25 Şubat 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 7

25 -2-938 TAN Balkan Konseyi Bugün Toplanıyor Dost Diplomatlar Dün Ankaraya Uğurlandılar Balkan Antantı daimi konseyi bu- ' gün Ankarada Hariciye köşkünde, dost ve müttefik Yuanistanın değer- li Başvekil ve hariciye nazırı gene- ral Metaksas'ın reisliği altında ilk toplantısını yapacaktır. Konseyin bu toplantısında memleketlerini temsil etmek üzere memleketimize gelen ge neral Mtaksas ile dostümuz Yugos - lavyanın sayın Başvekili ve harici- ye nazırı Dr. Stoyadinoviç, Roman - yanın yüksek hariciye müsteşarı B. Comnene dün akşam saat 20 de hu- susi bir trenle Sirkeci varmışlar, samimi merasimle karşı - lanmışlardır. Müttefik devletler dip- lomatlarına müşavirleri de refakat ediyorlardı. Yüksek misafirlerimizi buraya ge- ftiren tren dün sabah saat 10 da hu- duda muvasalat etmiş ve dost diplo- | matlar hudutta topraklarımıza ilk l ayak bastıkları dakikada hariciyemi- zin protokol memurlarımızdan bir heyet tarafından karşılanmışlardır. Trakya genel müfettişi general Di- rik te muhterem hükümet şeflerini Alpulluda selâmlamıştır. Kıymetli | misafirlerimiz hudut üzerindeki Pit yon'dan hususi bir trenle şehrimize hareket etmişler ve akşam 20 de bu- raya gelmişlerdir. Sirkeci istasyonu, dostlarımızın şerefine müttefik devletler bayrakla rile donatılmıştı. Ve misafirlerimizi istasyonda hükümet namına vali B Muhittin Üstündağ selâmlamış, Bük- || reş elçimiz B. Tanrıöver, Belgrat el- çimiz B. Ali Haydar, Yunan, Yugos- lav ve Romen elçilerile konsolosha- neler erkânı, İstanbul komutan veki- li Korgeneral Cemil Cahit, Merkez komutanı İhsan Ilgaz, emniyet mü- dürü B. Salih Kılıç, İstanbula gel- miş olan Balkanlı gazetecilerle mat- buatımız mümessilleri ve çok kala - balık,hir halk kütlesi karşılaşmıştır. Metaksas inmiş, vali B. Üstündağ a- | ziz misafire hükümet Ve şehir namı- na hoöş geldin dileğinde bulunmuştur. Bu sırada istasyonda yer almış olan askeri bando Yunan milli marşını Ççalmış, bunu sırasile Romen ve Yu- goslav marşları takip etmiştir. Bu a- rada bir askeri müfreze de selâm res mini ifa etmiştir. Müteakiben kıymetli misafirleri - miz istasyondan otomobillerle ayrı - larak Sirkeci yolcu salonuna gelmiş ler ve kendilerini bekliyen Kalamış vapurile Haydarpaşaya geçmişlerdir. Vapurda, ihtisaslarını soran Türk matbuatı mümessillerine, konsey baş kanı sayın general Metaksas, her za- manki nezaket ve samimiyetle şun - ları söylemiştir: “— Hepimize çok sıkı bağlarla bağ h. bulunan dost ve müttefik Türkiye- de tekrar toplandığımızdan dolayı pek memnunuz. Balkan Antantı kon seyi, her zaman olduğu gibi, bu se- fer de azasının, Balkan Antantını do ğuran ve hakka dayanan sulh idea- || line karşı besledikleri ayni sadakat- le toplanmaktadır.., General Metaksas bundan sonra Yunanistanın dahili işlerinden de bahsederek demiştir ki: “— Yunanistanda mutlak bir sü - künet vardır. Halk hükümete karşı tam bir itimat beslemektedir.., Dost Yugoslavya Başvekili B. Sto- yadinoviç te gazetecilere