21 Nisan 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

—— 21.4.938 remesasesesesessee İBUĞÜN Uzak Şarkta Yazan: Ömer Rıza DOĞRUL in kuvvetlerinin Suçav civa * rında kazandıkları muvaffa- kıyetlerin Japonyada harp aleyhin- de kendini göstermiye başlıyan ce - Feyanları takviye etmesinden kor - kuluyordu. Japon karargâhı ancak Yeni bir zaferle vaziyetin kurtarıla- tağına inandığı için, yeni takviye kıtaları alarak yeniden faaliyete &çti ve çok mühim bir demiryolu vebekesinin anahtarı olan Suçav'a İki taraftan harekete geçti. İki Japon ordusu şimalden ve şimali Şarkiden ilerliyerek Suçavda hirleş- mek üzere harbetmekte ve Japon - arla Çinliler arasında kanlı muha - tebeler vukubulduğu haber veril - mektedir, Anlaşılan Japonlar bu defa Suçavı Muhakkak eline geçirmek azmile ha Teket ve bu yüzden Çin kuvvetleri» hi tazyik ediyorlar. Pakat, Japonların bu mınfkada, Pek büyük fedakârlıklar pahasına muvaffak oldukları tahmin edilse de neticenin kati olacağını sanmak doğru olmaz. Çünkü gün geçtikçe ini daha fazla hissettiren Çin Mukavemeti gün geçtikçe sertleşe - <ek ve şiddetlenecektir. Çinin en tanınmış ricalinden olan tor Sunfo bu noktayı tavzih eder diyor ki: “Bugün Çinin döğüşen kuvvetleri İki buçuk milyon kadardır. 8,5 mil- Yon ösker terbiye görmektedir. Ye- Mİ Çin askeri tank, top, mitralyöz Bibi. yeni silâhları çok iyi kullanı - Yor. Askerin mânevi kuvveti ise, son derece yüksektir. Japonyanın en bü Yük korkusu Çin birliği idi. Fakat Japon taarruzu, Çinin millet hissini Uyandırdı. Ve Çin askerleri hürriyet Ve istikbal için çarpışıyorlar Harp, on milyonluk askeri kuv - Veti ile Çini büyük bir askeri devle- çevirecektir. Japonya, Çinin muka Yemet etmiyeceğini, ederse de bu mukavemetin üç aydan fazla devam *imiyeceğini sanıyordu. Japon ku- mandası, Nankinin sukutu ile Çinin Mağlip edildiğine. zahip o olmuş, San sekiz ey geçtikten sonra Çin mu- Avemetinin mütemadiyen arttığını > #tilâ kuvvetlerini püskürttüğü - Mİ görüyor bu mukavemetin kırıl - Muyacağına emin olabilirsiniz, | , Sin teşri kuvvetlerinin başında | yaman ve Çin ihtilâlinin en meş - ir lideri Sun-Yat-Senin oğlu olan oktor Sunfonun bu sözleri Çinin bütün kuvvet kaynaklarını seferber *derek sonuna kadar istilâ ile müea- le edeceğini göstermekle kalmı - » harbin hakikaten uzun bir za- İp süreceğini de apaçık gösteriyor. SPANYADA : Yspanya harbi bilhassa iki cep a heye inhisar etmiş gibidir. Yemeği Katalonya ile Valânsiyayı ki birinden ayırdıktan sonra arada- ln genişletmek için uğraşı «| Ye bunun için Tortosayı zaptet- istiyorlar. — ilerin ikinci hedefi Katalonya- '1,, Fransaya bitişik hudut mnta - daki işgal etmek ve bu suretle ara İ teması kesmektir. e imhuriyet İspanyasmın mukad- NÜ bu iki harbin neticesine bağ- kla beraber buralarda elde kati neticenin de harbi biti Mek Mile mi sanmak doğru olmaz. Harp, ti, Siyet hükümetinin elindeki e » toprakların kaybolması üze- hügitecek, ve İspanyanın yabancı ki ün kurtulmasından sonra bel. Misi den başlıyacaktır. Ma, Sırdan gelen en son haberler Maş Veft Partisinin son seçimde Sol mağlübiyeti bir hayli ay - We çor. Bir kere Veftten ayrılan Yeni, Kendilerine Sadistler adımı Batar 84 âzalık kazanmışlardır. Melen başka Vefe pstakiy, edistlere iltihak etmyien iygerin sayısı da 68 dir. Velt . A kt kazanan 12 kişi de bun ydlarını, 28 9 