1 Ekim 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 2

Belgrat mektubu Yugoslavyada yaşıyan Türklerin vaziyetinedir Makedonyadaki müslümanların ka- fileler halinde hicreti devam ediyor Belgrat, (Hususi muhabirimiz yazıyor) — Diğer Bal- kan memleketlerinde olduğu gibi Yugoslav müslümanla- rında da esaslı bir kalkınma görülüyor. Bunlardan çoğu, medeni kıyafeti kabul etmişlerdir. Eski kıyafette giyine! ler günden güne azalmaktadır. Yugoslavyadaki müsl manlar, çok serbest yaşamaktadırlar. Bilhassa Stoyadino- viç hükümetinin hüküm sürdüğü bugünlerde daha mü- reifeh bir vaziyete geçmişlerdir. Hususi mektepleri var- dır. Aralarinda nazırlığa, meb'usluğa ve Yugoslav ordu- |* sunda zabitliğe kadar çıkan münevverleri de vardır. Maa- rifperver olmaları dolayısile Üsküpte “Gazi Nemis Bey Camii” yanında yeni ve modern bir medrese ve kütüp - hane inşa ettirmişlerdir. Bunların resmiküşadı yakın- da yapılacaktır. Cenubi Yugoslavyadaki Müslümanlar ügoslavya müslümanları hak kmda Zağrepte çikan “Ob - zor” gazetesi 17 tarihli sayısında yazdığı bir makalede cenubi Yugos- lavyadaki o müslfimanların milliyeti meselesi ile meşgul olmakta ve San- cak müslümanların, Torbeşlerin, Pomakların doğrudan doğruya Slâv olduklarını iddin etmektedir. Maa - mafih, Pomaklar arasında Türkiyeye karşı çok kuvvetli bir cereyan mev- cut olduğunu ve bunların mütems - diyen Türkiyeye hicret ettiklerini de itiraf eden bu gazete diyor ki: “... Cenubi Yugoslavyanm sdeden en büyük ve en kompakt müslüman unsurunu Arnavutlar teşkil etmek- tedir. Bunlar Prizren, Yakova, Priş- tlne, Kumanova, Mitrovitsa ve İpek şancaklarında sakindirler; bu yer - lerden sonra Arnavutlar Debre san- cağında, Resne ve Ohri kazalarnm bazı kısımlarında bulunmakta ve Dsküp bavalisini 55 gayet ilke - gitehin belle yaşamaktadırlar. MüS- liman dünyasının diğer aksamı çile münasebetleri yok gibidir. © Makedonyadaki Müslümanlar | gamı yaşıyan diğer müslümanların da adedi 300 bin olup bunlar Türk milletine men- gupturlar. Bunlar, münferiden veya hut müçtemian gelip yerleşmiş-olan hakiki Türklerle, bügün bulundukla- rı yerlere 14 ve 15 inci asırda gel- miş yörüklerdir ve Türk istilâsı es- nasında Anadoludan geldikleri mu- hakkaktır. Hakiki Türkler, Kosova hariç olmak üzere, Makedonyanm bütün şehirlerinde küçük veyahut büyük gruplar halinde yaşamakta - dırlar. Yörükler ise, Yunan Make - donyası hudutlarına yakın yerlerde bulunmakta, davarcrlrk ve ziraat İş- lerile meşgul bulunmaktadırlar. Son 18 sene zarfında Slâv ırkına mensup Bosna - Hersek müslüman- larmdan bir kısmının Makedonyaya hicret ettikleri ve dolayısile bu ha- valide Slâv anasırının fevkâlâde ço- galdığı nazarı dikkate almacak Oo- lursa, Makedonya havalisinde Slâr anasırının nisbeti yüzde 45 - 50 ola- rak ortaya çıkar. Son 18 sene zar- fmâa Makedonyadan müslümanla - rm Türkiyeye hicreti pek büyüktür. Küçük bir kısım da Arnavytluğa hic Fet etmiştir. Gayriresmi Türk propa- gandası müslümânlar Üzerinde ve fazlasile müessir oluyör ve bürilarin hicreti fevkalâde artıyor. Mekedön - duğundan Türkiye Cümhuriyeti bun ları takdir etmektedir. En ziyade Türkler ve Pomaklar hicret etmekte iseler de hicret dalgası Slâv anasır arasında da harsretlidir.” e —— Bina tahriri Komisyonların vazifeleri! hakkında yeni talimat | * Bina vergisi tahrir komisyonları- nm vazifeleri hakkrıda dün Maliye Vekâletinden yeni talimat gelmiştir. 