29 Ocak 1938 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 6

Hatay Davamız Murahhasımız, Hatay- daki Haksızlıkları Ortaya (Başı 1 incide) n edilen | Milletler Cemi | yeti umumi kâtibine've konsey rı tebligatında bu ihtirazi kayitlerin sebeplerini kısaca bildir- miştir. Hükümetim tarafından İleri rülen esbap ve avamil hakkında ber türlü mufassal malümat hatı vermek üzere ömadeyim buzurunda derhal beyan etmek iste rim ki, 20 mayıs kararları bu husus ta ittihaz edilmiş olan tedbirlerle tat bikatta tahrif edilmiş bulunuyorlar. Sadık. bundan son liğine yap ış anlaşıldığı, bu 1 vazifesi olduğu n cemaatler mü- y lhak e iktizasından olduğu adığı, ikincisi ise, bu ih- zari devrede bu komisyona bir Türk! ve bir Fransız mümessilinin iltihakı duğu halde bunun da yapık| madığını uzun uzadıya anlatmış ve bu yanlışlığın Türkiyenin protesto- ep olan vaziyeti tevlit etti- dikten sonra demiştir ki Komisyon salâh'yetini tecavüz etmiştir? M teşekkül halin. kanunu yapmak ihiyete malik değil- uttur. Bu kanun eğer kı tesadüfi. değildir. Mubta- kasdedilmiştir. Evvelce teşkil edilmiş olan mütehassıslar ko mitesi tarafından reddedilmiş nan bütün mek ve bilha dar varan di hür; a bulu- dbirleri kendine mal et- a yirmi sene hapse ka ağır cezalar koyarak fer- yete tecavüz eden ahkâmı havi bir kanun yapmak hakkı böyle |” bir kontrol mer: komisyonuna . bahşedil- istir, İntihabat nizamnamesi kararlara muhaliftir! Bu ka bat nizam şekil ve tir. Bu nizam syonun hazırladığı iutiha- mesi sizin kararlarınızın tamamen muhalif. nin mahiyetini tamamen tadil etmek tedir. Nizamnamedeki ahkâm mute hassıslar komitesi tarafından hazır lanan ve Sizin taralınızdar tasdik o- lunan sistemin temelini terlil eden halk inin serbestçe ve doğru- dan doğruya ifadesi imkünimi orta dan kaldırmaktadır. Türkiyenin geniş alâkası Türkiye Hatay ile, onun tarzı ida. resi ve sükün ve süküneti ile bu dev- rede Fransa derecesinde alâkadardır. Esasen bu meselenin tetkiki için Kon sey tarafından teşkiline karar verile- cek heyete Hatay meselesinin muh- telif safahatına alt bilümüm taleple- Timizi de an etmek hakkını mah- duz tutuyoruz Hükümetim asla kabul edemez ki, hattâ sizin kararlarınızın tatbi- ki dahi olsa, Milletler Cemiyeti te- şekkiilleri Türkiye hükümetinin | rey ve mütaleasını almadıkça bu havulide herhangi bir tedi piş veya tatbik edebilsinler. Ağır fedakârlıklarımız Bahusus ki, komisyon, malumat al- mak kabilinden dahi olsa, mandater hükümetin ajanları ile temasta bu- lunmak için her türlü imkânlara malik bulunmuştur. İşte bu sebepler- den dolayıdır ki, hükümetim, kendi- si tarafından kabul edilen ve memle- | ketim için ağır fedakârlıklar ifade eden anlaşmanın çerçeveleri dişna çıkan tedbirlerin tatbiki hususunda ne Milletler Cemiyeti uzuvları ve ne de mandater hükümetle hemfikir bulunmayı Oimkânsız addetmiştir. 1921 Türk - Fransız muahedesi San- cak için bir muhtariyet idaresi derpiş etmisti irade der- Hatayda ekseriyetimiz ve kültürümüz Bu araziyi terkedişimizin esas şar- tı olan bu muhtariyetin gayesi bu ha valide Türk ekseriyetini ve Türk kül türünü muhafaza etmekti. 