Zaman eski Veft men İL ettiyg, 16 mebuslu bir kütle teş 1, Demek vi örülü ke vi, Partisinde ayrılık MİS, parti liderine Partisinden i Omza RUMANYA: Hükümet, Tah- rikçilere Karşı Tedbir Aliyor Bükreş, 20 (A.A) — Rador ajan- sı bildiriyor: 17 Nisanda bütün memlekette 88- bık Demir Muhafız teşkilâtına men- sup tahrikçilerin evlerinde yapılan araştırmalar esnasında elde edilen vesikalar Bükreşte bir araya toplan- mıştır. Çok mühim vesikaları da ih- tiva etmekte olan bu evrak, sivil ve askeri istintek ve iddia daireleri ta- rafından tetkik edilmektedir. Bu da ireler, tahkikatı pek yakında bitire- cek ve adli takibat için raporunu ve tir. ir tarafından neşredilen bu vesikalardan biri, Rumen efkârı umumiyesinde büyük heyecan uyan- hdırmıştır. Bu vesika B. Kodreonu tarafından gönderilmiş olan bir mektuptur. Mu maileyh, bu mektubunda eski Baş- vekil Dükanın katillerinin projesin- den malümattar olduğunu ihsas et- mektedir. Bu mektupta Demir Muha fızlar teşkilâtının tethiş vasıtaları na müracaat etmesi ve bilhassa Ya- hudiler aleyhine müteveecih çok şid detli bir mücadelede bulunması lü- zumu tasrih edilmektedir. Son hâdiseler Rumanya hüküme- tini dahili emniyet bakımından yeni ve esaslı tedbirler almıya mecbur et miştir, Bu meyanda hazırlanan karar namelerden biri yakında neşredile - cektir. Bu kararname, ecnebi memleket - lerde yaşıyan ve Rumanya devleti- nin menafii aleyhinde tahrikâtta bu lunan veya fesatcuyane propaganda lar yapan bütün ORumanyalılardan İRumen tabiiyetinin istirdadını natık olacaktır. Bükreş, 20 (A.A.) — Kodreano - nun profesör Yorga aleyhinde mah- kemeyc müracaat ettiği bildirilmek- tedir. Bunun sebebi, profesörün mu- hakeme esnasındaki ifadesinde Kod- HARİCİ HABERLER Ispanya. Harbinde Son Vaziyet New-York, 20 (Hususi) — United Pres'in Barselona muhabiri bildiri- asiler Akdeniz kıyılarında yeni he - defleri olan Castellonün müdafaası için icap eden tedbirleri almıştır. Şimalde, Fransa hududu boyların- da, Cümhuriyet kuvvetlerinin şid- detli mukavemeti devam etmektedir. Londra, 20 (Hususi) — İspanya harbine dair gelen son haberlere gö- re, harp, bilhassa iki cephede şiddet lenmiştir. Asi kuvvetleri, bir taraf- tan Akdeniz kıyılarında ileri hare- ketlerine devam ederek Tortoza'yı işgale uğraşırlarken, diğer taraftan da, Pirene boylarında yeni mevkiler zaptetmek suretiyle (O Katalonyanın Fransa ile rabıtasmı bilfül kesmiye çalışıyorlar. Anadolu Ajansının Saragossa asi kynaklarından aldığı haberlere göre; Frankistler, 'Tortoza istikametinde şimale doğru ileri hareketlerine de- vam ederek Tortoza'nın cenubunda kâin Sar Karlos dö lâ Rapita'yı işgal etmişlerdir. Diğer taraftan General Aranda'- nın kıtaatı, Frankistlerin kontrolü altında bulunan sahil kısmını cenu- ba doğru tevsi etmişler ve dün ak- şam üzeri Benikarlo'nun cenubunda kâin Peniskola çivarına vâsıl olmuş- lardır. Diğer taraftan General Solşaga ku mandasındaki kuvvetler Pirene hu- duduna doğru ileri hreketlerine de- vam ederek Fransız hududuna tâk- pe Rt e Sayi bu esat de Cumhuriyet Kuvvetleri Mukavemet Ediyorlar General Miyaha, Frankistlerin İleri Hareketini Durdurmak İçin Müdafaa Tedbirleri Alıyor lunan Val d'aran'ın merkezi Viella'- yı işgal etmişlerdir. Bu süretle mü- yor: Madrit müdafii general Miaha| him Cümhuriyet kuvvetleri tarafın-| dan işgal edilen geniş bir