2 Haziran 1938 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1
Bugün çıkan 24 sahifelik fevkalâde yaz sayısını alınız ve okuyunuz. T ü r k i y e n i n en meşhur ressamlarının ve mizah muıarrirlerinîn en güzel yazı ve resimlerîni v bulacaksımz. ı KARİKATÜR urnhuri OnbeşFncî yıl sayı 5047 tSTANBUL CAGALOGLU GENGLİK GAZETESİ Gencliğin fikir, siyasî düşünüş ve sanat kıymetini aydınlıyacak şekilde, ikinci sayısı bugün çıkmıştır. Porçomhp 9 Ha7İran Telsraf ve mektub adresl: Cumhurlyet. tstanbu] Posta fcutusu: tstanbul No 246 rciŞclTlDG L ndllldll reıelon Basmuharrir ve evl: 22366 Tahrir heyetl: 24298 tdare ve matbaa fcısmı 24299 24290 Fiatı 5 kuruştur. J Meclis dün Türk Yunan Cumhurreisliği yatı geldi munzam paktını tasdik etti Hariciye Vekilimizin mühim bir nutku Tanh önünde Türkler ve Eriüeniler izim nesil tarihi Mısır hiyerogAnkara 1 Bugün Fıkret Sılayın liflerini henüz okuyan elifba baskanlığında yapılan Büyük Mıllet devrinde bulmuştu, ve o zaman Yunan ve Roma devırlerınden başlıyan Meclisi içtimaında ruznamede bulunan maddelerin müzakeresini müteakıb Türktarihın baş tarafına yalnız bir Mısır ılâve Yunan dostluk ve bitaraflık uzlaşma ve olunabılmıştı. Şarktan gelerek Mısırı istihakem muahedenamesile samimî anlaşma lâ eden Hıksos'ların kimler olduğunu bimunzam muahedenamesinin tasdikma aid le izah edemiyen noksanlarla dolu yeni kanunun müzakeresine geçilmiştir. bir fasıl. Üst tarafmda eski tarih gene riBu münasebetle söz alan Hariciye Vevayetlerın, hurafelerin ve efsanelerin alacadan zifıriye kadar giden karanhkların kili Tevfik Rüştü Aras sık sık sürekli alda kayboluyordu ve dünyanın hatta nis kışlar ve tasvib sesleri arasında şu nutku betle yeni zamanlara aid büyük bir kıs söylemiştir: Hariciye Vekilinin nutku mının hıkâyesi onu yazanların mızac ve meşreblerine göre gelişigüzel tertib olu« Yüksek tasvibinize hükumetin arnup gidiyordu. Son sülüs asırlık devirde zettiği Türk Yunan muahedesi daha evdir ki tarih hakikî araştırma ve bulmalara velce yapılmış olan ve mer'i bulunan mudayanan yeni bılgılerle zengınleşmeğe ve ahedelerin bir zamimesi ve iki komşu ve ciddileşmeğe başlamıştır. Atatürkün bu kardeş memlekette durmadan şuurla ve ilme ve onda insanhğın irfanına yaptığı istekle inkişaf eden beraberlik temayüllehızmet diğer büyük himmetlerinin asla rinin tescili ve tabiî bir neticesidir. dununda sayılmamak lâzım gelen büyük Muhteviyatım herkes biliyor. Çünkü kıymettedir. Dolmabahçe sarayımızın Balkan konseyı Ankarada toplandığı vamuazzam salonunda hâlâ umuma açık kit parafe edilerek tam metin ilân edil tutulan müze bu hakikatin canlı şahidıdir. mişti. «TürkYunan muahedesi Balkan müttefikleri arasında yaşıyan çözülmez ba&lılı&m tabiî inkisafınm bir misalidir» Atatürkün dün yeni yatımızı tetkiklerinden iki intıba Varşovada üçüncü atlı müsabaka Ikinciliği bir saniye farkla Gürkan kazandı Varşova 1 haziran (Hususî muhabi rimizden, telefonla) Bugün de atlı mâni müsabakalarına devam edildi. Varşova şehri müsabakasına, Türk, Leh, Alman, Belçika, Fransız, Romanya e kiplerinin bütün hayvanları iştirak etti. Yüze yakın müsabik arasında yüzbaşı Cevad Gürkan (Yıldız) la cidden mü kemmel bir müsabaka yaptı. Güzide sü varimiz binlerce halk tarafından şiddet le