8 Haziran 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

8 -6- 938 Muhtariyetler Zinciri Yazan: ömer Riza DOĞRUL Çekoslovakyadaki Südet Almanla- muhtariyet istemelerindenberi, Ju memleket içinde muhtariyet İste- Yen bir unsur kalmadı gibidir. Çe İç vakyadaki Almanlardan başka, hazlar, Lehliler ve en nihayet ovaklar muhtariyet istediklerini b Fakat anlaşılan, Çekleri Sok rahatsız eden talep, Slovak» talebi olmuştur. Çünkü Çek— k birliği devletin temeli sayı- 9? ve bu iki unsurun ayrılmasına; imal verilmiyordu. Çekoslovakya | İletini bu iki unsur kurmuş ve) Vete onların adı bir arada veril. Kir. Bu iki unsurun ayrılması, wlan müşterek müessesenin dağıl mânasını İfade eder. Bu yüz| rm kadar Çeklerle Slovak- Moya asındaki sarsılmaz birlikten lunuyor ve bu birlik Çekos- İni varlığını koruyan en büyük 'ek olarak gösteriliyordu. Çünkü rle Slovaklar bu memleket e yüzde 65 i geçen bir ekseriyet il ediyor ve bu ekseriyet bu in varlığını muhafaza ediyor. Fakat Slovaklar arasındaki muh. cereyanı umumi değildir. Ve *k Hlinka'nın etrafında topla ra münhasırdır. Çekoslovakya ekili Slovaktır ve bu cereyana aliftir. Başvekil dün söylediği Çeklerle Slovaklar arasın- hiçbir ayrılık, gayrılik bulunma ikisinin tam müsavat içinde ıklarım anlatmış ve bu birliği olanlara bütün meşru vasi- karşı gelineceğini ilâve et- l İlinka ise daha evvel, muhtariyo- | almadıkları takdirde başlarının bakacaklarını söylemiş ve edici bir lisan kullanmıştı. yolda Başvekil tarafından mü- olunan noktai nazarı galebe sanılmaktadır. letri bombardımana karşı İspanya ve Uzak Şarkta sivil hak borubardıman edenler, işlenen cür Üzerlerine almadıkları ye yalnız i söyledikleri için, İngilere me tahkik ve hakikati ilim ederek Sizkin işi yapanları teşhir etmek yeni bir plân hazırladı. Bu göre bu çeşit hâdiselerin vu- bulduğu yerlere bitaraflardan yekkil bir heyet gönderilecek heyet vaziyeti tahkik ederek sivil bombardıman edilip edilme- i tesbit eden raporlar verecek- Bu sayede medeniyet dünyası ları tanıyacak ve suçlular da bir takım iddialarla suçlarını amıyacâklardır. , Norveç, gibi devletler bita- yete iştiraki kabul etmişlerdi İtere, Amerikanın da bu heyete ini dilemekte ise de Amerika İeklifi kabul etmekle tereddüt Piyor, Su komisyonum teşkili sivillerin rdımanına belki de mâni ol *caktır. Fakat bu suçu işliyen- : bep kendilerini temize çıkarmak ikleri için bundan böyle canile- hiç olmazsa saklanmalarına im kalmıyacaktır. Slovak Partisinin Bu di Ma miyet Veriliyor! , <dra, 7 (A.A) — Bütün İngliz , Satı, Çekoslovakyada Presburg- “Planan muhtariyetçi Slovak kon SİNİ büyük başlıklarla kaydetmek- ** Hiinka, partisinin muhtariyet yerini tebarüz ettirmektedir. iş nis gözetesi, Slovakların Pits- Muahedesinin tatbikini şiddet- P ettiklerini yazmakta olan Kİ Telgraf gazetesi de Slovakya- İş uhtariyeti hakkında parlâmen- kg, 7 kanun lâyihası verilmesi hak İş, Karar suretini «ittifakla ve 4 kan Slovak heyetinin de iştira- #rildiğini kaydetmektedir. içÜ Ekspres gazetesi bu kongre kı, Koslovak tarihinin en mühim İ olduğunu yazıyor. İÇİ Meyil gazetesi de bu kongre- İş PÜR en mühim hâdisesi oldu- iy haftanın en mühim Siyasi “ünü teşkil ettiğini kaydedi- MU... i göre Kantonun en sön l istasyonu tahrip