25 Nisan 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

LERE ea pm im anar ra PENCEREMDEN Tarihi Fıkra Yazan: M. Turhan TAN imler yazıyor ve nasil yazıyor, bence meçhul. Fakat aktüel bir mevzuu ayni mahiyette tarihi bir bâdiseye raptederek fıkra haline koy- mak, benim yıllardanberi yaptığım tecrübeye göre, hiç te kolay değil, Tarih İle uzaktan yakından alâkası| olduğunu bugüne kadar hissettirme- yen bir arkadaşın, bilinmez nasıl bir imrenişle dün yaptığı bir sinamada, benim kanaatimi teyit etti, yâni ta - rihi fıkranın sanıldığı kadar kolay yazılamıyacağını isbat eyledi, Bu arkadaş, kendine has olan se- His üstübiyle, bir yahmdi sarraf fık «| rası naklediyor ve bu fıkranın adını da (tarihi) koyuyor. Halbuki hiç bir tarih kitabında böyle bir vaka mu - kayyet olmayıp, aziz meslektağımın naklettiği fıkranın doğrusu şudur: Birinci Sultan Ahmedin sadra - zamlarından Derviş © paşa - Sirkeci yakınındaki Demirkapıda - bir saray yaptırmak İstedi ve yapı işini bir ya- hudiye havale etti. Yahudi - bire on kazanacağını o umarak - kasalarının ağzını açtı, on binlerce akçe harcadı, yapı işini hayli ilerletti. e Sadrazam bir gün onu huzuruna çağırdı, güler yüz gösterdi, tatlı sözler söyledi ve © sırada hatırlamış gibi sorduz — Rorcumuz çoğaldı galiba. As eaba borcumuz nedir, yanında defte- ri var mıdır? Yahudi, ilk fırsatta göstermek ü- ı zere alacağının bir defterini yaptır. muştı; koynunda taşıyordu. Sadraza - min bu suali üzerine hemen yer öp-| tü, defteri çıkardı. Derviş paşa; müf- redatı gösteren dizi dizi rakkaml değil, ancak yeküna baktı ve birde gazaba gelerek kaşlarını ç — Bre çıfıt, dedi, bu, Sadrazamın meşrebini bilen, gad- darlığını yakından öğren bulu - nan Yâhudi, o çatık kaşlarda kendi i- danun;n hükmünü okuduğundan ili- ğine kadar titrodi, lâkin telâşa kapıl- mâği, hemen koştu; Derviş pasanı ayağını öpmeğe, k sonra kalkarak - minder, hesap defterini aldı: — Kölelerin, dedi, kendileri gibi malları, mülkleri de efendile -| rinindir. Sizden para İstemek hiç bir vakit hatırıma gelmeyeceği gibi siz hesap sormasaydınız bu defteri de takdim etmezdim. Bu sözleri söylerken defteri yır- tayor, parçalarını avucunda toplu - yordu. Sadrazam, tabiatiyle mem - nundu, on binlerce akçe borçtan kur- Fakat, Yahudi, muazzam bir serveti bir sad- razama dahi bağışlayacak kimseler - den değildir. Onun için kelleyi kur - tarı? kurtarmaz yapı yerine — geldi, wstalardan biri ile anlaştı, binadan Topkapı sarayına doğru yer altından bir yol yaptırmağa başladı, beş on gün sonra da saray kapı ağasına yol işini haber verdi, o da padişaha bil- dirdi ve hünkâr bu teşebbüsü kendi. ne karşı bir suikast fikrine hamletti- ğinden Derviş paşayı idama mahki eyleyip boğdurttu. vuldu ve bırakılmış olan. | tulduğu için gülümsüyordu. Nâimada ve ondan iktibas sure - tiyle muhtelif tarih kitaplarında zılı olan bu vâkmayı okuyanlardan bi- | risi araya tatlı bir sahne sokmak İs-| temiş olacak ki yahudinin — defte: yırtıp yırtıp yuttuğunu uydurmuş - tur, Başka birisi