2 Haziran 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 5

iŞ 2-6 - 938 TI AN Gündelik Gazete 'TAN'ın hedefi: Haberde; “fikirde, her- #eyda temiz; dürüm, samimi olmak, karin © gazetesi olmıya | çalışma Bm ABONE BEDELİ Türkiye Ernebi 4400 Kr, 1 Sene 2000 Kr, 0 Kr, BAY * 1506 Kr, «0 Er, SAY 200 Kr, wo Er, IAy 800 Kr, Milletlerarası posta irtihadına dahil o Miyan 30, 16,0, 3,5 dır. At dir. Adres deiş- tirmek 25 ku lara 10 ki (ce NÜN MESELELERİ İ Mekteplerdeki Dejenereler Yazan: M. ZEKERİYA İmtihanlar geldi mi, kabuk bağla- mış olan bir yaranın tekrar patladı- ğını, çocuklardan bazılarının hocala- rına veya mektep müdürlerine karşı miltecaviz bir vaziyet aldıklarını işi tiyoruz. Hattâ İzmirde olduğu gibi, bazan da bu işin silâhla tehdide ka- dar vardığını görüyoruz. O vakit umumi bir şikâyet başlı yor: Mekteplerde disiplin meselesini artık kati şekilde halletmelidir. Bu hâdiseler birkaç dejenerenin işi de- Zil, umumi bir maarif sisteminin bo. zukluğu meselesidir, filân falan... Böyle umumi hükümler vermek kolaydır. Fakat hâdiseleri soğukkan. Klıkla tetkik etmek, hastalığı teşhis etmek ve tedavisini ona göre tavsiye etmek daha doğru olur fikrindeyiz. Fevri hareketler daima yanlış neti- eelere sürükler, Evde kabahatinden dolayı çocuğu dövdüğümüz zaman hiç birşeyi o halletmediğimizi artık kahul etmek devrindeyiz. Mektep, cemiyetin küçük bir örne- Zidir. Cemiyet içinde görülen bütün hâdiseler küçük mikyasta mektepte de görünür. Mektep hayattan uzak mücerret bir milessese değildir. Ora- da okuyan çocuklar bizim çocukları- mızdır ve bu cemiyetin evlâtlarıdır. Cemiyet içinde dejenereler, hastalar, erelâksızlar, hattâ katiller olduğu gi- Bir KİKİ mevcut olabilir. va *selelerine büyük ehemmiyet veren memleketlerde bu dejenere, hasta ve geri çocuklar diğerlerinden ayrılır. Ayrı bir müessesede ayrı bir terbi- ye sistemine tâbi tutulur. Bu tasfiye İşi icin sureti mahsusada muayene ve imtihan usulleri icat edilmiştir. Bü. tün taleheler sıkı bir süzgeçten geçi. rilir. Çocuklar kuvvetlerine, zaafla- rına melekelerine göre ayfı müesse. selerde okutulur. Bizde şimdilik buna imkân yoktur, Çocuklarımızın henlir dörtte birine tahsil imkânı verebildiğimiz bir de- virde, bu tasfiveye kalkışmak bir ne vi lüks iş sayılabilir. Bunu yapamadıkça da dejenere ço cukların da sınıflarda bulunmasına mâni olmaya İmkân voktur. Dejene- releri ıslah için disiplin kâfi değildir. Bu, tamamen ayrı ve ilmi bir da. yadır. Ve bu dava halledilinceye ka dar bu hastalığın tedavisine imkân yoktur. Mekteplerimizi, maarif sistemimizi disiplinsizliği | mesul görmek kolay. dır, fakat bu yol bizi hastalığın teş- hisine doğru götüren yol değildir. İşi daha esasından ve daha kökün den tetkik etmek lâzımdır. Birkaç dejenerenin mütereddi hareketini bü tün talebeye ve bütün maarife teş- mil etmek doğru değildir. * Yaz Çalışması Yeni bir kararla resmi daireler ya zın saat ikiye kadar çalışacaklardır. İşten maksat verim almak olduğuna göre, bu kararda isabet yardır. Çün- kü yazın bunaltıcı sıcaklarda verim- Mi çalışmak mümkün değildir ve bu saatlerde çalışıldığını zannetmek ken dimizi aldatmaktır, Yunanistan bu meseleyi şu şekilde halletmiştir: Orada yalnız resmi dai- reler değil, dükkânlara varıncıya ka dar bütün müesseseler saat on iki ile iki arasında kapanır. Günün en sı- cak zamanına rastlıyan bu saatler. de herkes evine gider, yemeğini yer, dinlenir, saat dörtte tekrar işine dö- ner ve sekize kadar çalışır. İstanbul için tatbiki güç olan hu usul, diğer