25 Nisan 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

e— Z, TAN İstanbul Ankara caddesi 102 TELGRAF!: TAN. TELEFON: 24310. 24318. 24319 BEŞİNCİ YIL — No: 1340 5 KURUŞ K V1 İSTANBUL GÜNLÜK SİYASİ HALK GAZETESİ RIZA TEVFİK HAYATI — ŞİİRLERİ İkinci basılış Tashih ve ilâvelerle çıktı. Mutlaka alınız. Yazan: R. G. Arkın Resimli Ay Matbaası, Fiatı 60 kuruş Milli Şefimiz ve refikaları, Çocuk Bayramı münasebetiyle, Çankayada, Ankaralı çocukları temsilen kendilerini ziyarete gelen yavrulara iltifatta bulunuyorlar. (Diğer resimler 7 ci sayfamızdadır)| Balkanlar Demokrasiler faaliyetle- rinde bu derece bati git- mekte devam ederlerse Bulgaristanı da kaybede- bilirler. Yegâne ümit nok- tası, Bulgaristanda Ber- lin - Roma mihverine kar- şı duyulan antipatidir. İn- gilizler bu antipatiyi ken- di lehlerinde kullanmak meharetini gösterir ve süratle hareket edebilir- lerse belki Balkanlarda, yine kuvvetli bir blok vü- cude getirebilirler. —- Yazan: M. Zekeriya SERTEL Diplomatik faaliyetler şim - di Balkanlarda temerküz etmiş bulunuyor. —Romanya, Yugoslavya ve Bulgaristanın vaziyeti üzerinde bir taraftan Berlin - Roma mihveri, diğer taraftan Londra - Paris büyük bir faaliyet sarfediyorlar, Berlin Romanya üzerinde mües - sir olmağa, Roma Yugoslavyayı kan- dırmağa çalışıyor. Bulgaristan üze - rinde de hem Berlin ve Roma, hem de sulh cephesi tazyik icra ediyor, Balkanlardaki bu diplomatik fa- aliyetler bizi yakından alâkadar etti- ği için vukuatın seyrini dikkatle ve ehemmiyetle takip etmek mecburi - yetindeyiz. x Berlinde Hitlerle Romanya Ha - riciye Nazırı arasında vuku - bulan mülâkatın neticesi az çok an- laşılmağa başlamıştır, Hitler Gafenkodan şunları iste - miştir: 1 — Polonya ile Almanya arasın - da bir harp vukuu takdirinde Ro - manyanın bitaraf kalması. 2 — Romanyanın hudutlarinı ga- ranti eden İngiliz — taahhütlerine karşı mukabil taahhüde gir İ 3 — Sovyet ordularının Romanya topraklarından geçirilmesine mü- saade edilmemesi, Bu üç şarta riayet ettiği takdir - de Almanya Romanyanm istiklâline riayet etmeyi, hattâ hudutlarını ga - ranti etmeyi kabul edecektir. Malüm olduğu üzere Almanya - nın Romanya ile akdettiği bir iktısa- di anlaşma vardır. Bu anlaşma muci- bince Almanya Romanyanın bütün mahsulâtını alacak, yeni petrol ku - yuları açacak, Dobrucada bir takım madenler işletecektir. Bu iktısadi an- Halbuki Romanya ile Polonya: (Sonu Sa. 10 Sü. 1) Sulh Cephesi İçin Temaslar OTEMKİN Ankarada 2 ;;l Gün Kalacak “ Londra, 24 (Hususi) — Moskova- dan bildirildiğine göre, Sovyet Ha- | riciye Komiser Muavini Potemkin, W Ankaraya hareket etmiştir. Sovyet | Mahafilinde, bu seyahat — etrafında | sıkı bir ketumiyet mühafaza edildiği | kaydediliyor. Fakat, Ankarada ya- l pılacak temaslarda, müşterek sulh cephesi tesisi için sarfolunan gayret- | ler dolayısile, Türkiye ve Sovyet (li Rusyayı alâkadar eden meselelerin | görüşüleceği tahmin ediliyor, o | Öğrendiğimize göre, Sovyet Harl- ciye Komiser Muavini Potemkin, J, dün akşam Odesadan İstanbula ha- reket etmiştir. Bugün aksşam Üze- || ri, şehrimize muvasalatını müteakip Ankaraya hareket edecek ve orada | ağlebi ihtimal Iki gün kalacaktır. ’ Gva'l'enkonunî Londradaki Temasları Bulgaristanın Vaziyeti de Görüşülüyor