5 Mayıs 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 10

i i k — —— Montrö Mukavelesinden Sonra |Ziraat Kongresi Boğazların Faaliyetine “ Dair Rapor Neşredildi (Başı 1 incide) Dört kısım Bu rapor dört kısma ayrılmış bu- unmaktadır; Raporun Montrö anlaşması ve bu- nun muvakkat tatbkiatı ile bilfiil tat bikat sahasına girmesini ihtiva eden birinci kısmı, Mentrö anlaşması mer butatı metnini, Japonya tarafından anlaşmanın tasdikına ait zabıtname- Yİ, anlaşmayı imza etmemiş bulunan bazı devletlerle teati olunan nota- lari ve Büyük Millet Meclisinin 31 Temmuz 1936 tarihli toplantısında Dr. Tevfik Rüştü Arrs tarafından i- rad olunan nutkun metnini ihtiva ey Temektedir. Ticari gemilere ait olan ikinci kı- sım İse, İstanbul limanının bir kro- kisi fle bu limana at tallmatnameyi, klavuzluk istasyonlariyle tarifelerine meteorolojik işaretleri, telsiz telgra- fa ait Türk kanununun bir hüldsası- nı ve deniz ticaret faaliyetine ait bir istatistiği ihtiva eylemektedir. Ticaret gemileri Bu istatistiğe nazaran 15 Ağustos tan 31 İlkkânun 1936 ya kadar Bo- Zazlardan geçen gemiler tonaj yekâ Du 4.781.232 tona varmıştır. Bu yekün muhtelif bayraklar ara- sında şu suretle inkısam eylemekte- dir. Safi tonaj olarak, İngiltere 923. bin 796, İtalya 799,156, Romanya 477.059, Almanya 373 323, Yunanis- tan 341,920, Rusya 338.929, Polonya 235,264, Fransa 291,201, Norveç 229,840 Holanda 152,852, Bulyaris- tan 133,022, Amerika 108,512, İsveç 87,358, Filistin 58,964, Danimarka Başvekilin JIzahatı (Başı 1 incide) Bünu mütcakıp Başvekil, 9 Mayıs ta Dr. Arasla birlikte Belgradda bu- Tunmak üzere önümüzdeki cuma gü- nü Ankaradan hareket ederek, Yugos Javya Başvekilinin, iyi hatıratı hepi- mizin gönüllerinde mahfuz bulunan, ziyaretlerini iade etmek ve şimal Bal kan müttefikimiz olen necip Yugos- Jav milletine Türk milletinin selâm ve muhabbetlerini götürmek ile me- Sut olacağını ve diğer Balkan mütte fikimiz Rumanyaya karşı bu bahti- yarlık yaşatan vazifeyi sonbaharda yapacaklarını söylemiştir. Başvekilin bu sözlerini alkışlar takip etmiştir. Montrö Anlaşması Başvekil, bundan sonra sözü gü - nün diğer hâdiselerine naklederek, İtalyanın Boğazlar mukavelesine ilti hakının Türk - İtalyan dostane müna sebetlerinin yeni bir tezahürü mâna sı üzerinde bilhassa tevakkuf etmiş. tir. Grup azası bu haber üzerindeki memnuniyetlerini de alkışla göster- mişlerdir. Köy, Muallim İstiyor Pazar, (TAN) — Eski kiymetli i- çebayımız Ahmet Dalkılıcın teşvikile kaza merkezimizde kurulan orta o- kul binası, kalbimizi sevinçle doldu- ran yegâne kültür müessesesidir. Kaza merkezinden 8 saat uzakta bu- lunan Hemşin nahiyesi Makreysi köyünde de asrın en son istek ve ih- tiyaçlarına uygun bir ilk okul binası yapılmıştır. Cümhuriyetimizin feyiz- M nurlarından ilham alarak bu köy- de üç yıldanberi bir okul yaptırmak fikri ortaya atılmış ve bu fikir kuv. veden fiile çıkarak bu hususun temi- ni için bir okul inşaat komisyonu te- şekkül etmiştir. Köylü, kadınlı, er. kekli on bir ay zarfinda modern bir okul meydana getirmişlerdir. Geçen gün, ilbayın gönderdiği tak dirname köyde topluca okunmuş ve büyük bir sevinç ile karşılanmıştır. Şimdi köylü bu üç yüz kadar mev- cutlu ve modern okul için yüksek Kültür Bakanlığımızdan tam tağki- İh bir ilk öğretmen kadrosu dile- Bir 43,121, Japonya 29,306, Mısır 24,881. Belçika 23,693, Panama 20,590, A- vusturya 17,308, Portekiz 4.294, İs- panya 14,824, Finlandiya 2.901. 