24 Nisan 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

BUGÜN Üç Diplomatik Hareket Yazan: Ömer Rıza DOĞRUL kisi mihver devletlerine, biri Garp demokarsilerine ait ol - k üzere üç diploma liyet karşısında bulunan Avrupa mühim kararlar arefesinde sayılabi- lir, Bu üç hareketin en kıdemli #re ve Fransanın bir sulh cepbö- *i kurmak için giriştikleri ve ümitli bir surette takip ettikleri harekettir Barış sever milletleri tecavüze karşı Belmek için bir araya getirmeyi İs-| tihdaf eden bu hareketin muvaffa - kıyetli adımlar attığı temin olunu - Yor. İngiltere ile Fransa Lehistana iki taraflı teminat verdikten sonra) “ Yunanistan ve Romanyaya tek ta - raflı teminat vermiş, verilen bu te - bılnatı sağlamlamak için Sovyet Bir liği ile anlaşmak ve bu suretle tec Vüz siyasetini olduğu yerde durdur- mak istemişlerdi. Bu yoldaki müza - kerelerin neticelenmeğe yüz tuttuğu bildirilmektedir. Mihver devletleri tarafından İle- irülen iki hareketten birinin li- deri Almanya, ikincisinin lideri İtal- Yadır. Almanya, Mister Rooseveltin te- şebbüsünü âkamete uğratmak ve hiç hir kimsenin Almanya tarafından te- tavüz korkusu içinde yaşamadığını göstermek için bazı devletlere mü alamam sıkarmak için ne ka- dar çal racaat etmiş ve bunlara bu maksadı- hi temin edecek sualler sormuştur. Fakat bu teşebbüsün: ortalığı kapla -| £ yan emniyetsizliği giderecek hiç bir| değeri haiz olmadığını, dün de izah etmiştik. o Ortalıkta o emniyetsizlik vardır ve bu emniyetsizliği gidermek Zzaruretini hissetmeyen yoktur. Bu e#mniyetsizliği gidermek için millet -| ler arası münasebetleri o kanununa dayamak, ve bu kanunlara karşı ge- lenleri, bu kanunları çiğneyenleri te- dip etmek lâzımdır. Hakikat bu mer- kezde olduğu için bu diple şehbüsün, mühim bir netice beklenemez. Mih ikinci devleti olan İtal iarla meşgul olduğu YÜZE ERİNE İZE İtalya, Macaristan ile Yugoslavya a- rasında anlaşma imkânları bularak Yugoslavyayı kazanmak istemekte- dir. Bu yüzden geçen hafta zarfında İtalyan ricalinin evvelâ Macaristan | riealiyle, sonra da Yugoslavya hari ciye nazırı ile görüştüklerini gördük. Bu görüşmelerle ne istihdaf olun- duğu resmen söylenmemektedir. Fa- kat, resmi ağızların gizlediğini hâdi-| sar selerin dili vuzuh ile anlatıyor. İtalyanın Macaristan İle Yugos - lavyayı barıştırarak ve aralarındaki münasebetleri sıklaştırarak Yugos - lavyayı ötedenberi menfaati olan Romanyadan ve Balkan birliğinden ayırmak fikrinde olduğu anlaşılıyor. İtalya Arnavutluğu işgal ederek Bal kanlara ayak'bastıktan sonra bir Balkan cephesi ile karşılaşmamak is- teyebilir. Çünkü kuvvetli bir Balkan cephesi, İtalyayı Balkanları (dalma kollamağa mecbur eder, bu da İtal yaya hir hayli pahalıya mal olur ve onun Balkanlarda yerleşmesine ma ni olur. Balkanlıların Balkan Birli; hi âzami kuvvetle hissettikleri bu sr rada, bu gibi teşebbüslerin oyuk! hayretle karşılanmaz. Hayretle ki şılanacak bir şey varsa Balkan ğini sarsabilecek herhangi bir hâdi sedir. Yugoslavya ile Macaristanı ba - rıştırmaktan o istihdaf o olunan bu maksat da bu devleti müşterek barış eephesinden uzaklaştırmak mümkün | se Antikomintern pakta sokmaktır. Nitekim Romanın teşebbüsünden #onra gerek Macar, gerek Yugoslav ricalinin Berline de gitmeğe (karar vermeleri, bunu tebarüz ettirmekte- dir, ülüyor ki bugünkü