Londra, 24 (Hususi) — Romanya Hariciye Nazırı B. Gafenko bu sa- bah Lord Halifax ile görüştükten sonra öğleyi müteakip Avam Kama- rasında Başvekil Mister Chamber- lain ve Lord Halifax ile konuşmala- rına devam etmiştir. Diğer taraftan, Polonyanın Lon- dra elçisi bugün tayyare ile Parise gitmiştir. Fransız Hariciye — Nazırı Bonnet, öğleden sonra Romanyanın Paris büyük elçisi Tataresko ile gö- Polonyanın Londra büyük elçisi öğleyin yine tayyare ile-Lon- mecektir. .mahafilinde beyan olun- » (Sonu-Sa, 10, Sü. 6) Sovyet Hariciye Komiser Muavini Ankarava qeliyor Sovyetlerintondrâ Elçisi Müzakerelerin Orada Neticeleneceği Sanılıyor Londra, 24 (Hususi) — Mis- ter Chamberlain Avam Kama- rasının bugünkü toplantısında İngilterenin Berlin sefiri Sir Neville Henderson'un vazifesi başına dönmesinin bir ehemmi- yeti mahsusayı haiz olmadığı - nı, raporunu verdiğini ve nor - mal şartlar dairesinde döndüğü- nü, fakat onun vazifesi başına dönüşünün — Çekoslovakyanın ilhakını tanımayı tazammun et- mediğini söylemiştir. Hükümetin Arnavutluk hâdiseleri- nı tanıyıp tanımıyacağı, İtalya kra- lhna verilecek sıfatların neden iba- ret olduğu hakkında sorulan suale cevap olarak Mister Chamberlain hükümetin bu meseleler üzerinde he- nüz bir karar vermediğini anlatmiş- tır. Mister Cahmebrlain, daha sonra sorulan suallere cevap vererek Rus- ya, Türkiye ve diğer memleketlerle sıkı temasın devam ettiğini söylemiş, bu beyanatina fazla bir şey ilâve e- decek vaziyette olmadığını anlatmış- tir. İngiliz — Sovyet görüşmeleri Ingiltere ile Sovyetler birliği ara- sında yapılan temaslar hakkında si- yasi muharrirler tarafından verilen malümata göre, İngilterenin temin etmek istediği netice Rusyanın Ro- manya ve Lehistana, icabında, en muvafık şekilde yardım etmesi ve bu suüretle Ingiltere ve Fransa tarafın- dan verilen teminatı teyit etmesidir. Sovyet Rusyanın buna mukabil Av- rupada tam bir kolektif emniyet sis- teminin teessüsüne taraftar olduğu ve istiklâlini temin etmek istiyen bü- tün devletlerle umumi bir anlaşma yapılmasını istediği ve bunun içimi derhal bir konferansın toplanmasına taraftar olduğu haber veriliyor. İngiltere, vaziyetin tehlikeli olma- sı dolayısile böyle bir konferans top- lamağa kâfi vakit bulunmadığını, İngilfâreye Hareket Etti, nat verdiğini, ve bu teminaltın Rus- ya tarafından takviyesini istediğini anlatmıştır. Bunun üzerine Sovyet Rusya, mihver devletleri tarafından || vuku bulacak her tecavüze karşı bü- tün kuvvetlerile yardımda bulunmak esasına dayanan tekliflerde bulun - Yauştur.- Bu -tekilfler Ingiliz kabinc- si tarafından tetkik olunmaktadır. Havas ajansının bildirdiğine gö - re, İngiliz - Sovyet müzakerelerinin inkişafı hakkında Hariciye Komiseri Litvinof ile görüşmek üzere Mosko - vaya gelmiş olan Sovyetlerin Londra büyük elçisi Maisiki bu gece Lenin - Bgrat - Helsinki - Stokholm tarikiyle Londraya dönmüştür. Maiski, Moskovadaki ikameti sı- rasında İngiltere büyük elçisi ile de görüşmüştür. : İngiliz büyük elçisinin üç günden beri Litvinofla mülâkatta bulunma- dığına bakılırsa İngiliz - Sovyet mü- zakerelerinin Moskovada değil, Lon- drada neticeleneceği anlaşılıyor ve Litvinof - Maiski konuşmalarının bu mesele üzerinde kati bir tesir yapa- cağı