12 Ocak 1937 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

ULUS 12 SONKÂNUN 1937 SALI / UMUMİ YZE SO 1&9;;0. ÜŞ & ON YEDİNCİ YIL. NO; 5553 ADIMIZ, ANDIMIZDIR HER YERDE 5 KURUŞ Antakya'da arablar ve ermenilerin nümayişi Havas'a göre arab, ermeni köylüleri ve dağlıları Antakya'ya inmişler Başbetke ZARARLI TAHRİKLER Falih Rıfkı ATAY Geçenlerde Sancak hududuna as- ker tahşidi hakkındaki fransız şayia- sından bahsederken, böyle şayiala- rım arkasında, bir takım tertibler için fikirleri şimdiden hazırlamak kasdi aramakta haklı imişiz. Fransız me- murları, birkaç gün içinde, bütün Sancağı bir tahrik havası ile işba haline getirdiler. Zaten Le Temps ga- zetesinin posta ile dün aldığımız nüshasının havadisler kısmında bu tahriklere esas teşkil eden tezvirler- den bir kısmımı okumuştuk. Cenev- re görmenlerinin önüne kendi kay- makamlarından birini — çıkararak, 1921 teahhüdlerinin Sancak'ta tat- bik edildiğini söyletmek ve Sancak türklüğünün Fransa'ya minnettar olduğunu arzettirmek gibi! Zorla ve hiyle ile seçtirdikleri mebuslardan bi- rini, bir türk köyünün önüne dikip, aynı hezeyanları ona tekrar ettirmek gibi! Yalnız bu kadar değil, fransız sömürgecililerini, yüzellilikler ve o ayarda birkaç satılık serseri ağ- zından, bitip tükenmez, bir hiyanet edebiyatı satm alacaklarma ne şüp- he ettik, ne de şüphe ederiz. Fakat Sancak türklüğünün sab- rını tüketip, onlara ıstırabtan kan kusturan tahrikler bundan ibaret de değildir. Havas ajansının 11 tarihli tebliğlerine göre aynı memurlar, dı- şardan Antakya'ya bir sürü nüma- yişçiler getirerek, türkler ve Türkiye aleyhine bağırtıp çağırtmışladaır. Tebliğ bunların türklerin yanında hizmet eden kimseler olduğunu ve şehre kamyonlarla geldiklerini ha- ber vermektedir. Yani bu adamlar, ya muvakkaten, iş aramak üzere, Sancağa gelen veya Sancağa sonra- dan göçen kimselerdir ve şehre in- mek için merkebleri bile bulunmıya- cağına göre, istifade ettikleri kam- yonlar askeri vasıtalardır. Bütün bunlar Sancak türklüğünü iethig altıma almak, ve görmenlere Sancağm ne kadar az türk olduğunu anlatmak gayreti ile yapılmaktadır. Faydasız ve lüzumsuz olduğu ka- dar, zararlı ve tehlikeli olduğunu hemen ihtar etmek vazifesinde oldu- Bumuz bu tahrikler üzerinde, bilhas- sa, İngiltere ile dostlarımızın dikka- Hini uyandırmak isteriz. Dünya bilir ki biz böyle oyunlar karşısında ne yı- lar, ne sineriz. Ve hepsine türk hak Wve şerefinin gerektirdiği her türlü mukabelelerde bulunmakta bir an Bile aciz göstermeyiz. Hakikat her türlü tertiblerin üs- tündedir: biz bu esasa dayanarak, d'lîğı_'u bildiğimiz yolda yürüyoruz. kin bizi âdeta bu yoldan çevir- M>ek ısrarı ile, etrafımızda kasıdlar görürsek, evvela, dostlarımıza son çareleri kullanmak için sabrımızı nereye kadar götürdüğümüzü bir defa daha izah etmek isteriz: onla- rın, milli hak ve şeref meselelerinde sabır ve tahammülün bir takat had. di olduğunu takdir edeceklerine şüp-- he yoktur. Böyle bir tahrik havası içinde mi Cenevre münakaşalarını yapacağız? Ciddi olarak söyliyelim ki her türlü menfaatler hesabına, Sancak - halkı- (Sonu 5. inci sayfada) Görmenler Kırıkhan'da Antakya, 11 (A.A.) — Havas Ajan- sı bildiriyor: Bugün öğleden sonra Su- riye lehinde yapılması mukarrer teza- hürat için birçok arab ve ermeni köy- lüleri dün gece köyleri terkederek An- takya civarında — toplanmışlardı. Her nahiye mümessiller tayin etmişlerdir. Bunlar önlerinde milli bayraklar ol- duğu halde yürüyorlardı. — Reyhaniye mıntakasındaki — suriyeliler, oralarda beyliklerini yapan türklerin hizmetin- de çalışmalarına rağmen — geceleyin kamyonlarla Antakyaya gelmişlerdir. Dünkü Reyhaniye hâdiseleri efkârı ol- dukça heyecana getirmiş olmakla bera«- ber tezahüratın sükünetle geçeceği ü- mid ediliyor. Bugün türk, arab ve er- meni dükkânları kapalıdır. Polis nümayişlerin bir kavgaya müncer olmaşını önlemek için tedbirler almıştır. Antakya, 11 (A.A.) — Havas ajan- sı bildiri şehir içinde (« : Binlerce arab ve ermeni maktadır. Dağlılar ellişer ve yüzer kişilik gruplar halin- de şarkı söyliyerek şehre inmektedir. Türk mahalleleri bomboştur. Alevi ma- halleleri ise fransız ve Suriye bayrak- lariyle donatılmıştır. Polis — muhtelif unsurların hazırlamakta oldukları a- layların yolunu kesmek için tertibat almıştır. Reyhaniye'de