10 Eylül 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

mz 10-9-935 SON HABEFEP Bulgaristanda siyasi buhran başlamak üzere | Çankof partisi yeni kurulacak kabinede mevki alacak Belgrat, 9 (Radyo-TAN) Sofyadan gelen haberlere &öre, Kral Boris Mya - ha avdetten sonra Başvekil Köse İvanof ile Dahiliye Na Zirını ve diğer nazırları ka - bul ederek siyasi vaziyeti tet kike başladı. Köse İvanof | kabinesinin bu hafta içinde İstifa edeceği anlaşılıyor. Londra, 9 (Hususi), — Röyter bil üiriyor © Bulgaristanda kabine buhranı sü Patle beklenmektedir. Başvekil, kra- İm avdetini müteakip istifa odeceği- | Nİ söylemiştir. b Eral Borisin yeni bir siyasi teşek- kül vücude getirmek fikrinde olduğu Profesör (o Çankofun| bir faşist hükümet vücude getirmesi ihtimalleri günden güne zayıflımak- tadır, Yeni hükümet, ordunun mü - zaheret ettiği mutedil siyasi unsur - lardan teşekkiil edeceğe benziyor. Memlekette iki büyük fırkadan biri nin lideri olan doktor Çankofun da| kabineye girmesi muhtemeldir. Fa - kat kabinenin mutedil mahiyeti Çan kofun nüfuzunu tahdit edecektir. Bulgaristanda parlmanter hükü- met Üç senedenberi muattaldır: Fa- kat gelecek ilkteşrinde umumi $e - çim yapılması vâdolunmuştu. ; Türkiye ilelngiltereyi birbirine yaklaştıran yeni amiller vardır, Başı İtent vermiş oluyor. Bizi Akdenizde | Miribirimize daha fazla yaklaşmaya | Mvkeden yeni âmiller vardır. Fakat in Türk ve Yunan milletle Ye dostluğu an'anevidir ve eskidir, 1914 — 1918 arasmda İngiltere ile Mirkiyemin muharebe etmeleri yü- den bu dostluk fasılaya uğramış- Mda, o zaman vuku bulan muhare- iki muhasımın biribirine karşı Bettiği hürmeti azaltmamış, bili- lıkları ziyaret etmesi, o ahengi “Bu. ziyaret, kendi mem- tinin ölen askerlerinin mezarları- yapılması tabil, hattâ gayri bir haçtı. Fakat “Türk- ziyarette her iki milletin ci- karşı beslenen takdir gördükleri gibi biribirine olan muhasımların harp batı- taziz etmelerinin ayrılığa de- birliğe hizmet ettiğini görmüşler- : atana bir Türk şehri olduktan. bir İngiliz Kralı ilk defa olarak #ehri ziyaret ediyor. Bu ziyaret âlâ tekerrür edebilir., Edvard VII 9 (Radyo - Tan) — Kral bugün Viyanada ticaret pa- ziyaret etmiş daha sonra Mütehassısı ziyaret ederek ku- 1 musyene ettirmiştir. Müte- Kralm kulaklarında hiçbir arı söylemiştir. Atatürkle Edvard VI arasında 9 (4.4) — Cümhurreisi ile Majeste Sekizinci Ed - e ie gerek makamatı resmiye k milleti tarafından şahsıma İn, * İshar edilip beni çok mütehas- *den itinalardan dolayı, ekselâne çok sümimi teşekkürlerimi 'Birincide —— dan ayridırken bana göndermek ne- saketinde bulundukları telgraf, beni derin surette mütehassis etmiştir. Majestelerinin, memleketimizde, bi - 28 çok Kısa görünen ikametleri es - masında, Türk milleti, haklarında bes lediği yüksek takdir ve ihtiramkör muhabbet hislerini ifade edebilmiş - tir. Majesteleri bütün kalpleri kendi sine cesbetmiştir. Ben, şahsen, bu casibeyi, bütün şü mulü ile hissetmenin büyük zevkini duydum. Şerefli hükümdar hakkın - |da bözlemekte olduğum samimi dost Mik hisleri, bu lk ve kisa telâkinin bıraktığı unutulmaz hatvra ile tebel Tür etmiş bulunuyor. Müjestelerine, bütün kalbimle, çok güzel bir seyahat ve paytahtlarına mes'ut bir avdet diler, en samimi te- mennilerimi kabul buyurmalarını ri- va ederim. K. ATATURK 50 milyonluk bir kitle Belgrad, 9 (Radyo - Tan) — Baş. vekil ve hariciye nazırı Stoyadinoviç Bükreşte Roinanya Başvekili Tata. resku, hariciye nazırı Antonesku ve diğer nazırlarla küçük itilâf ve