1937 yılı içindeki ticareti bahriye faaliyeti ise 12,957,364 tona varmış İ bulunmaktadır. Bu mikdar da muhtelif bayraklar arasında şu suretle inkisam etmek- tedir: Safi tonaj olarak, İngiltere 2 mil- yon 601 bin 497 , İllya 2.167,779, Yu nanistan 1,648,211, Fransa 1,261,999 Rusya 1,111,351, Norveç 959,654, Al- manya 754.534, Romanya 207,536, Holanda 469,163, Amerika 207,013 Lehsitan 187,249. Bulgaristan 180.379 İspanya 144,077. Belkiça 75.504, İs- veç 79.086, Panama 72.372, Danimar ka 45,367, Yugoslavya 57,438 Japon ya 39,220, Macaristan 18,788, Mısır 30,307, Fonlandiya 5,801. Harp gemileri Raporun üçüncü kısmı ise, harp ge milerine ait hükümleri, Boğazlardan geçecek harp gemileriyle muavin ge milerin istifade edebilecekleri telsiz istasyonlarını askeri merasime ait se lâm bataryalarını, Boğazlardaki mem nu mıntakaları Trova harabeleriyle harp mezarlıkların ziyaret yollarını, İzmit körfezi geçit yerini gösteren krokileri ihtiva eylemektedir. Dördüncü kısma gelince, bu da, hava seyriselerine ait bulunmakta nu mıntakaları tasrih ederek Akde - niz ile Karadeniz arasında seyrüse - fer edecek sivil tayyarelerin takip edecekleri yolları tayin eylemekte ve bunlara ait krokileri ihtiva eyle- ve boğazlarda tayyarelere ait mem- mektedir. Hitlerin Roma- daki Temasları (Başı 1 incide) “Hitler Müssolini mülâkatı bir bu- çuk saat sürmüştür. Mülâkatta riöler görüşüldüğü hak- kında malümat verilmemektedir. Yal nız Her Hitlerin maiyetinde Alman erklini harbiyesine mensup birçok zatler bulunması, askeri birtakım ko nuşmalar yapılacağını hissettirmek- tedir. Hitler fle Mussolini birlikte Pan- teon meydanına gitmişler, Hitler, heybetli mabedi hariçten temaşa et- tikten sonra kendi adın! taşıyan ve defne dalından yapılmış olan iki bü- yük çelengi eski İtalya hükümdar- larının mezarına koymuştur. Meçhul Asker önünde Hitler bundan sonra Meçhül As - kerin önünde eğilmek üzere otomo - biline binmiş ve alay Venedik mey- danına doğru hareket etmiştir. Venedik meydanında bir murab- ba teşkil eden birkaç bin faşist mi- lisi, bindikleri arabanın içinde ayak- ta duran Führer ile Mussoliniyi, han çerlerini havaya kaldırarak ve “A- noi” diye bağırarak selimlamışlar - dır. Hitler ile Müssolini arkaların - da tlalyan ve Alman nazırları oldu- ğu halde ağır ağır âbidenin merdi - venlerini çıkmaya © başlamişlardır. Führer ile Duçe'nin arkalarında el - lerinde defne dalından büyük bir çe- lenk bulunan ve Hitler üniformasını taşıyan dört eski Alman muheribi gitmekte idi. Çelenk Konma Çelenkteki gamalı haçlı kırmızı kurdelede şu ibare yazılı idi: “Führerden Meçhul Italyan aske- rine” eski mubaripler çelengi Meç - hul Askerin mezarı önüne bırakmış lar ve Hitler" çelengin yerine kon - masına bizzat yardım etmiştir. Hit- lerle Duçe bir müddet süküt ettik - ten sonra faşist ihtilâlinde ölenlerin mezarını ziyaret etmek üzere faşist Partisini hmerkezi olan Liktör sara- yına gitmişlerdir. Duçe ile Führer arkalarından ge- len nazır Starace, Von Ribbentrop, Ciano, Göbbels, Himmler, AMfteri ve Buffarini ile birlikte Liktör srasına gitmişlerdir. Mussolini ile Hitler mezarlığa yal nız olarak girmişler ve Führer bu - raya bir çelenk koydurmuştur. Verilen bir hediye Bu merasimden sonra Starace ç Hitlere milâttan dört asır evveline Ayın 18 inde Toplanacak (Başı 1 