mukabil siyasi faaliyetin siklet merkezi Bal- kanlardır ve vaziyet bu o bakımdan merakla takibe değer. ————— Alman Radyolarının Teklifi Berlin, 23 (Hususi) — Alman radyola- rı ve gazeteleri, demokratik memleketi deki gazetelerin ganslire tâbi sıtulm mütemadi neşriyata ve propagan Hsbeer kru- Vözürü buraya gelmiştir. hareket ve| 4 İm) |niştir ki: Fransız Nafıa Nazırı Varşovada Fransa, Sulhte Olduğu Gibi HarpZamanında da Polonya İle Beraberdir va, 23 (A.A) — Fransız Na-| tın nazırı Anatole de Monzie ile bir-| likte Fransız mafia nezareti diterler ve münakalât müdürü don, Fransız - Leh şimer tı adıministr. kalemi mahs lerdir. | Fransız nazırının ziyareti münase betile Varşova istasyonu Fransız vel Leh bayraklarile mükemmel bir su- | rette donatılmış idi. De Monzie'nin| esnasında bir istasyona muvasalat ifa ihtiram müfrezesi selâm resmini etmiş ve mizika Frans nı çalmıştır. milli marşı- MAİSKY Rusyanm firi Londra se- Minisky, vor İngiliz « R ma mit matiz ol GAFENKO de metihim şan Ro- Bugünlerde mülâkatlar Yi dönmüştür. ekili ite birl adır. Siberyal torun oğludur. Çar rinde birkuç defa ve iki defi gönderin 1912 de Londrada gaze teeilik yaparak mi de Tomayı zi- ve mühim te Çk bulunmuştur. dir. Kısa boy- bir generelin * Dört Maanı çok pak Landrada mişti rinde ri Lendray şıklı. bir mmel ingilizce £9- babası mü yahat ni Büyük Çürnin şeviri © ve e caristanı temsil ediyor. vi Babası da eski Bi Nafia nazırı De Manzle verilen ziyafette bir nutuk söylemiş ve de- * — Fransa ile Polonya arasında şırlarsa çalışsınlar ve her ne olursa olsun, sulh zamanında old gibi harp zamanında da burada bulunduğunu ve yarın da y ne burada bulunacağın: çin geldim.” Polonya - Amerika ticaret ynia, 23 (A.A) — Nevyork ine gidecek olan ve Amerika hü- meti tarafından davet edilen Heyet akşam Batarg transatlantiği Ie Amerikaya hareket etmiştir. Sanayi nazırı Roman v İlât nazır muavini Bobkovski'nin ri- yasetinde hareket eden hı ya milli bayramına tesadüf eden 3 münaka- | Hazm? yapacaktır. Amerika da iki memlekefin ticari inkişatları | hakkında müzakerelerde bulunacak- tır, Macar - Slovak | atı, Slovak - Macar mu- | ahedesile tesbit edilen üç kilometre derinlikteki bitaraf hudut munta sına giderek Blatnerevisteyi işgal ot- mişler ve Slovak hududuna 1500 ki- İ Iometre yaklaşm ÂDİSELERİN içYUZÜ © Romanya kendi topraklarından Rus ordularının geçme- sine müsaade etmiyeceğine dair Hitlere teminat vermiştir. Hitlerin ellinci yıldönümünde bulunmak üzere İngiltere- de 150 kişiye davetiye gönderilmiş, fakat davetliler meş- gul olduklarını, ve yahut hasta olduklarım, bazıları da kızlarının yaş gününe tesadüf ettiğini ileri sürerek bu teklifleri eddetmişlerdir. B Polonya ve Romanyaya sorulan bazı suallere cevapların gecikmesi, Sovyet Rusya ile İngiltere arasındaki müza- kerelerin bir müddet yavaşlamasına sebep olmuştur. Po- lonya bir türlü Sovyet ordularının kendi topraklarından geçmesine razı olmamaktadır. Stalin, İngilterenin tekliflerini müzakere etmek üzere Berlin, Paris ve Stokholm'deki Sovvet sefirlerini Mosko- vaya çağırmıştır. yg Filisüine FiMEr scr6 Yola çıkarılan iki tabur İngiliz as- keri Cebelitarıka çıkarılmıştır. Cebelitarık civarında İs- panyol ve İtalyan kıtalarının tahşidatı devam etmektedir. © İspanyollar Portekize bir federasyon