11 Temmuz 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

: sr 1-1. Amerika Müsteşar! MA /PAZARDAN PAZARA : İren. HARP OLACAK MI? (YAZAN: BURHAN FELEK) H arp olacak mı? Harp olacak diyorlar. İşlerin gasıl gittiğini en iyi bilen gazeteler iayda en az iki defa harp müjde isi (!) veriyorlar. Inanalım m:? En yakm misaj olan Büyük Har- bi alırsak bu sözlere pek fazla e İhemmiyet vermememiz icap eder. IÇünkü o harp hiç beklenmedik za» imanda patlamıştı. Harp geçi çoğu fanilerce hoşa gitmez bir ge; İnsan harpte postunu bırakmasa bile işi gücü kariimar olur, yakmlarmı kaybe der. Hulâsa perişan olur. Lâkin harp lâfı etmekten faydalananlar var. Borsüda bir pa: yüz bin- lerce dolar veya milyonlarca frank oyratabilir, Harp sanayi eshamı 'da biraz yükselmek lâzım değil mi- dir? Bütün bunlar, harp sözünün ba- zan iktisadi bir içap olduğunu gösterir. Lâkin hakikaten harp o- Jacak mı? Bunu kimse bilmez. A- ma herkes bir tahınin yürütebilir. Bugünlerin en had politika işle- zi şunlardır: Ispanya meselesi. Akdeniz meselesi. Uzak Şark meselesi. # spanya meselesinden Dir İ Avrupa harbi çıkacağını iddia edenler varsa bire karşı beş- Je aksine bahsedebiliriz. Çünkü harp de tavla oyunu gibi karşılık- hı iki taraf arasında olur. Diyelim ki Almanya ve Italya bizzat faşizm rejiminin, halkı mut- tasıl heyecanda tutmak ve milli #duygularmı bilemek için dışarıda düşman arıyan hirsinm önüne ka- tılarak harp istesin; lâkin kime kargı? Fransa kesesinin deliğini kapa- makin meşgulken hele birçok a8- kerlik aleyhtarı unsurlarhükümet Üzerinde tesir yapmaktalar iken o, harbe girmez. Hem daha beynel- mmilel serginin bütün pavyonları a- gılmadı. O pavyonlar açılsm, büt- ganin 20 milyar açığı da kapan- sm da sonra... 2 ngiltereye gelince; görünü- İ şe göre o da Tapanyadaki madenlere karşı beslediği insani- yetperverane (hislerin! izhardan ve Cebelüttarıktaki yalı arsasina tecaviz © edilmemesi tasasından başka şimdilik bir endişe taşıma- #aktadır. Bunları da Franko temin etti mi, üst tarafı için harbe gir- mek istiyeceğini tahmin etmek In- gilizleri tanımamak olur. Kaldı ki henüz İngiliz silâhlanması başlan- giçtadır. Bir İngiliz takıman- trenman yapmadan nasıl maç yap- maüzsa, İngilizler de silâhlarmı ta- mamlamadan muharebe etmezler, Bütün alâmetler, bu sıralarda In- gilizlerin golf oyununu harbe ter- cih ettiklerini göstermektedir. Ak- deniz işi ise, ergeç Italya İle bir Almanyadan Yeni Şilepler Alıyoruz Denizyolları müdürü Sadettin ve mühendis Ahmet Şevket dün Alman- yaya gitmişlerdir. Haber aldığımıza göre, B. Sadettin Almanyada yeni şi- lepler satm almak için de temaslar yapacaktır. Bilindiği üzere bundan bir müddet evvel Başvekil Ismet I- nönünün işaretile Iktısat Vekâleti ih- raç mallarımızın harice nakli için şi- Jepler almağı kararlaştırmıştı. Bu su retle ihraç mallarımız ecnebi kum- panyaların mütemadi güçlükleri ve tarife o fazlalıklardan kurtarılmış olacaktır. Denizyolları müdürü alına» cak şileplerin yeniden mi sipariş e dilmesi ve yahut da kullanılmış ola- rak mı satın alınması hakkında tet- kikler yapacaktır. Az kullanılmış