'Bu talimata göre, tahrir komisyonla- Tı, tahrir esnasında ahvali umumiye- sine nazaran içinde ikamet edilmesi mümkün olamıyacağma kanaat ge tirdikleri binaları tahrir etmezden evvel mahallin en büyük mal memu- Tu vasıtasiyle mahalli (o belediyesine müracaatla bu binaların vaziyetleri- nin tayinini istiyeceklerdir. En büyük mal memuru, tahrir komisyonunun bu müracaatını belediye reisliğine ib- ei Se Şehir tiyatrosu Bu akşam yeni mevsime giriyor Bu akşamdan itibaren İstanbul, yeni tiyatro mevsimine giriyor. Se- hir tiyatrosu reğisörü Ertuğrul Muh- sin, dün kendisiyle görüşen bir mu- harririmize bu münasebetle şu, ma- lümatı vermiştir: “— Yeni mevsime, dram kısmında (Şekspir) in (Macbath) i İle ve o peret kısmında da (Dudaklar) piyesi ile giriyoruz. Bu seneki kadrımuz gök kuvvetlenmiştir. Eskiden biz- lerden ayrılan (Şaziye, Hüseyin Ke- mal ve Zihni) gibi mühim elemanlar tekrar aramıza dönmüşlerdir. Bu se- neki reportuvarımız birçok yeni eser- leri ihtiva etmektedir. Sahnede bü- lâğ ve belediye mühendisi veya fen memurları vasıtasiyle binayı muaye- ne ve binanın ikamet ve İstimale sa- Jih olup olmadığını raporla (o tevsik ettirecektir. Bu raporlar tahrir komisyonlarına — tevdi olunacak ve tahrir komisyon - ları da bu raporlara müsteniden bi - yük ve yeni tertibat alınmış, tiyatro- müz döner ve modern bir sahneye kavuşmuştur. Bu yıl için daha bir. çok fedakârlıklar yapılmıştır. Ümit ederim ki, umduğumuz neticeden çok daha fazla geyler elde edeceğiz... Karadenizde müthiş bıldırcın akını var Son günlerde Karadeniz havalisin- yadaki Türk unsuru çok çalışkan ol Üç yeni mahkeme faaliyete geçti Meşhud cürümler kanu- nu meriyete girdi Yeni meşhut cürümler kanunu dün gece yarısından itibaren meriyete geçmiştir. Müddelamumi Hikmet, dün akşam geç vakte kadar yeni kanunun tatbik şekilleriyle ve yeni kurulan mahkemeleri bizzat meşgul olmüş- tur. Kanunun tatbiki münasebetiyle dün geceden itibaren yeniden üç mah- keme kurulmuş ve iki müstantiklik edilmiştir. Kurulan mahke- melerin ikisi Istanbulda Yeniposta- hane binasında, birisi de Beyoğlun- da adliye datresindedir. Istanbulda yeniden dördüncü bir asliye mahkemesi kurulmuş ve reisli- gine birinci hukuk âzasımdan Fazıl, âzalıklarına da asliye ikinci ceza â zasından Atıfla beşinci müstantik hu kuk ve iza muavinliğinede Necati tayin edilmiştir. Müddelumumiliğine de muavinlerden Sadrettin verilmiş - tir. İstanbulda bir de sulh mahe - mesi kurulmuştur. Hâkimliğini ye » ni hâkim gelinciye kadar Sultanah - met sulh hukuk hâkimlerinden Os - man Tevhit yapacaktır. Müddetumu - iliğine de muavinlerden Hikmet So- nel tayin edilmiştir. Beyoğlunda üçüncü bir sulh ceza mahkemesi teşkil edilmiştir. Hâ“im. liğine muvakkaten Galata birinci sulh ceza hâkimi Hayrettin