30 Mart 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

İ | Nv. 15 Mukabil Bir Harekete Geçmiye Karar Verdik D eğirmenderelinin himayesin deki randevü evlerinde dil- leri çözmek için ber şey hazırla - nır, mükellef sofralar kurulurdu. Evin diğer odalarında hazır bulun- durulan mürettep çiftler de biraz #onra güya tesadüfen eğlencelere karışırlardı. Konuşma zeminleri değiştirilir, Aradoluya, milli hareketlere dair bahisler açılırdı. Milli kuvvetlere meyilleri ve münasebetleri olduğu anlaşılanlar bu suretle meydana çıkarılıyor ve derhal Abanozdaki Mai karargâhı polislerine tes- lim ediliyorlardı Bu kadınlı ve çalğılı casus tuza- ğına düşen gafiller Kroker zindan larında çile dolduruyorlardı. Kro- kere düşmekten kurtulan bahtiyar lar da; elinde ve avuçlarındaki bi- tirildikten, saat, kordon ve saire gibi kıymetli eşyaları alındıktan sonra gece yarısı kapı dışarı edili- veriyorlardı. Bu tarzda soyulaniaz rın; İngiliz ve Osmanlı polisine mü racaatları ancak mânalı, alaylı'bir gülüşme ile karşılanıyordu. İşte M. A. da Roza adındaki has- pa ile; şimdi Melek kıraathanesi - nin bulunduğu binadaki birahane- de bir gece ayni tarzda tanışmış ve iradesini kaybetmişti. Sirkeci- de Bahrisefit otelinde oturuyordu. Seciyesi kuvvetli ve milli emellere bağlılığı mükemmel görünüyor - du. Yalnız her güzelin bir kusuru olduğu gibi içkiye düşkündü. Ka - dınlara karşı zâf derecesinde ipti- Jâsı vardı. Bu sebeple Rozanın yüzüne kar şı gösterdiği alâkayı, kızın kendi - sine çok kuvvetli ve samimi bir sevgi ile bağlandığına delil sandı. Rozayı bir hayat arkadaşı gibi kar şılamak gafletini gösterdi. Otel sa- hibi Ali Beyin bir baba şefkati ile lerine rağmen; Bahri- sefit otelini bıraktı. Beyoğlunda Bursa sokağında bir pansiyona ta- Şimdi. M. A. kurduğu bu aşk yuvasın- da Roza ile tatl zamanlar geçiri- zileyi, faaliyeti gevşet- yyen bir vazife ve me süliyeti bulunmadığı halde cüzda- nında fazlaca para bulunması ve a- «ra sıra bu paraların birdenbire ço ğalmasi; zeki ve kurnaz Rozanın dikkatli gözünden kaçmamıştı. M. A. nın gizli bir teşkilâta bağlı ol- duğunu seziyordu. M. A. ara sıra; büyük bir kâğıtta dizilmiş rakamları elindeki diğer rakmalı bir kâğıda ara sıra bak- mak suretile yazıya çeviriyor ve bu işleri Rozadan da gizli tütmi- ya çalışıyordu. Roza bu halleri De- ğirmendereliye anlatmıştı. Kurnaz. casusun gözü faltaşı gibi açılmıştı. K., M. A. nın vaziyet ve vazife- sini öğrenmek için kendisini gece- öndüzlü bir hafta sıkı bir #4 rette gözledi. Neticede M. A. nın bütün sırlarını öğrenmiş, Vazife ve hakiki hüviyeti hakkında malü- mat edinmişti. dindiği malâmatı, Rozanın gördükleri ile karşılaştırdı. M. A. nın Anadolu hesabına çalı - tan gizli bir casus olduğu, elinde şifresi bulunduğu hakkında gizli hizmetler grupuna bir jürnal ver- di. Ve beraberce yaşamakta oldu- Zu kadını elde etmek, M. A. nın mu haberesini yakalamak O makssdile bir miktar para istedi, Gizli hizmetler grupu, M. A. nın İstanbulda gizli bir vazife ile bu - lunduğunu zaten başka kaynaklar- dan daha evvel haber almıştı. Bu- nun İçin Kâzımın raporunu ehem miyetle karşıladı. M. A. mın muha berelerini elde etmek ve ölindeki şifre anahtarını'da çalmak için e - mir verdi ve yüz lira para ödedi Mehmet Ali Beyin bize, ehemmi- yetle bildirdiği teşebbüs havadisi işte bu k Miralay Esat Bey bunun üzerine bize şu emri