şi- Jepler bulunursa bunlar almacaktır. Hükümet bu iş için o 15 milyon lira kadar tahsisat verecek ve bununla ondan fazla şilep almacaktır. Şilep- ler alındıktan sonra ihraç mallarımı- zın harice naklinde Kullanılacaklar- gıararnınN çarpışmaya sebep olsa bile İngil- terenin Almanlarla Tialyanların el ve dil birliği yaptıkları bu sirayı bu işi hal için muvafık bir.zaman ola- rak telâkki etmiyeceği de şüphe- sizdir. Hem bütün Rivyera plâjla- Tı İngilizlerle dolu iken Akdeniz yolundan endişe etmek reva mr dır? Uzak Şark işi Avrupaya sira- yeti en az muhtemel bir ihtilâf sa- yılmalıdır. Avrupa Japonyanın ne dilini tanır, ne ırkının hususiyetle- rini. Sovyet Rusya ise sulhperver- Bğinin en geniş telâkkilerini bil- hassa o Uzak Şark hudutlarma ser- | miştir. Kaldı ki bir vilâyeti iki | Avrupa memleketinden geniş o- lan o yangın yerlerinde herkese yetecek kadar yer vardır. por ve tulumbacılık Mevsimin en bareketli maçını geçen hafta Kadıköyünde Fener stadında o Güneş — Galatasaray klüpleri arasmda seyrettik. Maç pek sulhperverane bir hava içinde cereyan etmedi, Lâkin akisli bir maç olmak bahsinde emsalsiz ol- du, Oyuncular dövüştüler. Ceza kanunları şikâyet olmadıkça da- yak atmak ve dayak yemeyi kendi ahkâmı arasına almadığına göre futbol maçında senede enaz bir defa hudüsu bir itiyat halini alan kavganın polisle (| halledileceğini beklememeli ve bu işi alelâdeliğin üstüne çıkarmamalıyız. Ekseri Avrupa parlâmentolarm- da görülen bu çeşit okşamaların açık havsya intikali belki spora politika karışacağı endişesi doğu- rabilir. Fakat politikaya &por ka- rışsa Dile spora politika karıştır. | mak zeytinyağına su katmaya ben- zer. Ne kadar karıştırsanız biraz durulunea (o zeyinyağı Üste çıkar. Bu son dayakta da bakalım zey- tinyağı rolünü kim slacak? ünyada iki şey vardır ki ye- nildiği itiraf edilmez: Rüş- | vet ve dayak. İ Halbuki spor sahasında kimse | dayak attığını söylemez, fa dayak yediğini iddia eder, Eh, öy le ise kim döver bunları böyle?! Hikmet kaidesi mucibince; her hareket hararet tevlit eder, Mevsi- min yegâne dayaklı maçı da bi- zim muharrirler üzerinde hararet- li tesirler yaptı. Daha dün bunlar- dan birisi sporu himaye için feda e- dilen tulumbacılığın asalet ve necâ- betinden bahsediyordu. Haklı söz. Çünkü tulumbacılar ateş söndürür. lerdi, sporcular yangına körükle gidiyorlar, Yazıcılarımızm her odayakta sarfettikieri emek bektaşinin her bayram namaz kılması kadar meş- | kürdür. Bu kadar mesaiyi görüp | te sporun (o düzeleceğine inanma | mak abes olur değil mi ES Zehirli köfte ği Yemiş Şişlide oturan Mustafa, Şişane ka- rakolu karşısındaki köfteciden yedi ği köftelerden zehirlenme alâimi gös | termiş, Etfal hastanesine kaldırı- mıştır, mi “Bir “Çocuk . Taraçadan Düştü 'Topanede Küçük Hendekte - Arif Paşa apartmanında oturan Eminin | 8 yaşındaki çocuğu Saniha taraçada | oynarken düşmüş, yaralı çocuk has- taneye kaldırılmıştır. Dün Kırk İki Kişi Tramvaya Atladı Eminönü mmtakasında polis tarafından 42 kişi tramvaya atlarken yakalanmış, 29 kişi derhal para ce- zası vermiş, 13 ü hakkında zabıt ya- ve