28 Ocak 1937 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

ON SEKİZİNCİ YIL. NO: 5569 ADIMIZ, ANDIMIZDIR. 28 SONKÂNUN 1937 PERŞEM'BE—/ LŞon MABERLER SASEK “M. KER YERDE 5 KURUŞ Hatay davasının konseyden çıkması münasebetile Atatürk'le İsmet İnönü arasında birer vesika kıymetinde telgraflar teati Tarihi Başbetke SANCAK Falih Rıfkı ATAY Fransa ile Türkiye arasındaki Sancak anlaşmazlığı, uzun ve çe- 'tin münakaşalar sonunda, nihayet, halledilmiştir. Başta Leon Blum- un şahsi müdahalesi olmak üzere, bazı dost devlet mümessillerinin, netice üzerinde mesud tesirini his- settiğimiz yardımlarını, burada, teşekkürle hatırlamak lâzımgelir. lürkiye davasında, Hatay türk- iğünün hayat, kültür ve emniyet şartlarını inanca altına almak az- minden gayri, hangi niyetler gö- rülmek istenmişse, hepsinin tama- men manasız olduğu şüphesiz an- laşılmıştır. Şerefine ve hakkına hürmet olunan Türkiyenin, - sağ- lam ve açık kalbli dostluğuna ve sarsılmaz barışçılığına herkes gü- venebilir. Kemalist Türkiye, on küsur yıldanberi, enternasyonal bütün davalarında ve münasebet- lerinde, milletlerin hürriyeti ve eşidliği, söz ve ahidlere, herkes için, aynı derece sadakal esasları- na bağlı kalmıştır. Herkese verdi: ğimiz kadar, herkesten istemekte haklı olduğumuzu kabul etmek ge- ktir. Biz Yakın - Şark'ta barış izamıma halel verecek hiç bir pürüz kalmamak içindir ki cak anlaşmazlığını kati bir hal tarzına bağlamakta ısrar ediyor- duk. Doğuşunu sevgi ve sevinçle selâmladığımız müstakil Suriyeye karşı ancak, kardeş alâkası duy- duğumuz da herhangi vahim ir münakaşa mevzuu bırakmamağa/ uğraşıyor- yet Fransanın dostluk ye barış cephesindeki va- zife ve mesuliyetir mmiz içindir ki, iki zılınıy:k ve telâkki lerinden temizlemeğe bilhassa iyet veriyorduk. Münakaşa uzun ve çetin olmuş- sa da, derdleşmemizin de etraflı olmasına yardım etmek gibi bir faziletinden bahsolunabilir. Fransa| ile Türkiyeyi bir takım menfaat tezadlarının ayırmakta olduğunu farzetmek, sadece, vehimde bulun- maktır. Senelerdenberi, bilhassa neşriyat âlemindeki kötüye - alma ve kötü lara işaret etmekte idik. Bundan sonra daha yakın bilişme ve anlaş- ma fırsatlarının, yeni Türkiyenin ve onun, osmanlı imparatorluğu ile hiç bir alâkası olmıyan, kafa ve ruhunun Fransa'da daha iyi tanmmasma hizmet edeceğini ü- ipid etmekte kendimizi haklı bu- uruz. Nihayet, bugün, Sancak türk- lüğünün her türlü emniyetleri inanca altına alınmışsa, bunu, en başta Atatürk olarak, onun ve mil- letin iradesini tahakkuk ettirmeğe muvaffak olan İsmet İnönü ve ar- kadaşlarının basiret ve azmine borçlu olduğumuzu unutmıyalım. Ağır olduğu kadar şeref hisse- de büyük olan imtihandan lam muvaffakıyetle çıkan Tevfik Rüştü Aras'ı ve heyetini övmek de vazifemizdir. (Sonu 6 ımcı sayfada) edildi Atatürkün telgrafı Reisicumhur Atatürk Başvekil İnönüne şu telgraft çekmişlerdir: Hatay'ın mukadderatını tayin eden kararın Konseyden çıkmış oldu- ğunu Hariciye Vekilimizin şimdi aldığım telgrafnamesinden anladım. B: Şarılmış olan milli davâda takib olunan medeni ve insani usüle, arsrulusal Tâyık olduğu kıymetinin verileceğine şüphe yoktur. Bu eser, Cumhuriyet hükümetinin milli meseleler üzerinde ne kadar "şaşmaz bir