incide) içük köylere kadar giderek yeni zi rai kalkınma plânının tatbikında köy lü ile birlikte çalışacaktır. Vekâlet bu arada köylünün umumi bilgisini 'art- tırmak için gazete ve broşürler neşre derek parasız dağıtacaktır. Hazırlan» mskta olan raporların mühim bir kıs ral basilmak üzere matbaalarv veril- miştir Raporlar Zirast Vekilinin riya seti altıma muayyen zamanisrda top man husasi bir komisyon tarafin- dan tetkik edilmektedir. Yeni Ziraat Vekilimiz Faik Kurtoğlu raporları en ınce teferrüatına kadar gözden geçir mekte ve alâkadarlara icap eden ta- ilzatı vermektedir. Dün aksam saat 20 de Zirsat Ve- #öletinde Vekil Kurtoğlunun başkan ağında ormancılığa ait raporları ha zrlıyan hayet bir toplantı yapmıştır Tuplantıra rapor vekil tarafından tet kik edilmiş ve icap eden noktalar ü- zerinde kendisine izahat vecümiştir. Bu çalışmalar bittikten sonra ra- purlar büyük ziraat kongresine sevke düuecek ve orada müzakereler! yapıl- dıktan sonra hükümete arzolunacak. tır. Raporlardan müteşekkil beş se- nelik büyük zirai kalkınma plânı Meclisin de tasdikından geçtikten sonra kanuniyet kesbedecek ve mem leketin ziral inkişafının temini-için çalışmalara başlanacaktır. Bu arada çok mühim işlerden biri de Ankara civarı ve bütün orta Anadolunun a- gaçlanması işi bulunmaktadır o— Hataydi Yeni Kayıt Başladı (Başı 1 incide) nin evvelâ nüfus kâğıdı görülüyor. Sonra reis tercüman vasıtasile ken- disine hangi camiaya mensup oldu- gunu beyan etmek istediğini soruyor ve alınan cevaba göre kaydı yapıla- rak her camia için ayrı renkte mev- cut bir seçici kartı veriliyor. 'Terrümün suali Arapçaya çevirdi- ginden bunun evvelâ Türkçe yapıl ması için Türkler tarafından müra- cant hazırlanımıştır. Komisyon azasından seçim müfet- tişliğine ayrılan Belçikalı Lagrange, bana bunu temin edeceğini söyledi. Tasfiyeye uğrıyanların © — şikâyeti Antakya, 4 (A.A.) — Anadolu e- Jansırın hususi muhabiri bildiriyor. Lagrange bana beyunatında, yal « nız kayıt ve, rey vermek hususunda tazyike maruz kalanların değil alel- itlâk bu işlerden evvel de'bir tazyis ke maruz kalanların şikâyeti nazarı itibare alınarak teşebbüste bulunul- duğunu bildirdi. Bu beyanat dür genel sekreter B. Anker tarafından yapılan beyanatın tersine olarak komisyonun her ne su retle olursa olsun seçimin serbest su- rette yapılmasına mâni olabilecek hareketlere müdahaleye mütcmayil olduğunu göstermiştir. B. Lagrange nafiz azadandır. Yenigün gazetesi Antakya, 4 — Anadolu ajansının husus! muhabiri bildiriyor: Antakyanın Yenigün gazetesi bu - günden itibaren dördüncü sayfasını fransızca neşre başlamıştır. Bu say - fa intihap işlerile alâkadar haberle - rin tercümesine mahsustur. Ve ko - misyonu yolsuzluklardan haberdar etmek içindir. Garo Dün v Akşam Hataya Hareket Etti Ankara, 4 (TAN) — Fransanın Ha- taydaki delegesi Bay Garo bu akşam ki Toros ekspresi ile Hataya hareket etti. İstasyonda Hariciye Vekâleti a- lâkadar erkânı tarafından uğurlandı. Bay Garo bugün gündüz Hariciye Vekâletine giderek Hariciye Vekili ve Numan Menemencioğlu ile uzun Ş ler yaptı. ait bir testisi vermiştir. Tes- tinin üzerinde gamalı haçlı bir ce « ket giymiş olan bir delikanlı resmi hakkedilmitşi. Hitler bu hediyeden dolayı pek memnun olmuştur. Duçe ile Hitler maiyetleri ile birlikte hal- kın alkışları arasında Liktör sara - yından ayrılmışlardır, ği ii gili ilü TAN Fransız Frangı