11 Temmuz 1937 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

Tahran'da Tür- kiye, İran, Irak ve Afganistan devletleri ara- sında — imzala- nan paktın yeni adı ULUS ADIMIZ, ANDIMIZDIR Sadabat paktı Yakın doğuda emniyet — ve barış unsurudur Dr. Aras Tahrandan hareket etti imzalanan dörtler paktının tam metnini neşrediyoruz L .B'ğdf_dı 10 (A.A.) — Dün İran, Irak, Afganistan dış işler bakan- lariyle Türkiye dış işler bakanı arasında imza edilen dörtler misakına, Tahı tı,, ismi verilecektir, randa görüşmelerin cereyan ettiği saraya izafeten “Sadabad pak- Sadabat paktı ş Tahran, 10 ÇALA.) — Türkiye, İran, Irak ve Afganistan arasında imza edilen ademi tecavüz muahedesinin nıeuıi:,.ğş;ıdır. MUKADDİME: Majeste İran Şehinşahı, Majeste Afganistan Kıralı, Majeste İrak kıralı ve Türkiye Cumhur başkanı: Ellerinde olan bütün vasıtalarla aralarındaki dostluk ve iyi anlaş- ma munnıebîllııuıin muhafazasına hâdim olmak arzusiyle. . Yakın Jogudq barışı ve emniyeli ve bu suretle de umumi barışt Milletler cemiyeti paktı çerçevesi dairesinde mütemmim zımanlarla te- min maksadiyle hareket ederek, 27. ağustos. 1928 tarihinde Pariste imza edilmiş olan harbtan vaz- geçme muahedesi mucibince ve kâlfesi gerek bu paktla ve gerek Mil- letler cemiyeti paktiyle hemahenk olarak kendilerinin vaziyülimza bu- lundukları diğer muahedeler mucibince mevcut vecibelerini tamamiy- le müdrik olarak, Bu muahedeyi imzaya karar vermişler ve bu maksadla da! M'll“_le Şehinşah: İran hariciye nazırı Ekselans B. Samiyi, Majes- ';’ ĞİIunuıoıı ktralı Afgan hariciye nazırı M. Faiz Mohammed Han'ı, T“Gle_ıle İrak kıralı: İrak hariciye nazırı Ekselans Dr. Naci Elasili ve ürkiye Cumhur başkanı da Türkiye hariciye vekili Ekselans Dr. Tev- fik Rüştü Aras'ı tayin etmişlerdir. n M.dde ,ı — Yüksek üâkid taraflar, «birikirlerinin dahili işlerine her türlü ımıdıhıhdıı mutlak sürette istinkâf siyaseti takib etmeyi teahhüd ederlor. _Mıdde 2 — Yüksek âki taraflar ııııış_kre.k hududların — tecavüzden ma- ::'myetını riayet etmeyi teahhüd eder Madde 3 — Yüksek âkidler ıııüıu'n; nH-ıı!ıı!_lıırmv alâkadar eden beynelmi - W:::lıışuı her türlü ihtilâflarda biri- © istişaredı Ürükiğm e bulunmak hususun- 5 Madde 4 — Yüksek âkidlerden her d-"- diğeri Muvacehesinde, hiçbir hale v gerek münferiden, gerek bir veya irden .İıılı diğer devletle birli e, di « Aşağıdaki haller, taa; i olarak addedilir: Te EilaN 1 Harb ilânı, 2.- Harb ilân edilmeksizin dabi ol - sa, bir devletin silâhlı kuvvetleri tara - fından d_iiu bir devlet arazisinin işgali, 3 - Bir devletin kara, deniz veya ha- va kıvmluı tarafından, harb ilân edil- ııınkııuıı dahi olsa, diğer bir devletin arazisine, gemilerin areleri ne taarruz odılıne.:: Keltebe a 4 - Mütcarrıza doğrudan doğ ya bilvasıta yardım veya mm:;-:: a Aşağıdaki haller taarruz hareketi o k sayılmaz: 1. Mııdı(ıaı nefs hakkının kullanıl. Ması, yani yukarda tarif edilen taarruz n z mukavemet, » Milletler Cemiyeti paktının 16 m- : ;:ddııi mucibince vuku bulacak ha- 3 - Milletler Cemiyeti konseyi S ( mseyi