1921 mua hedesinin bir tecellisi olan 29 mayıs miyetinin gönder-|” İtada ir suitefehhüm Jistiklâline riayet İ mümessillerile müştereken lâzımgelen tadilâtı yap| Koydu Janlaşması, ne tarzı telâkkisinde, İde tarzı tatbikinda bu esas $ g naz Türkiye hükümeti bu ihtilâfın de- vamı' müddetince izhar etmiş oldu- ğu - hairhane ketinden dolayı kâtibi umumiy ekkür eder. Da- ha um vzuu dahilinde Mil letler Cemiyeti müessesesinin iy lemesi bakımından şunu da tebarüz ettirmekten kendimi alamam ki Milletler Cemiyetinin herhangi uzvunun muayyen bir meselede alâ- kadar bütün t ter tinap etmesi bitaraflığın yanlış bir telâkkisi Türk - bir kıymet veren T bizi meşgul eden m dostane bir teşriki mesai ve £ h anlaşılması say, bulunacağı ümi ne numi bir m bir tan İç- havalisinde n sut bir m lâ muhafi Türk - Fransız Dostluğu Hükümetim şunu da ümi ister ki, bu: etmektedir. etmek ve dürüst bir ni- tatbiki temin olunabilecek- n Fransa ha tta bulur jimin bir su- bu ve mamiye- nazarı müd ğini o: rette malüm olduğunu ve şimdi ahkâmun tatbiki i Fransanın hem Sancağın tini temin eden muahede, dikkate alarak ve mesul rik olarak buna gayrı lâzımgeldiğ edece, Ikalmaması | zım geldiğini v Türkiye elçisine mektupta bu sistem mekanizması hakkında! telâkkisini izahettiğini ve bu mesele- den Milletler Cemiyetinin take At ettiğini, inthiab len bütün gar Fran verdiği anın Paristeki tam diğini ve bütün ana: ra bilâtefrik kanaatlerini samimi surette korkusuzca ifade et- mek imkânı verilmesi ve bu sahada her türlü şüpheyi izale etmek lüzumunu ve intihabatın Tür kiye - Suriye arasındaki dostluğa ha| lel vermiyeceğini ve intihabatın tam tmek arzusunda ol duğu için bu inthiabatın İstikameti hakkında önceden fikir beyanaıdan içlinap ettiğini söyledikten sonra de miştir ki: Fransa bu şekilde hareket etmekle, sındaki sarnimi müna lâzımgeldiğini İ sebetlerin idamesine de yardım etmiş | oluyor. Şarkta siyasi vaziyetin ürekli ananesi biribirine bağ Uyan dostluk şarkta siyasi vaziyetin | ön sürekli ananelerinden biridir. Bu mesele de gayretlerinin teşriki umumi sulh da a hizmet etmek- ten hali kalmıyacaktır. Delbostan sonra Hataya gönderi - len komisyon reisi İngiliz M. Reid söz İstiyerek, kısa beyanatta bulun: muş ve her türlü malümat ve izaha- tı vermek üzere konseyin emrine â- made olduğunu ve her hangi bir şe- kilde kendisine ihtiyaç hâsıl oulrsa malüma vermiye hazır olduğunu ve Türkiye hükümeti tarafından sürülen itirazlara şifahi veş ri mütalealarını konseyin münasip göreceği bir zamanda bildirmek arzu sunda olduğunu söylemiştir. Bu işte konseyin raportörü olan İsveç murahhası, Konseyin bu içtima ıha yetişebilmek üzere eğer Türkiye arzu eder ve Fransa muvafakat ey- İsrse komisyon raporunun konsev kararlarına mucafık bir şekilde tadi için bir şekli tesviye elle edeliceceğ ni söylemiştir. B. Necmeddin Sadak. raportörü: teklif ettiği şekilde kendisile mus bik olduğunu ve Türkiye . Fransa bizat © Tarertörünü ileri hri- maları miştir, Raportör bir iki gün zarfmda bu| tadilâtın yapılması için takip oluna. | şeklini kabul ettiğini bildir. rta biç| İler, serbestçe | * | Ka; TAN İİngiltereden |Japonyaya Protesto (TAN) Uz in telgraf ghay kons ından üç defa prof Londra, 2 Yapon sal 1 ali su taraf Japon sansör memurlarının bu! ya bir bomba atılmak is Bomba, bi İbet ederek & nünde patlamıştır Şanghayın Fransız belediye reisinin evi önünde de bomba patlamıştır. Tokat hâdisesi Dün haber verdiğimiz tokat hâdi- İsesi şu vaziyettedir: Japonlar, John İAnison isminde bir Amerikalıya bir Japon neferi tarafından tokat vurul- İ muş