2 Mayıs 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

2-5-939 BUGÜN Gafenkonun Seyahati Yazan: Ömer Rıza DOĞRUL Rorana Hariciye Nazırı M, Ga-| İenko, Berlini ziyaret etiikten sonra Londra ve Pariste de mühim te| maslar yaptı ve daha sonra Romaya ket etti. Onun bu temasları yap- tığı Macar ricali ile İtalya ricali gö- Tüştüler, daha sonra Berlime gidip! döndüler, Yugoslavya ricali de Ro - ma ve Berlini ziyaret ettiler. M. Ga- İenkomun da Romayı ziyaretten s0n- Tâ Yugoslavyaya uğrayarak memle- ketine döneceği anlaşılıyor. Romanya, herhangi bir taarruza Uğradığı takdirde İngilterenin ken- disine müzaheret edeceğine dair te - minat almış olması, M. Gafenkonun Londrayı ziyaretine ayrı bir ehemmi- Yet veriyordu, İngiliz kaynakları tarafindan ve- Tİlen malümata göre ziyaretin kısa - lığı dolayısıle iki taraf arasmda uzun müzakereler yapılmamıştır, Fakat bu müzakerelerin siyasi kısmı Ro - Manyanm Londra sefiri, iktisadi kıs- Mi da İngilterenin Romanyaya gön derdiği heyet tarafından idare olun- maktadır, Fakat M. o Gafenkonun Mister Chamberlain ve Lord Hali -, fax ile temas neticesinde, Romanya- hun istiklâlini, ve her memleketle Yapacağı müzakerelere (hem siyasi, hem iktisadi bakımlardan hürriyet Ve musavatını korumak lüzumu ü - zerinde tam bir fikir mutabakati ha- si olduğu temin olunmaktadır. Tay- misin, bu bahse temas eden yazısın da bilhassa şu satırlar kayde değer: “İngilterenin görüşüne göre Ro - manya ile onun gibi düşünen memle- ketlerin bütün siyasi ve iktisadi mu- kadderatlarma sahip olmaları, Av - Tupa için en esaslı iştir. £ İngiltere, Lehistan, Romanya ve Yunanistana verdiği ve teşmil etmeğe hazır oldu- Bu taahhütlerle bu prensibin binna- zariye müdafii olduğunu göstermiş - tir. Onun yeni umumi taahhütlerinin alâkadar milletlerle olan siyasi mü - masebetleri gibi ticari alâ ©. "BU memleketlerin çoğu gibi Ro- manya müştereken kabul olunan e- $â5 Ve siyaseti müdafaa için silâh ve techizata muhtaçtır. Yeni şartlara uygun ticari anlaşmalar yapmakla İngiltere ile bu siyasette onun başlı- ca yoldaşı olan Pransanm bütün im- küânları dairesinde, endüstri bakımın dan kendileri derecesinde müceh - hez olmayan milletlerin ihtiyaçlarını karşılamaları icabeder.” Taymis bu sözlerle İngiltere ile Fransanm Romanyaya karşı giriştik. leri taahhütleri sağlamlamak için ta- kip ettikleri hattı hareketi izah etmiş olacaktır. O halde Almanyanın vazi- | Baba) sıfır hata ile 1 dakika #7 sani- i İsmet İnönü * Emir Nayi Kabul Etti Akars, 1 (A.A) — Amman Emiri Abdullahın küçük mahdumları Emir Nayi£ bu sabah Toros ekspresile An- karaya musavalat etmişler ve istas- yonda muhafşz alayı kumandanı İs- mall Hakkı Tekçe ve Riyasetieüm- bur yaverlerinden Cahit Apayık ta rafından — kargılarmmışlardır. Relsi- cümhur İsmet İnönü, Kmir Naylf köşklerinde kabul ederek aileleri ef- radı de hazır bulundukları halde öğ- Je yemeğini beraber yemişlerdir. E- mir