5 Mart 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 9
8 — Başlanılan intihap hazırlık trinda, gümrükten mal kaçırır gi haller müşahede edilmektedir. 9 — Her ne zaman isterse, mem in mukadderatına hâkim ola- Sik derecede kendisinde maddi ve Manevi varlık hisseden Hürriyet Ve İtilâf hırkası; vatan ve milletin na olarak hazırlanan bu inti- iştirak etmiyecektir. ırka merkezi; bu muhtirala rı saraya ve Babilliye gön- dermekle beraber; taşradaki klüp- lerine de gizlice emir vermiş. In- pta kazanabilmek için her va- taya başvurmakla beraber, (fir- tarafından intihaba iştirak e İyecekmiş gibi bir vaziyet a ihması) için mahrem £tallmatlar 'mişti. Babndli, kurnazca hareket etmiş- Hürriyet ve İtilâf fırkası tara- an ie edilen muhturaya ğrudan doğruya cevap vermiye yi görmiyerek, uluorta bir be- ame neşrederek, yapılacak in- bin ehemmiyetinden, seçilecek ların (munhasıran selâmet Ve sündeti vatan endişesile hare- Bet eden, namus, iffet, hamiyet, dirayet orbabından intihap edil - ni tavsiye eylemişti. yaürriyet ve İtilâf fırkasınn Ylece bocaladığını gören bazı ze Yat, artık bu fırkadan mebus çe icaklarını hissederek başla- e başka suretle birer çare ârâ- Mecburiyetini hissetmişlerdi. Via, (Hürriyet ve Iilâf fırka # sini doktor Rıza Nur Bey bile, Sez ehemmiyet verilmediğini : "İN için (sulhü selâmet) fırka- pa Birmiş., o fırka namına nam- 'İğini koymak için, teşrinievvel MN 24 üncü cuma günü vapu- fa binerek Sinoba gitmişti. İşte, tam bu sırada Sıvasta mil- Mücadele aleyhinde bir isyan ha başgöstermişti. bin hareket, doğduğu anda, bo- mo Fakat, gerek Anadolu- Ve gerek İstanbulda büyük bir lal mucip olmuştu. Çünkü, Milli istiklâl mücadelesinin ruhu- Du istihdaf eden bu katilâne hare- ve doğrudan doğruya Hürriyet İtilâf fırkası elebaşıları tara- yapılıyordu. v azeteler, bu meseleden # - nirli ifadelerle bahsediyor. Ur mühim malümatı veriyor şa ardı; m mahut telgrafı, üç im- ve çeken şahsın, Sıvas (Hür- Ve İtilâf fırkası şubesinin re- e Seyh Recep Efend namında bir ay duğu, ve mumaileyhin bir ço- haç katli meselesinden dolayı bir- sene hapiste yattığı ve ümmi Mduğu tahakkuk etmiştir.) telerin Sivasta muhbirleri Meselenin içyüzü hakkında. ga- di, lerine $u telgrafı çekiyorlar» İn. 25 teşrinevvel - İş- tüy un. mahiyetleri malüm iki R, © gazetesinde (1) güya Sivas- yin içinde olduğuna diar en çekil vukubulduğu ve bu- çekilen bir telğrafnameye ük bir ehemmiyet atfedildiği Babi hödisenin mahiyeti, şun dan ibarettir; karada. Hürriyet ve İthaf fir - 'nin başına geçen Şeyh Recep > filmi cifir) mütehassısı o hk Beçinen. ve hakikatte falcr- İştigal ettiği söylenilen bir ra, * #vvelce Sıvasta menfi ola- e olan Bahriye Na- dn Salih Paşanın amasyaya gel- (2) haber alınca, kendisini davet etmiye kalkışır. ve MZ tanıvan ham aha- — dogu d?