faaliyete başlanıldı. Tenzit Etiketleri Otomobillere Asıldı Fakat Şoförler: Yanımızda Muhasebeci mi Gezdireceğiz? Diyorlar Belediye seyrlisefer müdürlüğü ye ni taksi ücretlerini halka bildirmek üzere bütün otomobillere dün sabah- tan itibaren etiketler yapıştırmıya başlamıştır. Etiketler, otomobilin ön camma ve müşterilerin görebileceği yere konmaktadır. Bunlarda, büyük taksiler ücretle rinde yüzde 225, küçük taksilerde yüzde 15 tenzilât yapıldığı yazılmak- ta ve müşterilerin saatin yazdığı pa- rayı buna göre hesaplamaları bildi- rilmektedir. Fakat diğer taraftan $0- förler tenzilâta olduğu gibi bu usu- le de itiraz etmektedirler. Söyledik- lerine göre, saatin yazdığı bir parayı hesaplamskta müşterilerle araların- da ihtilâflar çıkacaktır. Çünkü küsu- rat üzerinde bazı müşteriler en kü- paraları ve santimleri bile ince den inceye hesaplamaktadırlar, Bu takdirde bu yüzde on beşlerin veya 22,5 ların kesilmesi siralarmda bir çok münakaşalar ve hesap ihtilâfları başgösterecektir. F Bir şoför bu hususta diyor ki: “— Bizim içimizde hesabı kuvvet- li olmıyanlar da elbette vardır. Ya- nımızda bu usulün tatbiki için bir de muhasebeci mi gezdireceğiz. Beledi- ye mademki İlle tenzilât yapmak İs. tiyor. Bunun için bir müddet dura cak ve bu sırada taksi santlerinde lâ- zımgelen değişiklikler yapılacaktr.,, Haber aldığımıza göre, Şoförler ce miyeti gerek tenzilâttan vazgeçiime- si ve gerekse bu usul hakkımda be- lediyeye müracaatta bulunacaktır. Hazinei Evraklarımızın Tasnifi meselesi Kültür Bakanlığı Istanbuldaki tari. hi vesikuları tasnif ettirmek içni Ma- saristan Üniversitesi Doçentlerinden Bay Feketeyi mütehassıs olarak cel. betmişti. Bay Fekete hazinel evrak. larımızda tetkikat yapmış ve Bakan- lığa raporlarını vermişti. Bu rapor- lara göre, şimdiye'kadar 17 şube has linde yapılan tasnif, gayrifenni görü. lliyor ve senelere göre tasnif, tavsiye ediyordu. o Vekâlet bu mülâhaza.- yı kabul etmiş ve Hazirandan tib: ren de Istanbuldaki tasnifi bu tavsi. yeye uydurmuştu. Yalnız tasnif he- yeti ikiye bölünmüş bir kısmı Topka. .İpe sarayında bulunan 30 bin evraki, Feketenin raporuna göre hazırlamı. ya başlamıştır. Bu usulün tarihçiler için çok zor olacağı anlaşılmış ve şim diye kadar tasnif yapan heyet te bu- na itiraz etmiştir. Bakânliğm bu iti. razları tetkik etmekte olduğu öğre- nilmiştir. Bay Feketenin mukavelesi bittiği için kendisi memleketine dön. müştür, Yolcu Salonunun Üstüne Bir Projektör Konacak Gulatada yapılacak yolcu -salonu- nun üstüne gümrük muhafaza teşki- lâtı bir tarassut kulesi inşa edil- mesi kararlaşmıştır. Bu kuleden bü- tün liman &ontrol altında bulunduru- lecaktır, Ayrıca buraya konacak kuv vetli ve büyük bir projektör ile ge- “TAN,, ın Ankara foto muhabiri, Türk. kuşu gençlerini bu açılış esnasında birarada gösteriyor Köprünün © Kadıköy. iskelesine “çöp kutuları,, konuldu. Bütün çöpler bu kutulara atılsın diye... Fakat bu kutuların yanıbaşında yerler çöplerle, kâğıt parçalarile doludur. Kabahat kimde?.. Biraz daha dikkatli olsak... 