şunu söyle- mistir: “— Reisimiz general Metaksas, si- ze çok güzel söyledi. Onun fikirleri, hepimizin fikridir.,, N B. Comnene diyor ki: Balkan koönseyinde — Romanyayı temsil etmekte olan Romanya hari - €iye nezareti müsteşarı B. Comnene de kendisile görüşen muharririmize demiştir ki: . “— Çok eskiden bir kere daha sev diğim memleketinize gelmiştim. Bu defa, Balkan konseyi gibi. çok ha - ŞYırlı bir vesile ile tekrar Türkiyeye Beldiğim için fevkalâde mütehassi - &im. Size, Balkan konseyinin arife - Binde her şeyin iyi kitmekte olduğu- hu söylemekle bahtiyarım.., istasyonuna | Ankara Konseyi | | Toplanırken | ' Ankara, 24 (A.A) — “Ulus,, gaze- tesinin yarınki sayısı, Falih Rıfkı A- tay'ın aşağıdaki Başbetkesini neşre- diyor: Senede iki defa içtima eden Bal- kan- Antantı Konseyinin altıncı top- lantısında hazır bulunmak Üüzere, Yugoslavya Başvekili ve Diışbakanı doktor Milân Stoyadinoviç, Yuna-î nistan Başvekili ve Dışbakanı Gene- | ral Jan Metaksas, 'Romanya Dışba- kanlığı Müsteşarı Orta Elçi M, Com- || nen bu sabahtanberi misafirlerimiz- dirler. Kendilerine, büyük memur- İW larla dost ve müttefik devletler ba- sın ve ajanslarını temsil eden güzide şahsiyetler refakat etmektedir. Hep- sini saygı ve sevgi ile selâmlıyalım. Sayın M. Metaksasın reislik ede- | ceği bu defaki toplantının. Roman- | ya hükümet buhranından dolayı, bir kaç gün gecikmekten ve antant dev- letleri arasındaki sarsılmaz dayanış- mayı teyit etmiye yeni bir vesile ol- maktan gayri fevkalâdeliği yoktur. Fakat toplantı, bütün cihan kamoy- larının sulh ve emniyet üzerine tit- rediği nazik bir zamana tesadüf et- tiği ve Balkan Antantı, Avrupanın pek ehemmiyetli bir bölgesinde sulh | ve emniyet inancası olduğu için, her tarafta, alâka ile takip olunacaktır. || 1938 Şubat toplantısının ikinci bir | hususiyeti, Balkan Anatntı devletle- B rinin şu veya bu sebeplerden gelen İ| ic hâdiselerinden onun devam ve is- | | tikrarı hakkında şüpheler uyandır- mak istiyen bazı dedikoduları tekzip edecek olmasıdır. Malümdur ki, Bal- | kan memleket ve milletleri arasında | hususi temaslar, konferanslar ve fi- kir birliklerinden sonra, en tabii | şartlar içinde teessüs eden ve en ta- Wbil ihtiyaçlara cevap veren antant, milletlerimizin malı olmuştur. ve | inkişaf ve selâbetinden hiç bir şey | eksiltmiyerek, muhtelif hükümetler hattâ rejimler tecrübesinden geç- Wİ | miştir. jim ve iç hâdiselerine hürmet etmek her birinin diğerlerile haberleşerek kendi emniyetini takdir — hususun- ! daki gayret ve teşebbüslerini mem- nuniyetle karşılamak antantın de- || vam ve istikrar hassasına vücut ve- | ren sebeplerdendir. Memleketlerimizde, bölgemizde | ve cihanda sulh: İşte şıarımız. Bü- | | tün Balkan devletlerinin bunu söy- ( lerken antanta takaddüm eden ilk | | temas ve hareketlere iştirak etmiş | olan ve dostça mMmünasebette bulu- nup kendisini de bir gün aramızda görmek ümidini muhafaza ettiğimiz Bulgaristanı da kasdediyoruz. Hiç şüphesiz hiç birinin menfaati bu ga- | yenin aleyhinde değildir. Balkan * sulhü, asla Balkanlılar lehine, bo- | zulmaz. Bu devletlerin tarihleri, te- | | nn tacialarile doludur. Tahrikci po- 1' lHitikalardan hiçbiri içinde sürüklen- | mek ihtimalini nezetmek dahi, bu- l | günkü şartlar içinde, Balkan Antan- !I tını kıymetlendirmiye kâfi bir se- beptir. | Devletlerimizin tecrübe ve basi- retli hükümet adamları " Ankaranın samimiyet havası içinde en İyi gö- | rüşme muhiti bulacaklardır. 