1 Haziran 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

ÇARŞAMBA 1 HAZİRAN 1938 BAŞMUHARRİIRİ: İlâç Bekliyen İki Yara Ahmet Emin YALMAN nkaradan gelen haberlere göre Kamutay, Basın ve Ceza Kanunlarile alâkası olan bazı maddeleri bugünlerde mü- zakere mevzuu yapacaktır. Bu maddelerin neler oldüğu hakkın- da henüz elimizde malümat yok- tur, Fakat rejim bakımından bü- yük bir ehemmiyeti olan iki maddenin mutlaka bu arada ol- masmı gönül istiyor. Bunlardan birisi, tavsiye mektubu ve himaye usullerinin memleketin bünyesinde açtığı derin içtimai ya- Taların tedavisine imkân verecek ka huni tedbirlerdir. Memur tayininde ve memurların Merlemesine, nakline ve lâyık oldu- ğu cezal hükümlerden masun kal - masına taallüku olan diğer muame - lelerde tavsiye mektubunun ve hi- maye usullerinin muhitimizde ne dereceye kadar hüküm kestirmek güçtür. Muhakkak olan bir mokla yarma o da, ap geçme ve i$|ra te ileri menin mutlaka arkası ci » — e duğu bakkinda memlekette umum! bir kanaat hüküm sürmekte olması - dır. Bu kanastin büyük bir kısmı yan ış ve mübalâgalıdır. Fakat ister yan Tış olsun, ister doğru olsun, böyle bir zan hem vardır, hem de çok zararlı tesirler uyandırmaktadır. İİ api imtihanlarında gö Tülen umumi seviye çok düş- kündür. Derslere bir Türk gencinden beklenecek alâka gösterilmiyor. Bu- nun sebebi sorulunca şu cevap alını- yor: “İşe geçme ve işte ilerleme hep arkası olanlara mahsus bir imtiyaz- dır. Bilgi ve meziyete ihtiyaç yok - tar., Bu düşüncenin umumi hayatın her sahasında açtığı yaralar derindir. Bu telâkkiyi kökünden kesmek, bakımından bir ihtiyaçtır. Herkese $u kanaat gelmelidir ki, Türk umu. mi hayatında her fırsat, her imkân, her hak Türk vatandaşlarından her birine müsavi surette açıktır. Fırsat ve imküânda istisna yoktur, tam bir müsavat vardır. İleriye gitmenin ye- gâne yolu, şahsi meziyet, hizmet, a- lâka ve çalışmadır. Bu kanaatin herkesin ruhunda kök tutabilmesi; tam mektep sırala- rından başlıyarak memleketimizde- ki emek ve gayretin kalitesini yük - seltmek, miktarını çoğaltmak, ruh- lara ferah ve hoşnutluk serpmek bakımından çok mühim bir içtimai hedeftir. rejim eselenin esaslı tetkiklere de- ğer tarafları vardır. Fakat ilk hamlede hiç olmazsa şu prensip konulmalıdır: “Tavsiye mektubu yazmak, tah - silinde veya işinde görünür bir üs- İlinlük göstermiyen ve meziyeti sa- bit olmıyan bir vatandaşa himaye yolile istisna fırsatlar o hazırlamak ve gönderilen tavsiye mektubunun te siri altında bir adama meziyet ve çöl lışma bakımından hakkı olmıyayfbi fırsat ve imkânı vermek bir $ Bir dairenin suali üzerind bir febdi tezkiyede bulunmak eaizdir. Fakat böyle bir tezkiye açıktan açığa des. Ya girer ve yazanın hesabing ve mânevi bir kefalet mahi br. (Arkası: Sayfa 6, sütun sürdüğünü 16 Milyon Sterlini 23 Senede ödeyeceğiz Londra Anlaşmasının Mânası İş Bankası genel direktörü Muam- mer Eriş ve Etibank genel direktörü İlhami Nafiz Pamir dünkü ekspresle Londradan döndüler. Kendilerini bu rada sevgi, takdir ve iftihar dolu bir Beş Senede Sarfedilmek Birinciteşrinde toplanacak olan bü yük ziraat kongresi