5 Temmuzda 3 Modada Deniz Şenlikleri Yapılacak 25 temmuzda Moda ki bil. yük deniz şenlikleri yapılacaktır. Ik- tısat Vekili Celâl Bayarın bizzat me$ gul olduğu şenliklerin programı Mo da deniz klübü tarafından hazırlan- maktadır, Şenliklere bütün deniz te şekkülleri ve spor klüpleri iştire nda decektir. Gündiiz Moda koyunda yüz- me, kayık, motör v6 yelken yarış- ları yapılacak, bü yarış! leri ve deniz teşekkülleri (o arasında ayrı ayrı olacaktir. o Ayni gecede ayr ıayrı olacaktır. Ayni gece de mirliyecek olan Denizyollarının bir İ vapurunda balolar verilecek lar spor klüp- Doğru Değil Sümer Bank Umum Müdürü Bay Nurullah Sumer'in Londra ve Ber- linde tetkik seyahatine çıkacağı hak- kında bir gazetede neşredilmiş olan haberin aslı yoktur. Ünyon Fransezde Ziyafet betile bu aym 14 üneli günü gecesi m alem, ilani | Istasyonda bulunan bir muharriri- | İ Fransızların milli bayramı münase Beyoğlunda Unlon Française'de bir ge Memleketine Gitti İstasyonda Kendisini Teşyi Eden Amerikalılari | Roosevelt'in Mektubunun Atatürke Hayranlığın Samimi Bir İfadesi 1921 senesindenberi aramızd. günlerindenberi büyük bir sev müsteşarı B. Shaw dün akşamki etmiştir. Olduğunu Söylediler ia bulunan ve Türk inkılâbını ik i ile takip eden Amerika sefareö Semplonla Amerikaya harektt Şehrimizdeki Amerikalılar ve B. Shaw'un diğer şahsi dostlar! bu münasebetle istasyona toplanmışlar ve teşyide bulunmuşlardı” miz bu milinasebetl# Roosevelt'ini mek tubu hakkında ne düşündüklerini A. merikalılardan sormuş ve gu cövabi İ almıştır: İ — Bu mektup, Türk inkılâbı ve A- tatürk hakkındaki hayranlığın en İ samimi bir ifadesidir. Roosevelt Tür. | kiye hakkındaki filmi görünce böyle İ bir mektup yazmak içinden gelmiş ve İotürmuş, yazmıştır. — Bay Roosevelt'in bizi ziyaretine ihtimal verir misiniz? — Amerika Cümhurreisinin mem-| İeket haricine çıkmaması eski bir an. ane hükmündedir. Vilson ilk defa o- larak bu ananeyi bozmuştur. Roose. velt te Kanadaya ve Arjanline git. miştir, Cümhurreisinin bir tatil geçirmek üzere bu kadar uzun bir şeyahate gi- İ rişmesine pek te ihtimal verilemez. Fakat Avrupa diizelir de umumi ölçü de bir iktisadi işbirliğini konuşmak için Roosevelt Avrupaya gelirse Tür. kiyeye gelmiye ve Atatürkle şahsen kdhuşmıya büyük bir kıymet verecex. gine şüphe edilemez. Muharririmiz, ayrıca, büyük bir heyecan içinde bulunan B. Shaw ile| konuşmuştur. Amerikan diplom: ömrünün on altı yılmı geçirdiği güzel İyardumuzdan ayrılmasından müte, vellit teessürünü söylerken, hakiki bir keder ve heyecana kapılmıştır. — Vatanınızı ve sizleri çok, çok sevdim, demiştir. Bunun başka türlü olmasına da imkân yoktur Cünkü içinizde tlunuyur dura, — Büyük Şefi, bizi nasıl feragatle takip ettiğinizi, o- nun yanılmaz, kati ve uzağı gören hükümlerine nasıl inandığınızı yakm dan bilirim. İşte neticesini görüyor- sunuz. Bu emsalsiz gef, bugün, gu gü- zel yurdu ve şu sağlam, genç milleti meydana getirdi. Bunu katiyetle an. lamak için, ancak burada yaşamış ol mak, görmüş olmak lâzımdır. Muharririmiz, ayrıca, kendisine de B. Roosevelt'in mektubu hakkımda ne düşündüğünü sormuştur. Bunun ü- zerine B. Shaw demiştir ki: — Hakkiylö demokrat iki memle. ketin şefleri ancak böyle mektupla" İ gabilirlerdi. Amerika Cümhurreisi Türkiyenin filmini görünce bu mek. iğ o Durgun Vazıyetle Şehrimizde bulunmakta olan Sö” hat Vekâleti teftiş heyeti reisi, AH dol ajansına şu beyanatta bulüÜ muştur: # “.