şehirlerimiz için daha faydalı olsa gerektir. Yle olduğu içindir'ki, terbiye me | uvveti Nedir İtalyan ordusuna dahil piyadelerden bir grup bir geçit resminde İtalyanın Bugünkü Askeri İtalya süratle ve bütün kuvvetiyle silâh- lanmakta Deavm ediyor. Mussolininin söz- lerine göre İtalyanın bugün 20 -30 bin tay- yarecisi vardır. Diğer taraftan İtalya do- nanmsı 1941 senesinde Sekiz adet 30 bin tonluk saffı harp gemisine malik olacaktır. Aşağıdaki yazıda Mussolininin geçenler- de İmparatorluk Mareşali sıfatiyle İtal- yan Âyan Meclisinde söylediği sözlerin askerlik bakımından #ahlilini bulacaksınız. talya hükümet reisi Benilo Mussolini, imparatorluk ma- reşli sıfatile, geçenlerde, âyan meeli sinde, İtalyanın harp kuvvetlerinin son 13 sene zarlındaki inkişafına dair, müftehirane bir hesap ver- mişti, çünkü 13 sene evvel, 2 ni- san 1925 te burada, ayni mevzua dair söz söylemişti, Tanınmış Fransız generali Wey- gand da, “La France est - elle de- fandu?,, adıyla bir müddet evvel neşrettiği kitabında İtalyanın as- keri teşkilât ve kuvvetlerine bir fa- sıl tahsis tmişti. Mussolini, İtalyanın harp hazır- lığı için yaptıklarını, gururla ifa- de ederken, Fransız generâli, İtal. ya içir, devlet önderi realist bir si- yasel lakip ettiğinden, her şeyden evvel, hudutların ani bir taarrug- dan korunmasını düğündüğünü,, Yazıyor, sonra, bu hudutlarda, bahusus yüksek dağlarda, emniye- tin nasıl elde edildiği ve saire hak- kında izahat veriyor: İtalya ordu- sunda barış zamanında mecburi askerlik hizmeti 18 aydır. Yeni ve acemi erat, orduya martta girdik- lerinden ve bunlar üç dört ay için- de eski, yani usta neferlerle bir- likte harp ve hareket edecek bir hzle geldiklerinden, İtalyanın ba- rış ordusunun en kuvvetli (450 bin er) olduğu zaman yaz vaktine te- sadüf etmektedir, D uçenin, âyan meclisinde ver. diği malümata göre, eğer İ. talya 21 den 55 yaşına kadar olan mükellefleri silâh altına çağırına 8 milyondan fazla bir miktar elde edebilir ve eğer daha genç yaşhlar buna katılırsa bu rakam 9 milyon olurmuş, hattâ bunların yarısının geride bırakılması haline göre de, Mussolini, ön harp cephesi için yine $ - 5 milyonluk bir insan kuv- vetine malik olduğunu, zabit (su- bay) kadrolarının, bütün birlikler, bir, iki veya üç harp görmüş su- baylar tarafından sevkolunabile » m 2 cek kadar, tamam olduğunu söylü- yor. 44 milyon nüfustan, 9 milyon kadar silâhlı hizmete elverişli a- dam çıkarmak, bunları giydirip, teçhiz ve teslih etmek çok çetin bir iştir. B. Mussolinin dediği gibi bunların yarısını geriye birakarak, ön harp cephesi için yalnız 4 - $ milyonu ele alsak bile bunlarla 300 den fazla fırka teşkil etmek icap eder. Büyük harpte; bütün muha- rip devletler arasında, nüfusuna nizbetle en fazla insan seferber e- debilen ve beden kabiliyeti çok noksan olanları bile silâh altına a- lan 40 milyonluk Fransanın harp İ- sin, en geniş mikyaslarda verebil. diği efrat ile 1915 nihayetine ka- dar yalniz 134 fırka teşkil edile- bilmiş ve noksanları ikmale an- cak kifayet etmiştir. Bu vaziyet düşünülürse, 44 milyon İtalyan i- çin 4—5 milyonluk veya 300 den fazla fırkalık bir ön cephe ordusu tasavvur etmek biraz güç olur, Fil vaki bir milletin çıkarabileceği a- zami seferi kuvveti takribi surette hesap için yüzde 10 gibi bir mik- yas ve 44 milyonluk İtalya bu mik- yasa göre 4,400.000 insan seferber edebilir, fakat yalnız ön cephesi i- çin değil... 