de fıkrayı | tatlıya bağlamak isteyerek Derviş paşanın İdamını aradan çıkarmış, yerine bir küğithelvası hikâyesi koymuştur. İşte tarihi fıkraların güçlüğü bu- yadadır ve güçlüğe kalemlerini alış- tıranlar meselâ şu fıkranın yalnız dillerde dolaşan şekillerini değil, ki- taplarda yazılı olan asıllarını da öğ- renmeyi vazife tanımışlard. Eğer öyle olmasa tarihi fıkranın| gelişi güzel yazılan fıkralardan ne farkı olurdu ——— MEAL Bir Rica , Geçen gün Alman kütüpha - nesi hakkında bize (o malümat veren gencin bugün idarehane- mize uğrayarak bizi görmesini rica ederiz. davranarak | « DAN İnşasına Geçiliyor Memleketin Doğu ve Karadeniz kıyılarına seyyah celbi için evvelce Denizbank tarafından yaptırılması kararlaştırılan Rize ve Trabzondaki asri otellerin inşasına * başlanmıştır. Bu iki otel için 160 bin lira kadar bir para sarfedilecek ve bütün konforu havi olarak önümüzdeki mevsimde a- çılacaktır. İ MÜTEFERRİK İnönü Kastamonuya Kastamonu (TAN) met İnönünün Kastamonuyu teşrifle- rinden sonra yapılması takarrür eden fabrikaların ve diğer tesisatın derhal kurulmasına başlanılması içi eden makamlara emir veri ümhurun sonbaharda tekrar gelmeleri kuv #stli bir dahilinde görülmektedir. Bu. yerlerinde iş verenlerle işçi r sında çıkacak tek başlı veya toplul a flarını uzlaştırmağa hliyetli işçiler çimi yapılması kanun bulunduğu için bu' gibi ve $ yerlerine kadarlara iş dairesi üçüncü böl ge Amirliği tarafından tel pılmıştır. Her iş yerinde nin hazir. ci gününe kadar ikmal edilmesi ve her mlmessil için birer seçim mu b tanzim “ölerek gönderilmesi lizim gelmektedir. Ya. şat mucibince alâkadar iş erlerinde dilhâlen“itibarbr. seçime aşlanılmıştır. Çorap Damgaları Sahte Yerli kumaşları ecnebi: gasile satan bazı müesseseler hakkın» da yapılmakta olan tahkikat devam etmektedir. Alâkadar bir daireye ya- pılan ihbardan anlaşıldığına göre ay. Bi tarzda yer umaş dam kadın çoraplarına da ecnebi mamu- 1âti damgası görüldüğün den çorapla nda takki başlanmıştır. Çocuk Haftasi Dün çocuk haftasının hakkın ler ve oyunlarla vakit geçirmiş Bundan başka halkevlerinde tem: vokl arada dün niş ve,toplanan tır. Bu nü halkevinde evin çocuklara “Ti-| * piyesi gösterilmiştir. Fatih halk evi salonunda saat 18 den 20 ye ka-| dar devam etmek üzere bir çocuk ba: losu verilmiştir. Balatta çocuklara parasız sinema gösterilmiştir. * Beden Terbiyesi Umum Müdür- lüğü, Beylerbeyindeki Abdullahağa çayırını, Beylerbeyi #por mıntakası için satın almağa karar vermiştir. iktizasından | i mâmulâtı olan bazı| NI İktisat Müdürlüğü 939 belediye bütçesine göre hazır- lanmakta olan memurin kadrosu bit- mek üzeredir. Bu kadroda açıkta ka- lacak memurlar!n bütçede senevi 100 ceği anlaşılmaktadır.Hazırlanması bit miş olan memurlar kadrosuna ait “D” cetveline göre belediye iktısat müdürlüğünün bugün 30 kişiden et olan kadrosu 15 kişiye indirile- ir. Bu arada müdür muavinliği de lâğvedilecektir. Kadroda kaian 15 memiirluktan 3 turizm, 5 müstah- işlerine tahsis edilecektir. Iktısat mü- | dürlüğündeki 