23 Kasım 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

İSPANYAD Bütün Asturya Francocuların Eline Geçti 4 Londra, 22 (TAN) — İngiltere ve Fransa hükümetleri İspanya- nın şimalindeki Asturya halkının le görmesi için, General Franco" İspanya âsilerinden iyi muame- 'ya müracaatla bulunmuşlardır. Fakat bu müracaatin nasıl karşılandığı henüz anlaşılmamıştır. Halihazırda, bütün Asturya kıtası, âsilerin ellerine düşmüş sa- yılmaktadır. Artık şimalde, bir cephe kalmadığı için İspanya âsi- | lerinin buradaki kuvvetlerini cenuba nakletmeleri bekleniyor. İ Asiler Dijandan. başlıyarak sahil (Tx... boyunca İlerlemişler ve Dijon'dan 23 mil mesafedeki bir llmanı da ele £€- çirmişlerdir. Asiler, her yerde büyük tezahürle karşılandıklarını bildiriyor lar. Frankocuların tebliğine göre Dijon daki hükümet reisleri geçen çarşam- ba günü kaçmışlardır. Şehirde birçok tevkifat yapılmıştır. Son hareket Oviedo mıntakasında teslim olan veya esir edilen ve yahut saklanınış olan Milislerin sayısı 60,000 tahmin olunmaktadır. Oviedo şehri, şimalden sahile doğru tahliye edilmiş bulun - maktadır. Dijondan kaçarak Fransaya iltica eden 12 vapur dolusu hükümetçi dün gece Franconun harp gemileri tara- fından çevrilmiş ve bu suretle cüm - huriyetçi relslerden birçokları yaka lanmışlardır. Bundan böyle iki taraf tam müna- sile bir cephe üzerinde dövüşmek ve bir cephe üzerinde kati muharebe yap mak İmkânmı elde etmiş bulunuyor- lar, Bügün Ispanya Başvekili 3£. Neg Pin.ile Harselon hükümet reisi Kam- etmişlerdir. Mülâkatın mühim olaca- fı şüphesiz sayılmakatdır. Muvasa- latlarını müteakıp Madrit bombardı- man edilmiş, bu yüzden 21 maktul ve 45 mecruh düşmüştür. 700 İtalyan Bugün Popolo d'ltalia gazetesi Sin yor Mussolini tarafından yazıldığı an İaşılan bir makalede İtalyan gönüllü- lerinin Şimalde gösterdikleri muvaf- fakıyet ve kahramanlıklardan bahset mekte ve Ispanya milliyetçilerinin muvaffakıyetlerini Moskovaya bir darbe saymaktadır. Bugün İspsnyadaki harplerde rast lanan 700 İtalyan gönüllüsü Napoli- ye muvasalat etmişlerdir. Roma ve Berlinde Asilerin şimal cephesinde kazandık ları muvaffakiyetler Almanya ve İtal Ya matbuatı tarafından derin bir se- vinçle karşılanmıştır. Çünkü bu su retle Ispanyanm üçte ikisi âsilerin 6 line geçmiş bulunuyor. Artık Ispanya Cümhuriyeti hilkümetinin, hükümet merkezini Barselonayâ geçireceği mu bakkak sayılmaktadır. Fransız gazeteleri hâdiseyi tahlil *derken İtalyanın mühim bir muvaf- İskıyet kazandığını ve ademi müdaha em oyaladığını anlatmakta Tarih Sergisinin Ziyaret Günleri İstanbul müzeleri Genel Direktör Yüğünden: Dolmabahçe sarayında tesis edilen sergisi bundan böyle pazar, salt Ve perşembe günleri olmak Üzere haf üç gün halkm ziyaret'ne, diğer #ünler de mekteplilere tahsis edil - Mistir, : Sergi saat 10 dan 16 ya kadar &- Siktir. Serbest duhuliye kartları dir Bün evvelinden arkeoloji, Topkapı sa YI ve Ayasofya müzelerinden veri) Mektedir. Mektepler için ziyaret gün Saatleri kül direktörlüğünce BİL edilmektedir. Şuşnig Macaristanda