26 Ocak 1939 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

ge la DAH lEt Meselesinde İl Toptancıların . | | | Sobotajı | Ziraat kurun ——— e — — vam e TE Ne Rücu, Ne İrtica Sadece Vüzuh Ve İstıfa Yazan: M. Turhan TAN | ilimizdeki rilmesin; un et piyasasını! tmak için aldığı| ermayesi az veya hiç olmıyan bazı kasapların zirnat kurumu ham satış yapmalarına ni olmak için esnaf arasında pro- a yapılmakta olduğu haber tır. Toptancılar tarafından bu ım esnafın ziraat kurun - kararsızlığın gide-| ilk Falih | Rufkı oldu, yazr ile uğraşanların yüz- de doksan dokuz buçuğu da ona w Yup ayni dileği açığa vurdu. Meğer geride kalan yüzde yarım içinde böy-| le bir dileği geriliğe doğru dönüş ©- larak telâkki edenler; hattâ bu te menniyi bir irtica varmış, Bunu da yine Falih Rıfkı “İrtica değil, istikrar diyoruz, baş- bklı nefis bir yazısından öğrendik, hayretler içinde kaldık. Nasıl şaşmı- yalım ve şaşırmıyalım ki dil işi, ni- hayet bir ilim işidir. İlmin birine vasfı da aydin olmak ve muhiti ay- dınlatmaktır. Halbul iça zulmet-| ten kuvvet alir ve mağlüp ettiği ira- &eleri gindüzden uzaklaştırıp yece- lerin derinliğinde süründürür. O halde vaziyet şudur: Dilimizdeki ka- tarsızlıktan kurtulmak istiyenleri irtica ile itham yeltenenler bu kelimelerin vi bilmiyenler, de görmiy istiyen iz ler üzerine hamlesi sayanlar çalışmamaları da tav dir. Hattâ bu esnafin kuru çalışmalarına mâni olmak için & ht könidilerine kerdi açacak vaadetmişlerdir. Diğer te in para ile alış veriş y kurumdan uzaklaştır h alınacak ha | vanların sakafım yüzde elli noksan a vereceklerin!, fakat kuruma lari takdirde kendilerine kiç bir yardımda bulunulmıyacağını' da işlerdir. — Meri olarak”) gine gvre, iye İ toptancı tarafından sermayesiz kasap dilimizdeki ansrsiyi! Jarı elden kaçırtmumak için kendile- edir. Bu gibilere her-| rine Küçükçekmecede kesilen hay - şeyden eşvel zihin açıklığı temenni | yanlardan parçalar getirtilip dağıtd- €tmek gerektir! mıştır. Bu etlerin pirzola kısımları çılara ve lokantalara, kol, kürek but gibi parçaları da kasaplara veril miştir rücu veya etmiye münası- Fakat şu rücu ve irtica klişeleri, dil meselesinde muhtaç olduğumuz vüzuh ve ıstıfa bakımından, dikkati mi de uyandırmadı değil. Çünkü bu Sy yene iki kelimeyi hile dilimizden atmak | “ KEALAR i diş sapları kondi emri ve teşkilâtı altına almasın ediyorlar, Bu suret- le bu gibi kasaplara temin edilecek nfaat mukabilinde perakende t. piyasasını © mış olara | Belediye izahat istedi | rile yakından alâkadar olan » sermayesiz ka - zada ve bir hamlede başarıla- | tavsi, çin wi di- rs cak bir işe benzemiyor yeceksiniz?.. zim: Rücu da. irtica da Arapça Rec aslından almarak dilimize sokulmuş- tur. Yine bu nsıldan ricat var ki as kerlikte kuvvetli bir yer işgal edi-| yordu. akat ayni asıldan alınmış olan irca kelimesinin cerrahlık, kimya ve! riyariye ıstılahlarmdan biri olmak haysiyetiyle Türkçede tuttuğu yer —hâlâ— pek önemlidir. Meselâ kim- yada Safi bir madem” istihsal etmek maksadiyle madeni humuzlardan ok» sijeni tecrit etmiye