verdi: “Aldığınız ha- beri M. A. ya aynen bildiriniz, e lindeki şifresini ve muhaberelerini korumasını ve bilhassa Roza ile derhal münasebeti, kesmesini, teb | liğ ve tavsiye ediniz... Ö gün akşama kadar, M, A, mn, bulunabileceği yerleri aradık. Fa» kat hiçbir yerde bulamadık.. M.A nin Roza ile beraber eğlenmek için o sabah Büyükdereye gittikleri ni ve ancak ece döneceklerini pan siyon sahibi madam haber verdi Şifrenin o gece M. A dan çalın- masını bekliyorduk. Değirmendere li K nın usulü, bu gibi işlerde dai- ma süretli ve kati hareketlerde bu Tunmaktı. B” sebeple derhal mukabil bir harekete geçmek, İcap eden tertibatı almak Kararını ve dik. İşe de hemen başladık. Yü: başı Yusuf Bey; M. A. yı bulup va- ziyeti anlatmak için bir otomobil ile Büyükdereye gitti. Aldığımız haber hilâfma M. A. nın daha ev- vel dönmesi ihtimalini düşünerek Bürsa sokağını Derviş Efendiyi bıraktım. Gece taat on birde Yusul Bey Büyükdereden döndü. M. As.yı Ro za ile beraber Büyükdere iskele gazinosunda bulmuştu. Fakat ken dine malik olamıyacak derecede sarhoştu, Yapılacak müracaat ve tavsiyeyi iyi karşılamaması ihtima- Ii vardı. Bunun için yalınız tekip et- mekle iktifa etmişti. Şimdi de ot0- mobil ile pansiyona geldikleri ha- berini getiriyordu. Arkadaşlardan Mustafa Efendi- ye vazife verdik. Pansiyon civarın da bekliyecekt: ın pansiyona gi, yecekti. K. pansiyonda kaldığı ve yahut çıktığı taktirde takip ede - cek gideceği ve yatacağı yeri tes - Pit ile telefonla bildirecekti. Derviş Efendiyi Bursa sokağında bıraktık. Bizimle teması muhafaza edecek, her saat başında vaziyet hakkında malümat getirecekti. (Devamı var) Çocuklar milletin en kiymet- Wi hazinesidir. Bunların sıhhate 16 ve neşeli olmaları için uğra- 4 #9 Çocuk Esirgeme Kurumu- 4, Ba yardım ediniz. 77123 Nisan vg DENİZ ve LİMAN: Şirketihayriyenin Hazırladığı i Yenilikler Geçen senedenberi Şirketi Hayri- ye bir noktada kendini gösterdi: Fa: İa hareket ve muamelenin ancak u- cuzluk sayesinde temin edilebilece- Jimi kavramış olmak... Şirket bu yaz mevsimi için üç ay- lık bilet usulünü karmuştur. Bu he- sapla Üsküdara birinci mevki gidip gelmek günde on kuruşa, Emirgâna 13 kuruşa, Sarıyer ve Büyükdereye 15 kuruşa İnmektedir. Mesufeye nis- betle bu fiyatlar dünyanın her yeri için ucuz sayılabilir. Akay idaresi bunları ölçü diye ka- bul ederek ayni şeyi yapmazsa Ada- lara olan rağbeti zorla boğmuş ve| yazlık cereyanın Boğaz üzerinde top- lanmasına yol açmış olur. Şirketin diğer bir yeniliği Üşkü dar halk tramvayı ile bir anlaşma ya parak Kısıklı hattı için müşterek ve ucuz bilet usulünü kurmaktır. İstan- bul gibi dağnık bir şehir için bu müş| terek bilet çığırının açılmış olması| çok hayırlı bir şeydir. Şirket Tarabyada Tokatliyan oteli ile de bir anlı yapmış, vapur, ye mek veya danslı çay için müşterek| ve ucuz bilet usulünü kurmuştur. Yazlık programda ayrıca şunlar var- dır. Mebtapta Sümer Palas salonla- rında müsamereler, Temmuz ve ğustos aylarında Cumartesi günleri öğleden sonra alaturka ve alafranga konser heyetlerini hâmil iki vapur tertip etmek ve halkı, zevke göre ala» turka ve alafranga musiki parçaları dinliye dinliye saatlerce deniz üstün- İde dolaştırmak... Trak Gemisi Geliyor Almanyada yaptırılmakta olan ye-|“ ni gemilerimizden Trak vapuru tama men bitirilmiştir. Geminin teslim a- İnması için, Denizyolları süarilerin İden Kenan kaptonm idaresinde bir heyet Almanyada, geminin inşa o Tunduğu Kiel limanına gitmiştir. He- yet, orada bulunan Denizyolları Baş makinisti ile birleşerek gemiyi tes lim alacaktır. Trak vapuru Mayısın birinci günü İstanbula get lacaktır. Bu vapürumüz 3500 gayrisaf* ton- luk, orta hacimde ve makineleri 2090 beygir kuvvetinde ve 13,5 mil süra- tindedir. 