12 Ocak 1937 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

ai ef d üi at e AĞ Ai a 5 SARİDE sin ! | TA CENUP S DOEDA vNo. 9 * Yazan: MÜMTAZ FAİK - Kaçakçı ayni zaman- ğ İ da bir casustur! — Çünkü kendisini besliyenlere — hizmet elmekle mükelleftir ? İsmet İnönü Ankara Halkevinde verdiği bir nutukta demişti ki: — “Kaçakçıların — milletimizin ; varlığını kırmıya, bilerek ve — bil. — Miyerek milletimizi - fakirletmiye k ve memleketimizi çiğnetmiye çalı- R şan adamlar olduğunu aklınızın er — diği kadar her yerde, sokakta, — Mektepte ve her köşede anlatacak. Ü İ sınız. Ve bulabildiğiniz yerde bun. ları yakasından tutup devlet kuv. vetine teslim edeceksiniz. Yahut yaşamak hakkından vazgeçeceksi. niz. Çünkü bu tehlikeyi açıkça söylemek hepimizin borcudur.,, e Sayın Başvekilimizin bu direktifi bana Cenup hududunda yaptığım rö. portaj için büyük bir kuvvet verdi. Buradaki tetkiklerim esnasında çok yakinen gördüm ve anladım ki, ka. çakçı yalnız memleket piyasasını, içinden fethetmiye y'tşan, sanayii, iç ticareti baltalıyan ve iktısadi po. litikayı, iktısadi düzeni kendi hasis menfaati uğruna yıkmıya uğraşan bir adam değil, ayni zamanda ekse- riya, memleketini satan bir casus. Ştur. Fransızların Cenup hududunda — kaçakçılığı himaye etmekle takip et. Pa v & tikleri gaye acaba bu mudur?... Çünkü kaçakçılar, Türkiyeye Li- yon ipeklileri değil, belki Halep civa. rındaki sun'i ipek fabrikasında ipek haline konmuş, alga otlarının sapla. — rmı ithal etmektedirler. Bunda Fran — sanın Mmenfaati olsa ölsa, bu — civar halkmın bu*yüzden biraz refaha ka- vuşması ve Fransız mandasma karşı mufâbbet hislerinih artmasıdır, Ka. çakçılıkla zengin olanların velinimet leri Fransaya olan merbutiyetleri a. şikârdır. br Diğer taraftan Fransanm bunda — (ikinci menfaati, Türkiye ve hudut vaziyetine dair kaçakçılardan istedi- — ği malümatı alabilmesindedir. Kaçak — gının bu kadar geniş bir çerçevede Li T Li k bir hiyaneti yapabileceğini tahmin etmek güç bir şey değildir. » Çünkü kaçakçının hududun öbür tarafındaki resmi makamlarla — hoş Ü geçinmesi kendi menfaati iktizasın. İ dandır. Hoş geçinmek için de behe . — mehal onlarm emellerine hizmet et- — mek lâzımdır. Yoksa kaçaker, öbür — tarafta ne aradığı himayeyi ne ara. — dığı krediyi bulabilir. Bunun için de — İstihbarat zabitinin kendisine sordu. ğu suallere cevap vermek mecburi- — yetindedir. Yoksa hali — dumandır. — Söylediklerinin aksi sabit olursa, bir — gaha hudutta kolaylıkla kaçakçılık — yapmak imkânmı bulamaz, hattâ — hayatı bile tehlikeye girer. — Onün için bir kaçakçı iki katlı, bir — hain, hattâ hain murabbaıdır. — Kaçakçı bir köledir. Ve muhakkak — gürette hudüdün öbür tarafındaki makamların malıdır. Esaretin çok - tan ilga edildiği bir devirde Fransa — kaçakçılığı himaye etmekle - köleli. — ğin yeni bir şeklini yaratmaktadır. — Hududun öbür tarafı bir esir paza- k; rından farksızdır. Çünkü