Nayit, Relsletimhur İsmet İnö. nünün fahri yaverliğini yapacak ve ayri zamanda muhefiz alayında staj görecektir. Ürer aa Romadaki Binicilik Müsabakası EE, N İ N . : 2 ' y Nİ y , , , N , EEE Cevat Gürkan Altıncı Roma, 1 (A.A.) — Burada yapıl- ması mukarrer olan muhtelif enter- nasyonal binicilik müsabakalarına, dünkü pazar günü öğleden evvel Es- puilino mükâfatı ile başlanmıştır. Bu ilk müsabakayı (Ali Baba) a- 'dındaki ata binen Belçikalı yüzbaşı 'Gonze kazanmıştır. Yağmur yüzünden pistin yumuşa- yip ağırlaşması ve 13 zorlu manissı olması yüzünden çok çetin olan bü müsabakada, altıncılığı alan yüzbaşı Cevat Gürkanın Parkuru çok beğe- iştir. Diğer Türk binicleri mü- sebakaya ğirmiyerek pistte tecrübe parkurları yapmakla iktifa etmişler- , AN yede, 3 — Talyan yüzbaşı Lobardo, (Ro- dano), sıfır hata ile 1 dakika 48 sa- niyede, | (Oberst), dört hata ile, 4 — Alman yüzbaşı Hasse, (Tori sekiz hata ile, 5 — Lehli yüzbaşı Kulinz, (Ostra), 13 hata ile, 6 — Türk yüzbaşı Cevat Gürkan, 12 hata is, Cezairde Bir Arbedede yeti ne olacak? Salâhiyettar İngiliz gazetesi bu bahs üzerinde şu mülaleaları yürüt - mektedir: “Alman ticaret ve sanayiinin Tu- na vadisi yoluyla Karadeniz ve Eğe- ye doğru genişlemeğe ait tabii tema- yülü hiç bir kimse inkâr (etmiyor. Romanya da buna itiraz etmemek - tedir. Nitekim geçenlerde Almanya ile bir ticaret mushedesi yapmıştır. Muahedenin maddeleri de genişleti - lebilir. Romanyanın korktuğu ve mukavemet ettiği şey iktısadi tahak- küme varmak istidadında olan Ve siyasi tahakküme yol açan, iktisadi hülüldür. Almanyada, Versay mua - hedesinin ağırlığından daima bahso- lunduğu halde 1918 de Almanlar ta- tafından Romanyaya yüklenen Bük- teş mushedesinden hiç bahsolunma- maktadır. Bu muahede ise Romanya” da en acı ve en şiddetli nefretlerle hazırlanmaktadır. Romanya, 1918 mayısından ayni senenin sonuna ka” dar ittifak devletlerinin kati zaferine kadar devam eden fasılada olduğu gibi bir kere daha Almanyanın vasa- li olmamağa katiyetle azmetmiştir ve bugün, bu azmini teyit edecek müt- tefiklere de maliktir.” “Taymis” in bütün bu anlattık- larında gayet sarih olan bir nokta vardır ki kendini bilen hiç bir mille- tin siyasi tahakküme yol açan Iktı - sadi tahakküme ve onun başlangıcı »lan hülüle razı olmayacaktır, Ru - nun böyle olduğu her şüphenin fev- kindedir, Milletler arasındaki sami- mi anlaşmalarda ancak bu esasa gös- terilecek azami saygıya dayanabilir. 100 Kişi Yaralandı Cezair, 1 (A.A.) — Birkaç çocuk iki Senegalli askerin bulunduğu ta- rafa hava fişekler! attıkları için as- kerler, çocukları döğmek istemişlerse de halk, buna mâni olmuştur. Bunun üzerine iki asker, kışlala rına giderek yanlarında 200 silâhlı Senegalli bulunduğu halde hâdise mahalline dönmüşlerdir. Derhsl bü- | yük bir arbede başgöstermiştir. Ne- | ticede 11 i ağır olmak üzere 100 kişi kadar yaralanmıştır. Yaralılar ara- sinda bir çok Avrupalı