- Nasıl yaşadı? » Nasıl battı ? — İKİNCİ KISIM — “ İtilaf Fırkası Artık Adamakıllı Bocalıyordu Bahriye Nazırı Salih Paşa Biye müracaat ederek: “Salih Pa- şayı Sivasa davet edelim. Kundu- racılardan (3) şikâyet edelim., der... Esas maksadın ne olduğunu bilmiyen ve tahkik etmiyen saf a- haliden yüz elli kadar zat. teklifi kabul ederler ve imzalarını verir- ikşamı gece yarısından sonra tel grafhaneye gider ve üç imza ile (zatı şahaneiye bir telgraf çeker İstanbul telgrafhanesine de, “bu telgrafı (zatı şahane) ye vermedi- ğiniz takdirde, memlekette kan dökülecektir mealinde ayrıca bir telgraf gönderir: Ertesi gün, Tek graf müdürünün vukuat raporu ü- zerine müddelumumi tahkikata gi rişir. Merkum Şeyh Recep ile re- fiki Celâl ve Kemali telgrafhaneyi işgal İle, muhabereyi kesmek ve halkı ihtilâle teşvik eylemek fill- lerinden mâznun olarak tevkif et- (Bu eşhasın, Sivasta hiçbir kıy» met ve ehemmiyetleri yoktur. Bü bassa son hareketleri umum aha- Wi tarafından nefret ve lânetle ya- dedilmelerine sebep olmuştur. İm- zalarının suiistimal edildiğini an- (Şeyh Recebin telgrafında; (Ku vayı milliye) ye atıf ve isnat olun- duğu haber verilen efalin de ka- tiyen asıl ve esası yoktur. Kuvayı milliye, hiç kimseden ne cebren, ve ne iane süretile beş para bile almamıştır. Mesele hakkında hükü meti merkeziyeye (4) mufassal bir rapor gönderilmiştir.) şte, Sıvas, hareketinin İç- yüzü, bundan ibaretti. Vâkın görünüşte, hâdise mühim değildi. Meczup bir şeyhin, mec nunane bir hareketinden ibaret telâkki edilebilirdi. Fakat mesele- ye ehemmiyet verdiren bir nokta vardı ki, bilhassa halkın nazarı dikkatini celbetmişti. O da, (Ku- vayı milliye aleyhinde) olduğu ta- hakkuk eden bu hareketin başın- da (Hürrylet ve İtilâf fırkasının reisi) - ve yahut, fırkanın bir rük- nü - sıfatını taşıyan bir adamin bulunması idi.. Nitekilm (Bozkır- da) çıkan ve beş on vatandaşın ha- yatına mal olan kanlı ve silâhlı is- yahı idare edenlerin de. (Hürriyet ve itilâf fırkası - Konya şubesi! ta- rafından tahrik ve idare edildikle- ri tahakkuk etmişti. (Kuvayı milliyel nin ne gibi ah- val ve şerait dolayısile vücude gel diğini ve simdi de muhtelif harp Yazan: Ziya Şakir cephelerinde ne büyük (fedakâr- liklarla ne mühim vazifeler deruh- te eylediğini, zerre kadar akıl, şu- ur ve muhakemeye malik olan her Türk ve her Müslüman idrâk et- miş.. koca bir milletin bütün ümit leri, bu kuvvet üzerinde temer - küz eylemişti. Hal böyle iken. şimdi bu kuv- veti baltalamak, onu felce uğrat- mak istiyenleri halkın derin bir nefretle karşılıyacağı. çok tabii i- di... Nitekim. intihap günlerinin pek yaklaştığı bir zamanda yapıl- mış olan bu Sıvas hareketinin ba- şında bir (Hürriyet ve İtilâfçı) nın bulunması, artık bu fırkaya kar- şı herkeste âdeta bir kin ve gayız husule getirmişti. Bu vaziyetten en fazla mütees- sir olan İstanbul halkı idi... Müta- reke devrinin yarattığı ıstırap ve şeamet içinde tam bir cehennem azabı ın zavallı İstanbul hal- kı, bütün halâs ve necatı, Anado- ludan bekliyor ve Anadoluda ka- zamlacak olan milli zaferin. bir gün evvel tecelli etmesine göz yaş larile dua ediyordu. (Devami var) (1) Bunlardan biri, meşhur Refi Ce- wadın (Alemdar) gazetesi, diğeri de yi- ne meşhur Ali Kemal Beyin (Peyam Sabah) gazetesi, (2) AN Riza paşa kabinesi, (Büyük Halâskâr - Mustafa Kemal Paşa) e an laşmek Için, o tarihte, Bahriye Nazırı olân Salih Paşayı Amasyaya göndermiş- & (3) Milliyetperverlerin Svasta Öcen- EKONOMİ Romanyadan 23 Damızlık Inek Getirildi Ziraat Vekâleti, Romanyadan ge-| tirilmiş olan yirmi beş simental inek-| lerinden damızlık olabileceklerin 