dağlık mın takanın yollarını bilfiil kesmişler dir. Cümhuriyetçiler Leridada mukabil taarruza geçtiler Son günlerde Tortoza mıntakasın- da şiddetli bir mukavemette (o bulu- nan Cümhuriyetçiler şimdi Lerida mıntakasında ve Pirene cephesinde mukavemete devam etmektedirler. Bu sonuncu cephede Cümhuriyetçi- ler mukabil taarruza geçerek Sort'- un şimalinde iki kasaba zaptetmiş- ler ve Prankistleri Pallareso nehri! doğru geripüskürtmüşlerdir. Lerida cephesinde Trempo mıntakasında düşman, ricat etmek mecburiyetin- de kalmıştır. Pek arızalı olan, pusu ve baskınlara çok müsait bulunan bu iki cephenin birçok yerlerinde seller akmakta ve uçurumlar bulun maktadır. Cümhuriyetçiler, bu a ziyi tanıyan gönüllü dağlılrın bilgi- sinden istifade ederek muvaffkıyetle taarruz etmektedirler. İngiltere Ademi Müdahale siyasetine sadık kalacakmış! Cümhuriyetçi İspanyanın Harici- ye Nazırı Delvuyo tarafından Millet ler Cemiyetine gönderilen notaya tel mih eden bazı iyi haber alan mahfel ler İngiltere hükümetinin ademi mü- dabale siyasetine sadık kalmıya kati $urette karar vermiş olduğunu be- Ten“cdiyorlar TUNUS; Yeniden Birçok reanonun evinde vatana ihanet su - çunun subut bulmasını intaç edecek evrak bulunduğunu söylemiş olma- sıdır. Küçük İtilâf Konferansı Bükreş, 20 (A.A) — İyi malümat deceğini haber vermektedir. Küçük İtilâfın Macaristan ile mu kareneti meselesinin bu kohferansta müzakere edilmesi muhtemeldir. Kral Karol Rahatsız Bükreş, 20 (A.A.) — Saray mare- şallığı tebliğ ediyor: "Majeste Kral gırtlakta bazi hafif tesirler icra etmiş ölan gripten do- layı odasında İstirahat etmektedir. Akşam hararet 38 derece, nabzı ise 84 idi. Majestenin umumi vaziyeti iyidir. ninem MACARİSTAN Macar Nazilerinin Şefi Viyanaya Kaçmış! Budapeşte, 20 (A.A.) — Kont Bet- lenin organı olan Nitlo - Oren - Uj- san gazetesinin Viyanadan öğrendi ğine göre Macar Nazilerinin şefi Kont Zoltan Boszormenzi, Viyanaya iltica etmiştir. Viyanada siyasi zabı kendisine iltica hakkı bahşetmiş tir. Kont Boszormenzi, bir Nasyonal. Sosyalist kıyamı tertip etmiş oldu - ğundan dolayı 1937 ilkteşrininde iki sene iki ay ağır hizmete mahküm e- dilmiş idi. Mumaileyh, davayı İsti- naf'etmiş ve beraet kazanmıştır. Nevyork, 20 (Hususl) — United Tevkifler Yapıldı "Tunus, 20 (A.A.) — Zabıta ve as- ker kuvvetleri, askeri hastane otra- fında 51 kişiyi tevkif ve mütenevvi esliha müsadere etm İhaykırışlarından dolayı da bazı kim- seler tevkif edilmiştir. | Birkaç kişi de bir nöbetçiyi taşa tuttuklarından dolayı tevkif olun - muşlardır. * Sus, 20 (A-A.) — Bled'de sükü - net tamamiyle teessüs etmemiş ol masına rağmen fikirlerdeki gergin- lik mahsus derecede zail olmuştur. Sus mahkemesi şimdiye kadar 57 kişiyi mahküm etmiştir. Birçok heyetler Tunusu dolaşarak muhtelif Tunus ricalini isticvap et- mektedir. İSVİÇRE: Tam Bitaraflığının Tanınmasını İstiyor Berlin, 20 (A.A.) — Federal kon « sey, Milletler Cemiyeti genel sekre- terliğine müracaat ederek Isviçrenin işlerdir. Gayri| tam bitaraflığının tekrar tesis me >» almakta olan mahafil, küçük itilâfın kanuni toplantı yaptıklarından ve. | selesinin muvakkaten konseyin ö -| yakında burada bir konferans akte-|ya Fransa aleyhinde fesatcuyane| nümüzdeki celsesinin programına ko nulmasını istemiştir. —— YUNANİSTAN : Türk - Yunan Dostluğu Atina, 20 (A.A.) — Gazeteler, Türkiye