3 murakıplık aynen ip“ İka edilecek, yalmız bu murakıplar kontrolör ismini. alacaklardır. Yeni İ bütçede bu müdürlükteki bütün me- bin lialık bir para tasarruf edilebile- | Kadrosu 7 Kişiye İndirildi, Diğerleri de Azaltıldı murlarm maaşları ücrete tahvil edi- lecektir. “D” Cetvelinde levazım müdü: ğüne alt kadro da tesbi tedilmi Levazım müdürlüğünün 15 k kadrosu, yeni cetvelde, biri müdür olmak üzere 7 kişiye indirilmiştir. Yeni cetvelde zat işleri müdürlü- ğünde 3 kişi, istatistik şubesinde bir kişi açıkta kalmaktadır. Yeni kadro ile açıkta kalacak olan memurlardan bareme tâbi olanlar i- demin, 7 iktısat müdürlüğünün diğer | ki ay tam maaş alacaklardır. Bu müd | İdetten sonra yeni bir vazifeye tayin İ edilinciye kadar yarım maaş alacak- lardır. Maamafih açıkta kalacak me- murlarin hepsine başku sahalarda iş İtemin edilmiye çalışılacaktır. İ BELEDİYEDE : Plâkasız Arabalar Son günlerde belediye memurlar fından şehirde yapilan araştır lâkasız araba rastlandığı arabanın da 18 yaşın seler tarafındah idare bunların muayene cüzdan ığı görülmüştür. Verilen rapor üzerine, zabıta: be- © memurlarının (otomobilleri kontrol ettikleri gibi arabaları da - eden yerde durdurup bunlardan nı ve plâka sormasi ece kararlaştırılmıştır. Yol Vergileri Mahalle mürnessilleri tarafından her sene dofdurulmakta olân'ş0l gisine âit cetvellerin, bu sans mism ne kadar belediye tahak- erine verilmesini “ vevyol ni bedenen - yapacaklar rın da vaktinde yerlerine tevzi edile- bilmesi bunların #etmlerini ihti. va edecek cetvellerin ikişer nüsha o- larak hazırlatılıp nafta müdürlü gönderilmesi alâkadarlara bildirilmiş tir. ” mü nil; kuk mükellefiyet Yanlış Bir Haber Belediyenin, şehrimizdeki seyrü- seferi temin için getirteceği otobüs- bir Alman firmasına sipariş ©- telerinden birinin verdiği haber doğ- ru değildir. Bugünkü eksiltme ka nile otobüs mübayaasına imkân gö- rülememektedir. Mahdut eksiltme ka munile de otobüs mübayaasının'im- mek Için mevcut eksilt a yeni bir madde ilâve tobüs gi me kanuni elmek icap etmektedir. * Elektrik, Tünel ve Tramvay etmelerinin belediyeye devredildi- ği hakkında henüz şehrimize esaslı bir malümat gelmemiştir. Bu haber tahakkuk ederse belediye otobüs i- şini de başka bir plânla halletmiye çalışacak ve şimdilik tramvay ga rajlarından istifade ederek otobüs İ- çin yeni garaj yapmaktan vezgeçe- dünkü aksam .gazot kânı yoktur. Bu itibarla şebir için «| İNHİSARLARDA : Tekaüt Edilecek Memurlar dürü Adnan gitmiştir. itibaren Inhisarlar umum mü Halet Taşpınar Ankarsya Umum müdür hazirandan tatbik edilecek ol inhisarlar kadrosunu da vekâlete tasdik ettir. berinde Ankaraya gö- türmüştür. Bu kadro ile merkez ve taşra memurları arasında geniş de- Zişiklik yapıldığı ve hizmet müdde tini dolduran bir çok memurların da kadro harici bırak'larak mevcut for- maliteye göre tekaüde sevkedilecek- leri söylenmektedir. İçki Dereceleri İnecek Içki derecelerinin"indirii kabul edilmiş rü mek üzere bera nesi esas olduğundan | intetsarlardar teyexkür-öden bir Beyet taralından totkiklere dovnüm, migktadır. Tet edilerek varılacak Hetice bir raporla umum müdürlüğe bildirilecök ve ö nümüzdel minde içi dereceleri olacaktır. ekşliği. 