Yine Düştü Nazırlar Meclisi Dün Mühim Bir İçtima Yaptı Fransanın Vaşington Sefiri Saint - Guentin Paris, 4 )Hususi) — Nazırlar Mec- lisi bu sabah evvelce kararlaştırıl. mamış olduğu halde toplanmış ve bir Saat kadar müzakerede bulunmuştur. Toplantıda bilhassa frank meselesinin konuşulduğu anlaşılıyor, Bundan baş ka İngiltere, Fransa ve Amerika ara- sında yapılan para anlaşmasının ta- dili isteneceği anlaşılıyor, Fransavın Vaşington sefiri, bu mesele üzerinde Amerika Maliye Nazırı ile konuşmak sele üzerinde «beyanatta bulunması bekleniyor. Anlaşılan para 'anlaşma- ina bir zeyl ilâve olunacaktır. Toplantıda bundan başka mall me selelerle milli müdafaa ihtiyaçları i- || çin yakında aktedilerek olan istikraz «hakkında görüşüldüğü öğrenilmiştir Frank bugün düşmüştür. Dün bir) giliz lirası mukabilinde 164 frank a- lındığı halde bugün 170 frank alın mıştır, Daladye Nutkunu Söyledi Paris, 4 (Hususi) — Başvekil Da- ladiye bugün radyo ile söylediği bir| nutukta İngiltere, Fransa ve Ameri- ka arasındaki para Hilâfhamesinden | ta idi. Bu akşam Deladiyenin bu | bahsetmiş ve frangı istabilize etmek || için anlaşmaya bir zeyil ilâvesi lâzım geldiğini söylemiştir. Daladiye, yeni Fransız müdafaa is-|| tikrazı için bütün Fransızların müza || heretini temenni ettikten sonra dev- | | letin itibarını tehlikeden korumak lâ ım geldiğini izah etmiş ve 1936 da Fransanın altın esasını terketmesi ü- İzerine. yapılan para anlaşmasının i frangı, İngiliz lirası ve dolar ile denk leştirmek için yapıldığından bugün- kü şartların yeni bir zey) icap ettir- diğini söylemiştir. Amerikadan gelen haberlere göre, doların fiyatını yeniden düşürmek mevzuubahis değildir. Küçük It lâf Konseyi Dün Topladı (Başı 1 incide) 4 — Ekalliyetler meselesi Rumanya Kralı da Geliyor Bükreş, 4 (AA. — Bp sabah sa - at 8,15 te B. Stoyadinoviç ile B. Krofta, Sinayaya vasıl olmuşlardır. Kendilerini istasyonda Rumanya ha- riciye nazırı B. Komnen istikbal et- miştir. Gene bu sabah iki devlet adamı, bu sene Rumanya hariciye nazırı ta- rafından riyaset edilmekte olan Kü- çük Itilâf konseyinin mesaisine işti- rak etmişlerdir. Konferans, Palas otelde toplan - muştar, Bükreşten gelecek olan'kral Sina ya şatosuna sabahleyin o vasıl ola - cak, B, Stoyadinoviç ile B. Krofta'yı kabul ve hariciye nazırları şerefine kral şatosunda verilecek olan ziya- fete iştirak edecektir. “|Şark Vi. âyetleri- . : v mizdeki luğyan (Başı 1 incide) le köylerde bazı alçak evler harap ol- muştur. Bir Ev Çöktü Pazartesi günü başlıyan sürekli yağmur, dün de kısa fasılalarla ve daba hafif olarak devam etmiştir. Yağmur, evvelki gün şehirde bazı tahribat yapmıştır. Bebekte Alipaşa sokağındaki 14 numaralı ve emvali metrukeye ait boş bir ev ani olarak çökmüş, fakat içinde kimse bulunma dığı için müfusça bir zayiat olmamış” İl. Taksimde, Azak sokağında (o 15 numaralı boş bir dükkünn da üst İ kısmı çökmüştür Beyoğlu Papasköp- rüsü Bostan sokağında Triyandefilo- isa ait marangoz fabrikasını da iki metre su basmış ve atelyede mühim tahribat yapmıştır. Zibada belediye İ tarafindan yaptırılmakta olan ana lâ- Bum de, içerisine dolan çok miktarda suyun tesirile çökmüştür. Kasımpaşadaki Hal Evvelki gün Kasımpaşa deresi taş- tığı sırada, Bostanbaşındaki Çukur- | Zelrele feltketredelerine yardım © çin dün matbaarmızı gelerek isimle rini ve tebertü mikdarlarını bildiren | okuyucularımızın