88- tın alınmasına karar vermiş ve gön- derilen heyet bu ineklerden 23 tane- sini seçmiştir. İnekler için 8 bin lira verilmiştir. Her biri 180 - 250 lirs 8- rasındadır. İneklerden yedisi Halka- lı ziraat mektebine ve ön altısı An- karaya gönderilmiştir. Zahire Borsasının Raporu İktısat Vekâleti, zahire borsasında: ki buğday ihracatı tinden bir rapor istemiştir. Bu rapor büyük ziraat kogresine verilecektir Heyet, mufassal bir rapor hazırlamış ve birer suretini bu işlerde ihtisası olan tüccarla mübayaacılara gönde rerek onların da mütalealarını sor - muştur. Önümüzdeki pazartesi günü bu mütehassıslar, borsa salonunda bir toplantıya ve açık münakaşaya davet edilmişlerdir. Ziraat Odasında Seçim Dün ziraat odası umumi bir toplan- &i yapmıştır. Oda reisi Raşit, Ziraat Vekâleti şube müdürlüğüne tayin e- dildiği için oda relsliğinden çekilmiş. tir. Dünkü toplantıda idare heyeti ibra edilmiş ve yeni oda heyeti için seçim yapılmıştır. Reisliğine Necati. ikinci reisliğine Lütfi Arif, muhase- beciliğe İbrahim, mutemetliğe Tah- sin getirilmişlerdir. Oda heyeti, gele cek cuma toplanarak 21 martta ya- pılması mutat olan toprak bayramı için karar verecektir. Soya Fasulyesinin Ekimi Yurdun muhtelif o mıntakelarında geçen sene yetiştirilen Soya fasulye- si iyi neticeler verdiğinden bu sene en iyi cinsten tahumluk alınarak ge- biş ölçüde soya fasulyesi yetiştiril - mesi kararlaştırılmıştır. Soya fasul- gre) akdetmesinden kii andan Okünduracılar) de (4) Yani, Babilliye, Lo Her Derde Deva mıdır? Damarlardaki tansiyon farlalığı- na karşı sarmısağın iyi bir ilâç ol- duğuna kanaat getirenler hâlâ bu- lunuyor. Okuyucularımızdan B. Ramiz de, ayni şey için sarmısak yutmak faydalı mıdır, diye soru- yor. Sarmısak birçok yemeklere ba- harlı bir lezzet vermek için pek ho Şa gider. Meselâ, işkembe çorbası Be kadar iyi pişirilmiş olsa sarmı- saksız olunca eksik kalır. Et kızart masında bile şöylece hafif bir sar- musak kokusu hoşa gider. Ancak ilâç olarak kullanılmıya gelince, biraz durmak ve haylice derin düşünmek lâzım gelir. Eski zamanlarda sarmısak,, şimdi anti- septik dediğimiz ilâçlar gibi, salgın hastalıklardan korumak için kulla. Bılırmış. Dört huramiler sirkesi de- vilen kokulu sirkenin bu suretle iyi geldiğinin hikâyesini burada yazmıştım; Sarmısak hâlâ antisep- tik olabilir, fakat bu zamanda mike roplara karşı o kadar çok antisep- tik ve sarmısaktan şüphesiz daha güzel kokulu ilâçlar varken sarmi- sak kokusunu ellerine, vücuduna sürmek tuhaflıktan daha ileri bir- şey olur. Sarmısak, yiyenlere kuvvet ve rirmiş, tutkala bile karıştırıldığı vakit o tutkalla yapıştırılan şeyler bir daha ayrılamazmış diye, bir va kitler sarmısak kuvvet ilâcı sayılmış tı. Hattâ sarmısak kokusu çıkaran bir ilâcı şırınga ile, etle deri ara- sına. kuvvot vermek İçin. haftalare <a şırınga emek her verde moda olmuştu. Bereket versin ki sarmı- sak kokusunün sonunda insanı ra- hatsız etmesi bu modayı geçirdi. Elips yiyenlerin nefesi sar- tuğu İçin, sarmısağın ak <iğerlerden teneffüsle cıktığı anla- Eğl a klar Sl şıldığından, bir taraftan da sarmı- ları hastalıklarında, en ziyade ve- rem hastalığında sayın bir ilâç ol- muştu. Onu vereme karşı pek te- sirli bir