Bal- kan antantı sefirleri tarafmdan kar- şılanmış, başvekil ve sonra hariciye nazırı tarafından verilen ziyafetlerde hazır bulunmuştur. Yugoslavya başvekili cumaya ka- dar Bükreşte kaldıktan sonra Ro - manya hariciye nazırı ile birlikte Kü- çük İtilâf Konferansına iştirak et - mek üzere Bratislavaya gidecektir. Romen gâzeteleri Yugoslav » Ro- manya dostluğundan bahseden maka leler neşrederek, sulhün tehlikeye düştüğü şu günlerde Küçük İtilâfm 50 milyonluk bir kütle halinde sul - hüin müdafii olduğunu yazıyorlar. TA i Haberler arasından l seçtiklerimiz Türkiyenin Belgrat sefiri Ali Haydar, Belgrattaki Türk matbuat heyetine | bir ziyafet vermiştir. | . Sanghaydaki Sovyet General ataşesi | ile viz konsolos Troçkiye karşı olan temayüllerinden dolayı Moskovaya | çağırılmışlardır. ! . Leh başkumandanı General Ryde | Seigiy, İtelyada Morano adasını siya» | ret etmiş, dün akşam Vargovaya ha. reket etmiştir. . Eski Romanya hariciye nazırı Titü » || leskomun Tokyoya safir tayin edilece- | İ ği söylenmektedir. : İmama amaaan) Fas meselesi İtalya şimdi de Fransayı tehdit ediyor Roma, 9 (Radyo-TAN) — Fas Sul tanınm Fransa fevkalâde komiserine hitaben gönderdiği mektupta, Fasm İspanya mmtakasındaki hukuku hü | kümranisinin vikayesini istemesi ve oradaki tebaasınn dahili harbe sü - rüklenmelerine işaret etmesi Romada derin bir alâka uyandırmıştır. Mes - sagero gazetesi bu münasebetle yaz- dığı bir makelede, Fas Sultanmn bu beyannameyi Fastaki Fransız maka. matmın tesiri alında yazmakla nü- fuzunu Ispanya mmtakası ile Tanca ya da teşmil ettiğini söylüyor ve di- yor ki; “Bu vaziyete göre hangi şekilde bir hâdise vuku bulursa Fasm İs - panya mmtakası, Fransa tarafından isgal olunacak ve Fransa ise İspanya nın varisi olacak. Fasın milivazene - yi temin eden bugünkü vaziyetini her hangi bir suretle başkasınm menfa- ati lehinde değiştirecek her hâreket Italya tarafmdan mukavemetle kar- şılanacaktır. Bu yüzden Akdenizde- ki müvazenenin de tehlikeli bir su- rette bozulacağı şüphe götürmez.,, . Habeşistan Milletler cemiyeti müza- | kerelerine giremiyecek | Paris, 9 (Radyo-TAN) — Millet » ler Cemiyeti Genel Sekreteri Avenol, Italya Dış Bakanı Kont Ciyano İle iki defa dostane bir surette temas et miştir. Haber almdığına göre, Ha - beş murahhaslarınm Milletler Cemi yeti Asamblesine kabul edilmemesi- ni itimat evrakmı tetkik eden heyet | temin edecektir. Bu heyet, Habeş mu | rahhaslarmın taşıdıkları itimatna - meleri kabul etmiyecek ve bunun için bu itimatnameleri veren Habeş im - paratorunun hali hazırda hükümdar sayılmıyacak vaziyette olduğumu ile ri sürecektir. Bu suretle Milletler Cemiyeti Ha- beşistanı milstakil bir devlet saymak ta devam edecek, fakat Habeş mu - rahhaslarnı, toplantılara kabul et - miyecektir. Macar kabinesinin uzun bir toplantısı Budapeşte, 9 (A.A) — Bugün bakanlar meclisi büyük bir toplantı yapmıştır. Toplantı tiç gün sürecek - tir, Bugünkü celseye bütün bakanlar iştirak etmişlerdir. Toplantıda bühassa iç işleri gö- rüşülmüş ve bundan sonra dış işleri bakanının uzun bir raporu okunmuş. itur. ” e Fransa-Suriye muahe- “FHEK desi imza edildi yarak 25 sene Paris, 9 (Radyo) — Fransa « Su- İ riye munhedesi bugün hariciye neza- retinde imzalanmıştır. Fransâ nami- na hariciye müsteşarı, Suriye nami- na murahhas heyet reisi Haşim bey muahedeyi imzalamış bulunuyor. İm 74 esnasında hariciye müsteşarı bir İ nutuk söyliyerek Fransanm İngiltere İrak muahedesinden istifade ettiği. ni, iki muahedenin biribirine