dikkatle durduğunu ve onları en makul tarzlarda intaç için ce- saret ve feragatle hareket ve faaliyete geçebilecek enerji ve kabiliyette bulunduğunu gösteren yeni bir örnek olmuştur. Türkiye Cumhuriyeti hü- kümetinin bu siyaset kavrayışının dünyada sulh ve huzur istiyen ve bu- nun icabr tabisi olan hakseverliği şiar edinmeyi fazilet bilen bütün dün- ya milletlerince takdirle karşılanacağına şüphe yoktur. Türkiye Cumhu- riyeti haklr olduğuna kani bulunduğu davâsını, büyük ve âdil hakem hey- eti olmasını daima arzu ettiği ve bu sıfat ve sal daha çok çetin meseleler hallinde en yüksek kudret ve kuvveti haiz olmasını temenni ey- lediği Cemiyeti Akvama bırakmakla insanlık namına isabetli bir hareket- te bulunmuştur. Bu suretle medeniyet namına da yüksek bir Vazife ifa et- miş olmakla sadece takdir ve tebrike şayandır. İçten ve hakikaten bağlı olduğu dostlukları rencide etmeksizin milli meselenin hallini, Cemiyeti Akvam Konseyinde bir neticeye vardırmak hususunda - gösterdiği yüksek kiyaset, dürendişlik ve vekardan dolayt Türkiye Cumhuriyeti hükümetini ben de sureti mahsusada tebrik ederim. Bu tebrikime teşekkürlerimi de ilâve ederek, bütün İcra Vekilleri ve İsmet İnönünün cevabı Başvekil İsmet İnönü Reisicumbur AtatürK'e cevaben şu telgrafı çek- mişlerdir: Atatürkün yüce huzuruna Yüksek iltifatınızı İcra Vekillerine ve sayın Mareşal'a” tebliğ ettim. Hepimizin minnet ve şükranimizı sunarım. Hatay davasında hükümetin takib ettiği usul ve hareket yüksek Şefimizin ilham ve telkini eseridir. Cemiyeti Akvamın kuvvetlenmesine hizmet etmek bizim kanaat mah- sulü olan siyasetimizdir. Bu siyaseti takdir buyurmanız memleketimizin aynı usulü takib etmesi için teşvik ve karar ifade eden yeni bir temi- nattır. Milli davayı takib ederken, , komşularımızı ve eski dostlarımızı incitmekten azami derecede sakındık. Cumhuriyet hükümeti vazifesini ifa esnasında münakaşa halinde bulunduğu muhatablarına itibarla hi- tab etmiş ve elde edilen neticeyi hakkın ve milletler arasında serbest münakaşanın mesud eseri sayarak, muvaffakıyet hissini umumi ve müş- terek tutmuştur. Medeni milletler arasında iyi geçinme - idealinin yorul- mmaz pişivası olan yüce Şefimizin idare ve siyasetiyle türk milletinin medeni âlemde itibarı daima yükseleceğine ve türk siyasetinin beynel- milel âlemin en sağlam sulh temellerinden” biri olduğu - gittikçe daha iyi anlaşılacağına itimadımız vardır. Derin ve engin tazimlerimizi kabul buyurunuz Büyük Atatürk. L İNÖNÜ Büyük Erkânı Harbiye Reisi arkadaşlarımıza tebliğ buyurmanızı rica ederim. Hatay davamiızin halli şeklini izah eden Sandler raporunu konsey kabuletti K.ATATÜRK Konseyde söylenen nutuklar Cenevre, 27 ÇALA.) — - Anadolu Ajansının hususi muhabiri bildiriyor İskenderun sancağı meselesi — hak. kında İsveç hariciye nazırı ve konsey raportörü B. Sandler tarafından — bu. günkü konsey celsesinde okunulan ra- por aynen şudür. Tarihçe Kânunu evvel 1936 da Cenevrede 95 inci fevkalâde içtimar esnasında konsey, türk hükümetinin 10 kânunu. €vvel 1936 tarihli bir tebliğinde mev. Raportör B. Sandler zuu bahis edilen İskenderun — mesele- siyle meşgul olmuş idi. 16 kânunu ev. vel 1936 da, konsey, Türkiyenin istin. kâfı