28 Eylül 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 1

r İ | İ | 4 W p V, > T A AHMET EMİN YALMAN “ TANEVA Istanbül Ankara Caddesi , TELEFON : 24818, 24319, 24810 TELGRAF : TAN, ISTANBUL ÜÇÜNGÜ YIL — No. 818 5 KURUŞ SALI 28 EYLÜL 1987 Hükümetin Yeni BAŞMUHARRİRİ: ile dolu olarak çıktı. Bütün müvezzilerden isteyiniz. ÖDEL Mecmuasınım Birinciteşrin sayısı en son moda tuvalet ve rop modelleri ———777 — ——— Pro gramı Dahili ve Harici Siyasette Değişiklik Olacak mı? Inkılâbın Önümüzdeki Saf- hasının Anahatları Şunlardır: Programlaşmak İnkılâplaşmak » Başmuharririmiz 'Ankaradan telefonla bildiriyor - Başvekâlette bir değişiklik vukuunun kararlaşması, şu suallere yol açıyor: B Türkiyenin harict ve dahili siyaseti b_o_yle bir şah- si tebeddül üzerine değişecek mi? Değişecekse, bu farklar hangi yollarda ve noktalarda olacak? Türkiye Cümhuriyetinin hakiki ruhunu kavrıyanlar bu suallere cevap vermekte herhalde zahmet çekmezler: Başvekâlette şahıs değişmesi, ana istikametlerde hiçbir fark doğura- maz. Çünkü Türkiyenin tuttuğu siyaset yolları hiçbir şahsi düşüncenin mahsulü değildir. Görüş kudreti çok yüksek ve durbin bir önder, vaziye- timizin hakiki icaplarını araştırmış, ona göre bir takım ana yollar tut- muştur. Türklüğün mukadderatını bu yollara sevketmiştir. Bunların te- meli; kendi hesabımıza her türlü maceralardan uzak durmak, dünya yü- zünde barışm ve emniyetin kökleşmesine bütün kuvvetimizle çahşmğk. ve hu- ik j «abhüsleri devle ek, sınıf menfaatlerinin bLAJ ! te. “cephe asına imkân ver- memek, vatandaşlar için müsavi hak ve MuSavı ?3% vucr lt düyanar bir halk idaresi kurmak, inkılâbı bir kelime halinde bırakmayıp manasını ve tesirlerini bütün varlığımıza yaymak gibi temiz ve dürüst prensiplerdir. B ütün bu ana prensipler 15 senedenberi en ciddi imtihanlardan geç- miştir; daima da muvaffakıyetli neticeler alınmıştır. Bu kadar fAğır tecrübelerden geçmiş prensiplerde değişiklikler yapılması hatıra bi- le gelemez. En doğru, isabetli görüş tarzı, Türkiyenin milletçe benimsenmiş ve ta- Mamile milli bir gidiş olduğunu ve bunun fasılasızca devam edeceğini ka- bul etmektir. Yalnız şurası vardır ki Türkiyenin mütemadi bir surette te- kâmül ve inkişaf etmesi, içtimai bünyede bir takım farklar doğürüuyor. Bir takım uzuvların vazifelerini yeni bazı usullerle ve daha geniş bir şe- kilde gönmeleri kendi kendine bir zaruret halini alryor. Yani zaman geç- tikçe milletin mukadderatında yeni yeni sayfalar açılıyor. Bu yeni safha- daki işlerin kısmen yeni ellerle görülmesi ve siyasi hayatta adam yetiş- Mesi için dalhla serbest ıstifa imkânları açılması faydalı bir gaye halini alıyor. Atatürkün manevralar esnasında sarfettiği bir sözde bir program mahiyeti vardır ki biz, bir yazı serisile, bu söz üzerinde uzun uza- diya durmuştuk. Atatürk memlekette cümhuriyet yollariyle beraber es- ki günlerden kalma bir takım yolların da hâlâ mevcut kaldığını işaret et- Mişti. Bu sözden ilham alarak diyebiliriz ki önümüzde açılan yeni dev- Tenin ana vasıfları şunlar olacaktır: 1 — İnkılâbın icaplarını umumi hayata geniş bir ölçüde yaymak; geçmiş günlerden kalan ve kuvvet ve zaman israfları- na sebep olan kırtasi ruhu tasfiyeye uğratmak. 2 — İrticaa ve yıkıcı ve menfi âmillere söz hakkı vermemek şartile; inkılâp çerçevesi içinde müsbet bir münakaşa ruhu ya- ratmak ve milletin siyasi olgunlaşmasına ve umumi işlere canlı bir alâka ve emniyet bağlamasına imkân hazırlamak. 