28 Ocak 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 7

—— 73.1.937 KUMANDA NLARIN HATIRALARI. yila GENERAL GALIP ANLATIYOR; RR “A sılacağımızıda biliyoruz, her şeyden aberimiz var!,, B en, böbreklerimden rahat- sızdım. Kum sancısı çeki, yordum. Şerif Abdullaha, emaret- Şe alınan vaziyetin devletçe hoş görülmediğini söyledim. Bü sözüme karşı Şerif Abdul - Vah: — Paşa hazretleri! Dedi, her #eyden haberimiz vardır. . Fahri Paşa Mekkeye gelince, kapınız ö- nünde bizi ipe çektirecektir. Şam- daki idamlardan sonra, sira bize geldiğini sanki bilmiyor muyuz?. İstanbula döndükten birkaç se - ne sonra, erkân diyanıharbi reisi İken, azadan mirliva ikinci küçük Cemal Paşa , şimdi mütekalt ve İstanbuldadır - bana şöyle bir Yak'ı. anlatmıştı: — Dördüncü orduda bir fırka kumandanı idim. 332 yılmın mart Veya nisan ayında, ordu kuman - danı ferik Cemal Paşa tarafından davet edildim Cemal o Paşa, Yemende uzun müddet bulunduğum için benim Arap âdet ve ahvaline vâkıf oldu. Bumu düşünerek Hicaza gönderi- lecek kuvvetin kumandasını bana vermek İstemiş, hattâ hemen ha - zırlanmaklığımı bile emretmikti. Ben de yol hazırlığımı yaparak, Wap eden tedbirleri tasarladıktan sonra, büyük Cemal Paşa git tim, Yapacağım işin ne olduğunu #ordum. Cemal Paşa, bana kısa <a şunları söyledi: — Şerif Hüseyin ve oğulları »ın kellelerini koparıp getirecek « sini Ben bunu, kü Cemal Pe. ,ganm ağzından dinlemiştim. Sonra, her nedense, bu kuma: da, Fahri Paşaya tevdi edi Fahri Paşa n& emir almıştı?, Ye. mene mi gidecök, YOKMU M8kK680- mi kalacaktı? Bunları bilmiyor - dum. sasen Medineden San'aya üç bin kişilik bir kuv- vetin gitmesi demek, durmadan dinlenmeden, tamam bir buçuk ay yol yürümek demekti... Dinlenme Payı verilirse, bu mesafe iki ay - Vk yoldu. Çöllerde ve Y Yarda havanm her an dı susuzluk yüzünden verilecek tele- fat ta caba Binaenaleyh, müfrezenin Ye - mene gitmesi, hiç te akıllıca bir hareket değildi. Ve çünkü Asirin imdada ihtiyacı yoktu. Aldığı yo - kında tedbirler sayesinde Asir mu- tasarrıf ve kumandanı Muhiddin Paşa kendi vaziyetini kurtarmak. ta idi, İmam Yahya ise dost idi, Aden- eki Ingiliz cephesini Ali Sait Pa- şa, cesaret ve idaresi sayesinde tikayabilmişti, İdris cephesine ge- Mnce; yedinci kolordunun geri ks- Yan kuvvetleri burası için kâfi ge - İN Hâsılı, gerek Asirin ve gerek Yemenin, askere değil, paraya ih. tiyacı vardı. m 'asıtamla, her gün p8- . Para!,. diye feryat ediliyor ve zl feryatlar, sıksık İstanbula aksediyordu. « « ir aralık, Maliye Nezareti, Asire ve Yemene benim "vasıtamla elli bin lira gönderildi- ğini yazmış. Asir ve Yemendeki kumandanlar, beni sıkıştırmıya başladılar.. Hakikatte ise, böyle bir para gelmemişti. Hicazdski zabit ve memurlara, Aylardanberi maaş verilememek - te idi. Yaptığım müracaatlara: — Varidat getiren vilâyetler bile Merkezden para istiyorlar. Harp Yüzünden mali müşkülât artmış - tır. İnşaallah.. Maşaallah... diye mukabelede bulunuyorlardı. Ben de bunun üzerine, bir ârâ- Hik, kumandanlık üzerinde kalmak Üzere valilikten istifa etmiştim. Fakat istifamı kabul etmediler. Derken bu sırada Seyit Jdrisi öldürmeyi