankara, 31 (A:A)) — Riyasetictimier Umumi Katipliğinden: Reisiciümhur İsmet İnönü, Cümburiyet Halk Partisinin Beşinci Büyük Kurultayı münasebetile temiz duyguları ve Partiye baj hâvi olarak memleketin her tarafı yı memnuniş mur etmişlerdir. Ankara 31 (Tan Muhabirinden) — Cümhuriyet Halk Partisi yeni nizamnamenin tatbikatı icabı olarak yurt içinde- ki Parti teşkilâtını 20 mintak; yin edecektir. İstanbul ve İzm Kurultayda (TAN Muhabirin. Ankara, 31 | den) — Kurultay dilekler encüme- ninin bugünkü toplantısınd bh. hiye Vekili şu İzahatı vermiştir: 1 — Tahsisat oldukça dispanser- ler arttırılacaktır, 2 — Yenihahçede Gureba has- tanesinde 70 yataklı bir doğum pavyonu açılacaktır. 3 — Bursada da bir doğumevi açılacaktır. 4 — Doktorsuz kazaların hepsi- ne bu sene birer doktor gönderi- lecektir. Gümriik ve İnhisarlar Vekili izin piyasalarda değerlendirileceğini bildirmiştir. Ziraat Vekili de kendi dairesini alâkalandıran bahisleri izah etmiş, 1 — Orman kanununun tatbi » katından mütevellit o müşküllerin ormanları tahripten koruyacak bir şekilde kaldırılacağını, 2 — Ormandan mal kaçıran köy lülerin nakil vasıtalarının musa deresinin önüne geçilmesinin tet kik edileceğini, 3 — Baytari aşılardan para a - lınmamasına çalışılacağını, 4 — Kul keçisinin kaldırılma sınm teemmül edildiğini, istihsalinin dört beş tihlâkimizi karşıla. t ve teşekkürlerinin ibliğma Anadolu" Ajansını me- Dilekler | GÜNLÜK SİYASİ HALK GAZETESİ ilâtı Yirmi | a blu Arlağı ından aldikları telgraflardan dola- aya ayıracak ve 20 müfettiş ta- mirde merkezden mansup Pârti reisleri bulunacaktır. | * Ankara, 31 (Tan Muhabirinden)— | Cümhuriyet Halk Partisi Beşinci Bü- yük Kurultaymın bugünkü toplantı: sında Kurultaya sunulan nizamna * | me lâyihası hakkında program - ni « Zamname encümeninin raporu okun - muştur Encümenin yaptığı tadiller Rapora göre encümen tarafından yapılan tadiller ve ilâveler şunlardır. 14 üncü maddenin sonuna kadar olan hükümler partiye kabul edil - menin şartlarını ve şekillerini gös - termektedir. Partiye kaydedildikten sonra 1l inci maddedeki vasıfları e- jsasen haiz olmadıkları veya bunları bilâhare kaybettikleri anlaşılan aza hakkında yapılacak muamele 15 inci madde olarak tespit edilmiştir. “Partiye kaydolunduktan sonra bir azanın üzerinde 11 inci madde deki menfi hallerden biri bulundu - ğu anlaşılır veya yeniden böyle bir hal vaki olursa, kendisinin müda! s1 alındıktan sonra, vilâyet idare he- yetinin mucip sebepleri havi yazısı üzerinde, umumi idâre heyeti kara - riyle partiden kaydı silinir, Bu maddenin ilâvesi sebebiyle müteakip madde numaraları değiş miştir. Müfettişlikler ihdası Parti teşkilâtında müfettişlik ih dası genel başkanlık divanınca lü - zumlu görüldüğüne dair genel sek - er tarafından verilen izahat en » ümence de muvafık görülerek İâyi- hanın parti teşkilâtmdan bahseden ikinci kısmının yirminci maddesinin “ç” fıkrasının parti müfektişlerine tahsisi tensip edilmiş ve bundan do -| layı sonraki fajşaların bişlatına ko-| İmulan harfler »Hştirilmiştir. MOLOTOF Beklenen Nutkunu Dün Söyledi Solda Sovyet siyasetini ve MİLLİ EDEBİYATI N BÜYÜK BİR KAZANCI Seki HAYAT Mesmuasının değerli jale M. FARUK GÜRTUNCA illeterin! bir arada topladı, Anadolu #liri, memleket kakumu. 