Şakir ve mlid- deiimümiliğine de muavinlerden Ce- mal ayrılmıştır. Meşhut suçlar, yeni milddetumumi muavinleri tayin edilinciye kadar şim dilik iki merkezden idare edilecektir. Beyoğlu, Galata, Beşiktaş sulh ceza ahkemelerinin göreceği | iylerden exhut suçlara Beyoğlundak! yeni edilen üçüncü sulh ceza mahke- mesiyle diğer İki sulh ceza mahkeme- si tarafımdan nöbetle bakılacaktır. Bakırköy, Fatih; Eyüp, “Sule met, Adalar ve-Yeniköy — »sulhreczâ mahkemelerine ait-olan suğluruy meş* hut kısımlarına da şimdilik yeni Ku- rülan Sultanahmet üçüncü sulh coza mahkemesiyle diğer'iki sulh ceza mah kemesi münavebe ile bakacaktır. Istanbul ve Beyoğlu cihetlerine sit bütün asliye maddeleri, merkezde Ku- rulan yeni dördüncü asliye ceza mah- kemesi ile diğer asliye ceza mahke- meleri tarafından nöbetle tetkik edi-| lecektir, Mahkemelerin yerleri Istanbulda yeni kurulan asliye ve sulh ceza mahkemeleri Yenipostaha * ne binastnın İkinci katındaki yenile * me bürosuna ve salonunâ yerleşmiş - tir. Bu iki mahkemenin kalemlerine birinci kattaki levazım kaleminin iğ- gal ettiği oda verilmiştir... Beyoğlun- daki mahkeme de alt kattaki bir oda-| da ve müddelumumilik te birinci kat | taki kalem odasında çalışmaya ba$- Jamıştır. Müddeiumumilik dün po ia motosikletiyle mütün merkezlere gönderdiği bir tamimde bu gibi kâ- fıtların hangi dairelere gönderilec2 ginl bildirmiştir. Beşinci ve sitmcr istintak hâkim- leri de Jâğvedilerek odaları yenileme bürolarına tahsis edilmiş, kâtipliri Yeni istasyonlar Tahlisiye idaresi bir program hazırlıyor 'Tahlisiye idaresi kış mevsiminin yaklaşması dolayısiyle Karadenizde Zonguldak ve Samsun mevkilerixde yapılacak tahlisiye istasyorunlarınm şimdilik inşalarından o vazgeçmiştir. Çünkü inşaatın kış mevsimine kadar tamamlanamıyacağı anlaşılmıştır. İdare şimdilik Samsun ve Zongul- dakta İki bina kiralıyacak ve buralar rı muvakkat bir şekilde tahlisiye is- tasyonu haline sokacaktır. Asıl inşaata gelecek başlanacaktır, Tahlisiyenin gelecek seneki prog- ramını hazırlamak Üzere umum mü- dür Necmettin bir müddet sonra An- karaya giderek Vekületle temaslarda bulunacaktır. Gelecek seneki prog- tamda Karadeniz havslisine ehemmi- et verilecek ve Samsundan sonra Giresun, Trabzon, Hopa ve diğer mın takalara yeni tahlisiye İstasyon'arı kurulacaktır. Bundan başka Karade- İlkbaharda İnizin birçok noktalarma da fenerler ve radyofarlar yerleştirilmesi karar. laştırılmış, fakat henüz bunların yer- leri kat'i sürette tespit edilmemiştir. Karadenizdeki tahlisiye İşlerinin ta- mMmamlanmasından sonrt büyük bir programla Akdenizde inşaata başla - nacaktır. Akdeniz hâvalisinde birçok fener- ler olmama rağmen tahlisiye istas- yonu ve radyofar bulunmamaktadır. Bunun için bilhaasa Akdeniz havali- sinde geniş bir tahlisiye © programı tatbik edilecektir. Tayyare atışları başlıyor Bu aym beşinde Kalikmatya sahil. lerinde tayyare atışları başlıyacak, ayın yirmisine kadar on beş gün siü-| recektir, Bu müddet zarfında bu mın- takaya halkm ve deniz vaaytalarınmn girmemesi wâkadartars Dia, YUMUŞ - tir, A a Ny BİRKAÇ SATIRLA İzans eserleri ve mozayik mütehassısı profesör Witk mor, dün şehrimize gelmiştir. İtal- yada toplanan Bizans kongresine iştirak eden profesör, buradaki tetkikleri hakkında kongrede İz8- hat vermistir. Witimor ,şehrimizde iki ay kadar kalacak ve Ayasofya müzesindek! mozayiklerie uğraşa- caktır, | | » irketi Hayriye Boğaziçine rağbeti arttırmak ve bura- daki tabiat gizelliklerini herkese tanıtmak için bir propaganda ga- zetesi gi karar vermiştir. Ü niversitenin muhtelif faktil - telerinde mevcut on beş münhal doçentlik için dün bir mü- sabaka imtihanı yapılmıştır. İmti. hana on beş kişi girmiştir. * A müzesinin bitişiğin - deki medrese iki gündenbe » de yeni teşkil'edilen mahkemeler ta- yin edilmişlerdir. Beşinci müstantik Saffet, yeni kurulan 4 tincü asliyecez mahkemesi Azalığma, altıncı müstar- tik Muhiddin de birinci hukuk mah“ kemesi âzalığma tayin edilmişlerdir. Tadil edilen 116 maddelik yeni ce- za üsulli muhakemeleri kanunu da bugünden itibaren meriyete geçniş- tir. ri İtfaiye neferleri tarafından Yi- kılmaya başlanmıştır. » airelerde bu sabahtan itiba- ren çalışma saatleri değiş - miştir, Sabahları saat 9da İse başlanacak, 12 de paydos yapıla caktır. o Öğleden sonra 13 de baş nanın İkamet ve İstimale salih OluP|g, müthiş bıldırem bolluğu vardır. olmadığın: tayin ve ikamet ve İstims- | Karadenizde seferde bulunan vapur- le salih olmadığı tebeyyün edenleri /lara bile deniz ortasında bıldırem yağ Su şirketi defter ve muamele talimatnarıesinin 487 nci maddesi hükmü dairesinde ar- olduğunu işaret etmek suretiyle cedecekler. © “Arazi tahrir komisyonları Arazi tehrir komisyonlarının ba- “sı araziyi maballen görmeden tah- © Yir yaptıkları anlaşılmıştır. Maliye iç W i, komisyonlarm araziyi gör- meden tahrir yapmamalarını bildir. © miştir. Bundan başka arazi tahrir ih- © barnameleri de sür'atle alâkadarlara A” İmaktadır. Son hafta içinde liman'mı- za gelen Gülcemal ve Ege vapurları ile bu yüzden binlerce canlı bıldırcın getirilmiştir. Şirketi Hayriye tarifesi Şirketi Hayriyenin sonbahar tari- fesi bir iki gün sonra tat - bik edilmeye başlanacaktır. Yeni ta- rife banka ve diğer dairelerin kış me- saf saatlerine göre tanzim edilmistir. Mekteplerin açılmaları münasebeti le de sabah ve akşam Boğazdan köp- rüye ve köprüden Boğaza talebe geler- leri konmuştur. Ayın on beşinde müza- kerelere başlanıyor Kadıköy Su Şirketinin satmalm- ması için Şirket murahhaslarile bu aym on beşinde müzakereye başlana- caktır. Şirket satın simmca Beledi- yeye devredilecek ve İstanbul suları bir ölden idare olunacaktır. Beleğiye Çamlıra suyunun da Ei - malı suyile birleştirilerek suyu ıslah etmeğe ve çoğaltmaya karar vermiş ve hususta tetkikata başlamıştır. T Birinciteşrin | PERŞEMBE Rüzgürlar ce enset Havalar gözel gire tedir. w > Rasat merkezlerinin resi de artmıştır. tesbit etiğine göre bugün hava açıktır. Bütün memlekette Bütün memleket dahilinde de havalar gü. zeldir. Dün bazı mmtakalarda yağı: git. miştir. Rüzgâr cenuptan eşmiştir. Bugün de &yni hava devam edecektir. Dünkü hava Dün hava açıktı. Hava tazyiki 