vardır. pa e KISA HABERLER ——.... Dün Pariste yapılan kismi intihabatta sosyalist partisi mağlp olmuştur. Pari meoliste iki mebusluk kaybetmiştir. Bu #xi mebusluktan birini komünist partisi, diğerini sağ cenah kazanmıştır. g Hncar ticsret narın Kunder, yeni bir İtalyan - Macar ticeret İkilütı imza et- mek üzere bu sabuh Romaya hareket si- migtir. g Vesinrtor'dan bildirildiğine göre, George Town Üniversitesinin sismozratı dün şiddetli bir zelzele kaydetmiştir. Zel- sele mast 3-10 da - Grcenvich santi - baş- lamış ve #ant & e kadar devam etmiştir. Zelrelenin rerket üstü ağlebi ihtimal Çin denizi civarındadır. 9 Urun senelerdenberi ilk defa olarak bütün Fransada 1 mayısta morranl suret- te çalışılmıştır. Buna sebep, beynelmilel 'vaziyel dolayisile her türlü merasim ve te- zahüreti ilgs İçin amele sendikaları tara- #ından ittimaz edilmiş olan karardır. © Romanya Başvekil, Bulgaristanın Bükreş elçisini kabul etmiş, bir müddet Siyasi mahafilde bu mülâ- verilmektedir. ia biyük bir ehemmiyet 3 — Alman yüzbaşı Brinkman| Romany Bütüni Bulgaristana 1 Bükreş, 1 (Hususi) — Romanya Başvekili Kalenesko, bugün beyanat- ta bulunarak, hiçbir yabancı devle- tin Romanyaya komşulari hesabına fedakürlıkta bulunmayı tavsiye et mediğini, Romanyanın arâzi bütün- Jüğünü muhafaza azminde olduğunu söylemiştir. Başvekilin bu beyanatı, bir taraftan Bulgaristana, diğer ta- raftan Macaristana kati bir ihtar ma- hiyetinde telâkki olunmaktadır. Pariste çıkan Figaro gazetesi malümatı veriyor: Pariste dün akşam dönen şayfala- ra göre, Veygand 19 mayıs Romanya milli bayramı münasebetile yapıla- cak merasimde hazır bulunmak üze- şu Tahran 1 (A, A.) — Anadolu A - jansının hususi mubabiribildiriyor; Parlâmentonun dünkü toplantı - sında Hariciye Veziri Alâm, Afga - nistanla imzalanmış posta ve telsiz münasebetleri mukavelenameleri $- le Kilmand sülarının taksimi kon- son dirmiş ve iki devlet arasında mual - lâkta hiç bir mesele kalmamış oldu- ğunu tebarüz ettirdikten sonra Saa- dabat paktı hakkında ezcümle de -| miştir kiz | Saadabat paktı devletleriyle mü- İzakere edilen bütün meselelerin tam İbir fikir beraberliği İle neticelendi - ğini sizlere bildirmekle bahtiyarım. Türkiye ile hudut tahdiği işi geçen lar, Libyaya şimdiden küfi miktarda (3) Fransa, Şimalf Afrikaya peker için son derece mühimdir. Burası bir üğünü Kaybetmiyecek Romen Başvekilinin Beyanatı, teşkil eylediğini bil-| fa a Arazi htar Sayılıyor re Bükreşe gidecek olan mühim he- yetin başında İulunacaktır. Chamberlainin izahatı Londra, i (A.A.) — Bugün Avam kamarasında, İngilterenin Balkanla- rı her türlü taarruza karşı himayeye ve Bulgaristanın istediği Dobruca ile TE ar G. Veygand Merasimle Karşılandı Ankara, 1 (Tan muhabirinden) — İran veliahdinin düğün şenliklerin de Fransayı temeli etmiş olan beyet g reisi General Veygand, beraberinde © mihmandarı genel kurmay İstihba- rat dalresi reisi Albay Baha olduğu halde bu sabah Toros ekspresile An- karaya gelmiş ve merasimle kurşi- g Yanmıştır. 