7 Nisan 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2
PPENCEREMDEN Hikâyelerinden: : Yazan: M. Turhan TAN K elile ve Dümne, malüm ol- duğu üzere eski Hint dilile yazılmış ahlâki bir eserdir. Hüseyin Vâız adlı bir zat onu Envarı Süheyli adıyle Fars diline nakletti, oradan Arapçaya çevrildi, Kanuni Sultan Süleyman devrinde de Filibeli Ali- ettin Ali Çelebi kalemiyle ve Hüma- yunname İsmiyle Türkçeye tereii- me olundu. Ali Çelebi, pek ağdalı bir üslüp ile eseri dilimize geçirmiş olduğundan o Hümayunnameyi oku- yanlar ve hele anlıyanlar pek azdı. İstanbullu şair (Hilâli) nin manzum, Vidin Valisi Hafız Ali Paşanın Di- van Efendisi, Şerif İbrahim Mahir Efendinin mensur olarak yaptıkla- ri tercümeler basılmadığı, Aydın Beylerinden Umur Bey namma —Aliettin Ali Çelebiden çok ev- vel— Kul Mesudun yaptığı terci meden ise kimselerin haberi olma- dığı cihetle Kelile — Dümne bizde meçhul sayılan eserler arasına ka- rişmiştir. Halbuki bu eserde pek mânalı hi- kâyeler, gerçekten felsefi fikirler ve ahlâki hikâyeler mevcut olup şu kissa da onlardandır; Aslanın biri yalnız gezmekten (sıkıldığı için bir kurtla bir tilkiyi hizmetine alır, on- larla birlikte ormanları gezmiye koyulur, Bu gezinti sirasında gün önlerine bir yaban eşeği çıkar ve aslan —kükreye kükreye atılıp— zavallı hayvanı yakalar, canını al- dıktan sonra “Taksim olunmak tav- siyesiyle,, kurda teslim eder. Kurt, üç yoldaşın kuvvet derecesini mik- yas tutarak avı üç muhtelif parçaya| ayırır, en büyüğünü aslana uzata rak: “Efendimizin hissesi der, orta çaptakini kendi önüne çeker, “benim hissem,, demek İster ve geri kalanı da ülkinin önüne sürer, Fakat aslan, bu taksimi beğen- mez, kurdun başmı bir pençe sayu- rarak koparır, korkudan iliği kura- yan tilkiye emreder: — Al şu parçaları birleştir, yeni baştan bölüştür! Tilki, kurdun ayırdığı üç parçadan &n küçüğünü aslana sunar: — Efendimizin, der, sabah kah- valtısı! Orta çaptaki parçayı da yine as- lana takdim eder; — Bu da, der, efendimizin öğle yemeği! Ve üçüncü parçayı da yine onun önüne sürüp anlatır: — Efendimizin akşam yemeği! Aslan, memnun ve mahzuz, İlk parçayı yemeğe girişir ve karşısm- da el pençe divan duran tilkiye —avurtlarmı şiyre şişire— sorar: — Av bölüm işini çok iyi biliyor. sün. Bu bilgiyi nerede ve me suret- le öğrendin? Tilki, hürmetle biraz ötede upu: kurdun cesedini verir, avı boyun kırar ve yatmakta olan göslererek cevap — Şu ölüden efendim, şu ölüden! | Avrupa haritası üzerinde mahzun mahzun yatan siyasi bir ceset, Çe- koslovakya adir ölü de bir takım hü- kümetlerin gözlerini açmış, idrakle- rini kuvvetlendirmiş olacak ki aslan pençesi rolü oynıyan devletlerin di- eklerine hemen boyun eğiyorlar. Arnavutluğun İtalya turafından ta- savvur olunan İlhak keyfiyetini komşularının “muvafık, görmesi de İşte bu cümledendir. Hey koca kuvvet, (Hak) denilen şeyi maskara etinekte ne acip hü- nerler gösterirsin. Ve sen ey hak, & yaklar alimda çiğnenmekten a geri kalmadğun halde kuvvetten üstün görünmek ( garabetini brrak- mamakta ne kadar ısrar edersin?.. Hanginize gülelim, hanginize ağlı- yalım, bilmem ki, Florya Ağaçlandırılıyor Floryanın