bir hâdise Antakya, 11 (A.A.) — Reyhaniye- deki dünkü hâdise esnasında bir arab ölmüş ve 18 i de yaralanmıştır. Yaralı- lardan birinin vaziyeti ağırdır. yor Arabları ve ermenileri ileri sürüyorlar Halep, 11 (Hususi) — Hataydaki bazı arab ve ermeniler mahalli hüküme- tin direktifi ile Sancağın Suriyeye bı- rakılması ve türklere verildiği takdirde fena muamelelere maruz kalacakları hakkında mazbatalar tanzim ederek Âli (Sonu 5 inci sayfada) GaLDEŞ: Bir küçük müsabaka Gazetemiz, kılavuzdan istifade ederek birçok klışe - terkiblerin kar- şılıklarını buldu veya kabul etti: ef- kârı umumiye yerine kamoy, dikkat yerine dikkatdeğer, yet yerine iyiniyet, mevzuubahis ye- şayanı hüsnüni- rine bahis konusu v. s. gibi. Dikkatli ve zevkli okurlarımız a- rasında emrivaki klişe - terkibi için bir müsabaka açıyoruz: biz şimdiye kadar bunun yerine ancak olupbitti tabirini bulabildik: Ren olupbitti'si Yahut: “— Acaba olupbitti politika- arasında, hiç bir konuşmakla — halledenler yok mudur?” gibi. Okurlarımız bize daha güzel bir teklifte bulunurlarsa, pek sevineceğiz, sının mesuülleri meseleyi Kasabada Binlerce türk istiklal marşı söyliyerek görmenleri karşıladılar $ Fransa basınının sancağa dair yazdıkları Posta ile gelen, mühim fransız ga- zetelerindeki lehte veya aleyhteki, Sancak neşriyatmı muntazaman ve metin olarak neşredeceğiz. Bundan maksadımız, bizim pek iyi bilmekte olduğumuz Sancak haki- katlerinin Fransa'da serbest muhar- rirler tarafından nasıl düşünüldüğü- nü veya gerek resmi muhitler, gerek partiler tarafından fransız kamoyu- na nasıl anlatıldığını göstermektir. Bunlardan, lüzumlu gördüklerimize cevab dahi vereceğiz. Bugün naklettiğimiz makale, fran- siz finans âleminin başlıca mühim or- ganı olan L'İnformation gazetesin- den alınmıştır. Bu makaleyi ikinci sayfamızda bulacaksınız. Görmenlerden Watenvil B. Hitlerin teminatı Almanya asla İspanyanın sömürgelerine ve topraklarına dokunmıyacak Japonların da gönüllü — gönderdiklerine dair çıkan haberler yalanlanmaktadır & Filolar faaliyette Paris - Soir gazetesine gö- re fransız harb gemileri at- lantik sahillerinde manevra- lar yapıyorlar, bir ingiliz de niz tayyaresi aynı sahil bo- yunca uçuyor, ve ingiliz bah- riyesine mensub birkaç ge- mi de Ceuta açıklarında bo- ğgaz önünde dolaşıyor. (Yazısı 5, inci sayfada) Pek büyük bir kayip B. Nuri Conker dün gece vefat etti B. Nuri Conker Kamutay reis vekili ve Gazianteb mebusu B. Nuri Conker'in, dün akşam saat yirmiyi beş geçe öldüğünü büyük bir acı ile haber aldık. (Sonu 5. inci sayfada) Fisaf el Fıkra Hikâyeler ve zamanlar Çar'ın meşhur elçisi Mençikof İs- tanbul'a geldiği zaman, sadrazamı zi- yarete gitti. Osmanlı hariciye nazırı Fuad Paşa, odasında, kendi ziyaret sı- rasını bekliyordu. Elçi sadrazamın yanından çıktı; fakat hariciye nazırına uğramaksızın, kapıya doğru ilerledi. Yanındakilere söyliyordu: — Hariciye nazırı bir fransız taraf- tarı imiş. Öyle adamlarla görüşemem! Fuad Paşa müteessiren istifa etti. el Viyana kongresi esnasında Fransa, kendi tarafından olan, Âli Paşayı mu- rahhas — göndertmekte ısrar etmişti: “— Viyana'daki Arif efendi münasib değildir!” diyordu. İngiltere ise, biraz sonra, fransız taraflısı Âli Paşayı İs- tanbula getirtip, yerine, kendi taraflı- sr Reşid Paşayı yollattı. yekk Meşrutiyetteyiz: Çar elçilerinden Çarikof, Büyükdere'deki elçilik bina- sının önüne telgraf direği konmasını istemiyordu. Bizim şimdiki doğu vilâ- yetleri umum y müfettişimiz — Tahsin Uzer, o vakit, Beyoğlu mutasarrıfı idi. Elçiyi yatıştırmak üzere Büyükdere- ye gitti. Çarikof merdivenlerden iner- ken, kendisine haber verdiler. Hiddetli hiddetli: — Mutasarrıf gibi küçük memurlar- la mı görüşmeğe kaldım? diyordu. © Mütarekede bu Çarikof İstanbul'a hicret etti; aç kaldığı için geçim para- sı bulmak üzere, Tahsin Uzer'in çocu- ğuna ders vermek ricasında bulundu. © Geçen sene Ankara Palas'ta bir rus birkaç resim satabilmek için, otel müdüründen ricada bulunuyordu. Ken- dini şöyle takdim etti: — Ben Çari- kof'un yeğeniyim! y son hazin fransızca Bu fıkraları, tezadlara varmak için yazmadık: Le Jour gazetesi muharririnin, Türkiyede, hâlâ niçin devam etmediğine — yanıp durduğu tatlı zamanların hangileri ol« duğunu göstermek için hatırlatıyo« ruz, « Fatay ' eit İ KÜTÜPHANE y