ilâç sanarak gizli gizli sar- musak yutan zavallı hastalar hâlâ şurada burada görülür. Sarmısağın en son ve en büyük şöhreti damarlardaki tansiyon faz- lalığına karşı ilâç olmasıdır. Vakta sarmısak tansiyonu iki, üç derece düşürür. Bazılarında dört derece düşürdüğü bile vardır. Şu kadar ki onun bu türlü tesiri pek kısa bir zaman içindir. İki, üç günden ziyade kullanılınca tansi- yonu düşürecek yerde artırır. Tek- rar düşürmesi için birkaç gün fası- la vermek lâzımdır, İşin aksi ciheti, bu birkaç günün ne kadar süreceğini önceden kestir mek mümkün olmamasıdır. Çünkü bu birkaç günün müddeti akciğer lerin, böbreklerin ve karaciğerlerin haline göre değişir. tansiyonu fazla olanlarda da böbreklerle karaciğer az çok yorgun bulunurlar, Bu uzuy ların yorgunluğu iyice ölçülemedi- ği için sarmısak ilâcma kaç gün fa- sıla vermek lâzım olduğu da kesti- rilemez. Sarmısağın fasılasır kullanıldığı vakit tansiyonu artırması veremli- Tere de zararlı olacağını gösterir. Çünkü tansiyon artınca veremlinin kan çıkarması ihtimali çoğalır. İnsan sarmısağı yemeklerinde lezzet bulmak için, ondan keyif du yuyorsa, kendi kendine yiyebilir. Fakat herhangi bir ilâcın İüzümu- nu, faydasını hekim tayin eder. Sar- musağı da ilâç diye kullanmak isti. yorsanız, önceden hekiminize da- maşınalısınız. mürakabe heye- | GUNLUK PIYASA ; İlkbaharda mısır Ihtiyacınm arta $ akını düşünen bir firma piyasamız- ; İŞ dan 1s nisanda teslim şertile yüz elli ; Bin kile Adapazar malı sarı misir a). $ mak için kiloru 8,10 kuruştan tüccar- la bağlanmıştır. : Buranın sarı mısırlarından 12 bin kiloluk bir parti ise kilosu çuval 0- ; larâk beş kuruştan satılmıştır. * Sakarya mintakasındn yetiştirilen pamuklardan bir parti piyasamıza ge- ; #irilmiş ve kilo 42 kuruştan satıl. $ müstir. Anadolu yapakları biraz yük- $ selmiz ve kitami elli beş buçuk kuru, ; ga satılmıştır. ii ed * Dün piyazamızs kırk bilin kilo nohut on bin beş yüz kilo yapak, on bir bin kilo beyaz penyir, doksan bin kilo sa- rı mısır ve yetmiş beş bin kilo un #e- trülmistir. Gelen bu malların pek am satılmıştır. BORSALARDA : Borsa Memurları Ankaraya Gidiyorlar Borsanın Ankaraya nakledilmesi üzerine borsa komiserliğinin bir kı- sım memurları ayın yirmisinden son ra Ankaraya gideceklerdir. Burada ay sonuna kadar ancak iki memur kalacaktır. Acenteler de hazırlıklara başlamışlardır. Bunlardan on'beşi An karada yerleşecek ve burada birer a- jan birakacaklardır. Mevcut 18 acen- teden üçü Ankaraya gidemiyecekler- dir. Borsada Dünkü Satışlar Ünitürk fiyatın Paris borsası 365 frank bildirmiştir Borsamızda açılış 19€5 ve kapanış fiyatı 19,30 liradır. Diğer tahviller üzerinde iş olmamış. tır. Londra borsası bir sterlin kar- şılığı 153.84 frank ve 5.0170 dolar o | ca bir sterline 627 - 630 kuruş fiyat İ verilmiştir. Buğday Piyasası Gevşek ile iki vagon srpa, bir vagon çavdar gelmiştir. Buğday piyasası gevşek geçmiştir. Evvelee gelmiş buğdaylar ve Ziraat bankasının dört vagonu &- le beraber 12 vagon yumuşak buğ- day 5.225 - 531.5 kuruştan. bir va- UL 6.14 kuruştan ve dört vagon sert buğday 5,20 « 6 kuruş arasında satıl mıştır. Arpalardan Bandirma yem- ve Çerikli malı 15 bin kilo dört kuruştan verilmiştir. EA a e Dİ 4—3—038 PARALAR Lv Prank Tüm Bi Dolar 123. 