irca denildiği gir Ki bir kemmiyeti —tâbi bulunduğu diğer bir veya bir kaç miktara. mu- hassas kıymetlere göre— diğer bir Temi ete tahvil eylemek te İren kelimesiyle ifade olunur. Sonra sık sik kullandığımız müra- köktendir. Merei' ve edebi lisana nütuz| kasapların yine son günlerde devlet ziraat kurumu İşletenelerine karsı al dıkları vaziyetten dolayı, dün beledi yeye davet edilerek şehrin et ihtiya» | <ı hakkında kendilerinden ıyahat is-| tenilrmiştir. DENİZ VE LİMANDA : © Karadenizde Yine Fırtına Başlıyor vaziyetine nazaran bugün| İ - ve Marmarada fırtına! Hekim-| : Ni | olması muhtemeldir. Keyfiyet deniz yı racia ve teşrihteki | gingret müdürlüğünden Vimanlara ve e bu bi resmi, Hava etmiş kelimeler de öyledir likteki hum ki mahküm arasinda kanlı bir boğuş- ban çivisi denilen ve şişe benziyen & tutmak kolaylaş.| bir a Devlet ziraat işletmeleri müdürü i- | kalkan H. le Kasaplar şirketi reisi Ahmet Kara, | layı 15 sene, Onnük te hırsızlık mad desinden yedi ay hapse mahküm bu lunmaktadırlar. Vaka günü oturup urkadâşlâğini” Eğlöidir!rken, paraca Sıkintısi olak Hasan yanina sokularak: #ine borcunu ver, demiştir. ! ol war ettiğini görünce ona söğüp Say mıya başlamıştır. Bütün koğuş arka 261-939 NI İnönünün Doğduğu Ev! Park Içine Alınıyor Müze Haline | Getirilecek Mili Şef İsmet İn İz- mirde doğdukları ev, bügünlerde istimlâk edilecektir. Belediye 935 te bu evin kaptsına “İsmet Paşa bu evde doğmuştur. ünün 1584,, lâvhasini astırısıştır. Bu ev, Medine yoku- sundadır, eski numarası 87, yeni numarası 26 dır. Şimdiki sahibi i aşıdır. Belediye bu evi al- dıktan sonra binanın umumi evsaf | ve teşkilâtın. tâdil etmeden tamir ettirecek, civarındaki evleri de b timlük ederek bir park yapacaktır. rak muhafaza edile- Bi bhanede Yine Bir Yaralama Vakası Oldu İstanbul umumi hapishanesinde #-| daşları arasında maruz kaldığı bu fona mukabeleyi hazmedemiyen Ha- uşı neticede bunlardan Ka-| san ceketinin iç cebinde taşım arkadaşı Onniği ta: üzerine hücum etmiş ve rastgele yer İerine vurmıya başlamıştır. İlk dar bede boğazından yaralanan Onni nile yere yuva etle boğazından ve bacağından | Ha ulla rbeyi de Önniğin ka- $a etine saplarıştır. — Bu sırada işe müdah, mahkümlar Masanın Onn ka şöyle olmuştür Her ik anmış, kol n bir katil suç de ni uşla yatıp ndan do sımnın ÜZE eden diğer sen v den kurtarmışlardır. Biraz sonra ko ğuşa gelen jandarma ve gardiyanlar — Ulan oturup herkesi güldürece- | Hasanı elindeki şişle beraber yakala nesine — kale müddeium: 7 bi el kovmustur. Tahkikat» olunmaktadır. Bu sözlere içerliyen Onnik parası saığını söylemiş isede Hasanın Müd Tramvay Şirketi İle Yapılan Müzakereler Bir Kadın Kaza İle Çocuğunu Öldürdü HABER olduğu mahut şişi çekerek Onniğin | mirat « ! : İn A5 “Bu Kârlı İşi Biz Neden Yapmıyoruz? S — Palamut ve torik balık larını İtaıyan ve Yunan gemi: leri yükleyip götürüyorlar. Bu balıkları ne yapıyorlar? Eğer bu iş çok kârlı ise biz ni- çin yapmıyoruz? Balıklar bo- Zulmüyor mu? C — Küradeniz, Boğaz suları ve Marmarada t orik ve pala- mutları İtalyan ve