alkışlandı. Neticede, birinciliği bir Polonya zabiti, ikinciliği de yalnız bir saniye farkla Cevad Gürkan kazandı. Bu müsabakada yüzbaşı Eyüb Öncü de güzel bir parkurdan sonra 8 inci oldu. Diger binicilerimizden bazıları da tas nife dahil olarak derece aldılar. Evvelki akşam, Varşova büyük elçi miz Ferid Tek sefarethanede süvarilerimiz şerefine bir ziyafet verdi. Büyük Şef Atatürk dün yatı ziyaret ve tetkik etti «Savarona» ya «Güneş Dil» adı verilmesi muhtemeldir Hariciye Vekilimiz Tevfik Rüştü Aras Bunu Başvekilimizin refakatinde Atinaya yaptığımız ziyaret esnasında imzaladığımızı biliyorsunuz, o zaman dahi tam metni gene matbuatta intişar etmişti. Bu suretle mükerreren neşredilen metni halArkası Sa. 7 sütun 1 de] Atatürk bundan on dört yıl önce siyahlar giyinmiş yaslı Hatay kadınlarına: « En aşağı kırk asırlık bir Türk bölgesi olan memleketinizin bu mahiyetini kaybetmesi mümkün müdür hiç?» Şeklinde fırlattığı tunc ifadenin kuru bir tecellıden ibaret olmadığını tarihî tetkıklerin bütün nurları az zamanda bütün an'anesile ve bütün parlaklığile ortaya koydu. Bu sayede bütün dünya ile beraber Türkiye ve havalisinde oturan insanlar da öğrendiler ki Türklüğün ön Asyadaki ıkameti ne yalnız dünkü ve evvelki günkü bir hâdisedir, ne de yalnız Kafkas cenubundan gelen vasatî Asya akınlarının neticesi. Gerçi fılhakika insanhğın beşiği Allay yaylalarıdır, fakat oradan dümaya yayılış türlü yollardan ve türlü istıkametlerden yürüyüşlerle olmuştur. On Asyaya Türklerin on binlerce yıl önce geliş ve zamanla hatta üstüste yerleşişleri Dıcle ve Fırat vadileri boyunca ilerleyışleri kadar Avrupa tarafından akışlarile de vukubulmuştur. Karpatlarla Macarıstan ve Bulgaristan hâlâ bugün dahi bu davanın yakın ve yaşıyan canlı şahidleridır. Malum medeniyetlerin cümlesinden eski Eti (Hitit) devri bu eski zaman Türk âleminin yalnız bir safhasıdır. Hataydaki Alevî Türklerine bugün beyhude Elektrik fabrikasını tesellüm eden heyet, malzeme deposundaki yere Eti Türkleri demiyoruz. Bu insanlaeşyaları tesbit ediyor rın yeni islâmik telâkkileri asırlardan asırlara ilıklerine işlemiş tarihî akidelerile Hükumetçe satın alınan İstanbul Teftis heyeti reisi Şefikın riyasetindeki imtizac eylemiş olmaktan ileri gelme bir Elektrik şirketinin eşya ve malzemesinin heyet tarafından kontrol altına alınmış hususiyet arzetmektedir. Zaten her kadünden itibaren tesellümüne başlanmış oldugundan bu defaki devir ve tesellüm vimde ve her cemaatte her yeni din o kav tır. muamelesi daha ziyade ayniyat üzerine mın ve o cemaatin tarihî varlığile karışan Şirketin Metro hanmdaki hesabat ve yapılmaktadır. lArkası Sa. 7 sütun 3 te] azçok farklı bir mahiyet gösterir. Yalnız muamelâtı daha evvel Nafıa Vekâleti IIIIIIIII1III lllll • I lllllllll llll lllll IMIIIItlltllllimilllllllimiMllllllilllMIIIHinillMIIIIII IIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIMIIIII milletten millete büyük din farkları manasız ve ihtiraslı taassublarla insanlan hakikaten bırbirlerinden çok uzaklaştıran aykırılıklara sürüklemiştir. Ehlisalib muharebeleri de bu hakikatin hâlâ tesirleri hissolunan bellibaslı bir misalidir. Elektrik şirketinin tesellümüne başlandı Şirketler Başkomiserinin riyasetindeki heyet Silâhdarağadaki malzeme depolarında