benzedi. Zini, aradaki farkım akalliyetlere te- min olunan hukuk olduğunu anlat - muş ve müahede ile ülâkadar bulunan | her iki tarafın memnun olduğunu ilâ ve etmiştir. Muahedenin müddeti 25 senedir ve bu müddet 1939 senesin - den itibaren başlıyacaktır. Sen Sebestien İspanyol asilere teslim oldu Londra, 9 (Radyo - Tan) — İspan yads son vaziyet hakkında gelen ha- berler şu merkezdedir: Sen Sebasti- yanm umumi af ilânı şartiyle teslimi teşebbüsü boşa gitmiştir. General Mola af teklifini kabul etmemiş, ve şehri işgal edeceğini söylemiştir. Şehrin dış taraflarınm işgal olundu- ğu bildiriliyor. oOGeneral Moların şehri havadan bombardıman etmeye hazır olduğu haber verilmektedir. Diğer taraftan hükümet Veskayı işgal ettiğini söylüyor. Asiler bu ha beri tekzip etmemişlerdir. Madridin cenubunda Tallavera da şiddetli hir muharebe devam etmek - tedir; “Hükümet kuvvetleri aslleri durdurduklarmı ve kırdıklarını bildi- riyorlar. Fakat asiler de muvaffakı- yet iddiasmdadır. Hükümet Toledodaki asilere, tes - lim oldukları takdirde affolunacakla- | rmi bildirmiş, gayriresmi haberlere göre bunlarda teslim olmuşlardır. General İlana ile Frankonun Talla - verada birleşmelerinin beklendiğini söylemiştir, Acaba diri diri mi gömmüşler? İrun, 9 (A. A.) — Havas ajansı muhabiri Jean Fantenoy, halkçılar cephesi milisleri tarafından idam &- dilmiş rehinelerin toprâktan çikarıl- masmda hazır bulunmuştur. Bunla- rm arkadaşları büyük bir çukur kaz- mışlar ve idam edilenler tabuta ko- nulmaksızm karma karışık bir halde bunun içine atılmışlardır. Kralist askerler bu çukuru o ayık- lamakta ve gözleri toprakla dolu kurşun renkli birtakım cesetler çi - karmaktadırlar. Asilerin isyanı Londra, 9 (Radyo - Tan) — “Asi kuvvetlerden bir kısmı hükümet ta - rafma geçmeye karar vermiştir. A» siler, zabitlerini hapsetmişlerdir. Sa- hile asker çıkarmak istiyen gemiler, hükümet kuvvetleri tarafından bom- bardıman edilmiş, 10 kişi ölmüş, 20 Er>esimli rmakale i Muahede, 1939 senesinden başlı- devam edecek | Alman ordusu . .. : bir nümayişe hazırlanıyor (Başı 1 ineide) keri tezahürat yapılacak, 20 bin asker ve zabit, 1900 at. 2200 te- kerlekli vasıta, 400 tayyare, pi- yade, topçu, süvari (bahriye, tank, otomobil ve hava kuvvetle- ri bu nümayişe iştirak edecektir. Rus ordusunun büyük manevraları Moskova, 9 (A. A.) — Tas ajansı bildiriyor: 8 Eylülde, müdafaa halk komiseri Sovyetler birliği Mareşah Voroşilof, beraberinde Sovyetler bir- liği mareşalleri olduğu halde, Sov- yet kıt'alarının manevra yapmakta bulundukları mmtakaya gelmiştir. Mareşal Voroşilof, Beysz' Rusya mıntakası kuvvetleri kumandanı U- bareviçin raporunu öinlersiş, kit'ala- rı teftiş etmiş, kırmızı ve mavi tara- fm. süvari, (Omakineli o kıt'aları İle tank ve tayyarelerinin faaliyetini tetkik eylemiş, askerler ve kuman - danlaria görüşmüştür. Manevralarda bilhassa tayyareler- le cephe arkasma asker sevki tecrü- beleri yapılmış, cephe arkasma sev- kedilen askerlerin harekât: tetkik €- dilmiş, tayyarelerin cephe arkasın - daki köprüleri yıkmak ve düşmanm mesnetlerini bombardıman etmekte- ki yararlıklarının deretesi tesbit o- Tanmuştur. Manevralar bu bakımdan fevkalâ- de ehemmiyeti haizdir. Fransanın yeni teslihatı ve İngi Londra, 9 (A. A.) — Bildirildiğine göre, Fransız mili müdafaasmın tak Yiyesi hakkındaki program Londra- da gayet iyi karşılanmiştır. Her renkten #iyasi mahafil, filha- kika sulhün. bugün ancak garp de « mokrasilerinde kuvvetli müdafaa sis temleri ile devam ettirilebileceği