üzerine alan bir adama Verilmek üzere, tahriratı nezaret. Penahi ile beş bin altın gönderil - İİ "rr riyeti varı / ”Kumandam altındaki bir avuç askerle 4 birkaç memurun selâmetlerini temin edecek : tedbirlere başvurmağa başladım. Mahalli * vaziyetin icaplarma uyarak hareket mecbu- ) / Kama İİ Kıymetli harp hatıralarını anlatan .... .. General Galip .. Yazan: S5. Güngör mez mi?, Asıl garibi, intikam kastiyle bu işi yapacak olan adamın, İki kolü da, vaktiyle Seyit İdris Lü rafından bileklerinden kesilmişti. Parayı derhal Asire yolladım. Ve Muhiddin Paşaya gönderdiğim mektupta, bu masala inanmaması. »I, Ve parayı ihtiyaçlarına sarfet- mesini yazdım. erif Hüseyinin hareketleri» ni şüpheli bular hükümet, Hicazda üç mlaydan o mürekkep 22 inci fırkanm İki alayını, Ve , hip Paşa kumandasında Mısır se. ferine iştirak etmek üzere oradan aldırmış ve Mekke - Cide mihta , kasında yalnız bir alay piyade ile modası geçmiş birkaç kale topun- dan başka bir şey bırakmaıştı. Bundan başka da, Hicaz emi. rinden, bin beş yüz hicinsüvar, bir o kadar da mücahit teşkil etmesi İsteniyor, bu mücahitler için icap eden silâh, cephane ve para da gönderiliyordu. Bunlar, E: #mniyetsizi değildi. Bununla beraber, ben şahsan, hükümetin Şerif hakkındaki dü » şüncesi ne olursa olsun, yüklen - diğim mes'uliyetin derecesini id. rek etmekiteydim. Kumandam al. tındaki bir avuç askerle birkaç memurun selâmetlerini temin e - decek tedbirlere baş vurmiya baş. lamıştım. Mahalli vaziyetin icaplarma vw yarak haröket etmek zarureti var- dı. Artık maddi mes'uliyet hisle - rini bir tarafa bıraktım. Manevi ve vicdani mes'uliyet » ten ihtiraz etmek kararını aldım. Meş'um ükibetin tesriini icap et- tirecek her hangi bir höreketten şiddetle sakınıyordum, Hüseyine karşı ifade eden şeyler B u arada, Şerif Hüseyin, he- nüz filiyat sahasına göç miş değildi. Onun bu müteredöit vaziyetinden İstifade ediyordum. Vakiâ, isyana karar vermişti. Fa kat, mümkin olduğu kadar geç yani kendisince tasarladığı bir za. manda yapacaktı. (Arkası var) Resim; 28 Fıkra: 28 Hoca bir gece bahçede gördüğü bir karanlık hayalefe ok atıp dü- sürmüş. Ertesi sabah bahçeye çıkıp gece okle vu. besi olduğunu görünce hemen aptest alıp iki rel Karısı bunu görünce sormuş” hemdetmiş. ırduğu şeyin kendi cüb- K'at nemazla Allaha — Bendir Neden kemdediyorum? :. (| |, ..— Yahu! Nasıl kamdetmiyeyim? Ya gece vurduğum cübbenin içinde ben olsa idim, simdi ölmüstüm. demis. TAN mmm İ ak Avrupa Nereve YAZAN: RENE MAİNE "Meşhur Askeri Muharrir” Alman gi 7 ordusu ve komşulari Üç aydanberi Alman ordularının hazeri kuvvetleri malüm olmuştur. 12 kolorduyu teşkil eden 36 fırka ile 35 fırka tamamen motorize kuvvet. Bu kuvvete yeni teşkil edilen bir fır ka motorize kuvveti daha ilâve eder- sek Alman hazeri harp kuvvetinin esasmı vermiş oluruz. Bu kuvvetle » rin hepsi bugün tam kadrolarını ik- mal etmiş vaziyettedirler, Alman fir- kalarınm topçu kuvvetleri, ikisi at- ir vesait ve biri kısmen motorize Ol- mak üzere üçer topçu slayma malik- sahra toplarile mücehhezdir. Piyade silâhr çok mütekâmildir. Alelide mavzerden başlayıp, tankla- ra karşı kullanılan