için toplanan ra- porlarla Ziraat Umum Müdürlüğü tarafından hazırlanan raporların ba- sılması bitmiş ve kisim kısım Anka- raya gönderilmiştir. Bu raporlar Ziraat Kongresine iş- tirak edecek murahhaslara dağıtıla- caktır. Murahhaslar da, kongrede Ziraat Vekâletinin beş senelik ziraat kalkınması hakkındaki projesini tet- kik ve miinakaşa edeceklerdir. Kon- grede kabul edilecek olan proje &- saslarına göre Ziraat Vekâletince beş senelik bir ziraat kalkınma pro- jesi hazırlanarak hükümete takdim edilecektir. Ziraat Vekâletinde top- lanan komisyonun kongre için hazır- ladığı projeye göre Ziraatin mubte- lif şubelerinde tatbik edilecek prog- ramın &sasları tesbit edilmiştir. Zi- raat şubelerinden meyvacılık, bağ- LArkam: Sayfa 4, sütun 3 de) C. Bayar, Muammer Erişle birlikte Dolmabahçe sarayından Mali İstikrar ve İktısadi İnkişaf İstidatlarımız Londrada Muvaffa- kıyetli İmtihanlardan Geçmiştir çıkarlarken hava karşıladı. Londra muhabirimi- mizin aşağıya geçirdiğimiz mektu- bunda pek güzel izah edildiği gibi, Londradaki muvaffakıyet büyüktür. Arkası risk Seyis dı. 4, sütun 4 dej Ziraat Kongresinde Teklif Edilecek Plânın İhtiva Ettiği Esaslar ve Memleketin Muhtelif Yerlerinde Müesseseler Vücude Getirmek İçin 8,877,930 Liralık Tahsisat İstenecek Ziraat Vekili yağ Pa Cümhurreisliği için , Cümhurreisliği i için Almanyadan 'bu sabah ltmanımı- ktır. Yat evvelâ, Alınan Yat Geliyor için satın alman yat Yeşilköy 'açıklarında odemirliyecek çirilerek tesellüm edilecektir. AHMET EMİN YALMAN Çanka Başvekil Bu Akşam Ankaraya Dönüyor Celâl Bayar Dün Atatürke Son Vaziyet Etrafında İzahat Verdi Heyeti Vekilenin evvelki gün- kü toplantısına riyaset etmiş o- lan Bakşvekil Celâl Bayar, dün sabahki Ankara ekspresile İstan- bula gelmiştir. Haydarpaşa istasyonunda İs- tanbul Valisi, İstanbul Kuman- danı ve birçok resmi ve hususi zevat tarafından karşılanan Baş- vekilimiz, doğruca Dolmabahçe Sarayına giderek Heyeti Vekile komuşmaları ve son vaziyet sfra- fında Büyük Şefimize izahat| vermiştir. Başvekil bu akşam Ankara | ekspresine bağlanacak hususi vagonla Ankaraya avdet ede- cektir. Memurlar Yazın Saat Zye Kadar Çalışacaklar Kış Mesai Saatlerinde de Değişiklik Yapıldı Ankara, 31 (Tan muhabirin den) — Hükümet devlet memi larının çalışma saatlerini tes - bit eden yeni bir kanun lâyihası İDEAL BÜRO Bu kitap büroların iş çıkarma kudretini ar- tırmak için ameli bir kitaptır. O size az mas rafla çok iş nasıl çıkarılabileceğini gösterir Bu kitap fena ve yanlış büro usullerinden si- zi kurtarmak için yazılmıştır. TAN Matbaa- sında Fiyatı 50 Kr elzele KO rıda Binalar Çatladı Şehirde Panik | Çıktı Nüfusca Zayiat Yok Hapishane Yıkılmak Tehlikesini Gösterdiğinden Boşaltıldı, ZelzeleKazalarda da Hissedildi Çankırı, 31 (TAN Muhabirinden) — Bu akşam biri saat 7.56 da, diğeri 8,5 da olmak üzere şehrimizde şiddetli iki zelzele ol- muştur. Zelzele neticesinde birçok binalar çatlamış, bazı yerler çökmüş ve halk panik halinde sokağa dökülmüştür. Bir anda şehir fer- yatlar içinde kalmış, ışıklar sönmüş ve tam mânasile bir felâket havası hâsrl olmuştur. Zelzelenin