ağaçlandırılması için hazırlanmış olan dört senelik plânın birinci kısmı tamamile tatbik edil. miştir. Plânın bu kısmile yetmiş bin ağaç fidanı dikilmiştir. Bu ağaçlar- la Florya sahasının şimal kısmını şi- mal rüzgârlarına kapamak gayesi ta- kip edildiği için çam, servi ve sedir ağaçları dikilmiştir. bir) DAH Belgraddaki Afyon Heyeti Dün Geldi İmzalanan Anlaşma Meriyete Konuldu Afyon müzakereleri için Yugoslav. yaya giden heyetimiz dün sabah şeh- | rimize dönmüştür. Heyet azasından ve eski Toprak mahsulleri ofisi u- mum müdürü Hamza Osman Erkan, dün kendisile görüşen bir muharriri- mize şunları söylemiştir: “— Yugoslavlarla aramızda yirmi günden fazla devam eden müzakere- ler iyi bir hava içinde her iki mem- leket menfaatine uygun bir şekilde neticelenerek İmza edilmiştir. He- ize gösterilen misafirperverlik snü kabulden çok memnun kal- dık. Evvelce 1934 mukavelesini temdit edildiğine dair ga: kan haberler doğru deği ğrmiz tamamen yeni bir anlaşmadır. Bu anlaşmada 934 senesindenberi han piyasalarında husule gelen b tün tebeddüller gözününe almarak tetkik edilmiş ve memleketimizi a- lâkadar eden esaslar üzerinde ehem- miyetle durularak köylümüzün yü- zünü güldürecek esaslar dahilinde bu yeni anlaşma imza edilmiştir. Anlaş- ma visanın birinden itibaren meriyet| mevkline girmiş bulunuyor ve 939 senesi nihayetine kadar devam ede- cektir. Bundan sonra hazirlanscak| yine ye! saslar dahilinde tekrsr İde tasnif ve eserlerin pek güzel bir bir an apmak İizere Yugoslav- lrla müzakerelere başlanılacaktır. Haber aldığımıza göre, anlaşmanın metni, Tktısat Vekâleti tarafından tebliğ olunacektı Vekâlet, ihracat: teşkilitlandırma müdürü Servet Bergin bu akşam ve Hamza Osman Erkan pazar günü Ar- karaya gideceklerdir. Dünkü ziyafet Şehrimize dönmüş bulunan Toprak mahsulleri ofisi müdürü Hamza Os- man, dün akşam Milletler cemiyeti afyon şubesi müdürü Ekstrand ve! muavini şerefine Parkotelde bir zi- yafet vermiştir. Ziyalette Yugoslav. yadan dönmüş heyel azaları Toprak ofisi müdürleri bulunmuştur. Eks- trand, ticareti mevzuu etrafında görüşmeler yapıl- mıştır. Ekstrand ve muavini yarın Yunanistana gideceklerdir. LR İki Bulgar Arkeoloğu Geldi Sofya müzeleri müdürü Velkof ile refikası ve Bulgar arkeologlarından Yerasimof, dün şehrimize gelmişler dir. Her iki zat İstanbul müzelerinde tetkikat yapacaklardır. Solya müze si ıslah ve yeniden tensik edilecek İtehbül müzesinin çok işi bir gekll sma ile afyon ziraat ve tarzda teşhir edilmiş olması dolayı- sile Sofya müzesinde de ayni usul tatbik edilecektir. Veykof bilhassa bu bakımdan tetkikat yapacaktır. Yerasimof, Türkiyedeki eski para. lar koleksiyonunun çokzengin ve he- men hemen bütün dünya koleksiyon- | larından kıymetli olduğunu söyle-| mektedir. O da bu bakımdan tefki- kat yapacak ve ayrıca Türk arkeolog- | larından Arif Müfitle son hafriyatı MIŞ Deniz bankla belediye arasında yapi lan temaslar neticelenmiştir. De- nizbank şimdilik Adalara su nak- li için günde beheri üç yüz ton su taşıyacak iki su tankı dahsiş beher ton için yirmi kuruş ala - caktır. Bir tank depolardan üç santte su almakta ve Adalara gi- dip gelmesi 10 saat