Viyana, 22 (A.A) — B. Şupnig, Macar Başvekili B. Doranyi ile görüş Pek üzere bu sabah Macaristana ha- etmiştir. v (a E Kıtlık : ş Hatay ve Suriyede : ; : Ankara, 22 (TAN muhabirin j $ den) — Buraya gelen malima- $ ta göre, Suriyede ve bilhassa ş ş Hatayda başgösteren kıtlık iyi $ $ den iyiye kendini hissettirmiye ş| ; başlamıştır. Açlık tehlikesi yü- ş ? ünden sıkmtıya düşen yüzlerce $ $ vatandaş hükümete müracaat et ? mişlerdir. Önümüzdeki kış esna $ meler dedi vaziyetlerle karsilaş- $ $ mamak için Suriye hükümeti İ | ş şimdiden tedbirler almıştır. Ha- ber verildiğine göre, ilk iş ola- rak buğday ve unun gümrüğü kaldırılacaktır. Diğer taraftan Marsilya piyasaların Girkiye ye Marla Ri ucuzu yatlarin buğday teklifleri yapıl- dığı haber almmıştır. .—.. See yaz Islahhaneye Alınacak Mahküm Çocuklar Ankara, 22 (TAN) — Adliye Ve. Kâleti, bu yıl Edirnede çocuklar için açmayı kararlaştırdığı islahhaneye gönderilecek mahküm çocukları ayır mıya başlamıştı Buraya, suç işlediği zaman 11 yazı. mı bitirip 15 yaşını bitirmiyenlerle, farik ve mümeyyiz olduklarından do. layı mhaküm edilip te haklarmdaki hüküm katileştiğinde 18 yaşmı del. durmamış bulunanlardan çektirilecek cezaları en 4z 6 ay olân çocuklar alı. naçaktır. 8 üçün de Uzak Şarktaki kan lı kavganm en yeni safha, ları üzerinde durmak icap ediyor. Once sunu söyliyelim ki Japon mi Htarizmi, bu seferki tecavüzünde Manguri an daha sert bir cephe karşısında kaldı. Mançuri harbindenberi aradan geçen zaman zarfında, Çin, tekmik İ sahada şaurla yürümek yolunu bul- du: Kavvetli bir ordu kurmuya ça- hştı ve bü sayede 1937 Japon ha- reketi karşısında eskisinden daha sert davrandı. Bugün Uzak Şarkta “ilânı harp- siz,, bir muharebe hüküm sürmek- tedir, Tki ordu karşı kursıya çar- pışıyör. Askerce düşünüldüğü tak- dirde, diyebiliriz ki, zafer perisi, henüz iki taraftan hiçbirine gük memektedir. Bununlâ beraber, Ja- ponya, militarist bir devlet olmak haysiyetile Şimali Çin veya Şang- hay harbini kazanmak, Asya kıta Sınm şark kenarlarında emelini tahakkuk ettirmek için son nefesine kadar uğraşacak, çarpısa- caktır, Fakat, Japonyanm bu düşünee- si, tahakkuku çok müşkül bir İs- tek, bir iddiadır, Çünkü, dapdarı- em | Malazgirdin muhtelif kö: i Rıza ve avenesinin mubakemeleri ile | HARP KIZISTI! Seyit Rıza Tunceli mahkeme-inden çıkıyor Seyit Rıza İtiraf Ediyor Beş Suçlu Daha Makkemeye Verildi Elâziz, 22 UTAN muhabir'nden) — Tunçeli isyanı maznunlarmın muha- kemelerine bugün dedevam edildi. rinden De. | menan ve Yusufan aşiretinden beş ki şi daha mahkemeye sevkedilmişlerd'r. Bunlar hakkında açılan davanın Seyit birleştirilerek görülmesine karar ve | rildi. Bu suretle, bu davadaki suglu- | ların sayısı 58 İ bulmuş oluyor, Bugünkü celsede bir kısım suçlula rın mazbut İfadeleri okundu. Dinle - nen şahitler, karakolu basanların Se- it Rızânm aşiretinden ve damatlafın 3 OMUĞULU,. Ey mak ğa eği Hasso Seydonun da askeri mühimma ti yağma edenler arasında bulunduğu nu söylediler, Bu celsiyle en dikkate değer taraf, Seyit Rızanm