teskilini teklif ede- ceklerdir. © İngiltere Bulgaristanla da müzakereye başlamıştır. Sof- yadaki İngiliz sefiri doğrudan doğruya Kral Boris ile gö- rüşmektedir. Bulgaristan hükümeti ihtiyat efradına, silâh altına çağırıldıkları takdirde, nerelerde kıtalarına iltihak edeceklerini bildiren birer kâğıt dağıtmıştır. © Berlin- Romamihveri, Bulgaristana komşularından arazi istememek şartiyle hudutlarını temin edeceklerini vaa- dederek, onu mihvere almıya çalışıyorlar. © İtalya kısa bir zamanda denizaltı gemilerini 124 e, Al manya 142 ye gıkarmıya karar vermişlerdir. Nevyorka gitmek üzere hazırlanan ve hamulesi e götürülecek çok kıy- metli eşya da bulunan 32 bin tonluk Paris transat- narak battığını yaz- mıştık. Geminin hareketine birkaç saat kala, ekmek ve pasta fırını dairesinden çıkan ateşi müteaki kaç dakika fasıla ile, iki kat yukarıdaki berber sa- lonundan ikinci bir yangın başlamış olması, hâdise. nin kaza değil, kast eseri olduğu şüphesini uyandır. etler dolaşmakta- meyanda Nevyork sergi lantiğinin Havre limanmda wre'da türlü türlü ri dır. Paris gemisinin, limandaki yanı yatmış vazi yete girebilmesi için, karinede büyük bir yaranın açılmış olmasi lâzım geldiği iddiası vardır ki, bu takdirde, kaşdin vücudünü kabul etmek zararefi hasıl olmaktadır. Paris vapuru, İngiliz sigorta kumpanyalarına 400.000 İngiliz lirasına sigortali bulunuyordu. Yukarıki resim vapuru yanarken ve batmak üze- reyken yana yatmış vaziyette göstermektedir. , bir Romanya Anlaşması —— | Son Mukavele Totaliter Devletlerin Petrol İşinde Nüfuzlarını güçleştirecek ! sız, Belçika ve Amerikan sermsye- lerinin kontrolü altında bulunmakta- | dır. Harp halinde Fransanın iaşesi | Paris 23 (A. A.) — Neşredilen bir kararname, Zirant Nazırının harp halinde gerek gerek de-! nizaşırı topraklarda halkın iaşesine memur etmektedir. Zirai ve gıdal seferberlik işlerini inşe Fransada ok Üzere bir “umumi tesis edilecektir. Amerika Tayyaresini | Goğaltıyor indberg ime ini teftiş et- hareket et - Amerikan ha mek üzere ta; miştir, Gazeteler, Rooseveltin Amerikan havacılığının dünyada birinci dere - 'ceye çıkmasını arzu ettiğini yazmak- tadırlar. Bir taraftan da ihtiyat deniz tay-| Kuvvetleri üç misline iblâğ edil- ekte, üniversitelerde havacılık ders leri çoğaltılmakta ve tayyare inşaa - tının artması için fabrikalara ikra - zatta bulunulmaktadır. Harp Halinde | Amerikada Alınacak Mali Tedbirler 2 (A Hazine mülehassısları reisicümhür Roose - vetle bir harp takdirinde almması lâzım gelen mali tedbirler hakkın - İdak! raporlarını vermişlerdir. Bu ra- porlarda iki vaziyet derpiş odilmek- tedir: 1 — Harp birdenbire patlarsa pi- yasanın kendisini toplayabilmesi i - çin borsalar bir müddet için kapatı- İlacaktı 2 resiyle Vaşington A)— — Vaziyet tedricen vahimleşti- Bi takdirde, hükümet asla- hat” tedbirleri alacaktır Üçler mukavelesi, Paris, Londra, ve Vaşington arasında altın nakliy: tı yapıldığ reji n lacaktu eshamı le anlaşarak Nev yorka' nakledecektir. Bu hususta m olunduğuna göre, Fransa ve İngilt matlubatlarını e laştıracaktır. Ameri mahafilde beyan Amerika hazinesi, | e etmelerini koluy- n efkin umümiyesi enstitd. Roosevelt gerer eeie i KISA HABERLER ....si n makamatı, kaçak mühacir- esine mâni olmak için şiddetli ler atmıştır, İ, © Kopenhaz — Anayasanın değiştiril. FELEK | Tarihi Bir Fıkra! Yazan: B. FELEK He tarihi makale, tarihi tef- rika, tarihi piyes yazıyor; ta- rihi filim, tarihi şiir, tarihi bina, ta- rihi resim, tarihi eser, tarihi kıyafet, tarihi musiki, tarihi şu, tarihi bu hat- tâ tarihi salataya kadar yapıyor da ben neden bir tari ya - yım? Diye kendi kendime cesaret verip şunu yazdım: Efendim! Vakit ve zamaniyle ye niçeri tayfasının zorbalık ve kimse - den pervaları olmadığı bir devirde , İramuzan münasebetiyle Yeniçeri A- - İğasına para lâzım olmuş. Hemen sar- raf (Nesim) | çağırtmış, Sarraf sük « lim püklüm ağanın huzuruna çık - miş: — Gel bakalım Nesimaçi! Bize ramazan için biraz para lâzım. Bay- ram günü faiziyle birlikte ödemek üzere bana iki yüz altın ver. Sarraf yerden temenna ile: — Baş üzerine sultanım! Diyerek koynundan iki yüz altın çıkarıp ver- miş. Ağa da kaleme bir senet yaz - İmalarını emretmiş Alıkurna denilen eski çeşit kalın kâğıt üzerine kalm kalem ve koyu mürekkeple “Bazir « gün Nesime maafaiz 220 altunu helâli şevval ile tediye ” edeceğine © dair yanlan senedi Nesime vermiş. Ramazan geçmiş; bayram olmuş. Sarraf Nesimaçi ayıp olur diye birin» ci günü gidip parasını istememiş, İ - kinci günü de ağa ziyaretlere çıkar diye gitmemiş. Üçüncü günl Paşaka- pısına varmış ve Ağanın huzuruna çıkmış, Sarrafı görünce, Yeniçeri A- ğası işi çakmış ve hemen © gözlerini faltaşı gibi açarak, yiiksek sesle: — Ne istiyorsun? Diye bağırmış. Yahudi sarraf korkak bir tavırla — Bayramınız mübarek © olsun sultanım! Demiş Beriki, notayı indirmede: — Anladık! Sonra? Sarraf Neximaçi, ezile büzüle: — Efendim sonra bizim 200 al « tam, — Hangi iki yüz altın? — Şu senetle takdim ettiğim. Di- ye senedi koyun cebinden gi olmuş, Yeniçeri ağası senedi görün- ce hemen belinden yatağanı / çekip kiikremiş: — Yut kerata! — Aman efendim! Midem.z — Yut diyorum, şimdi rim: Yahudi âdeta deve derisi gibi ka» tı ve kalın Alikurna kâğıdını, üze - rindeki mürekkep ve rıhlariyle bir- likte parça parça çiğneyip hin müş- külâtla yulmuş ve çekip gitmiş ama bu yüzden bir ay hasta yatmış. Aradan bir yıl geçmiş. Ağaya ra- mazanda para iktiza etmiş. o Başka kimse bulunmadığından tekrar Ne- maçiye baş vurulmuş. Nesimaçi çar naçar yine huzura çıkmış. Ağa bu sefer daha mülâyim bir lisanla; Vesimaçi bize yine biraz para çen sene bir öfkeli zamanı ma rastladındı da paranı alamamış” tın. Bize 200 altın daha ver de göçen neki ile birlikte dört yüz altınlık ir senet yazsınlar; mühürleyeyim.. (Kaleme doğru bağırarak) o Geeel! Nesimaçiye bir senet yazınız. Nesimaçi bir taraftan 200 altın - lık keseyi Ağanın ö öteki cebinden de bir ki çıkarıp Ağaya sunmuş: — Ağa hazretleri! Müsaade bu « yurursanız senedi hunun üzerine yaz- sınlar, Kulunuzun midem zayıf! Her kâğıdı hazmedemiyorm. Demiş, İşte tarihi fıkra budur. Tarih tekerrürden ibarettir der » ler, Eğer doğru isâ imza alanlar, te - minat alanlar, bunların sırasına gö- tepele - İre yudulabilmesi zarureti hasıl ola- cağını düşünerek midelerini koru - mak için kâğıt helvası üzerlerine yazdırırlarsa Nesimaçinin ilk düştü. ğü vartaya düşmezler İ mesi hakkında yapılacak plet bârtisi, bu işin münhasıran Danlı neyan ederek Kerilerimizden Mühendis Bay M. Nasi ubunuzu aldım. Mevruubahs eiti- der (Tan) da intişmr etmediği h kendimizi cevaplarınızın muhatabı