7 Nisan 1939 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

(UMA d NİSAN TELEFON 1939 İmtiyaz sahibi 14 A YasrMadürlüğü — 10621063 ğ ize Müdürlüğ 5 KURUŞ | Matban Müdürlüğü — 1081 ADIMIZ K İdare 1064 Ulus Basımevi Çankırı Caddesi, Ankara Telgraf: Ulus . Ankara Milli Şef'imizin portreleri Büyük Millet Meclisi rejimi Yazan: Hasan Cemil Çambel Yüce kürsüsünün üstüne “Hâkimi- yet milletindir”, yahut - sonraları, gene aynı mânada “Egemenlik u- lusundur” düsturunu koyan Türki - ye Büyük Millet Meclisi altıncı dev- re toplantısmı yaâpliı, ve ilk iş ola- rak, yeni Cümhurreisini - ittifakla seçti. Bu seçilen, şahıs değil, şahısta görülen istihkaktır. İsmet İnönü tarihi bir kıymet alan bu istihkakı milli ölüm ve hayat günlerinin çe- tin imtihanlarında ispat etti. Ve o- nun ne olduğunu bu tarihi tecrübe- lerden anlıyan — türk milleti, şimdi onu, hiç tereddüt etmeden, Ata- türk'ün boş bıraktığı yeri işgale ça- Zırdı. Türk wcati,dün, bütün sulh ve harp sanatlarımın eştrz uceadı Atatürk'ü Cümharreisi olarak başma mişti. Bugün, geçir. gene bütüm. sulh ve un güzide Üsttadı defa tekrar aynı elhette - ma devirlerinde gelen — sultanlar devletin başına geçmek, ve milleti temsil etmek istihkakında olmadık- ları halde, sırf tarihi tesadüfle başa geçmişler, ve onların bu kifayetsiz- likleri imparatorluğun — inkırazını hazırlamıştı. Bugün hüriyet vı tiklâlinin şuurunu tekrar yeniden | ancak, Atatürk | bulan türk milleti, t ve İnönü gibi, damarlarındaki kan- da milli deha ve iradenin cevherini hülâsa eden şahsiyetleri başına ge- ve böylece Türkiye Cüm- hurreisliğinin istihkak — ananesini dövüyor. Bu ancak, saltanat şeklinin pas- sif tebaalık derekesine indirdiği türk mil endi mukadderatma t sisteminin ini hâkim kılan cümhuri: i ndığı Büyük Millet in bir feyzidir. —— 1 harbinden zorlu bir fatih re elarak dönen, fakat buna rağmen biç bir şahsi düşünceye meclüp ol- Miyan Atatürk, saltanat ve hilâfet &ibi münferit hâkimiyet - şekillerini istihkar ederek, müstakil halk Fesine dayanan cümhuriyeti tesis etmiş, teşrii ve icrai bütün devlet kuvetlerini milli hâkimiyetin ti Ve nüfuzunu yükseltmiş, hiç eğilmi- yen başı, Meclisi daii hürmetle #elâmlamış, ve böylece türk devle- tinin bekasına en sağlam temelleri Btmıştı. Atatürk, cümhuriyetin, ve bu- nunla bir olan Büyük Millet Mecli- *i rejiminin yapısını kurarken, te- melinden çatısına kadar her taşi onunla birlikte yerine yerleştiren ve bu büyük esere bütün ruhunu koyan İsmet İtönü de, dün Başvekil (Sonu 7 inci sayfada) Milli Şef İnönü sanatkâr Çallı'nın vücuda getirdiği eseri tetkik ediyorlar Cümhurreisimiz İsmet — İnönü'nün yüksek müsaade - leriyle Cümhuri - yet Halk Partisi nn dâvet - etti - ği ressamlarımız Milli — Şefimizin portreleri üzerin - de — çalışmalarını bitirmişler ve iki güzel eser vücuda getirmişlerdir. Çallı İbrahim ve — Feyhaman'ın vücuda - getirdiği bu — sanaltkârane tablolar, dün tet - kik olunmuş ve iç- lerinden Çallı'nın tablosu birincili « #i, Feyhaman'ın - ki ikinciliği ka - | zanmıştır. Sanatkârın vü- | cuda getirdiği bu eser yakında Al- manya'ya gönde - rilecek ve orada renkli olarak tek: sir ettirilecektir. Çallı'nın birinciliği kazanan eseri Maarif Vekilimiz Hasan - Âli Yücel Çallı'nın eserini tetkik ediyor € Diğet resimlerimiz ? iaci sayfamızdadır ) Devlet Banka