torununun şahadeti ol- du. Bu torun, dedesinin 60 sil&blı ş&- hısla beraber olduğunu anlattı. Ver- diği tafsilât karşısında Seyit Rıza bir hayir şaşkınlıklar geçirdi ve tevil yol lu cevaplar vermek o mecburiyetinde kaldı. Seyit Rizanın adamlarından Zeyne lin ifadesi de suçluları şaşırttı ve 8$i* ret reislerini itirafa mecbur bıraktı. Yine şahitlerden çoğunun ifadeleri İle maktul Ali Şirle Seyit Rizanın Ö> tedenberi halk arasında çok çirkin propagandalar yaptıkları, bu arada “Tunceli kanunu Dersimi tehcir icn yapılmıştır. Hükümet yarın sizden vergi ve asker alacak, tarlalarımıza ! Ne ; YAZAN: ÖMER e... cık adalara sığınmış olan 65 mik yonluk bir Japon kütlesi, bugün Çin topraklarında çarpışan ordula- rmin geri hizmetlerini yerine geti rebilecek kudre'te olmasa gerektir. Harp sahasından gelen haberler- den anlıyoruz ki, Japon ordusu bu gin silâh, erzak ve diğer levazım bakımından beslenmek ihtiyacın - dadır. Fakat Japon makamları, or- dunun bu ihtiyaçlarını yerine g€ tirmek hususunda büyük zorluk” larla karşılaşmış bulunuyorlar. Bu Vaziyet karşısında Çinde bugün harp yapan Japon ordusu, çok müş kül bir durumdadır ve bu durum onu mağlüp çıkaracak tezahürler gösterecek gibidir. Bununla bers- ber, bu işte kati söz söylemek İ- çin vaziyeti iyi tetkik eden ve et rafile anlıyan bir asker olmak ge- rektir, İngiltere - İspanya: 7 spanyada dahili harp hızlan- İ Gelen haberlere göre, aaaaaaameeeereeieriaaeemee, Çin - Japon Harbi Uzak Şarkta 30 Bin Çinli Açıkta Kaldı Nevyork, 22 (TAN) — Uzak Şark harbi hakkında alınan en “son haberlere göre, Şimali Çinde yeni ve mühim bir inkişaf yok- tur, Fakat Çin resmi tebliğine göre Dazang'in üç kilometre ka- dar şimalinde tayyare kuvvetlerini harebe olmuştur. »Japonların Çin in iştirakile çok şiddetli bir mu- hatlarını yarmak için yaptıkla- rı teşebbüsler boşa gitmiş, Çinliler mühim mukabil taarruzlarda bulunmuş ve Japon mevkilerini harekete hazırlanmaktadırlar. İİ Paris Elçimiz Nİ « Bir Ziyafet Verdi ; yy © paris, 32 (AA) — Türkiye h Büyük Liçisl, buğün bir öğle k yemeği vermis, bu ziyafete, Ha rieiye Nazırı B, Delbos ile Bak X kan Antoatı ve Küçük Antant , 9 devletleri elçileri, Fransa Hari. & , ciye Nezareti yüksek memurla- N, Ç re iştirek etmişlerdir. A Ona Fılistinde Kargışalık Kudüs, 22 (TAN) — Filistinde hâ diseler ve kargaşalıklar devem etmek tedir. Içinde Yahudiler bulunan bir “otobüs” e Araplardan müt: il innduğu sanılan bir ente miş ve dört Yahudi yaralanmıştır. Hükümet merkezinde sükünet devam ediyorsa da, bilhassa Filistinin şima- linde kargaşalık devam etmektedir. ———— şerit vuracaktır. Köylerde ekmek ve odun vesika İle dağıtılacaktır.., gek- linde yalanlar uydurdukları tesbit e- dildi. Oğleden sonraki celsede Hozat jan darma komutanı ile Nahiye müdürü ve diğer dört şahit dinlediler. Bun- ların ifadeleri suçlu Seyit Röanm mukavemetini büsbütün sarst ve Munzur içtimana riyaset ettiğini iti- raf etmek mecburiyetinde kaldı. Jandarma komutanı ile Nahiye mü dürü, hâdisenin başından sonuna ka- dar geçirdiği bütün