elçisi Ruşen Eşref Unay - dın'ın 16 nisanda Rotariklüp'te şere fipe verilen ziyafette söylediği nut- ku uzun uzadıya mevzuu bahsetmek te ve bilhassa iki memleketin uzun müşterek hayatından doğan fikri ka- rabet ve müşterek mukadderatına is tinat eden Türk — Yunan dostlu - guna ait olan kısım üzerinde dur- maktadır, ROMADAKİ İMZA MERASİMİ: UZAK ŞARK: Çinde Çok Kanlı Bir Harp Başladı Nevyork, 20 (Hususi) — Uzak Şarkta Japonların birkaç gündür | kimseleri hamamlara sevkedip şiddetli taarruz devam etmektedir. Suçaw şehri, Lunghay demiryolu şe bekesinin anahtarı olduğu, Japonlar, burasını zapt için birkaç defa teşeb- büs etmişler, fakat muvaffak olma- mışlardı. Daha sonra Çinliler bura: da mukabil taarruza geçmişler ve Japonları püskürtmüşlerdi. Bu defa Japonlar, büyük takviye kıtaları al- dıktan sonra yeniden harekete geç- miş ve bu hareketi azami şiddetle idareye başlamışlardır. İki Japon ordusu şimalden ve şimali şarkiden Suçaw'da birleşmek üzere İlerlemek tedir. Hali hazırda Japon kuvvetleri ileri hareketlerine devam ediyor ve en son habere göre Lenyi şehrine girmiş bulunuyorlar. Muharebenin! şebir dahilinde devam ettiği ve Çin-| lerin Japonları püskürtmek için a-| zami gayreti sarfettikleri bildiril mektedir. Şehir dahilinde devam e- den göğüs göğüse muharebe ortalığı kana boyamıştır. Yeni Çin kuvvetleri Şanghay, 20 (A.A.) — Röyter, bü tün Çinde binlerce yeni kaydedilmiş | neferler talim görmektedir. Yabancı | | müşahitler, Hunan, Kvangsice Kvey İ şav vilâyetlerinin bütün erkekleri - nin askeri talim görmekte oldukla - nnı bildiriyorlar, Mühimmat meb - zul gözüküyor. Binlerce tüfek ve mü himmat sandıkları tepelere gizlenen depolara sevkedilmiştir. Her taraf- ta yeni tayyare meydanları, yollar, demir köprüler yapılmakta ve demir yolu şebekeleri büyütülmektedir. Japonların tebliği | Pekin, 20 (A.A) — Şimali Çindeki| İJapon ordusu karargâhı son günler- deki müharebeler hakkında tafsilât vermemektedir. Şansi vilâyetindeki harekâtın mü sait surette inkişaf ederek 16 Nisan- İda büyük muvaffakıyetle bittiği, Kı- zl müfrezelerden mürekkep bir Çin ordusunun tamamen imha edildiği, Çinlilerin yedi saatten fazla süren bir muharebede 2000 ölü verdikleri ve birçok malzeme bıraktıkları bildi rilmektedir. AMERİKA: gi İngiltere Mühim Mikdardatayyare Satın Alıyor Yaşington, 20 (A.A.) — Röyter a- jansı bildiriyor: Amerika hükümetinin, Ingiltere tarafından Amerikada arzu ettiği kadar tayyare malzemesi satın alma sna muhalefet edilmiyeceği ve hü- kümetin kongrede bu hususta hiç şüp hesiz yükselecek olan protestoları bertaraf etmeye muktedir bulundu. gu bildirilmektedir. Ingiltereye mühim miktarda tay- yare satılmasının infiratçı blok tara fından mücadeleleri için mükemmel bir delil olarak ele alanacağı muhak kaktır. Bu blok bilhassa senatoda hâ lâ kuvvetlidir ve 28 mayısta toplana cak olan “harbe karşı kongre” de söz alacak hatipler, Amerika bitaraflığı nın yabancı propaganda ile ve Avru pa demokrasilerinin faşizme karşı bir harp vukuu halinde, Amerikanın yardımını temin etmeleri suretile baltalanmak üzere bulunduğu tezi- ni müdafaa edeceklerdir, * Londra, 20 (A.A) — Hava Neza- retine mensup eksperlerden mürek- kep bir heyet, şimdiden tam randı- manla çalışan İngiliz fabrikaları &- malâtlarını arttırıncıya kadar der. hal tayyare satın almak imkânlarını