ve müesseseleri baremi Proje bu devrede kanunlaşacaktır Yeni projenin havi olduğu esaslar ANDIMIZDIRM Ü (bir nevi mukabele teşkil etmekte ve İtalyan harp gemileri Draç limanında Avam Kamarasında İngiliz Başvekili Arnavutluk işine dair izahat verdi İngiltere'nin Arnavutlukta Çemberleyn diyor ki : doğrudan dağruya hiç bir menfaati yoktur Dodi & üni . BU Cidbarlera, Balran batalarcam Tahertil di ve Bari ve Drac'a nakli ve Arnavutluk ile İtalya arasında cereyan ötmekte olduğu söylenilen müzakereler hakkında B. Henderson tarafından sorulan bir suale cevaben şöyle demiştir: ( Sonu 3 üncü sayfada ) Fransız - İngiliz askeri işbirliğine karşı İtalya - Almanya GSenel Kurmay Başkanları arasında Askeri görüşmeler Berlin, 6 a.a. — Alman mahfilleri, halihazırda general Keitel ile İtalyan generali Pariani arasında yapılmakta olan görüşmeler hakkında bir mütalea serdetmemektedirler. Siyasi mahfiller, bu görüşmelerin ingiliz - fransız askeri görüşmelerine Roma - Berlin mihverinin tesanüdü- nü isbat eylemekte olduğunu beyan etmektedirler. Müşterek bir. kumandanlık teşkil edilecek Roma, 6 a.â. — İtalyan mahfilleri, general Keitel ile general Pariani'nin balihazırda İnsbrük'te askeri esasa müstenid italyan - alman — işbirliğini takviye etmek ve harp halinde mütte- hit alman - italyan kuyetlerinin müş- terek bir askeri kumandanlığını tesis Köylü için ilâvemiz Mesleğimiz ve ihtiyaçları F.R. ATAY. Geçen gün mebus veya mebus olmıyan birçok gazeteciler, hü- kümet erkânı ile temas etmek ü- zere Parti binasında toplandılar. |Bir iki saat kadar dinlediler, sor- |dular. Konuşma tam bir samimi- yet havası içinde geçti; ayrıldık. Yolda birkaç arkadaş hasbihal ;c_iiyurduk: içimizden biri dedi, i: — Türk gazetesinin devrimiz- de olduğu kadar hür olduğunu hatırlar mısınız? var; türk gazetecili de bu kadar itibarlı olmamıştır. Benim, ve belki de birçokları- mızın içinden, o sırada bir başka mülâhaza geçti: — O halde gazetecilik mesuli- yetinin de en ağır olduğu devir- deyiz. Bu ağır mesuliyetin icaplarını nasıl karşılıyacağız? Her meslek kendi hususi noksanlarını bilir. ürkiye'mizde henüz hiç bir mü- essese tam kemâlini bulmuş de- ğildir ki türk gazetesini mükem- mel ve kusursuz farzedelim! Kadrolarımızda çalışan n arkadaşlara sadece bu mesuliyet hissini telkin etmek ve onları vazifelerinin ehemiyetine inan- dırmak kâfi değildir. Kadroları- mızı kalite ve yüksek murakabe bakımından ıslâh etmek zarure- ti var. Türk gazetesinin maaş ve ücret baremi o kadar aşağı ve meslekte emniyet ve istikrar o kadar söze bağlıdır ki pek az iyakatler gazeteciliğe — rağbet rmektedirler. — İptidadan immünün asla müsait olmadığı, pek masraflı bir reka- bet çığırı açtığımız için, kazan- cımızın en büyük kısmını kâğı- |da, klişeye, makine ve saireye ve- eylemek meselelerini — müzakere et - mekte olduklarını beyan etmektedir - Per. Aynı mahfiller, iki general arasın - daki görüşmelerin Almanya ve İtal | ya'nın çenber içine alınmasını istih - daf eden ingiliz - fransız askeri gö - (Sonu 3 üncü sayfada) General Pariani İngiliz - Leh görüşmeleri bitti İki taraflı ve tedafüt bir. anlaşma imzalandı Londra, 6 a.a. — Royter'in diplomatik muhabirinin Londra'da- ki Polonya mahfillerinden öğrendiğine göre, İngiltere - Polonya ittifakı daha şimdiden bir emrivakidir. İki memleket