Fransızlar — bu adamları para ile satım almakta ve ondan sonra mallarına, ve hattâ — ganlarına bile tesahup etmektedirler. b Meşru ticarette mübadeleye vüs'. at veren ve insanların refahma iyi. — liğine büyük Hhizmetler yapan kredi, — burada tamamile aksi bir rol oyna- — maktadır. Burada kaç'ııçılara karşı — açılan krediler, kocaman bir camia. — nmiktısadi hayatına ve refahma karsı çekilmiş bir hançerdir. : Hudut boyunda açılan büyük ma. — gazalarda, kaçakcı bu kanlı hançeri — bol bol tedarik edebilir. j Kacaker bu sefer darda midir? Zi- O yamr vet gelerelr sefere verir. Gele gel mafara mamaS1 mr vnlrtir. No hrir — ge- alam malları gitsin. Satar elbet- 5 te narasmı getirir. ş Kacaker aç midir? Lokantalar — Memrindedir. Patlıyana kadar yesin! Kaçaker açıkta mıdır? İşte hanlar oteller, yatsın zıbarsın. Hattâ parası yoksa üstelik para da verirler. Tek dolap dönsün! Yalnız bu parayı kaçakçının ekseriya altın. la ödemesi, yani Türkiyeden Suriye- ye altın kaçakçılığı yapması şarttır. Bu suretle kaçakçıları finanse eden. ler iki katlı bir kâr temin etmiş olur- lar. K Şimdi isim verelim: Kamışlıdaki büyük — manifatura mağazalarından biri Melki Esmer isminde bir Ermeniye aittir. Bunun 100,000 liradan fazla sermayesi var. dır; Kaçakçılara mühim miktarda yardım etmekle meşhurdur. İpekli, pamuk bezi, patiska üzerine iş — ya- par. Kaçakçılara en fazla kredi açan lardan biri de budur. Çünkü serma. yesi büyüktür. Melki Esmer'in sattı- ğı malları en ziyade Midyat havalisi. ne sevkeder, Yine Kamışlıda Hasan Keyifli Strak isminde bir başka tüccar var- dır. Bunun sermayesi 10 bin Jiradan fazladır. Cercüş ve Hasan — Keyif mıntakasındaki kaçakçılarla iş gö. rür. En ziyade sevkettiği mal krep marokendir. Diyarbekirli İlyas oğlu Abdülâhad daha ziyade Diyarbekir mımmtakasma mal sürer. Kendisi, Diyarbekirden kaçmış bir herif olduğu için, Diyar- bekir taraflarında kendi tıynetinde kendi cibilliyetinde adamları vardır. Oraya mal sevkeder. Sermayesi 8000 liradır. Nusaybinli Meri , Merice yine pa- tiska, ipekli kumas ve buna müma. sil manifatura esvası üzerinde iş gö- rür. Sermayesi 8,000 liradır. — . 8.000 lira sermaye mühim bir sey değildir diye düşünenler bulunabilir. Fakat unutmavm ki bir defa bu ta. raflarda 8.000 liranın büyük bir e. hemmiyeti vardır. Çünkü insan gün- deliği en fazla 15 — 20 kuruştur. Ve insanların yediği de vufka ekme. ği ve bulgurdan ibarettir. Bundan başka 8,000 liralık sermayesi olan tüccarların kacak mal sevki husu. sunda daha büyük — mağazalardan kredi temin etmeleri daima, kabildir. Meselâ yine Kamıslıda Antuvan Terzi isminde Süryani bir — kacakçı vardır ki dehset bir adamdır. Aslen Diyarbekirlidir. Sonradan cibilliyeti onu bu tarafa sevketmiştir. Kumaş ticaretile Uğraşır. İki kardeşi vardır. Biri Resülâynde, diğeri Haleptedir. En büyükleri terzi Mişel — Halepte gümrük hanındaki bürosundan kar- deşlerini idare eder. Onlara kaçakçı. lığı kolaylaştırmak için ne lâzımsa temin eyler, Sermayesi belki bir mil yon lira kadardır. Bu sermaye terzi biraderlerin büyük bir teşkilâtla iş görmelerini temin eder. Bunlar üç şekilde iş görürler: 1 — Mağazada teslim. 