ile, raportörünün teklifi üzerine itihaz ettiği kararda İskenderun - An. takya mıntakası hakkında tahaddüs c. den meselenin esasının tetkikini, kon seyin kânunu sani mutat toplantısına talik etmek hususunda Türkiye ve Fransa hükümetlerinin mutabık — kal- dıklarını görerek, bu arada raportör i. le sıkı temas ile konuşmalarına devam etmelerini, mezkür kararın 30.70 nu- (Sonu 5. inci sayfada) Hatay davâsını görü- şüp halleden iki dele- /gasyonun başlıca azlisır Orman kanunu hakkında Ziraat Vekilimizin — izahı 4. cü sayfadadır. Kamutay orman kanunu projesini dün görüşmiye başladı | Dünkü celsede kırk madde görüşüldü. Geri kalan kısım yarınki toplantıda görüşülecektir Kamutay dün Tevfik Fikret Sılay'ın reisliğinde toplanmıştır. 936 mali yılı vmümi muvazene kanununa - bağlı bir kısım daire büdcelerinde değişiklik ya- pılmasına dair kanun projesiyle memur- lar kanununun 7 inci maddesine bir fık- 'Ta eklenmesine dair kanun lâyihası ve su süzgeçi işletmesi için 60 bin lira tah- sisine dair kanun lâyihalarının ikinci gö- rüşülmesi yapılarak kabul edildi. Sümer Bank kanununda değişiklil İlk görüşmesi yapılacak maddeler a. rasında Sümerbank kanununun on birin- ci maddesinin değiştirilmesi Ve 15 maddesine bir fıkra eklenmesi hakkında- ki kanun projesinin görüşülmesine baş- dandı. Orman kanunu projesi: Bundan sonra orman kanunu projesi Söz alan Berç 'Türker (Afyonkarahisar) ormanların bir memleketin feyiz ve bereketi olduğuna, fakat şimdilik mevcud ormanları muha- faza etmekle İktifa etmemizi, orta Ana- müzakereye — konuldu. dolunun mümbit olmıyan plateau'larda orman yetiştirmeye kalkarsak bütün dev- let gelirlerinin buna yetmiyeceğini; artık serbestçe ağaç kesmiyecek olan fakir köylülere devletin yardım etmesinin mu- vafık olduğunu söyledi ve dedi ki: '— Orman kanunu, diğer büyük ka. 'nunlar gibi, cumhuriyet rejiminin şeref- Ki eserlerinden biridir.” Bir orman vekâleti: B. Berç Türker'den sonra söz alan 'Tahsin San (Aydın) bu kanunun büyük bir eser olduğuna işaret ederek, çok mü- him hükümler arasında bir noktaya iliş- mek istediğini söyledi ve 12 senede har- canacak olan 217 milyon lira, on sene sonra her yıl temin edilecek 38 milyon lira gibi hesabların doğru çıkıp çıkmıya- cağını sordu. Ve işin ehemiyeti dolayı- siyle bir orman vekâleti kurulmasının doğru olacağını söyledi. Ormanlarımızın mevcudunun bilinmesi Projenin ormanların tahdidi, korun- ması, işletilmesi, çoğaltılması gibi dört 1 | | İ ana tedbiri ihtiva ettiğini söyliyen B. | — Hüsnü kitabçı, her şeyden evel orman- i darımızın — miktarının — bilinmesinin , Tüzumlu olduğunu, beş senede tahdidin bitmesine imkân görmediğini, evvelâ hususi ormanların tesbitinin faydalı o- Jacağını; koruma için lüzumlu olan ele- manların bulunup bulunmadığını, mu- hafaza işinde alınacak tedbirlerin neti- cesi belli oluncaya kadar husust ore manların satın alınmasından vaz geçile mesinin daha muvafık olacağını — söye ledi ve işletme işinde de çok dikkatli ğ | olmak lüzumuna işaret ederek halkın (Sonu 6. imer sayfada) Bakanlar Heyeti toplandı Bakanlar heyeti dün Başvekil İsmet| İnönü'nün reisliği altında - toplanarak muhtelif işler üzerinde görüşmelerde bur lunmuş ve bu işlere aid kararlar vermiş-