759, bara Bütün mektepler! Bugün açılıyor Olgunluk ikmal imtihan-' ları dün sona erdi Vilâyetimiz dahilindeki bütün lise ve ortamekteplerle ilkmektepler bu sabah mutat saatinde açılarak yeni tedris yılma gireceklerdir. Olgun! ikmal imtihanları dün s0- n& erdiğinden Üniversite, bu yıl yedi Teşrinievvel sabahı saat onda açıla- caktır, Üniversitede kayıt ve kabul muamelesi 6 Teşrinievvel akşamına kadar devam edecektir. Hukuk Fakültesinde Dün Maarif Vekâletinden Üniver. site Rektörlüğüne gelen bir tezkerede Hukuk Fakültesinin bu tedris yılın « dan itibaren dört seneye çıkarıldığı resmen bildirilmiştir. Bu yıl Hukuk Fakültesine yazılan- lar fakülteyi dört senede İkmal ede- cekler, fakat, ikinci ve üçüncü sınıfta bulunanlar eskisi gibi üç senede dip- loma alacaklardır. Üniversite dekanları, dün Üniver- site umumi kâtibinin nezdinde bir toplantı yaparak önümüzdeki tedris yılmın çalışma tarzı üzerinde görüş- mişlerdir. Yeni müfredat programları İlk tedrisat müfettişleri, dün İs - tanbul Maarif müdür muavinlerinin de iştirakile Maarif Müdürü Tevfiğin riyasetinde öğleden sonra mühim bir içtima aktetmişlerdir. Bu toplantı- da evvelâ yeni yapılan müfredat pro- gramlarınm ilkmekteplerde tatbik tarzı görüşülmüş, çocuklarm sıhhi va ziyetleri uzun uzadıya tetkik edilmiş- tir. Komisyon, Belediye bütçesinde Provantoryom “için tahsisat mevcut! olduğunu nazarı dikkate alarak İlk- miektöp talebesi arasmdan hastalıklı inn lamım, Kapani maria rette tedayi ettirilmesine karar ver - miştir. Ayrıca bütün ilkmektep tale- besinin münavebe ile dişlerinin Kon- trol ve tedavi altında bulundurulması muvafık görülmlş ve diş tabiplerin - den Kemal bu İşe daim? olarak me mur edilmiştir. Müteakıben ilkmekteplerin bu ted- rin yılmda daha sıkı bir teftiş altm- da bulundurulması kararlaştırılarak teftiş tarzı hakkmda bazı esaslar t68- bit edilaiştir. İçtimada omekteplerdeki himaye heyetleri meselesi de mevzuu bahsol- muş ve bu heyetlerin bu yıl çocuk esirgeme kurumlarile beraber çalış - maları tensip edilmiştir. Kazslardaki maarif © memurları, dün sabah Maatif Müdürünün reiali- Zinde toplanmışlar ve ilkmekteplerin vaziyetleri hakkında Maarif Müdürlü- be izahat vermişlerdir. Alman neticeye göre, vilâyet dahi- linde 929 doğumlu çocuklardan açık- ta talebe bırakılmamış ve hepsi mın- takaları içindeki mekteplere kâmilen Yerlegtirilmişlerdir. Konservatuar da açılıyor Bu yıl konservatuara 130 kişi mü- İracaat etmiştir. Yapılan seçme imti- hanı nihayet bulmuştur. İmtihan: ka- zananlara dün tebligat yapılmıştır. Konservatuvarnda bugün derslere başlanılacaktır. Konservatuar mu- ailimler meclisi ön beş günde biri muallimler, diğeri talebeler ta- rafından — Verilmek flzere ayda İki konser tertip edilmesine karar Ver. miştir . Bugünkü Hazır 149 1352 Rumi 16 Eylal 12,04 10 uncu AY Gün: 275 194s Hicri Recep: 14 Güneş: 557 — Oğle: Tkindi 1922 — Akşam: 11,32 Yatsı: 1945 — Imsik: 418 mm ret derecesi en Gök 27, en az 22 Kaydedil- miştir. Habeşistan meselesi Abeşistan bugün de kendi « ni mevzubahis ettirdi. Millet- ler Cemiyetindeki Habeş murahhası