olmasını gayet tabii görüyor. Ja İponya nâmi nn ahşa, şap kısmına isa ri tepmiş ve kapının ö- Telefat yoktur. nıntakasındaki a söz söylemiye salâhi- “Japon nöbetçilerine itaat etmiyenler kurşunda Y demiş, bu hâdise hakkın len tarziyenin sadece bir nezaket ese ri yettar bir zati addolunması lüzumunu Hâve et- Ayni Amerikalı yüzünden ni bir hâdise çıkmıştır. John n otomobille giderken. bir Ja- pon polisi kendisine refakat etmek üzere otomobile atlamak istemiş, A- merikalı buna k ımruğunu gös termiş ve “aptal iştir Yüksek rütbeli iki Japon zabi Tokyodan tayyare ile Nankine gitmiş Japon askerlerinin şikâyeti mu- cip olan hareketlerinin neler olduğu nu tahkike başlamıslardır. Harp cephelerinde Pukow - Tiensin demriyolu hattı erinde sükünet vardır. Ji Çinlilerin çete muharebelerile meş- gul oldukları için yeni bir ileri hare- kete teşebbüs etmemektedirler. ponlar aline cevap veren Hariciye Nazırı B. Hirota demiştir ki “Japonyanın Çinden istiyeceği taz- inat, yalnız bir harp galibine âdet olarak verilecek tazminat değildir yni zamanda Japon tebaalarının za ziyanlarına mukabil tavizatı da ihtiva eylivecektir.” Ru ların Çinlilere yardımı Londra A.Ay — Reuterin Pekinden haber aldığına göre, Sov- yetler Birliğinden Çine 600 hücum arabası ve 200 Sovyet tayyaresi gön derilmiştir. Birçok işçi ekipleri, 8 yetler Birliği ile Çin arasındaki mü nakalâtı kolaylâştırmak üzere Sinki- rar ve 28 İang yollarını tamir etmektedir Çine harp ilân edild ği takdirde Tokyo, 28 (A.A.) — Meclis Bütçe komisyonunda, Prens Konoyeden şu sual sorulmuştur Çine harp ilânı, Japonyanın Çan Şek hükümetini kümet deklarasyonu ile tearuz teş- kil etmez m B. Konöye şu cevabı vermişt kin kuvvet tedarik et i mümkündür. Japonya, Çinde mühim miktarda kuvvet bulundur. mıya mecbur kaldığı takdirde harp nı zaruri olabilir. m ilemi B. Cemal Hüsnü Brüksel Elçil Tayin Edildi Ankara 28 (A.A.) — Haber aldığı mıza göre, evelo. Milletler Cemiyeti Türkiye murahası ve Bern Sefiri bu 1 Bolu mebusuB . Cemal liniin Brüksel elçiliğine tayini yüksek tasdikten çıkmı Yunanistanda Tahrikât (Başı 1 incide) sükün ve itimat içinde yaştyan mil- letin şimdiden semerelerini görmek- | te olduğu faaliyeti kapatabilecekle rini sanmak yanlış zehabına yapıl | dıklarını tebarüz ettirmektedir. zularını yerine getirebilmek için bu adamlar, komünistler ile dahi işbir- liği yapmaktan çekinmemişlerdir. şiddet devresi yeni hareketini bütün Yunanistanın sükün içinde ve açan hükümetin bu tasvip cak prosedur hakkında Fransaya ra porunu verecektir. İ tarafında yer aldığını bildirmektedir. Şarkta İ miştir. Çin gazetelerini kontrol eden bir Mebusan Meclisinde bir mebusun | tanımadığını | teyit eden 16 kânunusani tarihli hü- | Ar-| Gazeteler, tahrik yapanlara karşı bir * yiemekte ve müttehit bir halde, milli hükümet BAŞMAKALEDEN MABAAT MV. Zeelandın Gösterd Çareler (Başı 1 incide) kabilir. Meselâ harp zamanlarının tabij olarak yarattığı iktisadi şartlar, bir memlekette suni olarak kurulur- sa ve hele bu memleket Alman; gibi kudretli, canlı ve çalışkan bir memleket olursa, bugün alâ; görüldüğü gibi, bütün dürva bu ârı- zalar yüzünden harp hastalığının tehditlerine maruz kalabilir. ... iği d Lİ İ $ı gösterdiği çare, tomas ve münaka- şadır. Bir ta: muhtelif mı sun: Rapordaki fikirlerde misiniz? Hastalığın ortadan kalkma- sı için başka fikirleriniz