3 — Bir taraftan inkılâbın esas ve icaplarını her tarafa ya- yarken, bir taraftan da umumi hayatı programlaştırmak... Yani her uzvun vazifesini öyle bir suretle tayin etmek ki bu uzuy va- Zifesini yapmak için ancak kendi kendinden kuvvet ve teşebbüs alsın ve ı'l*îı'günkü tabil faaliyeti için daha üstün bir makamdan vesayet bekle- Mek ve izin istemek ihtiyacmı duymasın. Bu suretle her türlü inkişaf imkânlarına serbest mecralar açılmış Ve memleketteki umumi faaliyetlerin daha rasyonel ve verimli bir su- Tette cereyan etmesi ve ıstıfanın, teşebbüs, irade ve nefse güven esasına 8öre olması temin edilmiş olur. leri doğru hareketi bu suretle telâkki etmek, günü tenkit etmek R l değildir. Dün mevcut olan imkânlar ve şartlar dairesinde hükü- Tet vazifesini tam bir muvaffakıyetle yapmış ve memleket hesabına mü- *mmel neticeler almıştır. İşte bu neticeler, yarınm için daha geniş ve ve- Mli çalışma yollarına girmek imkânını hazırlamıştır. Dün nasıl bütün sler elbirliğile yapılmış ve muvaffakıyetli neticeler milletin malı olmuş- Sa, yarım da ayni feragatle ve ayni ahenk ve sevgi ile memleket hesabına Salışmalar devam edecek ve bütün şahsi hisler, gayenin birliği ve yük- kliği içinde eriyecektir, Programlaşma devresi diyeceğimiz yeni safhanın, bir günde esaslı ne- l:eîer vereceğine dair bir iddia olamaz. Hayatımızın geçmiş günlerin iz- m"ndeu kurtarılarak inkılâp ruhuna uyguün bir surette teşkilâtlandırıl- &81 bazı sahalarda seneler sürebilir. Fakat ayni temiz milli ruh içinde Vam edecek çalışmalar bizi herhalde az bir zamanda çok müspet ve gü- ç l heticelere kavuşturacaktır. Bunu tam bir emniyetle bekliyebiliriz. et Emin YA. P TU a İf , LMAN | Filistindeki İngiliz Komiseri * Sir Arthur-WMauchopa—-- - Filistinde 108 Tevkif Kudüs, 27 (TAN) — Bugün Nâ- sırada iki cinayet vuku bulmuştur. Caliledeki Ingiliz komiseri Yolland ile ngiliz polisi Mak Evan öldürül- müşlerdir. Katillerin Arap oldukları tahmin olunuyor, Şehirde geceleyin her türlü hareket menolunmuştur. Yapılan bir sürü tevkifat arasımda eşraftan 108 kişi vardır. Şehirdeki bütün dükkânlar kapalıdır. Bir müf reze İngiliz askeri Nâsıraya gönde- rilmiştir. Bir aralık maktulün Filistin fevka lâde komiseri Sir Arthur Waucoup olduğu şayi olmuşsa da bu haber te- eyyüt etmemiştir. Tunusta Çarpışmalar Paris, 27 (A.A.) — Tunusta yerli ler arasında kanlı bir çarpışma ol - muş ve 20 kişi yaralanmıştır. Bir de ölü vardır. Üi AA AAA AA A Japonya İtalya - Almanya Tokyo, 27 (A.A.) — Ni- _5 şinişi gazetesinin Berlinden * N istihbarına göre, Mussolini Ç Almanya ile Japonya ara- sında komünistliğe — karşı mücadele için aktedilen an- 4 laşmıya | iştirak etmek fik- N rindedir. Diğer taraftan Asahi ga- tesinin de R dan aldı- ğı bir habere nazaran, Mus- solini ve Hitler Japonyaya Uzak Şark ihtilâfında ma- nevi mü: bul ) Ş —ii A A A 'ette kararlaştırmışlardır. Hitler ve Mussolini mülâkatma yı â î dadiır. IALAR Mebus Seçiminin Tecdidi, Ayan Meclisi Kurulması ve Bir Dereceli İntihabat Ankara, 27 (TAN muhabirinden) — Baş- vekâletteki değişiklik hakkındaki karar, bü- tün vatandaşların umumi işlere olan alâka- sını ve biraz da hayalini harekete getirmiş- tir. Ortada türlü türlü rivayetler dolaşıyor. Bunlardan biri, Kamutay toplandıktan bir müddet sonra mebus intihabatının tecdidi yoluna gidileceği ve yeni Kamutayda genç- liğe daha çok yer verileceğidir. Diğer bir rivayet, Kamutayda gençlik ate- şinin temerküzüne mukabil, yaşın ve tecrü- benin frenleme hassasına, yeni kurulacak bir Âyan Meclisinin faaliyet sahası