bugün söylediği bir nutukta Milletler Cemiyeti tarafından tatbik olunan ik tisadi mahiyetteki zecri teğbirlerin is tilâya karşı gelmedikten başka müte cavizi zehirli gazler kullanmaya sev- kettiğini anlattı. Habeş murahhası daha sonra yağmur mevsimi niha - yet bulur bulmaz. Habeşistanda yeni bir katliâmin başlıyacağını ve Ha « beş istiklâlinin kılıç ve zehir artıkla- rın korumaya çalışanların da feci bir âkibete uğriyacaklarını, buna karşı Habeş imparatoru Halle Selâ- siyenih birtakım fedakârliklara gör güs görerek Italya İle anlaşmaya ha- zır oldüğuna işaret etti, Bu beyanattan Halle Selâsiyenin, Habeşistaridan henüz istilâya uğra - mıyan yerlerde imparator tanınmak mukabilinde İlulyan İstilâsını tanı « maya razı olduğu anlaşılmakta fa - kat Romanın bu tesviye suretini gü- lünç bulduğu da ilâve edilmektedir. Vaziyet, Avrupaya Ytion eden Ha. İle Selâsiyenin memleketinde davası nı kaybetmekte olduğunu gösteri « yor. Haile Selâsiye, memleketiri ter « kettiği gün bu davayı kaybetmişti, Hâdisat bunu teyit etmekten başa ka bir şey yapmamıştır. » Filistinde: K— karargühinı kuran ye- ni İngiliz başkumandanı Ge. neral Dili Filistin kKarışıklıklarına karşı gelmek için istediği salâhiyet. leri almış ve faaliyete geçmiştir, General Dili, Filistinin bütün mü kaddaratını ele almış bulunuyor, Bü. tün memleket, bütün kaynaklarile, bütün vaşıtalarile, bütün teşkilât ve müesseselerile onun emri altındadır. Fakat İngilterenin aylardanberi devam eden karışıklıklara son var. mak için azamivitina ile hazırlandı. heparin e ku bulan mesaide ehemmiyet ka, « zanmış bulunuyor. Filistin grevini idare eden Arap komitesinin bugün- kü. toplantısına Arabistan hüküm « darı Ibnissuudun bir - murahhası ile Maverayi Erden Emirinin bir mu « rahhası iştirak etmiş. Irak hüküm darı ile Yemen hükümdarının da bi- rer murahhas gönderdikleri anlaşıl« mıştır. Bu mesaj neticesinde iki taraf a- rasında bir anlaşma zemini bulun - ması umulmaktadır. Aksi takdirde Filistinde iki taraf #rasında harp başlıyacaktır. » İspanyad. drit hükümeti nüfuzu altın- da kalan mintakadaki erkek kadın ve çocukları seferber ederek, son bir müdafaada bulunmaya hazır lanmaktadır. Hükümete karşı gelen faşist « lerin vaziyeti sosyalistlerin vaziyeti» ne nisbet edilemiyecek derecede iyi » dir. Fakat hükümet te Milletler Ca- miyetine takdim ettiği vesikalarla faşistlerin ancak hariçten gördükle- ti yardımla bu vaziyeti temine mu « vaffak olduklarını Söstermiştir. Yabancı yardunına dayanan mu # vaffakıyet sağlam bir temele dayan- mış sayılmaz. Ömer Rıza DOĞRUL ŞA O Vali, şehircilik mütehassısı ile görüştü fali ve Belediye Reisi Muhiddin Üstündağ, dün şehircilik mütehasster Prost'un belediyedeki dairesine gide- rek plân hakkında kendisinden izahat almuştır. Prost, bugüne kadar yaptığı tetkik- lerin neticelerini bildirmiştir. Prost, bilhassa şehrin Tihtimları Üzerinde durmuş, Hatice Fihtem yapılması za- ruretinden bahsetmiş ve Haliç sahfi- İlerinin çürük olmasından doleyı ya- pilacak rıhtımlarda çöküntüye mey- dan verilmemesi etrafımdaki fikirleri» ni söylemiştir.