2 — Hudutta teslim. 3 — Türkiye dahilinde teslim. Hudutta mal teslim etmek için hususft adamlar istihdam ederler. Türkiye dahilinde - teslim için de kendilerine göre teşkilâtları vardır. Demek bunlar sade kaçakçılara yar- dım etmezler bizzat kaçakçılık — ya- parlar. Adamları kaçak eşyayı hudut tan geçirmiye, ve sonra tayin edilen bir' yerde bunu yerli kaçakçılara ver miye memurdurlar. Bazan hamalların sırtında, bazan katırlar veya merkeplerle nakliyat yaparlar. Vaktinde Tahsil Edilen_ıiyen Belediye Resimleri Verilen bir karara göre, bundan sonra vaktinde tahsil edilemiyen be. lediye vergi ve resimleri hakkında evvelâ belediye müfettişleri tahki kat vapacaklardır. Bu tahkikat so nunda bunların bakayaya kalmasın da ve mururu zamana uğramasında belediye memurlarının suçlu olduğu tesbit edilirse bu gibi vergi ve resim. ler alâkadarların maaşlarından kesi- lecektir. Parçalanan bir şilep yeniden inşa ediliyor Geçen seneki büyük fırtınada Zon- guldak limanında kayalara çarparak batan 4250 tonluk Üsküdar şilebi bir- çok uğraşmalardan sonra battığı yer. den çıkarılmış ve güç halle limanı. mıza getirilerek bağlanmıştır. Fakat geminin su altında kalan makineleri harap olduğu gibi kayalara çarpan kisımları da tamamen parçalandığın. dan şilep kullanılmaz bir hale gelmiş- tir. Yapılan bazı teşebbüslerden sonra Kasımpaşadaki fabrika ve havuzlar idaresi, Üsküdar şilebini tamamen ye ni denecek şekilde tamir etmeği teah, hüt etmiş ve işe başlamıştır. Şilebin teknesiyle diğer iç aksamı en küçük teferrüatına kadar burada inşa edilecektir. Şimdiden teknenin bazı kısımları yapılmıya ve yerine ta. kılmıiya başlanmıştır. Makine kısım. larının bozulan ve parçalanan taraf- ları da Kasımpaşadaki fabrikalarda tamir edilerek yerine takılacaktır. Mütehassıs denizcilerimiz bu tami. ratın yeni bir gemi inşa etmekten bir farkı olmadığını ve bunun Türk de. nizciliği için bir muvaffakiyet sayıla- cağı kanaatindedirler, itfaiye Mektebi de Açıldı Yeni kurulan itfaiye mektebinde dün derslere başlanılmıştır. Mektebe hepsi itfaiye teşkilâtında birer vazi- fesi olan otuz kişi devam etmekte. dir. Dersler sabah 9 dan 12 ye kadar. dır. Bu tedris devresinde mezun ola- cak 30 kişiden sonra yerlerine diğer otuz kişilik bir grup almacaktır. — Bir Ceset Bulundu — | Dün Büyükadada deniz kenarında bir erkek cesedi bulunmuştur. Ceset, iIstanbulda matbaacılık eden Kirk. - isminde birinindir. Türk - Sovyet Ticaret Anlaşması 'Türk - Sovyet ticaret ve seyrüse. fain anlaşmasının temdidi müzakere- lerine devam edilmektedir. Eski anlaşma şimdilik bir ay daha uzatılmıştır. N Şoförler, istanbul Valisine buşvurdular 1 - Kırılmaz cam Ş oförler Cemiyeti İdare caat