hazırla- nacağıdır. Ayni rivayete göre, yeni Kamu- tayda mebuslar, muayyen intihap dairelerini mesine ehemmiyet verilecektir. Mıntaka ve ayrılık ruhunu yaşatan her türlü teşekküller kendi kendini dağıtacak ve memleket için- deki bütün teşekküller milli birlik ruhunun güzel ve ahenkli ifadeleri halini alacaktır. Meclisin tecdidinden evvel bir dereceli seçimin kabul edileceğine dair de bir rivayet vardır. Bütün bunlar rivayetlerden ibarettir, hep- si mevsimsizdir. Fakat şayiaların da kendi- lerine mahsus bir siyasi kıymeti olduğu için bunları da olduğu gibi kaydetmeyi doğru bulduk. Yeni Vekiller Heyeti hakkında da türlü | | | | | | türlü rivayetler dolaşıyor. Fakat bunların K | değil, bütün leketi temsil Ankara, 27 dirmiştir: Başvekil Malatya Mebusu Bu suretle mahalli alâkaların fevkinde bir memleket alâkasının ve birliğinin kuvvetlen- Devlet Teşkilâtına Yapılan Tebliğ (TAN Muhabirinden) — Ata- tarihli şu mektubu İle Başvekâ- letteki son tebeddülü devlet teşkilâtma bil- İKTISAT VEKİLİ CELÂL BAYARA şiddetli süren teessür neticesi olarak mutlak istirahat şeklinde mezuniyete ihtiyaç hisset- klerdir. hepsi asılsız ve mevsimsizdir ve rivayet sa- hiplerinin kendi düşüncelerini ifade eden tahminlerden ibarettir. mekte olduğundan bahisle tedavisini bitire- — bilmek üzere bir buçuk ay müddetle mezü- * | niyet istemiş ve talebi tensip edilerek Başve- | kâlet Vekâletine sizin tayininiz muvafık gö- ! rülmüştür. Keyfiyet Büyük Millet Meclisi Ri- p yasetine ve kendisine tebliğ olunmuştur. K. ATATÜRK İsmet İnönü Yenicami Meydanı Açılıyor Âbidenin Etrafındaki Binalar İstimlâk Edilecek Dün İstanbul - Edirne - Londra as falt yolunu açan Nafıa Vekilimiz B. Âli Çetinkaya, gazetecileri şöyle bir karardan haberdar etti: “— İstanbuldaki Yenicamiin etra- fı, o eski püskü binalardan temizlene cek, bu sanat eseri, güzel bir meyda- na hâkim bir vaziyette meydana eı- karılacak.,, Nafia Vekilimizin verdiği tamamla yıcı malümata göre, camiin etrafını çeviren bütün dükkânlar ve diğer bi- |. nalar istimlâk edilerek yıktırılacak, orada geniş bir meydan açılacaktır. Bu iş için bir milyon lira tahsis edil miştir. Ve bu para, tramvay şirketir. den almacak olan üç milyon liradan ayrılacaktır. Meydanın şekline gelin- ce; istimlâk muamelesinden sonra o- radaki dükkânlar yıktırılacak, o saha da çiçekli, parklı bir meydan vücuda getirilecektir. İstimlâk işi için Nafıa Vekâletile İstanbul belediyesinin alâkadar me- murlarımdan bir komisyon kurulacak tır. Şu bir iki gün içinde bu komis- yon işe başlıyacaktır. Nafıca Vekili Ankaraya Gidiyor Nafra Vekilimiz B. Ali Çetinkaya, said son haberler üçüncü sayfa- ? ESAERCT | bu akşamki trenle Ankaraya gide- cektir. İstanbul - Edirne - Londra Modern Asfalt- Yol Dün Mçrasîmlg Aıldı ” z Nafıa Vekilimiz modern yolun beşaret işaretini altın makasla kesiyor... (Yazısı yedinci ve hâdiseyi gösteren resimler de sekizinci sayfadadır. Uzak Şarkta Harp Çin Şehirleri — Yine Bombalandı man hâdisesi derin bir iğrenişle k; şılanmakta, kadın ve çocukların uğ radıkları ıstırapların mâzeret kabul etmez bir hareket olduğu t>spit o - lunmaktadır. Hariciye müsteşarı ve Ingiliz mümessili Lord Cranburn h Nevyork, 27 (TAN) — Milletler Cemiyeti tarafımdan — kurulan Uzak Şark 23 ler komitesi bugün toplana- rak Japonların Çin şehirlerini tayya- re bombardımanlarile yıkmalarını ve sivil halkı imha etmelerini takbihe Kd T llli karar vermiştir. Kararda, bombardı- (Arkası 10 uncudu zAkk ı D v SALELA eee adat ddi eli d c A 3 SD SaE S