sürmektedir. Su verme kabiliyeti artırılırsa dolma müddeti azalacağı gibi A- dalara nakledilecek su borularla | Kalamış ve daha ilerideki mev - kilere götürüldüğü takdirde me- BELEDİYEDE 3 İki Memura İşten E! Çektirildi Bökirköy belediye tahsil ve ts kuk şubesinde, belediye murakıpları tarafından yapılmakta olan tahki kısmen ikmal edilmiştir. Şimdiye ka- dar yapılan tahkikat neticesinde ta- hakkuk başmemuru Salih ile tahak- kuk memuru Osmenin suçları tesbit edilmiş, her ikisinin de dün vi lerine nihayet verilerek tahkikat ov rilmişlerdir. Tahiciket evrakına naza- ran Salih ile Osman ferağ muamele- lerinde hilâfı hakikat beyanname tenzim ve imza etmişler, bu bayan- namelerle, ferağ muamelelerinde be- lediyeye borçlanan şahısları, borçla- rını ödemiş gibi göstermişlerdir. Bu iki şubede daha bazı yolsuzluk- lar olduğu ihbar edildiği için tahki- kata, bir müddet daha devam edecek- lerdir. < emma amaaan pap Yeşil Saha Meselesi Yeni şehir plânında evvelâ yeşillik saha olarak ayrılan ve sonradan ü- zerinde bina yapılmasına karar veri- len saha yüzünden belediyeye şikâ- yetler gelmiştir. Ayrıca Nafla vekâ- leti de, belediyeye bu hususta bir çok sualleri ihtiva eden bir liste gön- dermiştir. Belediye şimdilik gerek bu sikâyet- ler, gerekse Nafıanın sorduğu sual- ler hakkında tetkiklerde bulunmak- tadır. Yakında şehrimize gelecek o- lan imar mütehassısı Prostan fileri alınmadan bu hüsusta ne karar nede sorular, suallere cevap verilecektir. # Harbiyedeki helânın yıktırılma- sma dünden itibaren başlanmıştır. Bu civarın helâ ihtiyacını karşılamak ü- zere eski helânım karşısındaki sokak içinde yeni bir helânın yapılmasına karar verilmiş ve dün müteahhide İ- hale edilmiştir. * Belediye, Taksim bahçesinden sonra, belediyeye ait diğer bah. de esaslı şekilde tanzim etmiye ka- rar vermiştir. Bu maksatla şimdilik / Taksim bahçesinde çalışılmaktadır. Bundan sonra da Tepebaşı Saray» burnu ve Bebek bahçeleri tanzim €- hakkında konuşacaktır. GÜNÜN RESİMLERİ : dilecektir. edecek ve nakliye masrafı olarak | rakile birlikte müddelürhüriiyemes| kültesi, Mimsr'ar TAN HABERLER Bu İş İçin Denizbank İle Belediye Arasındaki Temaslar Neticelendi safe azalacak ve hergün iki tank- In Adalara 1200 ton su gö mek kabil olacaktı Denizbank servise başlamak için belediyenin Adada yapacağı tesisatın bitmesini beklemekte - dir. Belediye Adada büyük bir de po ve su tanklarının yanaşabil - mesi için de bir iskele yaptır - maktadır. | Ada halkına suyun kaç kuruş. tan verileceği henüz tesbit edi memiştir. Belediye beher ton i- çin 35 kuruş alınmasını, Sular İdaresi ise tesisat masrafının faz lalığını ileri sürerek kirk kuruş alınmasını istemektedir. MÜTEFERRİK : Pazar Günü Sinan İhtifali Yapılacak Büyük Türk mimarı Sinanın ölü- nün 351inci yıldönümü. münase- betile önümüzdeki pazar günü saat 14.30 da Sinanın Süleymaniyedeki türbesinde bir ihtifal yapılacaktır. Ihtifale, İstiklâl marşile başlana- cak, bunu müteakıp Yüksek Mühen- dis mektebi, Universite Edebiyat fa- ve Mühendisler Teknik mektebi MEZUAİaEI mümine hitabeler söylenecek ve türbeye çe- lenkler konacaktır. Ihtifğldefievvst saat 13.30'da Sü- leymaniye