ederek şoförler namına lardır. Bunlardan bir tanesi larını mecburi tutmuştur. dirler. Son günlerde seyrüsefer memurları camları kırılmaz cinsten olmıyan otomobille- ri çevirmeğe ve ceza kesme- ğe başlamışlardır. Bu vaziyet karşısında şoförler de bu usulün kaldırılmasını istemekte- dirler. Şoförlerin iddialarma göre, kı- rılmaz camlar zamanla bulanmakta ve havanın tahavvülâtile çatlamakta. dırlar. Bu yüzden Şoförler önlerini iyi görmedikleri gibi camları sık, sık değiştirmek mecburiyetinde kalarak fazla masraflara girmektedirler. Sıra bekleme talimatnamesi ı Şoförlerin diğer bir dileği de, taksı mahallerinde bekliyen otomobillerin sıra ile müşteri almalarını temin için bir talimatname yapılmasıdır. Bütün şoförler bu vaziyetten müştekidir. Çünkü taksi yerinin en önünde bir o- tomobil dururken müşteri daha ar- kada lüks bir otomobile binmektedir. Bu suretle bilhassa otomcbilleri es - ki model olan şoförler zarara uğra . maktadır. » İIş sıraya konabilirse yeni ve eski otomobil şoförleri ış.ğıyyşğıp aynı nisbette iş hakkına malik ölâcaklar- dır. Bundan başka cemiyet, beledi- yeye verdiği istidada belediye resim- lerinin fazlalığından da şikâyet ede. rek bu resimlerin tahsilinde tadilât yapılmasını istemiştir. Buna göre; otomobillerden alınan plâka parasiy- le diğer belediye resimlerinin, mali - ye vekâletinin kazanç vergisi tahsi - lâtında yaptığı gibi otomobillerin es . ki ve yeni oluşlarına göre alınması temenni edilmiştir. © E debiyat Fakültesi felsefe şube işleri de ikmal edilmiştir. bir ihtimalle yaz sömestri başından rine başlıyacaktır. Doçent Mükrimin Halil iyileşti Bundan bir müddet evvel bir kömür çarpması neticesinde merdivenlerden düşerek vücudunun muhtelif yerlerin den yaralanan Edebiyat Fakültesi ta. rih döçentlerinden Mükrimin tama- men iyileşerek çalışmalarına başla- mıştır. Yaz sömestri başından itiba. ren derslerini yapacaktır. Tarih şubesinde bir konferans Edebiyat Fakültesi orta zaman Garj tarihi döçenti Akdes Nimet Küurat, dün saat 17 de Tarih dersa- nesinde bugün kulanmakta olduğu- muz Seminer tabiriyle, Seminerlerin ehemmiyetine dair dikkate değer bir konferans vermiştir, Tıp Fakültesinde doçentlik imtihanı Tıp Fakültesi hariciye seriryatı dö. çentlerinden Hâzım, dün Tıp Fakül. tesinde profesörlerden mürekkep bir heyetle talebe huzurunda bir nümune dersi vererek döçentlik Ünvanmı ka zanmıştır. Genç döçent, operatör Bür- hanettinin yanında Cerrahpaşa has. tanesinde uzun müddet asistan ola - rak çalışmış, bilâhare Profesör Nis - senin asistanı ve döçenti olmuştur. ÜN VERSİTEYE YENİi BiR PROFESÖR GELİYOR sinde okutulmakta olan Tecrübi Ru- hiyat dersleri için bir profesör Bgetirtilmesi kararlaştırılmış, ve faaliyete geçilmiştir. Profesör Peters ile anlaşma yapılmış, ve mukavîıü Profesör yakında şehrimize gelecek, ve büyük itibaren felsefe şubesindeki dersle- — P BİRKAÇ SATIRLA S on günlerde şehrimizden Al , manyaya