20 Bin Liralık İhtilâs Ihtilâsından dolayı geçenlerde tev- kit edilerek müddelumumiliğ: veri len Em tahsil şubsst memurlarından, Kâzeme”sft Tahkika ilarlemettEdir. Bir taraftan müddel- diğer taraftan da maliye müfettişleri bu tahkikatla meşgul ol- maktadırlar. Düne kada yapılan tab kikat bu memurun 20 bin iirültk'ih- tilâstnı meydana çıkarmıştır. Müddel umumiliğin yaplığı tahkikattan da Küzmin iki metres tuttuğu ve İl de lüks bir hayat geçirttiği enlep mıştır, until Üç gün evvel Bükreşten şehri mize gelen Japonyanın Ankara elçisi Taketomi dün akşam Ankaraya dön- müştür. Ki pkiğrleeiniz Doktor Melek Gitti hrimizde bu: kili Dek- dün akşam- r, ise de tahkikata dı HABERLER Asri Otel Kadro Harici Kalacak Belediye Memurları Bir Eroin Şebekesi Yakalandı Sabıkalı eroin satıcılarından Kâ- zım, bir paket eroln satarken suç Üs- tünde yakalanmıştır. Kâzımın evin» de yapılan aramada da ayrıca 19 pa- ket eroin bulunmuştur. Suçlu, © roinleri sabıkalı kaçakçılardan Hulü. siden aldığını söylemiştir. Bundan sonra Hulüsi yakalanmış, o da eroin- leri Bekir isminde birisinden aldığı mı bildirmiştir. Bunun üzerine Be kir de Çarşıkapıda Hacı Ismail ismin- de birisine eroin satarken yakalan- mıştır. Bekirin cepleri arandığında ayrıca 9 paket daha eroin bulunmuş- tur. Doğruca müdüriyete getirilip is- Sevap edilen Bekir, beyaz zehiri ka- çakçı Mustafa ile ortağı Mavrodan aldığını söylemiş, bunların evlerinde İ yapılan aramada birşey bulunamamış am edilmektedir. POLİSTE: Biribirlerini Yaraladılar akşam da arasında çıkan bir ikisinin de nı; surette yara! Unan: iki genç hal yan 9 oturmaktadırlar. Dür bir tav rekcilik pisi Arının üstündeki odada bünlardan Diustafa dinden bah buna Bu yünden fkiisrkadaş da çıkan ağır kavgası gittikce bilyümtiş ve nihayet her ikisi de sustalı çakı ile birbirlerini ağı etmi: sinde oturan İsmeilin « yazi ile komşusu 14 yas »der Neticede Niyazl Faruğu “ji an Koço evvelki gün çocukları ile beraber Büyükad: lerdir. Bir aralık demedin kayınp rasında bir kavga çıkmış ve netice: gi başı fin pederinih çenesine vur k usına yakalanmış, tahikika- ta başlanmıştır. © Binbirdirekte Ink aralı eydevotüran boy 3 yaşında kazı Fatma dikleri tereyağından 70 ördü de Cerrahpaşa tahkikata be oturan 70 yaşında Yako, Fa pe çarşısında dolaşırken ünl ip ölmüştür. Yapılan muayene konun kulb sek: uhsat tihte arak d | e .Y maş, def Bir Sandal Battı İ Dün Haliçte bir deniz kazası ol- İ muştur. Kasımpaşa iskelesine kayıtlı Yakub Recebin sandalına Cibali tü- tün fabrikasına alt motör çarpmış ve sandal parçalanarak batmıştır. San- dalda bulunan dört yolcu denize dö- külmüşse de etraftan yetişen kayık lur tarafından kurtarılmışlardır, | lie Türkofis Müdür! İ istanbul Türkofis. müdürlüğüne yin edilen İzmir Türkotis müdürü vni bu hafta icinde şehrimize ge- İlecektir. anl GÜNÜN RESİMLERİ: Dün Çocuk Haftası Çocuklara Müsamere Terkos Suyu İçilebilecek Gibi : ..)z. Temiz midir ? 