lara- :ılıı ittihaz Odılın bir karar mucibin- “!'n gıhıd Milletler Cemiyeti paktının olıı::ı maddesinin tatbikı icabından den Y-ulıı_ak bir hareket, Ancak 15 fnci maddenin tatbiki icabından olarak yapılacak hareketin taarruzu ilk olarak lan z nı'r::r::' olan devlete karşı olma- ğ 4(- Y:';;'ı*mdkrdın birinin 27 ustos Paris'te imza edilmiş olan harbtan vazgeçme — muahedesine f Somu 5. inci sayfada ) AAA İspanya sınırında Fransa kontrolu kaldırıyor Fransız hükümeti 13 temmuzdan itibaren Fransa - İspanya sınırındaki kontrolu lağvetmeğe karar vermiş ve bu karar evvelki gün Londradaki — fransiz büyük elçisi tarafından karışmazlık ko- mitesine bildirilmiştir. Fransayı bu ka - Farı vermeğe sevkeden sebeb, Lizbon hükümetinin de İspanya sınırında ingi- Hiz görmenleri tarafından yapılan kont- rolun kaldırılmış olmasıdır. Bu husus - taki tafsilât vö diğer İspanya haberleri üçüncü sayıfamızdadır. Dr. T. Rüştü Aras Sovyetler Birliği Hariciye Komiseti B. Litvinof'la beraber Sadabat anlaşması konseyi toplandı Dört devlet dış işler bakanları bir protokol imza ettiler Tahran, 10 (A.A.) — Pars ajansı bildiriyor: , Sadabad sarayının bahçesinde paktın imzasından sonra, İran ha- riciye nazırı B. Samiy aşağıdaki nutku söylemiştir! a “— BB. Bakanlar, aziz kollek- ler, , Şu dakikada hissettiğim sevin- €i tamamen ifade edebilecek keli- me bulamıyorum. Fevkalâde ehe- miyeti haiz bir eser kurduk, Bu- nun temelleri önünüzde bulunan v_e_Sıdıbnd paktı ismini vermek- liğime müsaadenizi rica edecek olduğum & vesikanın altına koyduğumuz âmzalarla iki sene evel Cenevrede atılmıştır. Dört memleket münasebatma hâ- ( Sanu 5. inci sayfada ) B. Ali Çetinkaya İsveç'e gitti İstanbul, 10 (Telefonla) — Bayın- dırlık Bakanımız B. Ali Çetinkaya bu akşam yanında Hususi Kalem Direk. törü ve diğer zatlar olduğu halde İsve- çe hareket etti. Bakanı, istasyonda Cumhur reisimiz Atatürk adıma yaver Cevdet, şehrimizdeki bakanlar, bakan- lıklar ileri gelenleri, İsveç ve alman elçileri ve dostları uğurlamıştır. HER YERDE PA z A R 5 11 KURUŞ Temmuz 18 inci Yıl ö 1937 Na ST0 'Tel; Başmuharrir 1063 Yazı İşleri Müd. 1062 .—.>—0000010.0101ee Atatürkle Şahinşah hazretleri arasında samimi telgraflar Tahran'da Saadabad kasrında Türkiye, İran, Irak ve Afganistan arasında şark misakının akdi münasebetiyle İran Şahinşahr Rıza Şah Pohlevi Reisicumhurumuz — Atatürk'e bir telgraf çekerek — samimi teb. riklerini bildirmişlerdir. Atatürk İran Şahinşahma aynı samimiyet ve muhabbetle mukabele buyurmuşlardır. Bu iki telgraf aşağıdadır: Ekselans Kemal Atatürk Türkiye Reisicumhuru ANKARA Şark anlaşmasını tesbit ve tebyin eden dört dost memleket arasında münakid Saadabad misakının imzası münasebetiyle, siz ekselansa, en hararetli tebriklerimizi bildirmekle bahtiyarız. Bundan sonra çözülmez bir bağla birleşmiş olan memleketlerimiz, bu hâdise yolu ile, samimi ve verimli işbirliklerini sulhun hizmetine koyabileceklerdir. Siz Ekselansın saadeti ve türk milletinin refaht hakkında en samimi temennilerimizi ifade için bu fırsattan istifade