iki bin sandık por. takal ihraç edilmiştir . d vrupaya gönderilecek - talebe - nin imtihanlarına dün Üni , versitede başlanılmıştır . e uhtelif sanayi şubelerine ait ve teşviki sanayi kanunun. dan İstifade ederek şehrimizde ku- rulmuş olan fabrikaların adedi hini | geçmiştir , e erem Mücadele Cemiyeti bi. rinci reisliğine general Tev . fik Sağlam, ikinci reisliğine de kor- neral Pasiner seçilmişlerdir . e© aden ocaklarında çalıştırılme' üzere Zonguldağa gönderile. cek 28 mahküm çarşamba günü yola çıkataklardır . eei kullanmak Mec- buriyetinin kaldırılmasını. 2 - Sıra bekleme talimatnamesi yapılmasını. 3 - Belediye resimlerinin azaltıl- masını istiyorlar heyeti azaları, dün, Beledi- ye Reisi Muhittin Üstündağa bir istida ile müra- bazı dileklerde bulunmuş- otomobil camlarının kırıl- maz cinsten olması için konan mecburiyet meselesidir. Belediye 935 senesinde yaptığı taksi talimatnamesinde otomobillerin muhakkak surette kırılmaz cam kullanma- Halbuki soförler bazı mah- zurları olduğunu ileri sürerek bu karara itiraz etmekte- Paraborsasında Dün Geçen Muameleler Dört ay evvel 48 . 49 liraya kadar çıkmış olan Anadolu tahvilleri, dün 38 liradan 36,40 liraya düşmüştür. Anadolu mümessilleri de 41,20 lira- dan 39,60 liraya inmiştir. Anadolu aksiyonu hakkında faiz meselesinin halli için 28 birincikânunda toplanan komisyon, kararının geçikmesinden dolayı bunlar da 22,70 liradan 21,25 liraya düşmüştür. Cumartesi gelen paris borsa — telgraflarında — Üni Türk 309 frank gösterilmiştir. Dün geç vakte kadar Paristen borsa tel. grafı gelmemiştir. Sabahleyin 23 li. radan açılan Üni Türk, öğleye doğru 22,90 liraya düşmüştür. Bir gazete- nin neşriyatı da alıcılar arasında he. yecan uyandırmıştır. Aslan Çimento 13,70 den 13,50 ye kadar tenezzül etmiştir. B da her mig:sr;oışî:dâühmâkyğ&ınuy Ü. u%ı.ıq yın yirmi beşine devren 65 bin liralık mal geçecektir. Bugün bunların mü. zayedesine başlanacak, faizleri tes - bit edilecektir. Verilecek faizin yüz. de 11 - 12 kadar tutacağı tahmin 0- lunmaktadır, Likidasyona kalan tah- viller 20 adet birinci Türk borcu, 660 ikinci Türk borcu, 370 üçüncü Türk borcu, 220 obligasyon, 560 mümessil, 80 Anadolu aksiyonu, 830 Aslan Çi, mentodur. Sinan mahallesi Ve Tıp müzesi Kurulacak Süleymaniyede eski devirlerde Tıb- biye mektebinin bulunduğu yerde bir tib müzesi kurulması ve ileride bura. sının bir Sinan mahallesi haline ge- tırilmesi muvafık görülmüştür. Bu maksatla Universiteden bir he. yet eski Tıbbiye ile şimdiki Askeri matbaa olan eski tımarhane binaları nı gezmişlerdir. Burada Tıbbiye mü. zesi için kıymetli olabilecek bazı eser- lere de rastlanmıştır. Belediyede Tasarruf Yapr- lacak Bütçe yılmın bitmesine henüz beş ay kalmasına rağmen belediye bütçe sindeki fasıllardan ekserisinde tah. sisat bitmiştir. Belediye reisi dün be. lediye şubelerine bir tamim göndere- rek azami tasarruf yapılmasını bil . 