37 yataklı 20 birinci ve 44 yataklı 16 ikinci mevki kamarası si- gara, müzik ve yemek salonlari var- | dir. Kamâralarında hava değiştirmek için termotenk tesisatı ve akar sıcak ve soğuk suyu bulunmaktadır. Ge- mide üç ambar ve altı vinç vardır. Bu gemi 136,269 liraya mal olmuş- tur. İkinci gemimiz de mukavele mu cibince 19 Nisanda teslim almacak- tır, 4 Gemi Kurtarma Şirketinin hu- susi ellerde bulunan yüzde 25 hisse miktarı Denizbank tarafından satın alınmıştır. miş 0- Metresini Ustura Ile Yaraladı Kasımpaşada Çatma mescit Çeşme sokağında Mustafa oğlu Hüseyin is- minde biri; kıskançlık yüzünden çi kan kavga neticesinde, metresi Nal- meyi ustura ile yüzünden yaralamış- sine kaldırılmış ve tedavi altına alın- mış, Hüseyin yakalanmıştır. Vefalı Nişanlı İ Velada, Kalenderhane Mektep s0- kağında 23 numaralı evde oturan Tevfik isminde biri, polise müracaat ederek, eski nişanlısı Nuriyenin, bin lira kıymetindeki mücevheratını çal- dığını iddia etmiştir. Nuriye yaka- lanmış, tahkikata başlanmıştır. 4 Beyoğlunda Turan Bar sahibi Hasan zabıtaya müracaat ederek Fe- nerli Yani isminde biri tarafından 6500 lirasının dolandırıldığım iddia etmiştir. Hasan iddiasına göre, Fe- nerli Yani, kendisine çok ucuz bir fi- yatla Fransız frangı temin edeceğini söyliyerek dolandırmıştır. 4 Harbiyedeki tramvay makasın- da sık sık arabalar yoldan çıkmakta dır. Dün de Harbiye — Aksaray-hat- tında işliyen 82 numarah tramvay yoldan çıkmış ve bu yüzden seyrüğe- fer yarım saat durmuştur. BELEDİYEDE tır, Naime Beyoğlu belediye hastano-| YERLİ HABERLER 15 Mektep Tayyaresi Yapılıyor Beşiktaştaki yerli tayyare fabrika- Sına hava kurumu tarafından sipariş edilen 10 mektep tayyaresinden biri- nin inşaatı o tamamlanmıştır. Diğer tayyarelerin de inşaatı ilerlemekte - dir. Birinci tayyarenin tecrübeleri ö- nümüzdeki hafta içinde Yeşilköyde yapılacaktır. Hava Seferleri Başlıyor Bir nisanda başlıyacak olan İstan bul — Ankara hava postaları için dört mötörlü O tayyereler tahsis o- lunmuştur. Yapılan tarifeye göre, İs tanbuldan 9.30, Ankaradan da 15:30 da olmak üzere her gün birer tay- yare kalkacaktır. Ankaradan 15.30 da kalkacak tayyare enmârtesi gün- leri 14,30 da kalkacaktır. MÜTEFERRİK İngiltereye Türk Sigarası Satacağız Londrada bulunan İnhisarlar U - mum müdürü Mitat Genel'in İngil- tere piyasalarında Türk tütün ve si- garalarının da satılmasını temin et- mek için çalıştığı bildirilmektedir. Umum! müdür, şimdiye kadar Tür- kiyeden hiç tütün almıyan ve ihti. Bulgaristandan Gelecek Kasaplık! Hayvanlar Yalnız bir defaya munhasır olmak | belediyenin Bulgaristandan | asaplık hayvan getirtebilmesine ait müsaadenin ay başına doğru beledi- yeğ tebliği beklenmektedir. | Et işi için kurulan yeni teşekkül, | bu surec iş& iatiyici. uu, © tirtniekle başlıyacaktır. Bune lüzüm görülmesinin sebebi, hayvan istihsal mıntakalarında hayvanların daha zi- yade besili olarak harice sevkedilme- si suretile fazla kâr temin' edildiği göz önünde bulundurularak