70 milyonluk Almanya, 1914 te, 3,800,000 kişi seferber edebilmiş ve'bundan yalnız 2.100.000 kada- rı yani Oo yarımdan biraz faz- lası İle seferi ordu vücut bulmuş- tu. Mütebaki efrat memlekette ya depolarda veya Ersatz - reserve de- nilen ihtiyat teşkilâtında kalmıştı, Filvaki Almanlar bu ihtiyatlarla, daha 1914 birinciteşrin ayında beş ve 1915 bidayetinde 4 yeni kolordu vücude getirmişler ve ayni sene- nin ilkbaharında, yeni askeri teş- kilât için artık elde ne efrat ve ne de kâfi zabit ve küçük zabit kalma- dığınından, piyade fırkalarının top çusunu ve makineli tüfeklerini ar- armak suretile, malik oldukları dörder piyade «laylarından birini alarak yeni fırkalar vücüde getir- mişlerdi. İstatistiklere göre, AL man ordusunun 1916 da, sükünet- Ji zamamlarda aylık efrat ihtiyacı 6 bir kişi idi: Hareket ve muharebe zamanlarında ise aylık efrat ihti- yacı 200 bine çıkıyordu. Diğer ta- raftan memleketin artan harp 8s- nayfli, ordu ile rekabet ediyor ve mütemadiyen çalışacak kol isti - yordu. Bu sebeple Almanyada da- ha 1916 da tecil edilen efradın mik tarı 1,200.000 rakamına çıkmıştı ki, bunun ancak 730 bini seyyar or- duya mensuptu. B ugün barış zamanında, İtal- yanın teşekkül etmiş 31 piya- de ve 4 süvari fırkası vardır. Ka- rabiner, Bersâglier ve Alpin lejyon ve alayları da hesaba katılırsa, ba- rış İtalya ordusu takriben 47 $ır. kaya muadi! olur. Bir seferberlik te, usulen ve en nihayet, barış or- dusunun yarısı derecesinde fazla bir ihtiyat teşkilât hesap olunarak se- feri İtalya ordusu 70 fırka olarak kabul olunabilir ki, bu da3-355 milyon insan yapâr, Fakat acele o- larak söyliyelim, ki bir devletin seferi teşkilâtı ve bunların kuvvet- leri en mühim sırrıdır; bu sebeple bunları kimse bilemez ve nihayet serdolunan rakamlar birer tahmin- den ibarettir. General Veygand, kitabinda, o- tomatik silâh, top, zırhlı hafif ve ağır harp arabaları ve bünlarla tay yarelere karşı müdafaa silâhları Z İayyaresini ve müstem- | ından İtalyan ordu malze - yenileştirildiğinden bahset miş ve Duçe, bu hususta İtalyan milyonlarını teslih ve teçhiz için hâlen memlekette, askeri bir disip- lin altında, 580 bin amele ile çalı- ğunu söylemekle iktifa etmiştir. Bundan sonra Fransız generali, kitabının İtalyaya alt faslında, ken di memleketinin hallerine böka- rak, şu acı hakikatleri yazmaktan kendini alamıyor: “Aynası ordu olan bütün bir millet, eğer vatana karşı borçlu ol- duğu vazi'e (hislerini derinden duymuyorsa en iyi askeri teşkilât ve en değerli teçhizat ve teslihat ne İşe yarar,,, İmparatorluğun © mareşal B. Mussolinin harp doktrinleri de var. dır: “Biz silâhları ve adamları sü- ratli bir harp için hazırlıyoruz. To- pun sayısı ne kadar artarsa arlsın, piyade, yine eskisi gibi bütün sınıf- ların sultanı kalacaktır. Kıtaları motörleştirmek husu - sunda muayyen hadler aşılmıya - caktır. Fırka ostikbalde 9 değil, yalnız 6 taburlu olacaktır. Bu se - beple ikişer piyade slaylı,, müte- harrik, 2 hatlı fırkalara karar ve- rilmiştir. Emir ve kumanda tev- hidi meselesi de hallolunmuştur: Siyasi sevkülceyşi emirler hükü- met reisi tarafından verilir ve bün- ların icrası genel kurmay başkanı» nâ tevdi olunur.,. şan 876 fabrikanın faaliyette oldu- : iğer taraftan B. Mussolini, bugünkü İtalyan hava si- lâhını, dünyanın en iyisi olarak tavsif ediyor ve 20 - 30 bin tayya- reci (uçucu) ye malik olduğunu söylüyor. Halbuki 1937 senesi sonunda, İ- talyanın, müstakil harekâta mah- sus ve üç hava fırkasından mürek- kep olan hava ordusunda, 410 bom ba, 480 av ve 144 muharebe tayyas yaresi vardı ki, bunların yekünu 1034 uçak tutuyordu. Kara ordu- w | Serbest Sütun Devlet Orman İşletmesi YAZAN: Feyzi ERKİN Müstakil Orman Umum Müdürlü. ğü, hlikmiyeti şahsiyeyi haiz müte- davil devlet sermayesile orman işle- tiyor. Karabük ve Zonguldak gibi iki mühim sanayi merkezinin yanın- da çalışan bu teşekkül, getirdiği tom rukların bir kısmını da satarak bil. fil işe başlamıştır. Halbuki, piyasa- ya tomruk satmaktan ziyade devle- iin kendi ihiiyacını temin ile şimdi. lik piyasadan uzak kalması lâzimdi. Hiç bir teşekkül kendi ihtiyacı olan maddeyi satmaz. Bu şekil iktisadi kaidelerin dışında kalır. Memleketin en mühim ihtiyaç maddelerinden ©- lan tahta travers ile maden direği işini halletmek, orman işletmesinin esas vazifesi olmalıdır. Senevi 60 bin metre mikâplık maden direği ihtiya- «ı, kömür istihsalinde engel olabile- cek yveğüne âmildir. 7 milyon tra- versi bulunan hatlarımızın senelik daimi ihtiyacı 700 bini bulacaktır. Dışarı piyasalara başvurmadan ev- vel bu işi başarmak devlet orman &i- yasetinin ruhudur. Bu iki kısımda maddeten zarâr bile edilse, bunları temin etmek yine Yurt için büyük bir kazançtır. Mahsulümüzün ihracında kulları lan ambalâğ kutularını dışarıdan ge- Girmek te Orman memleketi diye 2- nılan yurdumuza lüzumsuz masraf. tar. Cümhuriyet hükümetinin büyük muvaffakıyeti olan yerli sekeri çw- Valdan cıkarıp tahta sandığa koymak orman İşletmesine düşen vazifedir. Bu mühim işleri temin etmek için bugünkü sermave kâfi olduğu gibi ay nca her teşekkiilden alivre satış üze- rinden avans almak ta mümkündür. | Köylünün kendi vesaitile yaptığı İtomrukculuğu bırakıp devlet sanayi Jinin, teşkilâtınm ihtiyaç gösterdiği ağaç sanaviini kurmak bugünkü or. man teşkilâtının birinci vazifesi ol. malıdır. Devlet orman işletmesini, orman bankası yapmak suretile hu lisi başarmak icin en müsait zaman gelmiş ve hattâ geçmistir. —————— gemeseaaaasanaameen Bu da Bir Fikir ; Hitler demokrasileri tenkit e- ? derken, ne vakit istese Alman ? milletinin reyine müracaat ede- ? tek “evet, cevabını alabileceği $ ni söylemiş ve sözünü şu cümle $ ile bitirmiştir: “Fakat demokrasi ; liderleri ayni şeyi iddia edemez a : Siyaset, herkesin işidir. Herke- sin işi ise kimsenin işi değildir. Biz kendi işimize bakalım, * Bana harpten ne kazanılabile- ceğini sorarlaran verebileceğim $ cevap şudur: Hicap ve küçüklük, Biz cihan harbinde gururumuzu ($ kaybettik, : Kanada Valisi Üasareaasemaaanıaeeereena? ——— mam İnhisarlar Kadrosu Hazırlandı İnhisarlar umumi müdürü Mithat Yenel Ankaradan şehrimize dönmüş tür. mumi müdürün riyasetinde, din. bir toplantı yapılmış ve vekâletee tasdik edilen kadrolar üzerinde görü şülmüştür. Kadrolar haziranın ikista de tebliğ edilecektir. sunun 276 uçağile donanmanın lekelerdeki 420. mektepler emrin. deki 492 ve ihtiyat olarak, depolar | daki eski tip takriben 1000 uçağı | zammeğersek İtalyanın ceman 3600 cephede kullanılabilir, harp uçağı olduğu anlaşılır O halde Duçenin bildirdiği 20-30 bin uçucu, mevcüt hava kuvvetinin ihtiyacından 5 miğ li fazla demektir. i İtalya, ayni, zamanda, deniz kuv- vetini de çok yüksek bir tempu ile artırmıya çalışıyor. Kars ve hava kuvvetlerinin ikmali. harp gemisi İnşası çok zaman yediğinden, do- nanmanın eksiklerini tamamlamak kadar güç değildir. İtalya daha bu günden, dünyanın en kuvvetli de nizaltı donanmasına maliktir ve | 1940 - 1841 de otuz bin tonluk se. | kiz sayı birinci hat muhârebe ge. | misine iceman 240 bin ton| sahip lacaktır, İtalya, bütün Orta ve Do. ğu Akdeniz istinat noktaların; da, bilhassa kuvvetlendirmistir. T i