şiddetinden Cezaevi de ada- makıllı hasara uğradığından ve yıkılmak tehlikesini gösterdiğin- den, zabıta kuvvetlerinin nezareti altında tahliye edilmiş ve mah- kümlar başka bir yere nakledilmişlerdir. İlk heyecanı müteakıp yaptığım tahkikatta maddi hasar çok mühim olmakla beraber nüfusça bir zıya tesbit edemedim. Civar kaza ve nahiyelerden bu dakikaya kadar gelen malümat, zelze- lenin her tarafta kuvvetle hissedildiği, fakat mühim bir ziyan olmadığı şeklindedir. Halk geceyi bahçelerde ve kırlarda geçirmiştir. Hatayda Dün de 4 Kişi öldürüldü Bir Heyet Türklere Yapılan-Zulmü Anlatmak İçin Ankaraya Geliyor Adana, 31 (TAN Muhabirin-!raya doğru yoluna devam et- den) — Hatayda Türk unsuruna | miştir. karşı tatbik edilen zulmü bizzat | Üç gün evvel Antakyada tecavü-— anlatmak üzere Eti Türklerin-|79 Uğriyarak yaralanan on kadar a e - İTürk, Antakyadaki Fransızların ida den Abdülhamit Hayyamın ri) ede bulun hastmeya kabil e (Arkası: Sayfa 7, sütun 5 de) Ankara, 31 (Telefonla) — Adliye Encümenine bulunan büyük af pro- jesinin, hedefi, bütün bir maziyi tas- fiye yolundadır. Bir nokta istisna e- dilmek şartile muayyen bir dakikaya kadar şlenen bütün siyasi suçlar pro- jenin şümulüne dahildir. Tutulan esas böyle umumi olduğu- na göre affa dahil olan siyasi suçla- rı madde madde saymakta fayda yok tur. Asıl mesele, istisna teşkil eden suçları ayırmaktadır. Affa dahil edilmiyen siyasi o suç- ilar, bir zümrenin diğer bir zümreye tahakkümünü temin etmek hedefile işlenen suçlardır. Milli birliği sars- mak ve sınıf ve» zilmre düşmanlığı yaratmak maksadile hariçten memle- kete ideoloji cereyanları sokmıya ve bunları yaymıya çalışmak, bu nevi suçlardandır ve affa dahil değildir. Neşredilen mucip sebepler lâyiha- burada bir defa daha muayeneden ge | sından da anlaşılacağı üzere şimdi bi- mamile başka şartlar karşısında işle- devlet ve memleket alı ze çok uzak gelen bir mazide ve te- yasetinde beş kişilik bir heyet bu dilmediklerinden şehrimize gönderil- İgün şehrimizden geçerek Anka- | (Arkası yfa 7, sütün 5 del Af Kanununun Esasları Af Projesi Yalnız Bir İstisna İle Bütün Siyasi Suçlara Şamildir İstisna Sadece; Bir Zümrenin Diğer Zümreye Tahakkümüne Taallük Eden Suçlar Hakkındadır Af Ka Mcip Sebepler Lâyihası lanmakta ve neticeleri tasfiyeye uğ- ratılmaktadır. Fakat yabancı ideolo- ji cereyanlarına âlet olmak ve Türk milleti içinde zümre tı kaları uyan- dırarak bir zümreyi diğer bir zümre ye tahakküm ettirmek yolundaki e- mel ve ihtiraslar, maziye karışmış bir mesele sayılmamakta ve bu yolda suçlar işlemiş olanlar siyasi af ve mü- samaba hududunun haricinde bıra- kılmaktadır. Aaftan istifade edenler, memuriye te tayin hakkındaki müddet kaydı olmak üzere normal vatandaş lesi görecekler ve ber Türk | harekt etmekte serbest olacaklardır. Ancak bu normal vazi- yet, vatandaşlık vazifelerini normal surette gördükleri ve yurdun kendi. lerine karşı gösterdikleri af ve mü. samahaya lâyık kaldıkları müddetçe devam edecektir. Bunların içinden Adliye Vekili Şükrü Saracoğlu yeni nen suçlar, af ve müsamaha ile karşı (Arkası: Sayfa 7, sütün 1 de)