camiinde büyük mimarın bayat ve eserleri hakkında, gece sa-İ at 20.30 da da Eminönü halkevinde! mimar Kemal Altan tarafindan bir; konferans verilecektir. Yıldönümü pazara rastladığı için yarın İlk mekteplerde taisbeye Mi-| mar Sinan ve eserleri hakkında ma-| lümat verilecektir. Beykozluların Şikâyeti Milli Şef İsmet İnönü, Istanbulu şereflendirdikleri sırada Beykozlu. | lardan biri Beykoz halkı namma Rei- sicümhurumuzla konuşurken 21 köyü ihtiva eden Beykozlulara çember çu- buğu, kömür ve çalı verilmediğindeğ şikâyet etmişti. Bu şikâyet üzerine vilâyet orman müdürlüğü icep eden tetkikatı yaparak hazırladığı raporu ait olduğu vekâlete göndermiştir. Or- man müdürlüğü bu tetkikat netice- sinde, köylünün kendilerine verilme- ini istediği çember çubuklarının an- cak her sene eylülden, yani ağacın büyüme devresinin bitmesinden son- ra kesilmesi lizım iken köylünün çu- bukları mayısta kesmek istemesin- den dolayı menedildiği ve bu mem- ; İnuiyet te kanun Iktızası bulunduğu- nu, çalı ve kömür hakkındaki şikâ- yete gelince her sene bu 2i köye ka- nunun müsaade ettiği nısbefto çalı tedarik' edilmesine ve kömür yapıl masına müsaade edildiği anlaşılmış- tır. II Bankın vaziyeti İveti üzerine dün akşamki! trenle An- | | şubelerin doğrudan doğruya İ bağlanacağı vekületlerin teşkilât ka- Yeni Teşkilâta Göre Deniz Umum Müdür Dün Ankaraya Gitti Denizbank umum müdürü Yusuf Ziya, Erzin, yeni ihdas edilen Müna- kâle ve Muhaberat, Vekâletinin da- karaya gitmiştir. Umum müdür, Vekâlete bankanın umumi vaziyeti etrafında izahat ve- recektir. Denizbankın birer şabesi| halinde bulunan servislerin idare şekli, devlet sermayesile kurulan mü- ess»gelerin idare ve murakabesi ka- nununa göre tayin edilecektir. Bu Müna- kale Vekâletine mi, yoksa umum mü- dürlük ipka edilerek, Denizbanka mı nunile tesbit edilecektir. POLİSTE: , Bir Kumaş Hırsızı Yakalandı 7.4 TİP No Velakerne Zindanları Nerededir? $—: 1 — Bizansın meşhur Vela - kerne sarayı ve zindanları neredeydi ve bugün bunlar - dan bir eser kalmış mıdır? 2 — Edirnekapıdaki Kariye camii kimler tarafından ve hangi tarihte yapılmıştır? C€ — Bizansın meşhur Velskerne sarayının enkazı ve zindan hâlâ ye- rinde durmaktadır. Bilhassa zindan eski halini muhafaza etmeketdir. Semti Balatın üstündedir. Zinda- nın methall bugün bir çöplük halin- dedir. Müzeler idaresi burasını az bir masrafla bir Bizans müzesi hall. ne koyabilir. Maalesef şimdi bakım- sız bir haldedir. İstanbula gelen her seyyah burasını komşulardan fener ve gazli paçavra alarak dolaşır. İhtifalci Ziya Bey merhumun İs- tanbul ve Boğaziçi adlı eserinde ma- İümat bulabilirsiniz. 2 — Kariye camii Mitohit ismin- de bir Bizans rahibi ve veziri tara - fıridan köy kilisesi ölarak yapılmış- tır. Rumca Kora köy manasınadır. Biz bunu biraz tahrif ile Kariye yap- mışız. Bu kilise muhtelif zamanlar da tamir ve tecdit edilmiştir. Osman- lılar devrinde camiye tahvil edil - miştir. Bu cami hakkında aradığınız tafsilâtı Kariye camii adlı eserde bu- labilirsiniz. . Suçlu Yorgi Kazlıçeşme Mensucat Santral Li- mited Şirketinin fabrikasından yirmi gündenberi her gün birer top ipekli ve yünlü kumaş