1938 yı- İf tının ikinci ayında, burada Balkan- | | | lar bölgesinin sulh ve emniyeti na- W mına yapılacak olan yeni bir teza- | hürün cihanşümul bir değeri olaca- ğını toplantıyı hemen takip eden a- kislerden anlıyacağız. Bizim için iyi İf seçecek olan 1938 senesinin, başka- ları için de bir huzur devri hazırla- | masını temenni edelim. V cavüz ve istilâ plânlarına âlet olma- || hili vaziyet hakkında da demiştir ki: “— Sükün avdet etmistir. Bütün çalışma sahasında tam bir istikrar vardır. Her şey normaldir.., Ankaraya hareket Misafirleri hâmil vapur saat 20,35 te Haydarpaşaya varmıştır. Haydar- paşa garı da Balkan bayraklarile do- natılmıştı. Dost diplomatlara Hay - larpaşada da askeri merasim yapıl- mıştır. Aziz misafirlerimizi Ankaraya gö türecek olan tren saat tam 21 de ga- rı dolduran halkın alkışları arasın- da hareket etmiştir. Misafirlerle birlikte Bükreş ve Belgrat, elçilerimiz, general Metak- sasla birlikte gelen Atina elçimiz B. Ruşen Eşref, Balkan devletleri elçi - leri, heyet mihmandarları ve bir kaç B. Comnene, Romanyadaki son da- gün evvel İstanbula gelen Yugoslav, | | Balkan devletleri Demiryolları kon- | Şef Af;fürk Ankaraya Dönerlerken Cümhurre'simiz, Şefimiz Atatürk dün şehrimizden Anka- raya ayrıldılar, saygı ve sevgi ile uğurlandılar. Foto muhabi- | rimiz, Yüce Önderimizin dünkü uğurlanışlarını kısa bir film Haydarpaşada trene bininciye kadar olan yürüyüşlerini, uğur- Romen ve Yunan gazetecileri de An karaya hareket etmişlerdir. Ankarada karşılanma Ankara, 24 (Tan muhabirinden)— Balkan Antantı konseyi senelik içti- malnın ilk celsesini yarın şehrimiz - de aktedecektir. Yunan ve Yugoslav Başvekilleri Romanya hariciye müs- teşarı devlet merkezimizde dost dev- letlerin diplomatları, Başvekil Celâl Bayar. hariciye vekili doktor Aras tarafından istasyorda merasimle kar şılanacaklar ve Ankarapalasta ken - dilerine tahsis edilen dairelerde mi- safir edilecektir. Ankara garı dost devletlerin bayraklarile donatılmış - tır. Balkan Demiryolları konferansı delege'eri Ankara, 24 (Tan Muhabirinden)— feransı degeleri bu sabah Ankaraya gelmişlerdir. Delegeler öğleden son- ra Nafıa Vekili Bay Ali Çetinkaya tarafından kabul edilmiş ve İstanbul da tetkik edilen demiryolları tarifesi hakkında izahat vermişlerdir. Misa- firler bu akşam borman çiftliğinde | şereflerine verilen ziyafette hazır bulunduktan sonra İstanbula hare- ket etmişlerdir. İzmitten geçerlerken.. İzmit, 24 (Tan Muhabirinden) — Dost devletler diplomatlarını Anka- raya götüren hususi tren gece 13 te| buradan geçerken sayın misafirleri- miz sivil ve askeri erkân