- İstanbulda görülen tifo vakif” larmın seyrine henüz kati ve mahi bir değişiklik yoktur. Vakalar arta” yor ve fakat vaziyet tevakkuf hali8” dedir ki, bu görünliş yakında bir SW lâh hâsıl olacağını ümit ettirmek dir. Sıhhat Vekâleti mesele ile yakm bir surette alâkadar ve vaziyeti günü gününe takip öö mektedir. Evvelce kararlaştırılan birlerin tatbikine vilâyet ve belediyfÜ ce ehemmiyetle devam olunuyor. hassa aşı tatbikatı büyük bir jtnfğ Je ilerlemektedir. Her gün vasatı GÜ larâk on bin ilâ on beş bin kişi sf lanmaktadır. Her halde şurası mü hakkaktır ki, tifo hastalığı bu şekli ile şehir için ciddi bir tehlike ö maktan uzaktır.,, i Kartalda Bir köy yangını Çıktı - Dün Kartalm Soğanlık köyünde yangın çıktı. Kartal itfaiyesi ve dıköy itfaiyesinin müşteken maları sayesinde 4 ev yanmak, ev de tahrip edilmek suretile yal önüne geçildi, 1 Yangın, Veli dayının oğlu Meh din cek bacasmdan sıçrıyan kılo lardan çıkmış ve Mehmedin evi, CHİ Mustafa, Celep Mehmedin evleri mamen yanmıştır, Kâmilen ahşap lan köy evlerini kurtarmak için j N w " İkaç yerinden tutuşan Ahmedin evi faiye tarafından tahrip edilerek gmın önüne geçilmiştir. Jan yangın etrafında tahkikata bağ tır. tubu yazmıştır. Buna şaşmamalı, za. ten eli kalem tutanların Türkiyeyi hakkıyla tanıdıktan sonra hemen Türkiye hakkında kitap yazmaları da İ bu haleti ruhiye altımda olmuş şeyler İ değil midir? Liman Ücretlerini İndirecek Komisyon Deniz Ticaret direktörü Müfit Nec İdet Deniz, dün İzmire gitmiştir. Mü- fiz Necdet, İzmir limanının. tahmil tahliye, rihtim ve hamal ücretlerini | “ İyeniden tesbit edecek &omisyona İş- tirak edecektir, İktisat Vekâleti ta- rifeler müdürü Muhsin de Ankaradan İzmire gidecektir, Komisyon çalışma ki günde bitirecek ve son- a bul liman Ücretlerini tesbit için buraya gelecektir. Şirketi Hayriye “i Lokanta Açtı Şirketi Hayriye, Sarıyer iski yanında “Canlı Balık Lokantasi İ dıyla bir gazino açmıştır. Gazindi evvelki akşam deniz mehafili ve ket erkânile matbuat mümesi İşeretine bir akşam yemeği verili tir. Kız Enstitüsünde Sergi Açılıyor Selçuk Kız Sanat Enstitüsü t8i dan okul salonunda yarın bir, €l ve kadın çamaşırları sergisi açil Ji Temmuz 98 PAZAR... Yurdumuzun cenubi Anadolu m- takasile, Karadenizin şerk kıyıların. da gökyüzünün bulutlu, diğer mmta Bi İ kalarda ise tamamen açık > geçfnesi || İ muhtemeldir. Rüzgürlar, Eğe mınta İ kasında kısmen garpten, diğer yerler İde şimulden, orta kuvvette esecekler Dünkü Hava Yeşilköy rasat merkezine göre dün hava tasvili ARR: ateaklık an a2 1 ugünkü Hava: AÇIK (Time ay Gün:si Hizir | Arabi 1356 Rumi 1391 ! Cemaziyülevvel: 2 Haziran: Güneş: 4,37 — Öğle: (12 İ #kindi: 16,19 — Akşam: İ Yatsı: 2142 — İmsâk: derece, en fazla olarak ta 33 ye kadar çıkmıştı, Hava akşari* dar açık geçmis, rüzgâr gimeli kiden, saatte 10 kilometre mistir.