aşırılıyormuş. Fab- rika müdürü, esrarengiz bulduğu bu harsızlığın failini bir türlü tahmin e demediği için polise haber vermiştir. Polis dün Yorgi isminde bir işçinin elinde bir top kumaş görmüş ve şüp- he üzerine ken: i çevirmiştir. Tah kikat derinleştirilince Yorginin bu şirketin elektrikçisi olduğu anlaşıl- miştir. Yorgi, geceleri kimse görmeden me zarlığa bir top kumaş atar ve oradan götürerek satarmış. Polis çaldığı ku- aşların mühim bir kısmını da mey- dana çıkarmıştır. Suçlu müddeiu- mumiliğe verilecektir. — , si Bütçe Tetkikleri Belediye dalmi encümeni dün de toplanarak mülhak müessesata ait bütçeleri tetkike devam etmiştir. Dünkü toplantıda konservatuvar İle Düşkünlerevi ve mezbahaya alt büt- çeler üzerinde konuşulmuştur. Ev. velki gün tetkik edilen Şehir tiyat- rTosu bütçesine de, geçen sene betona tahvil edilen sahne kısmının etrafın- daki ahşap binaların kaldırılması ve yerine beton daireler yapılması için icap eden tahsisat konulmuştur, Ankarada Dahiliye Vekilinin gazeteciler şerefine verdiği ziyafetten bir görünüş Dün Yugoslavyadan dönen afyon heyeti, Sirkecide karşılıyanlar arasında S — Lisan öğretmenliği imti- hanlarına girebilmek için ne vakit, ne şekilde ve nereye müracuaat etmeliyim? C — Lisan muallimliği için, biri haziranda, biri eylülde olmak üzere iki defa imtihan yapılır. Haziran im- tihanları için nisanda, eylâl imti - hanları için temmuzda, bulunduğu - nuz-vilâyetin maarif müdürlüğüne müracast-ediniz; “İstidanıza dört fo- tonraf, tahsi) vesikanızı. oturdüğu - Düz senn belediyeaindenmlrcağı miz hüsnühal kâğıdını, aşı vesikasını. ve nüfus kâğıdınızın musaddak su retini raptediniz. Sıhhat muayene niz maarif müdürlüğünde yapılır. . S$ — Noktalama (kaideleri hakkında iyi bir kitap yazıl - mış mıdır? C — Noktalama kaideleri hak - kında evvelâ Cevdet paşa, daba son- ra Muallim Naci tarafından yazıl - mış başlı başına iki küçük kitap vardı. Fakat daha sonraları yazıl - mış gramer kitaplarında bu kalde- ler daha güzel izah il $ — Üç A belediye- de üneretle daktiloyum. As » kerlik için bedel verdim. Be- dellilerin yapmağa meubur oldukları altı ay hizmetler sonra tekrar dönersem beni eski vazifeme alacuaklar mı- dır? C — Askerlik hizmeti herkes i - çin mecburi bir vazifedir. Dönüşte ayni vazifeye alınmanız İcabeder, Ayni yazife olmasa bile başka bir kolaylık gösterirler. TAKVİM ve HAVA 7 Nisan 1939 CUMA 4 ünclay OGÖSİ0 Kasım: 151 Arabi; 1888 Rumf 1395 Seter; 1? Mart: 25 Güneş: 534 — Öğle: 1216 İkindi: 1554 — Akşam; 18.30 Yatar: 20,18 — İrsik; 331 m Yurtta Hava Vaziyeti Yeşiıköy Meteoroloji #taxyonundan alı- nin mallmsta Göre, yurtta hava Trakya ve Ege bölgelerinde bulutlu, diğer hölges lerde çok bulutlu ve yer yer yağışlı geç- miş, rüzsürler Doğu, Cerup Doğusu böl“ gelerinde Şarki istikametten orta kuvvete te, diğer bölmelere umumiyetle Şimali istikametten, Ese bölgesinde Kuvvetiice, Eze denizinde kuvvetli, diğer yerlerde or. ta kuvvette esmiştir. Din İstanbulda haya bulutlu geçmiş, rüzgür Simalden $ — 5 metre hızla ee- miştir. Saat 14 te hava tzzyikl TAT pal. metre İdi. Sühünet en yüksek 138 ve en iğ A santigrat olarak kaydedil. misil.