oluni BİR AYDA 5,588,706 DOLAR.. Amerikanın Mayısta Silâh ŞUŞNİG KONTES VERA FUGGER İLE EVLENDİ Avusturyanın eski Başvekili Doktor Şuşnig bir kaç gün ev- vel Viyanada Kontes Vera Fug- ger Von Babenhausen ile evlen- miştir. Şuşmig'e merasimde bu- lunmak için müsaade olunma» dığı için kardeşi kendisine ve- kâlet etmiştir, Bir aralık hükü- metin, Şuşnig'e merasimde ha- zir bulunmak üzere müsaade e- deceği söylenmiş, fakat neden- se sonradan vaz geçilmiştir. | asmmmeneeemmoyanm Satışı Budur ——— Satışlarda Japonya İkinci, Çin Dördüncü Vaşington, 7 (A.A.) — Hari- ciye Nezareti, mayıs ayında si- lâh, mühimmat ve tayyare ihracı için verilmiş olan ruhsatnamele rin miktarını neşretmiştir. Japonya, ikinci ve Çin dör- düncü sırada gelmektedir. Veri- len ruhstanemelerin natık oldu- ğu mebaliğ, 5.588.706 dolara | varmaktadır. | Birinci gelen Brezilyadır. 1.494.824 dolar yıkmetinde, bilhassa tayyare) satın almıştır. İkinci gelen Japonya da keza tay- yare satın almış olup, mübayaatının yekânu 1.346.608 dolardır. Üçüncü gelen İngilterenin yapmış l lerse kişi ziyaret etmektedir. Teşhir en sen ve en modern nömüneleridir. tir. Yukarda sergiyi ve hükümet Ni * BELGRAT BEYNELMİLEL TAYYARECİLİK SERGİSİ Yugoslavya Nalbi hükümeti ve Yugoslavya tayyarecilik klübü relol Prens Pol tarafından 28 mayısta merasimle açılan Belgrat beynelmilel tayyareci. lik sergisi, büyük ve geniş bir alâka uyandırmıştır. FELEK İt ve Kervan Yazan: B. FELEK Ne vakit cevap veremiyeceğimiz, iskât edemiyeceğimiz bir tenkit işi- tirsek; — Aldırma! İt ürür, kervan yürür. diye bir kötü ve mütecaviz darbı. meselle tenkitçiye hakaret ederiz; onu it, tenkitlerini köpek havlaması yerine koyarız, Hakaretin insanları yükselttiğine ve onlara hak kazandırdığına dair e- limizde bir tek misal yoktur. Bu se- beple bunu faydasız bir hiddet ifra- zatı saymak ve daha fazla kıymet. lendirmemek © gerektir. Zaten dar zihniyetlerin tenkide tahammülsüz- n eskiden kalı bir sı olan bu söz bile haklı münekkidi fena bir mevkie sokamamaktadır. akınız neden? Evvelâ başka yerler- de ayrı mezarlıkları olacak kadar mu teber olan ve insanın insandan son- ra en çok sevebildiği mahlük olarak tanılan, şüphesiz bize hemcinsleri- mizden fazla sadık olan köpek bizde Orta Çağdan kalma bir itiyadın sev- kiyle hâlâ hakir bir hayvan sayıl. maktadır, (Belki de sadık olduğun» dan dolayı o hale gelmiştir.) Lâkin zamanla bu telâkki değişmiş ve halk dilinde zeki ve fettan bir adam İçin: — Çok köpoğlu köpek şeydir. Di- İye söylenen söz haküret ifade etmek İsöyle dursun takdir ifade etmiye İyi har gün on bin- olunan modeller, tayyarec'liR tekniğinin » Gergi 14 hazirana kadar devam edecsk- İaibi Prens Pol'ü görüyorsunuz. Pl fl aki aD) İSVİÇRE Ciddi Bir Vaziyet Bem, 7 (A.A) — bildiriyor; Teviçre — Almanya ticaret müza- Kerelerinin, her ilci tarafça vaziyetin olduğu mübayaatın yarısı tayyare, yarısı da infilâk edici maddeler ve mitralyözdür ve yekünu 637.000 do- lardır. Dördüncü gelen Çin, bilhassa tay- yare satın almıştır. Mübayaatı yekü- nu 523.298 dolardır. Bitarafhık kanunu ile ihticac edilmemekte olduğundan Harici- ye Nezareti, Çine ve Japonyaya ihracat ruhsatnameleri vermek- ten imtina edememektedir. isviçre ajansı Fransa Kanton B Japonva -Nevdinda Protecio Eğ$i Uzak Şarktan gelen en son haberlere bombardımanı neticesinde şehrin elektrik muş ve şehir karanlıtk Nevyork, 7 (Hususi) — ardımanın zayiatı henüz Dünyanın her tarafında sivillerin mr muavinini bombardımanına karşı uyanan nefre İda Dumer Fra te rağmen Japon Amirali Vamora, Jüpon tayy, buğün beyanatta bulunarak Çinlile- | dımana rin mânevi kuvvetini | tayyare bombardımanlarının te: kırmak iç şdit ileceğini sö; Haber verildiğine göre, Ma- reşal Cang Kay Şek, Kantonun bombardımanlarına mâni olmak için Kantondaki layyareye karşı kullanılan topları kaldırtmıya karar vermiştir, iştir. Japonlar Kayfeng şehrini zaptet- Üklerine dair tafsilât vermekte ve | Kubulmadığı muhakkak olan bu te Çinliler tarafından verilen mali bu tafsilâtı teyit etmektedir. üni Fransanın protestosu Tokya, 7 (A.A) — Fransa büyü elçisi, bugün yeniden Hariciye Na- ombardımanını tetkiki için, tehiri üzerine, federal konsey, İsviçre heyetinin raporuna rttıla kesbetmiştir. Bu rapora göre, Vügüği sürmekte olduğu esas üzerinden bir anlaşmaya varmak imkânsızdır. Almanya — İsviçre takas ve tedi- ye anlaşmasının haziran sonunda müddeti biteceği için, variyet ciddi telâkki olunmaktadır. —ğğ geieremaneememeesesanaaaa iğ FİLİSTİNDE YENİ HÂDİSELER Kudüs, 7 (A.A) — Tulkerime doğru gitmekte olan bir kamyo- nun altında bir bomba patlamış. tır. Bir İngiliz neferi ölmüş, iki İngiliz neferi de yaralanmıstır. Ayni mıntakada kâin bir Arap kasabasında silâhlı bir çete, ka- saba eşrafından birinin oğlu ile birlikte öldürülmüşlerdir. Zahı- ta, bir çok kimseleri tevkif et. miştir, ne hadür Alman heyetinin ileri içinde kalmışır. Son şt anlaşılmamı: iyaret ederek, Kanton nsız hastanesinin bir aresi tarafından bombar- tâbi tutulması keyfiyetini in |bir kere daha protesto etmiş ve has- ©-|tanenin üzerinde Fransız bayrağı bu- lunduğunu da kaydetmiştir. Paris gazetelerinin mütaleaları Paris, T(A.A.) — Kantondaki Fran sız hastanesinin bornbardımanı hak- kında Jurnal gazetesi, şöyle yazmak» tadır: “Hiçbir yanlışlık neticesinde vü at |cavüz, kabul edilemez. Hastane gö-! ze çarpacak bir şekilde Fransiz renk-| lerile örtülmüştür ve şehir binaları- nır tamamile hazisinde geniş hayı işgal eylemektedir, ie bir sa- HAVA VE KIMYA HARBİ Çrrrerrre, 4 İngilterenin son günlerde en çok e Ç ( kemmiyet wardiği şey, memleketin (| tayyare bombardımanlarına Karşı mü. ç ( datansıdır. , 4 s a Bilhassa zehirli gazlara Ş ( karşı korunma tadbisteri birinci piân-A (dn geliyor. , Bu resimler, son günlerde Londra- & ( n yapılan hava manevralarını tesbit V | 4 etmektedir. , 0 başlamıştır. Köpekler hesabına bu (noktayı izah etmeyi bir borç telâkki ettikten sonra o kötü darbımeselin mahiyeti- ne geliyorum. Evine ve sahibine sax dık bir köpek var, Kapının açığından sırtlarında ne idüğü bellisiz birtakım” denkler ta- şıyan ve nereden gelip nereye gitti- ği bilinmiyen ardı ardına bağlı bir sıra katır deve ve ne alıp verdiği meçhul bir takım bazirgünlar geçi- lâfın Londrada aktedildiğini yakin- | yor. Bizden çok daha fazla hassas 0- da ilân edecektir. Ingiltere ile Ame - Ilan köpek bu kervandan şüphelenip rika ton haddinin 45.000 ve top çap- | bağırıyor efendisini ikaz ediyor, e- fendi uyanıncıya kadar da kervan ink kabalsimlelar çekilip gidiyor. İste münekkitle, sü- Yeanaa;;JayilMed iliki olrak İrüklenip giden pürüzlü işin vaziyet. üzere diğer Avrupa devletleri 35.000 |leri bu karşılıklı iki; tarafa benzetil, tondan yukarı gemi inşa etmedikleri | mektedir. takdirde kendisinin de bu haddi te.