var mı? Ce- vaplara göre temaslar, müzakereler kendi kendine açılsın. Bu gösterilen tedavi çaresinin te- irli olduğuna İnanmak güçtür. Her *.es hastal: ortadan kalkmâsına ayni derecede alâka gösterse zaten meşele yoktur. Hastalık suni oldu- ına göre derhal düzelebilir. Fakat işin içinde ağır ihtildtlar İ var: Bazı memleketler için yaramaz bir çocuk gibi: “İsterim!..” demeye İ devam etmek hoşnutsuz görünmek | dahili siyaset ve şahsi hâkimiyet ba- | kımından âdeta bir ihtiyaçtır. Sonra işin içinde iştiha genişliği ve pazar- lık zihniyeti gibi unsurlar var. Bazı memleketler barış ve emniyet isti- İ yorlar. Diğer bazı memleketler bu- nu ancak bir bedel mukabilinde sat- mıya taraftar bulunuyorlar. Bedel ağırdır. Iki âlem arasında vekit va- kit yapılan temaslar, anlaşmanın de- gil, pazarlığa girişmenin bile imkân- sızlığını göstermiştir. u vaziyete göre gün kazan B maktan ve ıstırabı azaltacak | çarelere başvurmaktan başka çare oktur, Meselâ Amerikanın açtığı karşılıklı ticari kolaylıklar sistemi bu yolda çarelerden biridir. Ameri- ka bu suretle milletler arasında iyi komş ymak ve ticari kayıt- a razı olan memleketle- »nrarına lere en. | l | l kim Amerikaya Italyanın ihraç mad- deleri yolunda maddeler ihraç eden Fransa; Amerikalılarla yeni usulde bir ticaret muahedesi yapmış ve da- a ilk senede Ameriksya olan ihra- catı, en ziyade Italyanın zararına ©- arak, yüzde 50 - 60 derecesinde art- yaştır. Fakat bu bile teskin edici bir İlâç- tan başka birşey değildir. Dünya yü- zünde umumi bir hüsnü riş sevgisi uyanıncaya kadar başvu- tabilecek yegâne çare, küskünlüğü artıracak hareketlerden uzak dur- mak, diğer tarafı yumuşatmak için elden geleni yapmak ve anlaşma ka» pılarını, karşı tarafın izzeti nefis fe- #akârlığı yapmadan girebileceği şe- kilde daima açık tutmaktır. Ahmet r YALMAN Bir Maarif Sergisi Ankara, 28 (Tan muhabirinden) Maarif Vekâleti bir mayısta Ankara sergi evinde büyük bir sergi açmıya İkarar vermiştir. Bu sergide Türk! sanat mekteplerinden yetişen ve ye- tişmekte olan genç sanatkârların e- serleri teşhir olunacaktır. Yeni Mal Talepleri Çekoslovakyada Prag şehrinde bir kaç firma alâkalı dairelere müraca- at ederek piyasamızdan fazla mik - tarda hububat ve zahire satın almak istediğini bildirmiştir. —— Istanbul Belediyesi Şehir Ti DRAM KISMI Lal Saat 20.30 da, PERGUNT Dram 5 Perde Yazan: Henrik Ibsan . b KOMEDİ KISMI LL sant 2030 da pr 1 Aynaroz Kadısı Ül” Komedi 6 tablo. Yazan: Celi Musahip oğlu | SON HAFTA ame 7RTUGRUL SADI TEK TİYATROSU Pazartesi akşamı (Kadıköy . Süreyya) Sinemasmda OTELLO B. Van Zoelandın bu hallere kar-| İdamcağız bu “Deli, İ arasında idi. Sonradan Mısır Kralı o-| kifatlar vermek iddiasındadır. Nite- |, 20.1.938 Sulama İşleri Için Nafıa Vekâleti Asri Tesisat lke” Ankara, 28 (Tan muhabirind Haber aldığıma göre, Nafıa VW. timiz, memleketin, zaman zaman k raklık sıkıntısı görül mtakaların da sulama işlerini büyük bir si inkişaf ettirmek ve bu kuraklık tehli! t için g ları genişletmektedir. Nafra Mület Meclisinden & milyon liralık tahsisat bir k sene içinde, icap eden mınta harcanacak ve sulama işleri * Kahiredeki Miras Davası sif edileceh Bu sahadaki birçok nehirlerder usulleri üzerinde çalışi Verilen malümata göre Susırlık havzasında vücude getirile İ cek su mt tamamer k alışma esind tının ilk kısmına ait e sık s n Kemal