şehrimi- ze kasaplık hayvanın az gönderilme- sidir, Belediye hariçten kasaplık ha; van getirmeğe başlayınca yerli istih sal mıntakalarile tabii bir rekabet başlamış olacak ve şehrimize fazla miktarda hayvan gelecektir. Bulga- ristandan bilhassa kıvırcık ve dağ bç getirilecektir. Et mürakabe komisyonu dün yi- ne toplanmış, ot piyasasını tetkik et- miş, bügünkü fiyatları olduğu gibi ipkaya karar vermiştir. Hamamları Kirletiyorlarmış Hamamcılar, kimsesiz ve pis in- sanların onar kuruş mukabilinde ha- mamlarda yıkanmaları hakkındaki belediye kararına itiraz etmişlerdir. Hamameilar, bu kabil kimselerin musluk kırmak, örtüleri kirletmek gibi zararlar verdiklerini ileri sür- mektedirler. *X Fakrühal ilmühaberlerinin esas- hı polis tahkikatından sonra hakika- ve nshiyelere tamim edilmiştir. # 160 yataktan ibaret Heybeli sanatoryornuna yeniden 100 yatak- lık bir pavyon ilâve edilmektedir. Bu pavyonun yapılması Mayıs 80- nunda bitecektir. Yeni pavyonda bir de sinema salonu vardır. X Eminönünde bulunan Valde istimlâki için Evkafla belediye ara- sındaki müzakerelere başlanılmıştır. f tarih âlimi profesör Pittardın An- karadaki tetkik ve zi- / yaretlerinden iki intiba / Değerli t # ten yoksul olanlara verilmesi kaza | hanından gayrı Evkafa ait yerlerin | yacını Amerikanın Virginia ve ken di müstemlekerinin tütünlerile tat- min eden İngilterede tütünlerimiz hakkında bir fikir verebilmek üzere buradan nümunelik sigara istetmiş ve Cibali fabrikasında hususi bir harmanla hazırlanan sigaralar Lon- draya gönderilmiştir. Bu arada Ci- bali fabrikasının başharmancısı Maz lum da Londraya gitmiştir. Plâka“Resmi “Kalkıyor rr gr mer iğ benzini fiyatlarına zâm Yapılması yo Tuhda Dahiliye Vekâletile yaptığı te- masların müsbet bir netice vereceği anlaşılmaktadır. Ayni zamanda, ben zinin şişesine yapılması düşünülen 7,5 kuruş zanımın da 4,5 kuruşa in- dirilmesi muvafık görülmüştür. Bu- nun için nisan içinde kati bir karar| verilecektir. # Londrada İngiliz malf grupla. rile temaslarda bulunan banka mızın bu ay sonunda memleketimize dönecekleri bildirilmektedir. İstanbul "Elektrik Şirketi umu- mi heyeti dün Metro Handa yıllık toplantısını yapmış ve bir senelik he saplar tetkik edilmiştir. Toplantıda şirketler komiseri ve Nafia mütfetti- şi hazır bulunmuştur. Karabük demir ve çelik fabri- kaları müdür ve mühendislerinden Hopkinson | tayyaresile Ankaradan şehrimize gelmiş ve Yeşilköy tayyare meydanına inmiştir. MAARİFTE: Köy Okullarının Programı Değişecek Köy okullarına alt müfredat prog ramlarının yeni baştan ve bugünün ihtiyaçlarına göre tarizimi kârarlaş- tırılmıştır. Bu maksatla Ankarada bir haziranda bir komisyon toplana- caktır. Komisyon, alâkadar muallim- lerin de mütaleasını alacaktır. Ankarada Verilecek Konferanslar Ankara Halkevipde iki konferans veren Iktisat fakültesi doçenti Muh- lis Ete dün Istanbula dönmüştür. Şimdi sırasile profesör Nisenin do- çenti Fahri Arel, operatör doçent Kâzım İsmail, hukuk doktoru Hifzı Veldet, Iktısat doçenti Refii Şükrü Suvla ve hukuk doçenti M. Yavuz Ankaraya giderek konferanslarını Ve- receklerdir. 