Yunan gemileri Yunanistan, adalarında ve İtalyada, Triyestede kurulmuş balık konserva fabrikaları hesabına salın alıp götü- ır, Bu geriler beraberi buz getiriyorırr ve aldık! buz içine koyarak'naklediyorlar. Bu fabrikalar balıkları — temizledikten #ohra işliyerek ve Kutulara doldüra- rak İtalyan ve Yunan-ton balığı mar Fası altnda Amerika ve Almanyay ıhraç'etmektedirler. Bu kârlt bir iç tir, fakat yurdumuzda bu.işi yapacak erçak iki fabrika vardır. Bu fabrika- laf bütün balıklarımızi ii vüsatte değildir. Hük ehemmiyet verilmiş olduğundan kon serve Fabrikalarının tevsli için bazı tasavvurlar.mevcuttur. * Sı— Türkçede, içinde sade hayvanlave ait hikâyeler bu- lunan-eserler var mıdır? C — Hayır. Maalesef, bu janrda, elâkaya lâyık sayılabilecek eser çi karılarasmıştır. Halbuki, hayvanlar, atlarının bayret, merak ve dikkat uyandırıcı bir çok hususiyetleriyle, Muallimlere Konferans Verilecek İstanbul Maarif hudutları içi k İtülan târih, coğrafya ve yurt bilgisi derslerinin tedrisatında bir vahdet İ temini maksadile üniversite konfe- rüns salonunda, Galatasaray İlsesi salonları 12 inci ilk mual- dürlüğü şehir erde oku w tulan | mektebinde, köylerde ç İ Bimlerini imlâ, ta kıraat, aritme sleri üzerinde gös | kân verebilmek “İçin a merkezle k lisesinde birer ve konferans ta tesbif Şehir mual- çin - verilecek ; konferanslar «ek muallim mektebi müdürü Pedâgoji enstitüsü Celâl Arel, erkek muallimlerinden ilecöktir. Maarif müdürlüğü bundan başka, tatilinde kurslar açmıya karar İlk konferans 8 şubat çar- şamba günü verilecektir. la Ongunsu müdürü Sudtet vermiştir © İ BELEDİYEDE * Şehir. Meclisi Şubat Toplantılarına Başlıyor Şehir meclisi, şubat içtima devre- sinin ilk toplantısını, 6 şubat pazarte- i günü öğleden sonra yapacaktır. isin ilk toplantısında . köprü ta melesinin dahili iş talimatna- mesi haklındaki encümen kararile Fatih belediye şubesinde tahsil edile- miyen eski senelere ait bazı vergile- İr Ü İnâ ait imar plâ; n terki hayatımdan bahseden edebi romanı, ok okunan eserleri a- teklifi, Beşiktaşta Abbasağa mezarlığının park haline ifrağı, istimlâk hakemleri” intihabi- İdür. Yakat bizim, , münevverlerimiz, nin tecdidli ve sehrin aa caddelerin) Günyanını en büyük âlimlerini, edip- den hayyam, mühiyatıllı tarşrınmaba- xoyt kalmışlardır, Bu #ibarladır ki, şütüphanelerimiz maalesef, bu ba- kımdan da çok fakirdir. daki fen heye inesi hakkın belediye zabıta ta mesine bir madde ilâvesine da- müzakere edilecektir. matı ir tekliflen | Nümunelik Ekmeğe Hile Karıştırılmış iye iktisat müşavere heyeti bu lediye İktisat müdürlüğünde | k tekrar ekmek İşi üzerinde tetkiklerde bulunacaktır. Heyet, u- cuz İkinci nevi ekmek İçin hazırlanı da b eye gönderilen nümU İ neye hile karıştırıldığına, mayasız İ hamurla ekmek yapıldığına kanaat . S — Stradüvariüs markalı kemanın, çok kıymetli olmak- la söhret kazanışının sebebi | nedir? C — Hemen bü mütehassisları- n üzerinde ittifak ettikleri bir ka- naate göre, dünyanın en güzel sesi, insani sesidir Stradüvarlüs keman um en büyük meziyeti de, insan