100 sayfa, mukavva elit, 68 kuruş İngiliz - Sovyet Paktı Rusların Garanti ve Mütekabiliyet Esaslarında Çok Israr Edecekleri Molotof'un Dün alkışlarla dinlenen Nutkundan belli oldu Rusya Başvekili ve Hariciye Komiseri Molotof bu akşam beklenen nutkunu söyledi. Mo lotof İngiliz tekliflerinin bir ileri adım teşkil ettiğini, fakat serdedilen bir takım ihtirazi kayit- ların bu ileri adımı anlaşmayı anlatan Molotof, nutku hararetle alkışlıyan Mareşal Voroşilofla beraber Rus erkânıharbiye ve layacak, ve ittifakın imzası ile cektir. Bu suretle Avrupada o muazzam bir müdafaa seddi teşekkül edecek - tir. Türk - İngiliz paktı Balkanları da kucaklıyacak Bu sırada Akdenizde (o tecsvüze karşı karşılıklı şifahi O deklârasyon mahiyetinde olan İngiliz - Türk paktı Akdeniz gibi Balkanları da kucakla- yan uzun vadeli bir ittifak muahe - desi şeklini alacaktır. Bu ittifakla Türkiye Akdeniz ve Ege denizinde karada, havada ve de- nizde İngiltere ile teşriki"mesai ede- cektir. Anladığımıza göre Akdeniz saha- sı Filistin ve Süveyş kanalını, Mısı- rın garp hududunü ve Sudan ile Ha- beşistan arasındaki hududu tözam - mün edecektir. Türkiyenin Balkanlılara yardımı taarruza uğradıkları — takdirde Ro - manya İle Yunanistanın müdafaası - na İştirak edecektir. Türkiye Bulgaristana lâzım gelen ihtarlarda bulunmakla beraber Bul - (Sonu; Sa: 10, Sw garistanı tecavüz alevbindeki çenhe- Ingiliz - Anlaşmasından Sonra Türk - Ingiliz Paktı Balkanları içine alacak Londra, ( Sunday Dispatch gazetesinin diplomat muha- azıyor:) İngiliz - Rus anlaşması neticelenir neticelenmez Sovyet kumandanlar görüşmeleri baş- İngiltere - Türkiye, Türkiye - Fransa, Türkiye - Sovyet anlaşmaları tatbik sahasına gire- Sovyet kumandanlarile temas edecek Polonya Harbiye Nazırı Kasproyeki ye almak için çalışmakta ve Bülga - Balkanlara gelince; Türkiye. bir |ristanı hoşnut etmek istemektedir. Türk - Sovyet anlaşması Türk - Sovyet anlaşmasına gelin- ce, aldığımız malümata göre iki mem leket de bu anlaşma üzerine Kafkas hududundaki kuvvetleri geri alacak- (Sana Se 0- Sü. 81 tesirsiz bıraktığını, a Rusyanın şimal garbindeki devletlere de teminat vermediğini İngiliz projesinin anlatmıştır. Molotof, Rusyanm daima tecavüz âleyhtarlarınm başında bulunduğu- nu, fakat demokrasilerin âhiren te- cavüz aleyhtarı olduklarını söylemiş, tecavüz aleyhtarı cephenin tesisine ait müzakerelerin devamile beraber Almanya ile Rusya arasında yapılan ticaret müzakerelerinin de devam € deceğini izah etmiştir. Mareşal Voroşilof ile esk! Hariciye Komiseri Litvinof nutku dinleyenler arasında idi Ve nutuk hararetle al- kışlanmıştır. Molotofun nutkunda en çok ısrar ettiği nokta Rusyanın diğer devlet- lerle müsavatıdır. Molotof Rusyanın moktai nazarını şu şekilde bulâsa ei miştir: “Tum mütekabiliyet ve tam mü. savat dairesinde anlaşmak, bütün komşulara teminat vermek. Bütün sulhcü devletlerle birle- şik olarak hareket etmek.” Molotof bunları anlattıktan son- Ta Stalin'in geçenlerde söylediği bir sözü hatırlattı ve “başkalarınm kes- tanelerini ateşten çıkarmak için ken- İdi elini yakmamak” lâzım geldiğini söyledi. Molotof İngiltere ile Fransanm yalnız kendileri tarafından teminat verilen devletlerden bahsettiklerini, halbuki Rusyanın komşusu olan di- ğer üç devlete de teminat verilmesi icap ettiğini söylemiş ve şu sözleri ilâve etmiştir: “Sovyet Rusya noktai nazarı Üzerinde kat'iyetle ısrar ede- cektir. Bu yüzden demokrasilerle | başladığımız müzakerelere devam e- | deceğiz ve bu müzakereleri intaca çalışacağız.” Molotof daha sonra Rusyanm di- ğer devletlerle olan münasebetlerin« den bahsetmiş, Japonyadan bahse- derken, Rusyanın Moğolistan hudu- dunu kendi hududu tanıdığım, önün için Japonların tahrikât yapmaktan vazgeçmeleri ve geri kafalı Jsponla- rm, Sovyet topraklarının müdafaa €- dileceğinden emin olmaları lâzım | geldiğini söylemiştir. ! Londrada kanaat i Londra, 31 (Hususi) — Sovyetle- rin İngiliz teklifine cevapları henüz (Sonu, Sa: 9; Sü: 6) Türk Hava Kurumunun Faaliyetleri a Kurumu Genel yeti Ankarada toplan - dı okunan rapora göre kuruma bugüne kadar 69,719,026 lira ge- lir temin etmiş, ordu vacılığına 49,072,927 Yira yardım da büulü- nulmuştur. Bu yaz “hava gedikli hazırla - ma Yuvası” açılacak, 300 bin lira sarfiyle meycutlardan daha mü - kemmel ve Züha büyük bir atel - ye de tesis edilecektir. Bu toplantıya sit yazı dördün-