ve traktörle çe - kilen toplara kadar dayanıyor. Bunlardan masda firkalarda telsiz ve muhabere kıtaatı ve kamyonlar mebzuldür. Topçu krtalarında 10,5 luk obüsler yavaş yavaş yerlerini 7/7 çapındaki sahra bataryalarına bırakmaktadır. Fırkaların ağır topçu bataryaların 15 Hik uzun menzilli toplar teşkil et- mektedir. İman ordusunun zırhlı kıtsatında ki topçu kuvvetleri itibarile zayif “0- lan tarafı, çok ağır toplarım bulun - mayışıdır. Maamafih üçü tamam, dördüncü - sü de ikmal edilmek üzere bulunan dört zırhlı fırkanm “geniş. kadrolu tankları çok'ağır bataryaların eksik- liğini biraz telâfi etmektedir. Almanlarm zırhlı fırkalarının be- herinde 500 zer tankın mevcut oldu- ğu muhakkaktır. Şu halde bugünkü Alman ordularınm emrinde 2.000 | debiliriz. Bu vaşıtalarm harp kıymetleri ne- dir? Şüphesiz Alman teçhizatmm harp ıymetlerini yegân yegân ölçmek ik: larımız dahilinde değildir. Fakat e biliyoruz ki, Alman çe » liği ve demiri ei smıftır. Komşularına karşı Alman ..| » . kuyvefleri .. .» — «* | Atmenirm cs it piyade fırkasil /iki zirhlı fırkası Fransa, Hollânda, | Belçika ve İsviçre hudutları boyun İ ca toplanmıştır. l ki | tecrübe i fırka da Polonya hududu civarında yerleştirilmiştir. Avusturya huduğdundan baslyıp Polonya hududuna kadar olan Çekos lovakya hudutlarını da on Alman fır kast kuşatmıştır. On fırka ile bir süvari livası da Şarki Prusyada toplanmıştır. Bu kuvvetlere karşı Alman komşu. larının kuvvetlerini gözden geçirci Alman fırkalarıns karşı, teçhizatı iyi olduğu halde Hollanda kuvvetleri adet İibarile ehemmiyetsiz kalır. Belçika ordusu ise, adedile yüksek olmakla beraber az motorizedir. Fa- kat Belçika Namür ve Liyez hattı &- sas olmak fzere müdafaa tertibatmı küvvetlendirmiye karar vermiştir. hi İsviçreliler de müdafaa kuvvetleri | * ni ve makinelerini çoğaltmıya karar vermişler ve tahsisat ta koymuşlar- dır. Avusturya, ordusunu yeni yeni ter ip etmiye başlamış olduğundan şim dilik esaslı bir kuvvet teşkil etmez. Komşularile hudutlarmin uzunluğu itibarile en nazik ve ehemmiyetli va #iyetleri bulunan Çekoslovakyaya ge gelim; Bu milletin Romanya ile 201. &vus turya ile 558, Macaristan İle 832, Po: lonya ile 884 ve Almanya ile 1.550 kilometro uzunluğundaki hudutlar - la çevrilmiştir. atrhlı otomobil üzere 53 alaydan terekküp eder. ye alayı vardır. hafif sahra topçu alayı, 14 ağir top-| İsu alayı, 4 ta; susi topçu alayı ile miş topçu kuvveti ve sekiz grupluk | eebel topçusundan mürekkeptir. Çek İlerin asri teçhizatı günden güne art İ trılmaktadır. Ve ordusu terbiye itibarile çok güzel yetiş On bir piyade fırkasile bir zırhlı | tir. mühim kuvvetlerden biri yadır. Iyi yetiştirilmiş, ve mtikemmel te: izatlandırılmıştır. mukabil ancak dört ala tomobil kıtaşı mevcuttur. Rumen sü: | arisi 32 alaylıktır. tir. Atlı olsun, motorize olsun, Al - Rus ordusunun moförlü man topçu alayları 77 milimetre - den 150 milimetreye giden çaplarda (ww ———— tankın hazır bulunduğunu temin e- Sovyef orduları Başkumandanı Vo- ve kumandanlardan .. Tukaçevski .. .. «es» » .roşilof ve tank alayı olmak Lİ süvari alayı ve 3 kıtaati Topçu kıtaları; 16| re