se Dün Yenişehirde iki aylık bir ço- İstanbul tramvaylarının imibayan | Girmiş olduğu için bugünkü top “ n ölümü İle neticelenen feci bir ST | ame dme bir mn Tapa Yür NE z se sin“ İ ulmıyacağına dair bir karar; vere- da başlaraış olan müzakereta dün de | Pmiyacağını Ser devam edilmiş ve şirketin mevduatı | de iii üzerinde yapılmakta olan tetkikler | o Evkaf Umum Müdürü son safhalarına yaklaşmıştır. Belediyede n kında alına- Sn araların pak gk gain balam ener zl Mühendisleri (| *:'v7U” müdürü Fahri dün beledi- | Karabük Mühendisler yeye giğerek vali ve belediye; relsi| Gelmiye Başladılar Latfi Kırdarı ziyaret © etmiştir. Ev Karabük fabrikaları işletmelerinde | yaf umum müdürü iki senedenberi bie ie gerilla SİS | belediye le evka? atakında in İ10 İngiliz işletme mühendisi dün ak- | eden ufak tefek ihtilâflar hakkında şem Karabüke gitmişlerdir. Bunlar | belediye relsile görüşmüş ve bu ihti- | dan başka bugünlerde elli mühendis | yararın mahkeme ve yahut ta Dir pena AR er rg bakem heyetine sevkedilmeden « İki Maeve beeiye 19 Diktor r memurları töra* Lütfi-Kırdar dün Yugoslavya konso lmesini teklif etmiştir. İoshanesine giderek bir kaç güne ks dar memleketimizden ayrılacak olan Yugoslavya general konsolosunu zi- sine en yakm sesi çıkaran musiki ü leti oluşundadır: Dünyadâ, insan se- sine en yakın sesi çıkaran musiki â- eti keman, ve insan sesine en yal #es çıkarân keman da Stradüv: markasını taşıyan kemandır. - S — Dünyada, takriben kaç eşil ilâç vardı G* Tabübette ilâç olarak kulla atilan maddelerin sayısı yirmi tane- dir. Fakat bun.arın biribirlerine muh telif hesaplar ve tecrübelerle karış- urtlmalarile vücüde getirilen ilâç for nüllerinin miktar sayılamıyacak kadar coktur! ASİ pa AE TAKVİM ve HAVA : “şerayini racin,, dahi böyledir. vapur acentelerine bildirilmiştir. asmı bir irtica Vapurlar Kurtarılıyor koymak değil, © davanm azametini| Ereğli limanında karaya oturan idrak edip te güzel Türkçeyi hakle- | vapurlardan Samsun vapurunun da sina kavuşturmak hünerdir, bugün kurtarılması muhtemeldir. nsundan başki karada halen . 'aplan ve Galata vapurları bulun - Dil işinde yapılacak istifa İle bul maktadır. Fakat bu vapurların vazi- #meliye sonunda elde edilecek istik-| yetleri itibarile kurtarılmasının. & rarın ancak ilmi vasrtalarla ve âlim| peyce müşkül olacağı bildirilmekte: | ler eliyle idare ve temin olunabile-| dir —malümu ilâm tebarüz ettirmek için bir misal daha verseeğim:' Türkçede bir od kelime- si var Çağatay, Yakut, Çuvaş, Koy-| kal lehçelerinde bu kelime, od ve ot| şekillerinde, Uygurcada da ort biç minde ateş demektir. (Nef'i) nin: İcuğ kâza olmuştur. Gazino sokağında oturan Vartuhi isminde genç bir kadın kucağında İ- ki aylık kızı olduğu halde merdiven- İ lerden inerken ayağı kayarak çocuk la beraber yuvarlanmıştır. Tesa: fen kızının üstüne düşen bu. talisiz anne, ayağa kalktığı zaman yavrusu- sün ölmüş olduğunu görmüştür İki Kadın Balıktan Zehirlendiler Tarlabaşında oturan Hadiye ismin de bir kadın misafiri Fatma ile bera- İ ber yedikleri balıktan