Abolyond gölü için ılması kararlaştır. n projeleri ikmal & inşa yiik | tt bitrilmiş u 31 | paşa dere bu | birer yle Prens Seyfettinin Milyarları Kime Kaldı? (Raşı | incide) Omüracaat ederek, biraderinin kendi- nl idare edemiyecek derecede #inir- lerinden hasta bulunduğunu iddia e- derek, mahkemece servetinin Türki- edile: esini temin etmiş rafeynin vaziyetleri tetkik edil Halihazırda en büyük beynelmilel miras meseleleri arasında suyılan b dava dolayısile Fransız gazeteleri şu| malümatı vermektedirler: Prens Seyfettin daha on beş yaşın- da iken mühim bir servete malikti Gençliğinde garip meraklâra kendini kaptırmıştı. Harikulâde süslü maş - lahlar giyer, horoz dövüştürür, galip | çıkan horozlara madalya takardı. Prens, &ilesile sık sık görüşmez Velhasıl acayip bir inziva içinde ak- lana estiği gibi yaşardı Bu huylarından dolayı ona “Deli Prens,, lâkabi takılmıştı. Bi La lâkabını ömrü nün sonuna kadar üstünden atamadı. Prens Seyfettinin hemşiresi Prenses | Şivekâr, Mısırın en güzel Prensesleri i Prens Seyfettinin Istanbulda Re. Mümtaz P şit şa kerimesi Bayan Ul dviz ile evleneceğini haber alan mi- ar, tekrar mahkemeye müraca. atla, izdivacın gayrimeşru addolun - Mısır kanunları mucibince muteber addolun- lerdir. Bu taleplerin de de hak kazanan mirasçılara karşı şimdi Kahireye gelmiş bulunan mer- hum Prensin zevcesi Ulviye davacı vaziyetindedir. Prensin mrtasçıları, Prensin haya- tında Mısır mahkemesinin ve Kral ailesinin verdiği kararlara istinaden Bayan Ulviyenin mirastan hiçbir şey slamıyacağını iddis ediyorlar. Buna mukabil nikâhın Türkiyede icra edilmiş olmasını ve Türk hâ- lan bugünkü Kralın pederi Prens Fu- tla Prenses Şivekâr evlenmişlerdi Prens Seyfettin on yedi yaşında i- tikleri “Mehmet Ali, klübünde eniş- tesine tabanca çekmiş ve üzerine bir kaç el ateş ederek Prens Fuadı yere sermişti, Prens, o günkü yaral dan müşkülâtla kurtulmuştur. Fa - kat, krallığı zamanında bile kurşun- lardan birinin yeri ara sıra ıstırap | verir, ve sesinde hırıltı yapardı. | Bu vaka üzerine Prens Seyfettin, Kahire cinayet mahkemesi dan dört sene küreğe mahküm mişti, Cezasının iki senesini tamam dıktan sonra serveti ve Mısır aile ne mensubiyeti sayesinde iki kaçırıldığı sıralarda Türkiye ile Mi- sır hükümetleri arasında mutabik çhile Prensin Mısır teba- ası olarak tanındığını, bu suretle va- kalındığı v ziyetin Misir kanunlarına göre tet- k ar etmişti Bir mil tarafın- il i leap ettiği noktası üzerinde 1- ar İranklık miras davası, Mısır öfkâri umumiyesinde, Kralın izdiyacından sonra en ziyade alâka celboden bir hâdisedir. Meselenin e- her etini müdrik olan mahkeme İiki tarafı bir kaç celse daha dinle. temeyülünü göstermektedir. İ Mahkemenin vereceği kararın bey» Şivekâr, Kral | nelmilel hukukçuluk bakımından da muhtelif tefsirlere yol açacağı zan- İ nedilmektedir. senesi atfolunmuş, fakat kendisi İngiltere de bir şifahaneye sevkedilmişti. Ora- da 1926 senesine kadar kalan zenein Prensi, valdesinin kocası Feridun Pa- şa kaçırıp İstanbula getirmiye muvaf | fak olmuştur. o sıralarda Prenses Fuatten ayrılmış bulunuyordu. Maa- mafih Prenses Şivekâr mahkemeye mek Çünkü ASPİRİN senelerdenberi) her türlü soğukalgınlıklarına ve ağ» rlara karşı tesiri şaşmaz bir. ilâç) olduğunu isbat etmiştir. AS Pp İ R İ N in fesirinden emin olmak İçin lütlen 2) markasına dikkat ediniz.,