safhalar hakkın N İ yerleri sarsmışlardır. Çinliler kati bir Şanghayın şimalinde Çinliler tara fından gösterilen mukavemete rağ- men harbin devamı takdirinde Japon ların Çin cephesini ikiye yarmaları beklenmektedir. Bu takdirde Çinlile- rin variyeti müşkülleşecektir. Çinlile rin bu sabah Vusung nehri üzerinde- ki Heita ve Huantehe mevkilerini is- tirdat, ettikleri haber verilmektedir. Bir Çin gazetesine göre Çinliler Şanghay cephesindeki Katchiapailov yu istirdat etmişlerdir. Japon tayyareleri Japon tayyareleri bugün de birçok bombardıman etmişlerdir. Bombardıman sırasında Amerikan konsoloshanesi de tehlikeye maruz kalmış ve Amerika sefiri protesto et miştir, Çinliler, Japonların . bilhassa Çin Üniversiielerini bombardıman et melerinden ve ilim. müesseselerini hedef saymalarmdan son derece mü teessirdirler. Halihazırda bu bombar dımanlar yüzünden 30,000 talebenin açıkta kaldığı anlaşılmaktadır. Şanghaydan verilen malimata gö re Çin kuvvetleri şimeli Çinde taar- ruza geçmiş ve Chautang eyaletinde Japon kuvvetlerini püskürtmüştür. Pekin - Hankav demiryolu üzerine ve Hopel'ye girmiş olan ve di- ğer taraftan Honan'ı işgal etmek is- tiyen Japonlar tardedilmişlerdir. Dokuz devlet Itelya hükümeti dokuz devlet kon feransma vuku bulan daveti kabul etmiştir. Japonya hükümeti vereceği cevabı tetkik etmektedir. Japon mat bunatına göre davet son derece geç kalmıştır, O derecede ki Japonyanm iştiraki imkânsızdır. Çin devletini dokuzlar konferansında Hariciye Na sırı Mister Koo ile Londra elçisi da çok dikkate değer şahadette bu- Yundular, - Uzak Şark - Ispanya - Filistin “eereeeeamkkeeeaaaaeeseseeee RIZA DOĞRUL” Frweo kuvvetleri yeni bir ilerleme hamlesine gi, bulunuyorlar. Hattâ deniliyor ki; “Franco, Mad- ridi, yılbaşından önce zaptedebil - mek İçin Italyadam yeni askeri yar- dımlar bte “iştir.,, Bir taraftan harp vaziyeti böy- le devam ederken, diğer taraftan da Londrada “Ademi Müdahale, komitesi Ispanyadaki kıvılcımı Av rupaya sirayet ettirmemek maksa- dile münakaşalarla meşguldiir. Italya, gönüllülerin geri çekilme si meselesinde daha evvel ileri str. düğü şartları tazelemektedir. Bu- na karşı İngilterenin aldığı vazi - yette tereddütlü noktalar görül. mektedir, * Oyle anlaşılıyor ki, Ingiltere, Is- Panya meselesinin bir Akdeniz hü- disesi olmasını katiyyen arzu et - miyor. Çünkü aksi taktirde Büyük Britanya, bir alevi söndürmek gibi zorlu bir durumla uğraşmak vazi- yetinde kalacaktır. Bunu ise İngil- Katsişi ve Brüksel sefiri temsil ede- cektir. tere, bugün için, hiç istemez. İngiliz Hariciyesinin bugünkü mümessili Mister Eden, bu noktal nazarı, her fırsatta ortaya atmış- tar, Filistin gürültüsü: in ve İspanya hâdiselerini Ç tetkik eden bir kafa, politi- kaca düşünüşü biraz daha ileri gö- türdüğü takdirde, Filistin mesele- sinin de İspanya ve Çin işlerile bağ lı olduğu neticesine varıyor. Şuraya dikkat etmek Hızımdır ki, son Filistin hüdiseleri, İtalyanm Şu Sıra Akla Gelen Meseller Birçok atasözleri vardır ki, yerin- de birer inci ikon miinasebetsiz bir