| Köpeğe karşı yapılan bütün bu cavüz etmiyeceğini bildirmiştir. haksız hakaretlere rağmen eğer bu FİLİPİN iki zümreden birini tercih etmiye mebür kalsam, yük, katır, deve ve Manilla Yanardağı bazirgânlardan mürekkep (kervan tarafında kalmadansa kıymeti bilin. Manila, 7 (A.A.) — Meyon ya - miyen bir sadık hayvan olmayı ter. nardağı şiddetli bir hareketlarila bir | cih ederim. likte feverana başlamıştır. Bütün ci- var köylerin üzerine kıvılcımlar yağ ' İ maktadır. Halk dehşet içinde evleri Atatürkle Afgan Kralı ni bırakarak kaçmağa başlamıştır. Arasında Asker ve polis kuvvetleri halka yar- dım etmektedir. İnsanca sayiat olup olmadığı henüz bilinmiyor. Ankara, 7 (A.A) — Afgan istikla. inin yıldönmü münasebetile, Reisi. cümhur Atatürk ile Afganistan kralı ALMANYA 19,1 Milyar Borçlu Muhsmmet Zahir Han arasında aşa- İğıdaki telgraflar teati olunmuştur: Berlin, 7 (A.A.) — Almanyanın bor E ind mi cu 31-3-1938 tarihindeki resmi rakam Mem Midi 2k alli (Afganistan krah) lara nazaran 19.1 milyar mark'a ba- Kâl liğ olmaktadır. 1937 senesinde Al Afgan istiklâlinin yıldönümü mü- manyanın borcu 16,088 milyar idi ili 1937 inde n z > al mi Kiz nssebetile Majestelerine en hararetli e ye a1 a İtebriklerimle birlikte şahsi saadet leri ve kardeş Afgan milletinin re- maktadır. Harici borç 1441 milyar. dan 1,332 mily: i iştir. j 4 e MAYAN nceki fahi hakkındaki temennilerimi tak- dim ederim, Mg ünya Ha AMERİKA Deniz Silâhları Vaşington, 7 (A.A.) — Hariciye ne zareti, yeni zırhlıların toplarının çapını tahdit eden bir iti- tonajını ve larının 16 pus olarak tesbit edilme- TriyesteLimanı Anlaşmasının Esasları Berlin, 7 (A.A.) — 28-5-938 tarihin de imzalanan ve Trleste Itmanımı istihdaf eden İtalyan - Alman anlaş. mast hakkında neşredilen bir tebliğ de, bu anlaşma evvelce bildirildiği gibi Anşlus üzerine, Trleste limanın vaziyetini fenalaştırmıyacak tedbir. leri ihtiva eylemektedir. 31 mayıs tarihinden itibaren kah- ve, kakao, çay ve saire hakkında Şi- mal denizindeki bütün Alman Jiman- K. ATATÜRK Ekselâns Kemal Atatürk (Türkiye Reisicümhuru) Nazik tebriklerinden dolayı ekse- lânsınıza teşekkür eder ve şahsi saa- detlerile kardeş milletin refahı hak- kında samimi temennilerimi arzey- lerim, Afganistan kralı Muhammed Zahir ———. Jamaik Grevi Londra, 7 (A.A) Jamalk'de grev hareketi neticesi olarak polisle grevciler arasında yeniden bir mü- sademe olmuş ve 5 kişi ağır surette ları ile Adiryatikteki bütün İtalyan | yaralanmıştır. limanları tarafından kullanılan b-| — tün tercihli tarifeler kaldırılacaktır. Avusturya istasyonlarından Triyaste Umanına kadar, demiryolu tarifeleri, İzmir Enternasyonal Fuarı En ucuz alış veriş, bol eğlence ve bir çok yeniliklerin doğduğu yerdir. Mu a İştirak ve ziyaret ediniz Milyonlarca müşteri, mallarınızı bek liyor. 20 Ağustos — 20 Eylül 1938 ayni Avusturya istasyonlarından Şi- mal denizindeki Alman limanlarına kadar demiryolu tarifelerinden yüz- de 10 daha aşağı olacaktır.