4 Misefirimiz, bugün Çankayaya gi- derek defti mahsusu o İmzalamış, $ Hariciye Vekilin, Erkâniharbiye Relsini, Başvekili, MW Müdafan © Vekilin! giyaret etmiş ve bu ziyaret- ler isde olunmuştur. Yarın, Genel Kurmay Başkanı Mareşal Fevzi Çökmak tarafından şerefine bir öğle yemeği. verilecektir. Kararan rr rr LA / t Ege denizinde bir mahreç meselesi- le meşgul olup olmıyacağı sualine ce- vap veren Chamberlain bu meselele- rin alâkadar memleketler arasında müzakere yolu ile haliedilmesi lâ- zım geleceğini söylemiştir. Bu memleketlerde birinin daha şimdiden İngilterenin tavassutuna müracaat edip etmiyeceği sunline karşı da Chamberisin istizahcıdan bu suali tahriri olarak yapmasını rica etmiştir. Iran Hariciye Nazırı Beyanatta Bulundu sene bitirilmiş ve bu husustaki mu - kaveleler imzalanmıştır. Bu senc de Afganistanla olan hudut tahdidi s0- na erdirilmiştir. Irakla hudut tahdidi komisyonları da halen çalışmaktadır. Irakla, Türkiye ve Afganistanla im- 'Tahranda yapılan toplantısı sami mi dostluk havası içinde vukuagel- miş, tam bir antantla neticelenmiştir. Snadabat paktının mesut netice- lerini yeniden izaha muhtaç görmü- yorum. Bu paktın . imzasındanberi vâziülimzalar arasındaki dostluk ve İyi antant muntazam surette fazla - laşmakta devam eylemiş ve bütün münaziinfih meseleler o müşterek menfaatler lehine halledilmiştir.” TOTALİTER DEVLETLERİN HARP PLÂNI America gazetelerinden biri, bir Harp vukuunda totalitere lerin tatbik edecekleri harp plâninı şu şekilde anlatıyor! (1) Mussolini en önce Cibutiye yürüyecektir. (3) İkinci İtalyan hareketi Tunusa kargı olacaktır. İtalyan« âsker yığmışlardır. göndermekte güçlük çe- Kecek, Baleardaki İtalyan tehtetbehirleri iz'aç edeceklerdir. (4) İnriltere Alman tahtelbuhirlerinden korunmak için do- nanmasını Anavatan sularında tutacak, Cobelitarığa gidecek filolar da burasının arık boğaza hâkim olmadığın: göreceklerdir. (5) Fransa - İtsiya hududu Avrupada en mühim harp sah- nesi olacuktır. Fransa buradan Alpt Afip İtalyaya çıkabilir. (6) Kolanda bir tahtelbahir ve hava Üssü olarak Almanya harp sahnesi olacaktır. zâlanmiş muahedelere müşabih mu- Uzak Şark Harbinde Son Vaziyet Çinliler Dayanıyorlar Çunkig 1 (A. A.) — Çin kuvvet - leri Kiangsi vilâyetinin şimalinde bu lunan Vuning şehrini üç taraftan çe- virmişlerdir. Evvelce Şansi vilâyetin de cereyan eden muharebeler tedri- cen Tungpu demiryolu bölgesine ka- dar yayılmıştır. | © Çinliler halen Puçe ile Şiçeu a- rasındaki düşman ordusunun müte - bakisini tardetmektedir. 