120— hiret 96— 1es— Baçıka Pr, S- B— Drahmmı iğ 22.— isvicre Br, 575 SAZ Lava 3— m— #iorn 6.— iu Kron Çek n— B— Silin Avusturye He 2m Mark n— 8 Dow 20— 2— venge Lava Dinar Kron Tsveç Sterlin ÇEKLER Aci Karan Paris 442 m Nüyark 07084 0.1945 Milâno 131317 18.1330 Brüksel 45975 4.6075 Atina 867400 867460 Cenevre 343 343 Sotya 634920 634020 Amsterdam 14230 L42a3 Prag 220887 228047 Viyana 42065 4z0az Madrid 123210 123910 Berlin 1.0675 196m8 Varsa 4 “19 Budopeşta 3.0075 a0 Bükreş Jen msi7 enem? Beizrad BA 2RST 242887 Yokohama LL Stokholm. 3.0825 30625 Londra 60 — sn— larak bildirmiştir. Merkez bankasın- | gon ekstra 1 - 2 çavdarlı Polatlı mar! Mik malı çuvallı olarak 7 bin kilo 4,18! DIŞ TİCARET: Kliring Hesaplarının Son Vaziyeti İktsat Vekâletinden alının malimata gö re, 26-2-1938 tarihindeki kliring hesapları durumu şudur Dış Ticaret Kürine hesapları bakiyeleri ve kredili 18- halâta ait tashhütler Türkiye Cümhuriyet-merker bankasın. dan alınan hesap hülâsalarına göre 20.2.038 İtarihindeki klirins hesapları bakiyeleri ve kredili ##halât için Cümhuriyet Merirer Ban kasına verilmiş tenhhütler yekünlari Cetvel — 1 Türkiye Uümhurlyet marker Barkasmds ki klirinr hesapları borçlu balriyeleri Memleket Miktar T, L. 1.708.400 3.900 ! 1300 4091 800 Finlândiya 814700 Fransa 2.448 100 Holanda L102 100 İnsiltere 3.707 800 İspanya 437800 İsveç 1.701 200 İzsvicre pas 200 İtalya 1747200 Hiacarintan g3 400 Norveç 11200 Romanya 1.724 200 Rusya sra.nod Yuzoainvya ant 0n0 Yunanistan 139000 Cetvel — 2 Kredili ithalât icin etmberiyet Merkez Bankasına verilmiş olan taahhütler yekün- leri Memleket Resmi Musul daireler şahıslar 7.U ete Almanya 12742556 o 8042160 Avusturya 308716 190.989 Belcika — — 20079 İ| Gekoslovakya Sınama — 28nSE3 | Estonya 13316 Yinlindiya , wo 17904 İFransa 5.485 oo 192143 Folanda #0877 5R035 İngiltere 173068 O 532409 İspanya MAR 12328 : 4 17 ğ AA —ins İtatya TSI son 491 Macaristan 39017 46.6 Norveç 06.135 55.508 Lehistan 6.042 sanz Yüzeye 12518 3921 Yunanistan “ 20451 Rusya 06.832 24.070 Yukarıdak! fki numaralı cetveldede yas zılı kredili ithalâtın vadelerine güre vazl- yetleri, 6 uya kadar vüdeli Memleket Resmi Hümüst daireler paıslar TU ru Almanya, 1082041 sminsaz D.M. 377769 1380685 Daha urun veya başka vâdeli Merleket Resmi Husus daireler © şahinler ve 7... Almanya Jimaazız — Bannz0s D.M 2062400 1030483 Cetvel — 3 Muhtelif memleketlerin merkez banka» larında tutulan kliring hesaplarındaki alğ- kalarımız Memleket Miktar Atmanyada(A, ve B. hesapları) 16.226200 Estonyada #109 Lehistanda 174.900 Almanyaya Gönderilen Mallar Türk - Alman kliringinin iyi işle mesi için Alman ithalât bürolarının evvelce verdikleri ve şubatta müd- değ biten ithalât permilerinin yeni- lenmesine başlanacağı bildirilmiştir. Permiler gelince, tiftik ve zahirenin Almanyaya gönderilmesine devam © Tunacaktır. Kânünüevvel ayında Ak manyaya mal gönderen İhracai tüe- carlarımıza Merkez bankası dünden itibaren tediyata başlamıştır. YURTTAŞ: : Her zaman için en hakiki dost, en fedakâr yardımcı bankadaki tasarruf hesabı- dır. Onu hiç ihmal etme, Ulusal Ekonomi ve Arttırma Kurumu did Sk si İN a a İk e