ve kalaha-ı lık bir halk kütlesi tarafından karşı- landılar ve hükümet uğurlandılar. Politika gazet Belgrat, 24 (A.A) — Balkan £ meclisinin içtiman hakkında mütalealar yürüten Politika gazetesi, Balkan Antantı Hariciye Nazırlarının vakit vakit akdet- mekte oldukları' konferansların — Avrupa- merkezimize ları Antantı iktisap etmekte olduğunu ve bu konfe—4 ransların bütün Avrupa devletleri tara- fından alâka ile takip edilmekte bulun- duğunu ehemmiyetle kaydetmektedir. Bu alâka, cereyan etmekte olan siyasi hâdiseler sebebile bugün daha ziyade art- mıştır. Bu beşinci içtima devresinde Balkan memleketleri arasındaki münasebetlerin normal ve dostane olduğu memnuniyetle müşahede edilebilecektir. Bulgaristan ta- rafından kabul edilmiş olan hattı hareke- tin ekseriya Balkan Antantı devletlerinin hattı hareketine yakın olduğuna da ehem miyetle işaret edilebilir. Politika gazetesi, Balkanların ve kültürel bir mesai birliği için bütün Balkan Antantı devletlerinin müşterek | gayretlerine terki mevki etmek suretiyle Avrupanın hâdise v& ihtilâfların ortadan kalkmış olduğu bir mıntakası haline gel- miş bulunduğunu da ehemmiyetle kayde- diyor. Atatürkün Direktifleri (Başı 1 incide) iktısadi memleketimizde yapılması imkânla- rını hazırlamak, hava kuvvetleı'ininI aldığı ehemmiyeti gözönünde tuta - rak bu mesaiyi plânlaştırmak husu - sunda vermiş olduğu yüksek direk- tifler hatırlardadır. Başbakan B. Celâl Bayarın Kamu- taya arzettiği hükümet programında bu meseleye temas eden ve Kamuta- yın alkışlarla tasvip ettiği fıkralar da şunlardı: “teçhizat ve teslihat prog- rTamımıza devam edeceğiz. En son sis tem harp vasıtalarından henüz ihtiya cımız olanları da temin için ayrı bir program yapacağız. Bu program mem leket dahilinde yapılması kabil olan- ları memleket dahilinde imal ettir - mek esasını ihtiva edecek ve kara, de niz ve hava kuvvetlerimizin bu kabil bütün ihtiyaçlarına şamil olacaktır..,, Vekiller heyeti (22.2.938) tarihinde genel kurmay başkanı Mareşal Fevzi Çakmağın huzuru ile toplanarak, sa- lâhiyettar makamların bu direktif ve esaslar dahilindeki hazırlık ve tek- liflerini tetkik etmiştir. Dün de Baş- bakan B. Celâl Bayarın reisliği al - tında maliye ve milli müdafaa vekil lerimizden mürekkep hususi encü - men toplanarak beş senelik yeni bir Milli Müdafaa programı tespit edil- mistir. || lanışlarını göstermektedir : J - B Ve kendilerini karşı'ıyanlara iltTutlarda Lulunuyo.lar gaNK Ve yüksek bir hürmet ve sevgi ile uğurlanıyorlar | şeklinde objektifile tesbit etmiştir. Bu kısa film Şef Atatürkün | BAŞMAKALEDEN MABAAT Balkan Birlik Cephesi (Başı 1 incide) Hatu'a şu sual gelebilir: Avrü- pada Milletler Cemiyeti ide- alinin, demokrasi ve müşterek em- niyet prensiplerinin başlıca bekçisi İngiltere ile Fransadır. Onlar gev- - şerlerse, tecavüzlü kuvvetler kar- H | şısında mukavemetten vazgeçmek istidatlarını gösterirlerse Balkanlı- lar umumi sellere ve cereyanlara karşı ne yapabilirler?. Böyle bir suale cevap ararken şu- rasını göz önünde tutmak