zehirlenmişler. | tedavi altına alınmışlardır. * Bebekte yol inşaatında çalışan Ali balyözle taş kırarken büyük bir ş parçası başına çarparak ağır ve tehlikeli bir surette yaralanmasına sebebiyet vermistir. Yaralı Beyoğlu Demek istiyorum ki bir İstikrar meselesi haline ektir dahi olsa— Ri Çocukları Kurtarma Yurdu Maarife Veriliyor Belediye, çocukları kurtarma yur- du hakkında vali ve belediye j Lütfi Kırdara vukubulan şikâyetle üzeri e iki belediye! müfettişi büro muamelâtına vaz'ıyed ederek tahkikata başlamışlardır Diğer taraftan aldığımız ta göre belediye reisliği, yurdun mas| & bir müessese erek beledi rels. renin fından halle Fikretin Aşiyanı İstimlâk Ediliyor | şair in erari Kahri sipihri pür sitemin od eder ye: rin Hulki cihana huyi gülü gülsitan verir 26 İkincikânun 1939 PERŞEMBE K lümas| görüldüğü gibi Osmanlı de od kullanılıyordu Simdi şehirlimiz. köylümüz, okuru- kz okumayanımiz odu bırakmış, a | Yeil9'0len alâkamısı kesip möeri mü öl kellensr olmuştur. Acaln da) oürlüğüne devretmek fisri Türkşeye dilimizi oçarken ateşi | Vali. bu mokta hakkında maarif mü-| in almafder ve baik GEY Yin TİK VE ee ye girdiğinden dolayı nleşi oda ter-| * İstimlâk muan etin gelio a bi olunan Eminönü hanınin altın- | m a ak e ker ibi kelimeleri | eki dükkânlare, tahliye için veriten e sinek med? Bunlar ve bunlara | OS dün akşam bitmiştir. DÖK elbi vanada led ON İzi gerçekden | “O ERO YEN EMİLİM Abiye için e la iki ley YA gi gelir. Biz sadece dilde vüzuh ve isti- #a İstiyoruz ve Kırgızlar, Yakutlar, İ cemiyete yardım Çuvaşlar filâular gibi kültür bakı-İğ için, müsail bir fırsatla karsı: ynundan da, medeniyet bakımından|i laşiyoruz: Kurbanlarımız, kür- ga bizden en 37 bin yıl geride kalmış |£ ban derilerini Türk Hava Ku- elan kütlelerin dar lehçelerindenİf yumuna vetelim. kelime derlemekte de çok ihtiyatlı davranılmasın; gerekli buluyoruz Tevtik Fikret niye karar vermiştir. Vali ve bele ye reisi Lütfi Kırdar, bir aralık aşi yanı gezmiştir. İstimlâk muarnelesi ikmal edilir edilmez etrafı ve yolu bir halk müzesi ha hiyeti itibarile terbiye" olduğunu gözönüne & asım: 80 oki 1055 İ ine ay o Gümüi Arabi: 1357 Zilhicce: 4 Güneş: 7 İlcindiz Yatsı: 1851 İinelikântn: 18 1206 düzeltilecek * nelesi ikmal edil-| ine getirilecekt Anadoluhisarında Yeni Plâj Şirketi Hayriyenin Ahadoluhisa- rında tesis etmiye karar verdiği plâja ait plân, dün belediye fen heyetine verilmiştir. Fen heyeti plânı letkik ettikten sonra muvafık bulmuş ve dün akşam belediye reisinin tasdiki- he arzetmiştir. Şirket, plâj mevsiminden evvel Hi- |* sardaki tesisatı ikmel etmek fikrin” Yurtta Hava Vaziyeti Yeşilköy meteorolaji istasyonundan a- ümata göre, hava yurdun doğu ıp doğusunda kü; nevzil ya diğer bölgelerde kapalı yağışlı geçmiş, rüzgârlar Trak, diğer bölgelerde cenubi istikar kuvvette, Karade ve Marmara deni- zinde şimalden, E denizinde garbi ist kametlen fırtına şel dı Dün İstanbulda hava âr şimald dir, Suat 14 de bava * hunet en ilgrat olarak Üç milli kapalı ede db ayi Sirkecide infilâk neticesi batan gemi çıkartılıyor