çalışıyor Büyük Şef «Savarona» ya gitmek üzere Dolmabahçeden aynhrlarken Cumhur Riyasetimiz için satın alınmış bahçe önünde demirlemiştir. olan yat dün sabah İstanbul sularına gelBüyük Şefin yatı ziyareti miş ve evvelâ Floryada Deniz köşkü ö Cumhurreisimiz Atatürk dün öğle nünde demirliyerek bir müddet orada den sonra saat üçe çeyrek kala refakat • kaldıktan sonra limana gırmiş, Dolma lArkası Sa. 7 sütun 5 te] İngiliz Başvekili Edenie görüştü mü Eski Hariciye Nazırı yeniden kabineye girmeğe davet olunmuş Londra 1 Havas ajansı muhabirinden: 1yi bir memba dan bildirildiğine göre M. Çember layn, hafta tatili esnasında M. An toni Eden'le yap mış oldugu gizli bir görüşme esnasında mumaileyhi kabine ye girmeğe teşvik M. Eden etmişse de bu bab daki gayreti akim kalmıstır. M. Eden, ancak Çörçil'den Sitrin'e kadar muhtelif fırkalara mensub unsurlan ihtiva edecek bir kabineye girebileceğini söyliyerek Başvekilin tekliflerini reddetmiştir. (a.a.) Af projesi Meclise gidiyor Lâyihanın encümende müzakeıesi bitirildi Meclise, kanunun 19 mayıstan itibaren mer'iyete girmiş addolunması teklif edilecek Ankara 1 (Telefonla) Büyük Millet Meclisi Adliye encümeni, af kanun lâyihasının müzakeresini bitirdi ve encü men mazbata muharriri Salâhaddin Yargı hükumetin teklifi üzerinde yapılmış olan tadıllerin sebeblerile encümenin lâyi••><!> lllllllll lllllllllllllllllllll ha hakkındaki umumî noktai nazarını gösterir mazbatayı hazırlamağa başladı. Lâyıha, Meclısin önümüzdekı pazartesı günkü toplantısında konuşulacaktır. Bu tarihî kararlara varılmadan önce [Arkası Sa. 7 sütun 5 fe] IIIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIimillllllllllllllllllllllllllllMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIII Ne hacet, Fransız müstemlekeciliği Hatayda yerli veya mülteci üç buçuk Ermepiyi muhtelif ve zalimane tesir ve tazyiklerle Türk aleyhtarlığma sevketmeğe çahşırken hâlâ tarihin bu kanlı ve karanlık cehaletlerinden istifadeye uğraşmıyor mu> Halbuki Atatürk tarihin üzerinde Ispanya hükumetçileri Facia kurbanlarının Majorka'yı bombaladılar Hatayda yaralanan ailelerine yapılan yardım Ayni zamanda Polma civarındaki büyük bir tayToplanan iane, Hisar vapurunda boğulan 22 yare karargâhı berhava edildi ve üç gemi batırıld Tedavi için Adana hasdenizcimizin ailelerine tevzi edildi tanesine getiriliyorlar Adana 1 Hatayda vukua gelen hâdiselerde bigünah olarak yaralanan Türkleri, Fransızların emrinde bulunan Antakya hastanesi kabul etmediğinden, yaralı Türkler Dörtyola gelmişlerdir. Bunlar Adana Memleket hastanesine getirilerek tedavi altına alınacaklardır. kardeslerimiz YUNUS NAD1 [Arkası Sa. 7 stitun 4 te\ BUGÜN 2 nci SAHİFEMtZDE Avrupa ~ ^ r Notları Üstad M. TURHAN TAN'ın ilk yazısı Hisar vapurunun faciadan sonraki vaziyeti (Ygztsı 7 nci sahifemizde) Hatay dan bir heyet geliyor Adana 1 Hataydaki facialan bizzat hükumetimize anlatmak için Eti Türklerden Abdülhami Hayyat'm idaresinde beş kişiden mürekkeb bir heyet dün şehrimize gelmiş ve Ankaraya hareket etmiştir. lArkast Sa. 1 sütun 6 dal Frankist tayyareleri tarafından geçenlerde bombardıman edilmesi şiddetli protestolara yol açan Fransanın Serber şehri istasyonunun bombardımandan sonraki hali (Yazısı 7 nci sahifemizde)