4 Universite talebeleri, pazartesi günü Tokatlıyanda rektör Cemi Bil- sel şerefine bir yemek ziyafeti vere 30-3 -938 Ankaradan Telefon ve Telgrafla Subayların Terf v Hakkında Yeni ee Bir Lâyiha Ankara, 29 (Tan Muhabirinden)— Ordu ve zabitanın terfilerine ait ka- nunun üçüncü maddesine ek olurak yeni bir lâ; lise verilmiştir. Ek maddeyi aynen bildiriyorum: “Her üç zümreye seçilenlere birer tahsil kıdemi verilir. Birinci ve ikin. ci zümreye seçilenler kıta ve erkân harbiye stajına tâl utulurlar, Bun- lardan iki sene içinde kıtada ve erkü- nı harbiye vazifelerinde ehliyet gös- tererek katleri tasdik edilenlere a hazırlanmış ve Mec- Miki sene daha kıdem zammı verilir. (Bu zammın bir senesi ile bir evvelki rütbesinde dahi terfi derecesine gi- renlerin bu kıdemleri yeni ve eski rütbelerinde birer sene olarak yürü- tülür.) Bu İki senelik kıdemi alacak- lardan verilecek tezi muvaffakıyetle yazan ve liyakatleri Üs taraf âmir- leri tarafından sırasiyle tasdik olu- nanlara tez talimatı şartlarına uygun olarak kıdem zâmmu verilir. Erkâm harbiye yardımcı vazifelere seçilmiş olanlara bir seneden fazla kıdem zam mı verilmediği gibi bunlar erkân harbiye stajma tâbi tutulmazlar.,, Türkiye - Amerika Müzakereleri Ankara, 29 (Tan Muhabirinden) — İki gündenberi burada bulunmakta olan Amerikan ticaret heyeti husust temaslarına devam etmektedir. He- yetin reisi ve Amerikan sefareti mas- lâhatgüzarı ile görüştüm. Bana dedi ki: — Rivkaç güne kadar resmen müzake- relere başlıyacağız. Yapılacak anlaşma en ziyade mazhar müsaade millet esasına is- inat edecektir. Bu şekilde Amerika ile şimdiye kadar 16 muhtelif memleket ara. sında ticaret mukaveleni imza edilmiştir. Hi Türkiyeden evvel Çekoelovakyaym uğramış ve orada dâ bu şekilde bir muka- vele'imzalamışlır. İngiltere ile Amerika arasında da bir t- cüret mukâvelesi akdi için resmen müza- İ karelere girişlimek üzeredir. İki merleke- misiniz terimine BlNAŞAkl Amerika tonret mürmsebetlerinin çok ge- nişliyeceğine ikanlim. , Kambiyo Alım Satımı Ankara, 29 (Tan Muhabirinden— Türk parasım koruma kanunu hak- kındaki 12 numaralı kararnamenin 2 inci maddesinin 3 üncü fıkrası kal dırılmış ve yerine'şu fikra Hive & dilmiştir: , “Türkiyedeki bilümum bankalar hergün alıp sattıkları kambiyoları gi- gelerinde takas etmeyip aldıklarını Ankara menkul kıymetler ve kambi- yo borsasına arz ve sattıklarını da yi- ne buradan almiya mecburdurlar; Bir gün zarfında alım ve satımlardan mütevellit olan ve 2500 Türk lirası muadilini geçmiyen küsurat ertesi güne devrolunabilir. Bu karar bir Ni san 1938 tarihinden itibaren mer'idir. Küçük Ankara haberleri 1 # Hariciye Veköleli umumi kâtibi Nu manı Menemenci oğlu bu akşam İstanbul” dan geldi. â # İki gündenberi havalar çok soğudu Kar yağdı. Çankaya sırtları bu sabah ber beyazdı, *# İspençiyari ve tıbbi müstahzaratın 33 kuruştan yukarı ilanlarından da İstibiğX vergisi alınmıyacaktır. ——— — —— er TAKVİM ve HAVA 30 Mart 1938 ÇARŞAMBA Gün: 31 | Güneş: 5,48 — Öğle: kindi: 15,N1 — Akşam: Yatsı: 20,02 — İmsük: 408 mermi mma YURTTA HAVA VAZİYETİ e sile Orta Anadolunun” Garp taraflerıniğ hâva çok bululu ve mevzii yağışlı, Sİ bölgelerde umumiyetle kapalı ve yafl, Beçmiş, rüzgârlar Doğu ve Cenup Sinda Cenubi istiksmetten, diğer bölgeli de Şimali irtikrmetten kuvvetlice erit. Dün İstanbulda ekseriyetle çok ul geçmiş, rüzgür şimal! istikametlen sa de 6 ilâ 8 metre hızla esmiştir. Suat İ barometre 758,0 milimetre idi. Harartf ceklerdir. Bu yemekte; A' ay pılan talebe seyahatleri haki rektöre bir rapor w Gök DA ve en az 3,3 santigrot olarak HÜ dedilmiştir, 4 EE İZ DAİ EE.