5 — Terkos suyu içilecek ka- dar temiz midir? C — İstanbulda içilebilecek sula- Fin en temizi, en sıhhisi Terkos suyu- dur. Çünkü süzgeçten geçer, Mikrop- suzdur, Terkos suyunun içilemiye - cek derecede pis olduğu kanaati, es. kiden kalma yanlış bir telâkkidir. Eskiden Terkos hakikaten pisti Fakat şimdi içilecek suların en te - mizidir, . S — Fransızca öğrenmek için hangi kitabı ve hangi mualli- mi tavsiye edersiniz ? C — Fransızcayı kitaptan kendi kendinize öğrenmeniz güçtür. Ya Halkevlerinde veya Y. M, C. Y. da verilen Fransızca derslerine devam etmenizi tavsiye ederiz . S — Lise talebesiyim. Fenne ait notlarım, edebiyat ders - lerine ait notlarıma nisbetle zayıftır. Mektebi | bitirince hangi mesleği tercih edeyim? C — Meslek tayini, yalnız mek - tepteki notlara bakarak yapılırsa ha- ta işlenebilir. Filvaki insanın istidat ve kabiliyeti az çok alâkadar olduğu derslere göre şılabilir. o Fakat mektepte azlyeden birinci olan birçok kimselerin sonradan edip ol - dukları da görülmüş Meslek ta- yininde dahâ bir çok esasların gözö- nünde bulundurulması lâzımdır. Kendinizde en çok hangi meslek için heves ve kabiliyet görüyorsanız onu tercih ediniz. Çünkü muvaffak olmanm birinci şartı yapılan / işten zevk almaktır. . S — Lise mezunları doğru - dan doğruya orta mektep mu- allimi olabilirler mi? Olamazlar. Yüksek tahsil dip lomasına ihtiyaç vardır * S — İnhisarın 17.90 kuruşluk sigarâlarına Serkidoryan is- mini vermesinin sebebi ne - C— Bu sigaralı e Serki Döoryan “klübü namına çıkarılmışlar dı. Bu isim « vakitten kalmıştır. Şim- di de alışılmış bir isim olduğu İçin ihtimal iline lüzum görülme - mektedir. * $ — Bir senede bütün demir- yolları kaç kişi taşıyor? C — En son istatistiğe göre ge - çen sene bu demir yollarının taşıdığı insanların sayısı 8,300,000,000 dur. . Halkevleri hakkında sual okuyucumuz Sorduğunuz sualler cevaptan müs. tağni olduğu için şimdiye kadar ce « vap verilmemiştir. soran Telsiz Cihazları Birkaç sene evvel Madritte topla- nan beynelmilel telsiz cihazları kon- gresinin verdiği karar üzerine bütün vapurlardaki telsiz cihazlarının ayni tip olarak 1940 senesine kadar değiş- tirilmesi kabul edilmişti. Denizbank vapurlarından bir kısmının telsiz ci- hazları kabul edilen cihazlarla de üğştirilmiştir. Bir kısım vapurlar için de ısmarlsnan cihazlar bugünlerde ge tirtilerek yerlerine konulacaktır. TAKVİM ve HAVA S.A LI 25 Nisan 1939 Kasır: 189 Rumi: 1353 Visan: 12 1212 1858 214 #üneh ay Günde Arabi: 1558 Rebiülevvel 6 502 İkindi: 16.01 atanı 1037 Öğle — Alem, Yatı İmediz Hava Vaziyeti — i istasyonundan al urtin huva doğu ve cenüp doğurunda çok bulutlu ve mevrii yağışlı, diğer bölgelerde kapal ve yer ver yağışlı geçmiş, rüzgârlar doğu bölgeler i istikametten kuvvette, diğer bölgelerde di ist kuvveti, Ege ve Marmarı denizlerinde fırtına şek a kupalı ve cüzi ya- halı geçmi Genubu gerbiden s yede 5-8 # hava tazyikı 10024 en yüksek