arasındaki siyasi ve diplomatik işbirliği, geniş hatları ile tesbit olunmuş ve Polonya yahudileri meselesi üzerinde de bir prensip anlaşması vukua gelmiştir. Bir garanti mukabili “Taymis” gazetesinin verdiği tafsi - | lâta göre, yalnız, Polonya hükümeti İAlmınyi ile ve Sovyetler Birliği ile olan münasebetlerini normal ve dosta- | me bir vaziyette idame — niyetindedir. | B. Bek, Polonya hükümetinin Sovyet- ler Birliği ile daha sıkı bir — anlaşma akdine meyilli olmadığını — bildirmiş Romanya İngiltere'ye riyoruz.Vaktiyle “Tanin” gazete- sinde muharrirliğe başladığımız (vakit, bizler bile ilk yazılarımız liçin bir altın alırdık. 25 senelik hikâye! Halit Ziya ve Cenap Şe- habettin gibi birinci sınıf muhar- rirler yazı başına 2 altın alırlar- dı. Bugünkü — muharrirlerimiz i- çin hayat pahalılığı da ilâve edil. mek şartı ile, bu paraların karşı- lığı hayalden ibarettir. Meşruti- yet gazeteleri hacim ve resim ba- kımından masrafsızdı. Milli sü- rüm imkânlarına daha uygundu. Şimdiki gazetelerimizin sahip- leri aynı zamanda yazı ve fikir adamlarımızdır. Arkadaşlarımız, yazı ve fikir kıymetlerini ön çok takdir edenlerin müesseselerinde çalışıyorlar. Yazı fiyatları 1,50 liradan, pek müstesnalar bir ta- rafa bırakılırsa, 5 liraya ve 10 Hiraya kadar, tefrikalar 1 liradan başlıyarak gene aynı âzami had- de kadar varabiliyor. Eski zama- na göre bunlar 10 kuruş nihayet 50 kuruş gibi, hattâ hakiki değe- re göre, 5 kuruş ve 25 kuruş gibi pek ehemiyetsiz kıymetler ifade etmektedirler. Aylıklar da böyledir. Gazete- sinden aldığı para ile yaşamak, kadronun pek mahdut vazifeleri- ne münhasırdır. Kendilerinden Haber aldığımıza göre, hükümet, mahsus bir kanunla devletten bir hak temin eden veya sermayesinin yarısından fazlası devlete ait olan banka veya müesseseler memurlarının maaş ve ücretleri ve hizmete gi- riş ve terfi usulleri hakkındaki kantın lâyihasını, üzerinde bazı değişik - ler yaparak yeni meclise ınıkedı:cck_m_ Yeni projeye göre bu mücasesele-|dir. Bu miktarlar daima 4 ile zarbedi- 'nemurları için 13 derec tayin e-İlerek elde edilecek rakam ödenecek rin c dilmiştir. Birinci derecenin asli ay-| tir. lığı 1S0; on üçüncü derecenin 20 lira-i (Sonu 7 inci sayfada) Karadeniz'de bir ve buna sebep olarak da Polonya'nın sütunlarca tercemeler aldığımız Almanya'da hasmane hissiyata mey ir iki lisan bilir muharrirlere dan vermeyi ve bundan başka bir an - verilen miktarları hatırlamaktan üs mü verecek ? | Londra, 6 aa. — Bükreşten a- hlnan haberlere göre, Romanya, İngiltere tarafından rumen mülki tamamiyeti bahsinde verilecek bir garanti ve yardım vaadi mukabi - Tinde, İngiltere'ye Karadeniz'de bir deniz üssü vermiye hazırdır. laşmazlık ihtimali takdirinde memle - kette kızıl yıldızlı askerler — görmeyi arzu etmediğini ileri sürmüştür. Londra'da Polonya hariciye nazırı B. Bek ile İngiltere hükümeti arasın. da yapılmakta olan müzakerelerin ne- sıkılmaktayım. Bu hal, bir defa, havadis ve yazı murakabesinin, hâkim bir elden sabaha kadar devam etme- si ne kadar zaruri olduğunu gös- ticesi, metni Polonya ile İngiltere a - terir. Fakat mesleğimize refah rasında iki taraflı ve devamlı münase- | verecek iki mühim tedbir daha betler tesiz edecek olan bir anlaşma, | var: biri, ya sayfa sayısını azalt- (Sonu 7 inci sayfada) (Sonu 7 inci sayfada)