'Tabişanda- ki Çin kuvvetleri Maçeng ve Çan - çeng istikametinde süratle ilerliyor- lar. Tiyençin ve Fengşi (o arasındaki düşman kıtaları çevrilmiştir. Çin â5- 3 ——— ELE Çerezler. Yazan: B. FELEK ç €rezi frenklerin ordövr dedik - leri ve bizim iftarlık diye ter- cüme edebileceğimiz kelimenin mu- kabili olarak kullanıyorum. Çünkü iftarlık yalnız ramazana mahsus bir şeydir amma ihtiva ettiği şeyler iti- bariyle ordövre en çok yakışan bu » dur. Ordövre belki “mezeler” de di- yebilirdik. Fakat bilirsiniz ki meze içkinin yanına katık edilen yiyecek” lerdir. Burada ordövr kelimesinin nasıl tercüme edilebileceğine dair şu eksik artık sözleri dinledikten sonra. bu yurun çerezlere: | sz yerlere tükürülmesi yasak edilelidenberi şehrin lâ- ğam delikleri ve ızgaralarını araştır- makla meşgulüm. Köprüyü yayan geçerken pek de insanı sıkıştırmayan tükrük, şehrin tozlu topraklı yerlerinde bazan a - damın ağzında belâ oluyor. Mendilime tüküremem. Çünkü ü- güncü tükrükte cebim sulanmağa haş lar ve iğrenirim, Onun için Beyoğlu caddesi, Eminönü, Babıâli, Ankara caddeleri gibi sokakların ızgara yer- lerini biliyor ve ağzımın suyunu ona göre âyar ediyorum, İnsan mecbur olunen tükrülecek yerleri öyle bir öğreniyor ki sorma- yin! * » — PFalanı gördün mü? — Gördüm. — Ne yapıyor? — Anasiyle birlikte geziyor. — Falanca ne âlemde? — Sorma halini.. — Niçin? yor.. — Ya falan ne durumda? — Hoca oldu! — Yal, Nereye? keri vaziyeti gittikçe selâh bulmak TEdir yaponrarın Tarigpıs istikametinde çekilmeğe hazırlandık ları bildiriliyor. Orta Çin bölgesinde Yangtse ce- nubunda ve Kiangsi vilâyetinin şi - malindeki askeri harekâtın inkişafı hakkında sorulan suallere Çin kur- mayının salâhiyettar bir memuru, Çinlilerin bü cephelerde Japonları filen imha etmiş oldukları eevabin vermiştir. sıl makbul olduklarını ve icabedinee kulaklarımızı mühim konserleri ve haberleri dinle- mekten bizi menetmekte berdeyam- | dır. ' Çetinkaya! burada bir tohum yonu kurmağa karar vermiştir. Be. lediye bu hususta yardımda buluna» — Klüp işleriniz nesil gidiyor? — Anayasayı değiştiriyoruz. — Yahu sen anasız lâf edemiye cek misin? e — Ederim anam, nasıl edemem! Bu da bu kadar, * eh parazitlere pek İçerlerim. Hayvan, insan ve ses, i; Ne biçim parazit olursa olsun, parazit bile tehlikeli ve güçlükle mii. eadele edilir bir mahlâktur Bit mor- piyon, hattâ uyuz, hayvanlara yapı « şan kene, sakırga küçüklükleri nisbe tinde berbat ve muziç şeylerdir. Sa- kin ehemmiyetsiz telâkki etme! İnsan parazitlerine gelince, her — İşi ağır... Alimallah anası ağlı, Bunların bir türlü nasıl bertaraf — Yanılıyorsun! dedi.. En hafif sahada bunların, sizin, benim şunun bunun sırtından nasıl © geçindiğini, geçinmek İstediğini hattâ bazan na- diklerini gördük. Radyo parazitleri ise, bütün gün yazıp çizmenize, radyo kanununun bu baptaki sarahatine rağmen hâlâ | tırmalamakta ve en | Bunda da bir tek ümlidimiz kaldı. Bu ümidimiz de - farzımahaj - boşa çıkarsa Nasrettin hocanın deği- ği gibi © zaman başlarız yanık yanık | kayabaşı türkülerini çağırmağa! Onun için sen parazit deyip sakın geçme ve hor görme; i Dedi ve beni susturdu, aaa a Bursada Tohum Temizleme İstasyonu Bursa, (TAN) — Ziraat Vekâleti, temizleme İstas