histeri aşağıdadır. Lira K. | il asma e 3 Dünkü yekân. Beyoğlu 45 inci okul 4. BN talebesi Hahesoğlu” ilkokul talebesi Beyoğlu 55 #oci okul 5. A. talebesi Beyoğlu 58 ine okul 8. B talebesi i Beyoğlu 55 inci okul 4. A- talebesi Beyoğlu 55 inci okul 3. A talebesi | 2 İstanbul 33 üncü okul 4 B İ talebesi 1 İstanbul 33 üneü okul & B talebesi Erenköy Bağdat carldesi Şe- Bk Abdullah, nu 5 l 3n | ın 10 e 1522 23 | K l Kırşehir felâketzedeleri için Kızla İstanbul merkezine yeniden 2673 Wira yatırılmıştır. Bu arada Menemenii Türk Tütün Anonim Şirketi 200, Emin | önü Kızılay şubesi 215, Anadolu İn- | kişaf Ticaret imited Şirketi 100, Vah- Şi Tam Cesar 100 lira vermişlerdir. Atatürkün Doğduğu Evde (Başı 1 incide) lunduk, Bu arada, dost Yunanistan! ziyaretimiz münasebetile nutuklaf söylendi ve bunlara Ercüment B rem Talu cevap verdi. Şehri gezdiğimiz sırada Atatür ” kün doğduğu evi de ziyaret eti Hükümetçe satın alınan ve (müs yapılması kararlaştırılan evin istimlâk edilmiş ve bir park kurük” masına başlanmıştır. Selânik beledi" ye reisi yakında bir heyetle Ank ya gidip evin anahtarını o Atetü takdim edecektir. Yarın Selânik € rını gezeceğiz ve cuma günü Belgi da hareket edeceğiz. Atinada uğurlama » Atina, 4 (ALA) — Olimpia" N nen Türk gazetecileri, dün akşam at 20,30 da Selâniğe hareke'etm ler ve İstasyonda Türkiye elçisi, kiye konsolosu, matbuat direktörü Seferyadis, Rumanya ve Yugosla! matbuat ataşeleri, gazeteciler birli relsi B. Zarifi ve Atina ajansı di törü B. Vekirarelli tarafından & lanmıştır. Türk gazetecileri Seli ten Belğirada geçeceklerdir. İ çerde yıkanmakta olan kadınlar b çalar içerisinde bıraktıkları çamai larını sel suları içerisinden güçlüğü çikararak islak ıslak giymişler cüma hamamın da su basmış ve i- bu halde sokağa fırlamışlardır. Türkiye Cümhuriyet Merkez Pankası 30- Nisan - 1938 Vaziyeti AKTIF a PASIF li “ Altin: Safi kilogram 17.151401. Lira Sermaye Lira $ BASA; : a Kk Ibtiyat Akçesi : UFAKLIK 47308. 16047 Adi ve tevkalâde 211220411 # Dahildeki Muhabirler; Basan ei BTU Tür lirası 737207.74 Tedavüldeki Banknotlar; | Hariçteki Muhabirler: Deruhde edilen evrakı nakdiye | Altın: safi kilogram © 9094614 Kanumun 6 - 8 inci maddeleri. İl iğ Altına tahvili kabil Serbest me tevfikan hazine taratından o 158 74M S3. ley e vâki tediyat 14.495.099. — Diğer izlet ve Borçlu , rine bakiyeler) 20.506.203,19 e edi, evrakı nakdiye di Hi Tahvilleri; 144.293.504. — il Karşılığı tamamen altın olarak İs Deruhte edi, evrakı nakdiye Uâveten tedavüle vazedilen 10.000.000. a karşılığı yyl Reeskont mukabili ilâveten te&, y Kanunun 6 - ma - tune tevlikan bazıne tarafından ER 13.000000. 1 vos aasi vâki tediyat 144202564 — Türk Lirası Mevduatı; 16.328 Senedat Cüzdanı: Döviz taahhüdatı: A HAZINK BONOLARI Altına tahvili kabil dövizler ©“ 15589) 4 TICARI SENEDAT 34 090.594.03İ g4 on5p493 Diğer dövizler ve alacaklı kik ligi ——— sing bakiyeleri ||| 31.101 245.40) a A Ezham vilât Cüzdanı : İ © ül da Muhtelif ; 43.417 A — (diyenin karşılığı Ksham ve (Tahvlâz(itibari kıymetle) 3019851154 4 B — Serbest esham ve tahvilâr © 701244221) 46.206.06379 di RL Lİ Avanslar; Altın ve Döviz zerine ai İ a Tahvilr üzerine 920148301 | gasozuraz | i Hissedarlar ; 4500.000— i Muhtelif; 14.367.390.21 w | i Yekün | 34095041689 ae li Yekün iz” 2 Mart 1933 tarihinden itibaren İskonto haddi 70 5/3 Altın üzerine avans 9) #4 (|