ediyoruz, İran Şahinşahı RIZA ŞAH PEHLEVİ İran Şahinşahı Alâ Hazreti Hümayun aziz biraderim Rıza Şah Pehlevi -l TAHRAN Dört dost devletlerimizin Saadabad'da imza ettikleri saadetbahş Şark Misakı münasebetiyle göndermek lütfünde bulunduğunuz telgraf. namei hümayunlarını memnuniyetle aldım. Memleketlerimizin, — sulh idealinde, müşterek bir eseri olan bu misakın hepimiz için ve dünya sulhu için kudsi olmasını dilerim. Bundan dolayı zatı şahinşahilerini ü s:0:0.:0.0.0.0.0.0.0.0.:0.0:0:0:010:0:0)0)010:0:0:010:0:0:010100.010,; samimi tebrik ederken şahsi saadetiniz temennilerimi sunar ve büyük himmet ve irşad eseriniz olarak tarihte yeri belli milletinizi yükseltmekte mu. vaffakiyetinizi candan — dilerim aziz, muhterem hkardeşim Şahinşah Haaretleri. K. ATATÜRK is:0.0-0:0.01:0.0.:0-0.01:01:01:01:0.01010.010101010 s.0101010101010101010101m1:01010.0105 İe0sse 6001 e1eeee.... Ankara yaratıcılık ve yapıcılığın sembolüdür Brükseldeki Suvar gazetesi muharririnin söyledikleri Brüksel'de çıkan “Le Soir,, gazetesinin —muharriri ve — Brüksel Güzel sanatlar akademisi profesörlerinden Hanri Liebrecht ve zevcesi birkaç zamandanberi memleketimizde bulunmaktadır. Bir muharriri- miz kendisi ile şu mülâkatı yapmıştır: — Türkiye'deki misafirliğiniz esnasında edindiğiniz intibaları so- rabilir miyim? — Yakm tarihinizin üç devlet merkezini: İstanbul, Bursa, ve Ankarayı ziyaret ettim. Bence Ankara değişmek ihtiyacını kuvvetle duyan türk milletinin yaratı. cılık ve yapıcılık azim ve kabiliyeteinin bir sebmolüdür. Belçika son harbta aldığı yaraları ve harabeleri tamamiyle tamir etti, ve bunu yapabilmek için bütün tek. nik ve ekonomik vasıtalar ile müceh- hez bulunuyordu. Halbuki siz her şeyi yeniden kurmak, yeniden yapmak mecbu riyetindesiniz. Meselâ en nankör tablat şartlarına rağmen boz kırın ortasında yepyeni bir mamure olan Ankara'yı in« şa etmek davasını ele almanız - bütün güçlükleri yenmek azmınızın en canlı bir misali değilmidir? Halbuki Avru- pada siz türkleri tenbellikle itham etmek isteyenler sayısızdır. Bu suretle yeni Türkiyeyi ve onu harekete getiren zihniyeti ne kadar az tanıdığımızı biz. zat müşahede etmiş bulunuyorum. vi Türkiye tabiatin her şeyl bol ikram x f ettiği bir memlekettir. Belçika ise ham madde kaynakarından mahrumdur. Harb sonu harabelerini tamir için geniş mik. yasta faaliyete geçen fabrikalarımız şimdi bu tamir işleri nihayete erdikten sonra ve cihan buhranı neticesinde bir çok pazarlar kapandıktan sonra tam randımanla işleyememek vaziycetinde- dirler, Muazzam sermayeler Belçika ban- kalarında muattal yatmaktadır. Bu iti. barla, büyük bir istikrar ve emniyet i. çinde ilerleyen Türkiye ile Belçika a. rasında sıkı bir ekonomik iş birliğinin mümkün olabileceğine kuvvetle inanı- ( Sonu 5. inci sayfada ) B. ve Bn. Liebreeht Matbuat genel di- rektörü B. Vedad Nedim Tör'le beraber Kartal'da dört ev yandı İstanbul, 10 (Telefonla) — Kartal kazasına bağlı Sapanlı köyünde bugün bir yangın çıktı ve 4 ev yandı. Bütün köyü yakmak ihtimali olan yangın güç- lükle söndürüldü. — *