topçu slayı, 1 hu- üç grup bindiril. telim ve Almanya kapılarma dayanmış olan de Polon- Polonyanın Almanya İle temasta olan hududunun uzunluğu 1912 kilo- metrodur. Bunun 607 kilometrosu şarki Prus ya üstilne düşer. Polonya ordusu; 30 piyade fırkası ile 12 müstakil süvari liyasına ma: liktir. Her fırka, üçü piyade alayı ile bir alay topçu ve muhabere müfrezeleri ne taksim olunmuştur. Bu kuvvetler çok iyi hazırlanmış, Polonya ordusu ymetli askeri bir varlıktır. Romanyanın teçhiretı Romanya İnsan sdedince iyi fakat asri silâhlar itibarile henüz derecesi ni bulamamış bir millettir. Romanyanın 92 piyade alayı içinde k zırhlı © Yugoslavyada, askeri kabiliyet ve canlı eleman noktalarından zengin ol - İduğu halde tank adedi birkaç taneye | münhasır kalmıştır. .. Mtalyan ordusu . i Habeşistan harbi dolayısile de gör- Çekoslovakya dört askeri tecem-| müş bulunduk ki, Italya ordusu in - mü mmtakasına taksim olunmuşt r. | sanca da levazım va techizatça da Caklarin kuvveti dördü cebel ve ücü' zengindir. Gidivor ? harp vasıtaları 1914 senesindeki İtalyan kuvveti 350,000 idi. Bugün 550,000 kişidir. Bu adede 400,000 kişilik milis kuv » vetini de ilâve edersek kaç fır dana geleceği anlaşılmış ölür, Fakat 1200 fabrikanın geceli güne düzlü İtalyan ordusunun öletlerini ve teçhizatmı azami haddine çıkar - mak üzere çalıştığını da düşünmeli- yiz. ... Rus ordusu Ordusunu fevkalâde makineleştir » miş milletler arasında Almanya ile beraber Rusyayı görüyoruz. Ruslar 13 milyonluk bir ordu çıkar mayı görmemişler, syni zaman da o muszzam kuvvetin. fevkalâde motorize ve makineleşmiş olmasma da geyret etmişlerdir. Esasen bu pren eni harpler için en doğru pren- mey Asri harbin çan miithiş #ilâhı olan tanktan. Rus ordularında 3000 tane vardır. Bu tanklar 5 alsy ve müteadâlt müstakil kıtalara taksim olunmuş - tur. Yalnız motorize ve fevkalâde mâ» kineleşmiş ordulardan ktymetleri de recesinde istifade etmenin ancak O » tostradla kabil olduğu malüm bulun una göre, vol ve şimendifer itiba ek zayif olan Rusyanm harp vu da ne abileceği düşünülecek Fransa ordusu ne halde? Fransız ordusu, bugünkü bali ve ünüşü ile taarruzdan ziyade mü- dafas ordusudur. Diğer birçok ordu» İlar gibi muharebeyi düşman toprak- larına aktaracak şekilde tertip olun” mamıştır. Fransız ordusunun mev » cudu şöyle tertip edilmiştir: 20 piyade fırkası, 1 müstemleke fırkası, 2 fırka şimali Afrika, 2 fırka uk Senegal kıtaları, 1 fırka muhtelit müstemleke kıtaları, 3 livalık zirhl: otomobil ve tank, 5 arkalık süvari (biri motorize) 4 liva topçu ve 2 livalık kıtaatı fenniye. Pi- yade, 52 alaya taksim olunmuştur. Süvari, 27 alâya taksim edilmiştir. | .. Ingiltereye gelince İngiltere tahdidi teslihat ve salre- den ümitlenerek bugüne kadar silâh lanma hazırlığını ihmsl etmişti. Fa- *İxat son hüdiselerle milletler arasın e sulhün ancak silâhlanmakla ka- na inandığından hazırlan- ak başladı. İngiliz silâhlanma programın tat bik şekli ve çalışma intizamı ile si - lâhlanmanın tamamlanması tayin o» inan 1940 senesinde İngiltere kuv « vetlerinin hali kemale geleceği şim- diden temin edilebilir. Oi Müsabaka kuponu No. 28