yerde gülünç olur. Meselâ bir ma- hallebici dükkânmda: “Geçme namert köprüsünden ko götürsün su seni,, Diye bir levha görürseniz ne dü- şiinürsiinüz? Bunun gibi bir tabutçu dükkünm- da da: “Bu dükkân böyle bir dükkândir her usulü basefa Içinde oturanlar görmesin asla c6- fa,, Levhası da ne kadar aykırı düşer, Buna bakarak mesellerin zaman ve zemine göre artıp eksilen kıymet- lerini düşündüm. Meselâ şu günlerdeki münakaşaları takip edenlerin şu meselleri hatırla» maları pek muhtemeldir. — Boğaz dokuz boğumdur. — Gülünü seven dikenini de sever, — Damdan düşen halden bilir, — El yumruğu yemiyen kendinin. kini Bozdoğan armudu sanır. — Yavuz hırsız ev sahibini bastı- rr. — Su testisi su yolunda kırılır, — Zurnada peşrev olmaz. — lt ürür kervan yürür, — Bülbülün çektiği dili belâsıdır. — Açma kutuyu, söyletme kötüyü, — Dalması bilmiyen ördek başı nı bırakır ayaklarından dalar. — Hamama giren terler, — itle dalaşmadansa çalıyı dolaş» mak evlâdır. — Keskin sirke kabma zarar verir, — Mahkeme kadıya mülk olmaz. — Öfke ile kalkan zararla oturur, — Ummadık taş baş yarar. — Yalancmın mumu yatsıya ka dar yanar, — Yavaş atm tekmesi pek olur, — Edebi edepsizden satın al. — Anlıyana sivrisinek saz, anlamı yana davul, yurna az gelir, B. FELEK Atatürkle Romanya Kralı Arasında Ankara, 22 (A A.) — Romanya Kralının doğumunun yıldönümü mü. nasebetile Roisieümhurumuz Atatlirk le Kral Karol arasında aşağıdaki tel graflar teati olunmuştur. : Majeste Romanya Kralı İkinci Karol ? BUKREŞ Majestenizin doğumunun yıldönü. mü münaseğetile samimi tebrikleri. min kabulünü ve şahsi saadetlerile müttefik ve dost Romanyanm refahi hakkındaki en iyi dileklerimin kabu- lümü rica ederim. z K. Atatürk Ekselâns Kemal Atatürk ANKARA Bir dost ve müttefik sıfatile Eksa. Jansmızn hakkımdaki harareti dilek lerinden dolayı teşekkür ederim. Carol Atatürkle Afganistan Kralı arasında Ankara, 22 (A.A.) — Afganistan Eralı Majeste Mohammed Zahir Ha- nın doğumlarının yıldönümü münaao. betile Cumhurreisimiz Atatiirk ile Majeste Kral arasmda aşağıdaki tel. graflar testi edilmiştir: Majeste Mohammed Zahir Han Afganistan Kralı - Kâbil Doğumların yıldönümü dolayısl. gönüllüler meselesinde dirsek çe- virdiği günlerde doğmuştur. İngil- terenin “Arzı Mevut”taki bu yeni hâdiseler karşısında kati bir vazi- yet aldığımı anlatan hiçbir deli yoktur ve İnsana öyle geliyor ki, Filistinde bugün hüküm süren kam. hı ve gürültülü hâdiseler, bir “A- rap — Yahudi,, kavgasma İnhisar etmiş gibidir. Bu vadide kati söz söyliyebilmek için daha açık haberler beklemek ve hele hâdiselerin inkişafına inti- zar etmek lâzımdır. le Majestelerini candan tebrik eder ve yüksek şahısları ile dost Afgan mil. leti için sürekli saadetler dilerim. K. Atatürk Ekselâns Kemal Atatürk Türkiye Reisicümhuru - Ankara Doğumumun yıldönümü münaz , ebe tile vâki lütufkâr tebriklerinden dola. yı Ekselânsmıza teşekkür eder ve şahsi saadetlerile kardeş Türk milletinin saad. akkındali on sarım! dileklerde bulunurum Mohammed Zahir — Afgan Kralı — ve dost i | l