zannediliyor. Almanyaya karşı bir jest İngilterenin Berlin sefiri Sir Hen- derson, bugün Berline muvasalat et- miştir. Fransanın Berlin sefiri de bu akşam Paristen hareket etmiş bulu- nuyor. İtalyanın Londra sefiri Von Diksenin yakında vazifesinin başına döneceği bildiriliyor. Fakat Alman sefirinin ancak gelecek cuma günü Hitlerin nutkunu söylemesinden son- ra geri döneceği anlaşılıyor. Bazı siyasi mahfillerde hâkim o- Jan kanaate göre, Ingiltere hükümet;i her ne kadar silâhlanmayı tâcil ve ta- arruza karşı bir cephe teşkil etmek suretile her türlü yeni tecavüzü aka- mete uğratmak hususunda sarfettiği gayretlere devam etmiye azmetmiş ise de Almanyaya ihafe usulü yerine müzakere usulünün tercih imkânını vermek üzere bir yatışma ve sükü- Pet jesti yapmağı muvafık görmüş- |f yeni tedbirlere ait çok esaslı irşat ve l Milli Şefimiz Halkevinde Alınacak Yeni Tedbirlere Ait Çok Esaslı İrşat ve İşaretlerde Bulundular |i — Ankara, 24 (ALA.) — Milli Şetf İs- vermişlerdir. | | met İnönü, bugün, sayıları gittikçe Milli Şefin her vesile ile Halkevleri | | l Ti ve 1 ile bu ilgi- | | soğalan Halkevlerinin l daha esaslı ve ileri bir şekilde plân- lamak için epey zamandanberi top- lantılar yapmakta olan, Halkevleri , danışma koömitesinin içtimaında bu- lunmak üzere Ankara Halkevini şe- reflendirmişlerdir. Verilen izahatı derin bir alâka iİle dinleyip mütalea ederek komiteye, kendilerinden memleketin inkılâp ve kültür hayatında büyük verimler bek- lenen Halkevleri hakkında alınacak leri bütün Halkevcilere bir kat daha şevk ve şeref vermektedir Milli Şef, iki saat süren bu çalış- madan sonra Parti Genel Sekreterli- ğinin yurt içinde gezdirdiği ressam- | ların eserlerile tertip ettiği resim sergisini gezmiş ve eserler üzerinde alâka ile durmuştur. İnönünün Halkevini teşriflerini du- | yan mektepliler ve halk bina önünde toplanarak avdetlerini beklemişler ve ayrılışlarında hararet ve heyecanla al- kışlamışlardır. işaretlerde bulunmuşlar ve direktifler Şehinşah “Gülüstan,,da Ecnebi Heyetlerin Tebriklerini Kabul Etti Çok Nadide Düğün Hediyeleri Gönderildi Tahran, 24 (A.A.) — Anadolu A- ; jansının hususi muhabiri bildiriyor: Dün daha öğleden itibaren bütün " Tahran halkı Mermer saraydan Gü- lüstana giden yolları tamamile dol- durmuştu. Herkes, bu mesut günde büyük şefini bir kere daha görmek, candan alkişlamak :htiyacı içinde çır- pınıyordu. Saât 15 te Mermer sara- yın muhteşem kapısına Şehinşahı ta- şıyan tek bir otomobil çıktı. Halkın dinmiyen alkışları arasında yüzlerce takın altından geçerek Gülüstan sa- rayına geldi. Daha evvel sarayın bah- çe tarafındaki kapısından 'ntomobil- lerle büyük üniformalarını giymiş vezirler, başta meclis reisi, mehbuslar heyeti, yüksek devlet memurları, ge- neraller ve muhtelif eyaletlerin mü- messilleri gelmiş ve taht alınmıştı. salonuna K Heyetlerin tebrikleri Alâ Hazret. yanında imparatoriçe, K.raliçe Nazlı, Veliaht. Prenses Fev- ziye, İran, Mısır hanedanları azası bulunduğu halde bu heyetleri kabul bl_lyul'muştur. Iran milletinin ve hü- kümetinin mümessilleri İIranlıların tebriklerini bildirmiş ve sevincine kendisinin bu yüzden derhal temi- (Sonu Sa, 10 Sü, 2) tercüman olmuştur. Saat 17 ye doğ- (Sonu: Sa. 10, sü. 5) Prenses FEVZİYE