ni pislik, koku, tanffün de bizin dışarı çıkmak istemez. Sahibi zılıdır. Bu kayıt arabalara adette yolcu yapılmıştır. Ya bugünkü gibi ça usulile yolcu taşıyan aral alınacakların nekadar temiz © lâzımgeleceğini düşünün! Bune men şimdiye kadar üstü kirlid ye tramvaydan bir tek adam in diğini gördünüz mü? Sıcaklar ve Pisli (Yazan: B. FELE Belediye, üstü başı pis, sel bekâr odalarında oturan bir tiyor, elbiselerini de tebhirhar leriyormuş. Rivayete göre, hamamcılar hırpani ve pis kimselerin han ra girmesi oradaki diğer müşt İolacak ki; bu çeşit kirlilerin y Suçau şehrini almak için başldıkları | ması için bir iki hamam ayır miş, Ben pislikten iğrenirim. her nevi pislikten. Maddi olsu nevi olsun. Diyeceksiniz ki; — Pislikten hazeden var mu Efendim! Bir adamın peris olursa © pislikten hazeder. Fa) silât vermeme müsait mevzua şöyle yandan temas & olmıya Havalar ısınmıya başlayın i bir düşüncedir alır. Çünkü inde kalır. Lâkin havalar bir; şayiş bulunca bütün bu kokula er ve taaffünler havalartrlar. Seyrüsefer talimatnamesinin vay bahsinde bilhassa üstü baş alınmama » alındığı düşüni i olanların arabay Pislik mazeret değildir. Fak olamaz. Tramvaya binecek kı olan hamama p yıkanabilir nun için bazılarımızın; — Canım! Bırak fakir adam yapsın. Yok işte! Tarzındaki ; merhamet tiryakiliklerinin mi ni anlamam, Hele bazılarının Allah taraf vücutlarının ve terlerinin kol civarı için büsbütün hususi bir teşkil ediyor. Onun için beledi bu hareketini bütün kuvvetim kışlar, bunun yalnız. yoksullar #il daha yüksek tabakalara | genişletilmesini dilerim. Gerçi Bektaşiye: — Niçin yıkanmazsın? Di arı zaman: — Aslımız topraktır, su ile miya gelmez; çamur oluruz. Ce ni vermiştir. Amma çamur © için hamama gitmiye lüzum yo İİstidadı olanlar kerbelâda bile mur olurlar, Herifin birinin üstü başı kirli Arkadaşı demiş ki; — Yahu! Şu mintanım bir sana! — Yine kirleniyor. — Tabii, mintan bu! Kirleni Kirlendikçe yıkarsın! — İyi amma, ben bu dünyayı nız mintan yıkamıya mı geldim. vabını vermiş, ya gelmedik amma, pis, mundar) “ip âlemi iz'aç etmiye memur medik ya! Ankara, 20 (AA) EH, pg, M. grubu dün Kürsüye gelen Dr. Aras iki mam, 5 “et arasındaki bağlılığın bir tezahü, olmak Üzere Mısıra ra yaptığı seyah etrafında izahat verdi, Mısırda ika meti sanasında Türk miti esi, nun Şefine karşı eld$ memnuniyetini gösterdi. Avdetinde Berut yolu hı, gelmiş orada Fransız AlI komiserile görüş ktor Aras, Boruttan an ve Halepten halkın Şefimiz Atatiek ml — ir, Vetç EN aşi Saya, “Ski işi Pre et *ekti, Aş Nan tetkik etmek üzere bugün Amerika ya hareket etmiştir. Zannedildiğine göre heyet, Amerika için memnuni. yeti mucip bir netice elde edemediği takdirde bu meseleyi Kanadada tet kik edecektir. *€ hüküm sürmüş ol- » defa da kati bir ekse- Ve iş başıma döne - 8 ve Türkiye ve bizim du an derin m en GPUR um main ye karşı izhar ettikleri gulatımızın bir mükesi habbet alâkasını aniatırk, mi hayatinin çök müteh, Press'in Prag muhabiri bildiriyor Bugün, naziler 51 yahudiye karşi ta- arruzda bulunmuşlar, ve bükümet|. İngiliz Z İtalyan itilâfı birkaç gün önce Romada İtalya Hariciye Naz- bunlar sleyhinde şiddtli takibata lü-|rı Kont Ciano ile Lord Perter arasında imzalandı. Bu resim, imza mera- 4 görmüştür. simini gösteriyor. ak ve Muşta, İtlmatsızlık bu parti — ei 1 ali maa Sal ilin İM him) iy