lâzımdır ki İngiltere ve Fransa; İtalya ile an- cak konuşmayı kabul etmişlerdir. Sonra belki de Almanya ile de ko- nuşacaklardır. Böyle bir konuşma mutlaka silâ- hi teslim etmek mânasına gelmerz. İtalya ve Almanya ile açık bir su- rette konuşarak ne istediklerini iyi- ce anlamak ihtiyacı zaten duyulu- yordu. İngilterede ve bütün demok rat memleketlerdeki heyecanı bir testi kırılmadan göz açmak ve mü- zakerecileri ikaz etmek — mânasına karşılamak daha doğru olür. Bu he- yecan, Chamberlain hükümetinin . müzakerelerde zâf göstermesine set çekecek bir frendir. Fakat ortada olmak, bitmek isti- . dadında çok mühim bir vaka bulun- duğunu gözden uzak tutamayız. Al- ' manya, Avusturya kapısını zorla- lmış ve arkada mukavemet olmadı- İbedbinliğe düşmek doğru ğını görmüştür. Bundan sonra ayni tecrübeyi - Çekoslovakya üzerinde yapması ve cenuba doğru hâkimi- yetini adım adım genişletmiye ça- lışması gibi endişeler tabii surette başgöstermiştir. Bugün Berlin — Roma mihveri hakkında sarfedilen bütün yaldızlı sözlere rağmen Alman selinin aşa- ğiya doğru akış istidatlarından en çok zarar görecek taraf İtalyadır. Avusturya işleri hakkında İtalyanın seyirci tavrı takınır gibi gö,rünmesi İtalya ile ayrı müzakerelerde bü- lunur ve'bir-anlaşimaya — varirlârsa Alman tehlikesinden zarar görebi- lecek menfaatler arasında bir cep- he birliğine doğru gidilmesi ihtima- li kuvvetlenebilir. Böyle olmasa ve İngiltere ile İtalya arasındaki müzakereler dört büyük devlet arasındaki umumi bir anlaş- ma şeklini alsa bile haddinden fazla olmaz. W Çünkü İngilterenin bir dereceden B n fazla fedakârlık göstermesine; mem leketi içinde ve demokrasi âleminde kendini hissettiren mukavemet te, İngilterenin kendi hayati menfaat- leri müsaade etmez. #rupanın göbeğini ve cenu- bunu tehdit eden tehlikelere Garbi Avrupanın tamamiyle seyirci kalacağını, en ifratlı bir faraziye diye bir saniye için kabul edelim. Böyle bile olsa, Balkan Birliğindeki tesanüt ve sağlamlığın imtihan ge- çireceği çetin vaziyet işte asıl o za- man gelir ve çatar. Balkan Birliği dünyaya düzen vermek gibi iddialarda bulunamaz. Fakat Balkan paktına dahil bulu- nan devletlerle beraber Sâdâbat Paktına dahil devletlerin kendi istik lâllerini tam mânasiyle korumak ve mukadderatlarına sahip ve hâkim kalmak için bir tek kale'” teşkil et- itiklerini kuvvetli bir surette ifade etmeleri, bu sırada barış âleminin kulağına çok hoş gelecek bir ses o- W (acaktır. Balkan konseyinin toplan- tıları neticesinde böyle bir azmin en kuvvetli ve kati bir ifade bulaca- ğına şüphe edilemez. Ahmet Emin YALMAN Akay ve Denizyolları ." Denizbank Umumi Müdürü Yusuf Zi ya bugünlerde şehrimize gelecek- tir. Haber aldığımıza göre, Denizvol ları ve Akay işletmelerinin tek ida- ve halinde çalışmaları muvafık gö- rülmüştür. Denizyolları İdaresi, 937 senesinde 400 bin liralık bir kâr te- min etmiştir. Akayın kârı ise 180 bin lirayı bulmuştur. * İtalyan bandıralı Roma vapu- ru dün 300 seyyah getirmiştir. Sey- yahlar, gece limandan ayrılmışlar- dır.