12-1.937 — Yeni — Tahlisiye Tesisalı — ve Yeni — istasyonlar Sahillerimize konulacak yeni tah | siye tesisatının inşası için Iktisat V fı 'l | kâleti tarafından hazırlanan ilk V senelik program 1936 senesi sonundt tamamlanmıştır. r. Programın ilk tatbik senesi 0lâf 1932 den 1937 ye kadar sahillerimi” de birçok radyofar, fener, tahlisiy? istasyonu ve sis düdüğü inşa edi tir, bu inşaat sırasiyle şu mevkile kurulmuştur: Sis düdükleri: Yeşilköy, Ahırka! Fenerbahçe, Sinop, Kerempe ve M mara adasında. Fenerler: Kaledonya, — Adrasa Tavşan adası, Mortu, Akbaş, Supa Kınalı adasında. Radyofarlar; Karadeniz boğazm da. J Tahlisiye istasyonları: Zonguldak« ta, Bunlardan başka ilk beş senelik — programa dahil olan, fakat inşalaff henüz tamamlanmıyan tesisat ta vaf” dır. Bunlar, Çanakkalede, Kalata VÜ Eğe denizinde Bababurnu fenerlerile ' Samsunda inşa edilmekte olan tâhir siye istasyonudur. j Almanyaya Ismarlanan motörlü büyük tahlisiye motörü de bir ây8 kadar tamamlanarak memleketim gönderilecektir. Tahlisiye umum müdürü Necme tin ikinci beş senelik programın te& biti için birkaç güne kadar İktisâ' Vekâletiyle temas için Ankaraya g” decektir. Bu seneden itibaren tatbikf edilecek olan bu programda bilha$” sa şimdiye kadar ihmal edilmiş olAf Akdeniz sahillerine büyük ehemmi- yet verilecektir. Ayrıca Karadeni sahilinde de Samsundan Trabzona dar birkaç yeni tahlisiye istasyolt daha kurulacaktır. , .. Büğükderede yanan evler Büyükderede iki evin yanmasiy? neticelenen yangın hakkında zabıtâ tahkikatı henüz hitirilmemiştir.. — — Yanan evlerin ikisi de Azize iamil” de bir kadına aittir ve sigortalıdIf. Azize, kışı İstanbulda geçirdiği içif evde bekçi olarak birer aile oturmak” tadır. K Bu mevsim için evlerine yerleştir” diği mübaşir Mehmetle müvezzi | yazi, sorgu altına alınmışlardır. " Eyüp yangını fahkikatı '1 Eyüpte dokuz dükkânın kül olmâ” siyle neticelenen yangın tahkikatı H nüz bitmemiştir. Ve yangının nert den çıktığı hâlâ esrarını muhafâ#” etmektedir. Ateşin aşçı Abdürrahman, kah' ci Razi ve attar Abidinin dükkân rından birinden çıktığı muhakka.: Fakat, bu kat'i şekilde tesbit memiştir. ! İlk şüpheler, aşçı Abdürrahmi çe dükkânında yatıp kalkan Musa Sabrinin üzerinde toplanmış, faâf yangını bunların çıkarmadığı anli dığı için serbest bırakılmışlardır. lis tahkikatı derinleştirilmektedir. S Francalâ 20 Para Artti Bi Narh komisyonu, frıncalıyl i dirmiştir. | para zam ederek 15,5 kuruş fiyat koymuştur. | Dünkü Hava Dün hava kapalı geçmiştir. Hava tazyiki 765, sıcaklık âzami O, asgari ARVILAN; a AAA T incikâ : I T R AA Bugünkü hava: YAĞIŞLI Bugün, hava umumiyetle yağışlı | -— — CC0 3 Olcasım *f ve fırtınalı geçecektir. Kar yağması| | 1555 Hicrt 1352 R“”:: İ ihtimal dahilindedir. Şevval: 29 30 Birincikân'” | Güneş: 7,25 — Öğle: — 12 Ç| 1 derecedir. Rüzgâr Karayelden ve| saatte 20 kilometre sür'atle e87 Ikindi: 14,447 — Akşam: 177 Yatsı: 18,387 — Imsâk: *