ka- naatindedir. Muhafazakâr mahafil ile hükümet mahafili, Paris hükfmetinin, bu me - selede İngilterenin izini takip etmek- te olmasmı görmekten memnuniyet izhar eylemektedir. Sol cenah muhalefet mahafili de ayni mülâhazalaria, Fransızların si- lâhlanmasmı tasvip etmektedir. İtalyaya göre.. Roma, 9 (A, A.) — Roma matbua- ti, nasyonal sosyalist kongresinin a- çılması münasebetiyle çok hararetli makaleler neşretmekte ve İtalyan he yetine yapılan tamtanalı kabulü bil- hassa kaydetmektedirler. kişi yaralanmıştır. Asilere yardım! Londra, 9 (Radyo - Tan) —İs- panyaya giden seyyar hastanenin başında bulunan Vikont Çurçil, İs - panya tıbbi yardım komitesi başka» nma bir telgraf çekmiş ve İtalyanlar. Ja Almanlarm asilere silâh vermekte olduklarını bildirmiştir. Lâf atmak! Bir aralık ben, bizim kelimelerin kaş işe yaradığını araştırmak mera- kma düşmüştüm. Açık söyliyeyim? Hani yedi sekiz işi birden gören, ye- di sekiz yerden para kazanan isgü- zarlar vardır ya! İste kelimelerin a- rasmda da öyleleri gözüme iliştiydi. Bu işgüzar kelimelerin biri de “at- mak” masdarı olduğunu şimdi ha- tarlıyorum. İftira atmaktan tutun da safak at- maya kadar kırka yakın işe karışan bu kelimenin vazifeleri arasında bir de (lâf atmak) vardı. Hattâ Türk. İlerin en nüktedan adamlarından biri © lan rahmetli Tanburi Etem lâfı avu- cuna söyleyip taş atar gibi yapar ve sorana: — Lâf attım! derdi, Bugün işte bu lâf atmaktan bahse- diyorum, Efendim! Kamında lâf atmak bir cürümdür. Cürümdür ama daima de- ği. Meselâ ben yolda giderken Mis Yalova denilen meşhur kadının ya- nımdan geçerken: — Of, yanıyorum! desem, bunu da bir iki kişi işitmiş olsa o kadın beni mahkemeye sürükleyi — Bu bana lâf attı! diye mahküm ettirebilir, Ben: — Aman efendim! Ocağmıza düş- tüm. Bunun neresine yanayım. Ben sıcaktan şikâyet ediyordum. İsterse. niz o gün o saatte havanm nekadar sıcak olduğunu rasathaneden sordu- runuz... Desem derdimi dinletemem. | Mahküm olurum. Kanun, kanundur, Diyecek yok! — LAf attın, cezayı çek! derler. Diğer davaya bakarlar, Lâkin, ayni kadm doğru yolda göğsünü bağrı açıp beni de göste- rerek: — Aman allah, bu adam beni yak- tı! diye bağırsa kimse aldırmaz. Çünkü o kadındır, Ben de erkeğim. İste ben lâf atmanm bu kısınını da cezaya tâbi tutsunlar istiyorum. Neden benim yaptığım cürüm de, kadınm yaptığı cürün değil?! Mademki her seyde müsavi olduk.. Lâf atmadaki bu fark neden?. B. FELEK Fransada büyük bir grev daha Bir taraftan da Faşistler harekete hazırlanıyorlar Paris, 9 (Radyo - Tan) — Mer- silyadaki maden amelesi, otomobil fabrikaları amelesi, mensucat fabri- kalarma mensup 35,000 amele, 3000 terzi, ve muhtelif şehirlerde daha binlerce amele grev yapmışlardır. Bunlar ücretlerinin arttırılmasını is. temektedirler. Fransa faşistlerinin lideri Miralay de La Rok, eğer Fran- sada komünizm başlıyacak olursa fa- şizmin şiddetten okaçmmıyacağını söylemiştir. İzmirin 9 Eylülü Dün büyüktezahürat ile kutlulandı Ismir, 9 (Hususi muhabirimiz bil- diriyor) — Bugün İzmirin 14 üncü kurtuluş yıldönümüdür. Şehir baş « tan başa donanmış vo silslenmiştir; Bayram gününü yaşamak üzere ci- vardan ve diğer komşu vilâyetlerden gelen halk çok kesijtir. Bütün öleri gelenler, valinin başkanlığında top « lanmış, heyet Halkapınardaki şe « hitliğe gitmiştir. İzmirin Kurtuluşun da şehit düşenlerimizin o hatıraları anıldıktan sonra söylevler verilmiş, bu sırada Halkapınardan inen bir as keri kıta, şehre merâsimle (girerek hükümet binasına bayrak çekmiştir. I Müteakiben geçit resmi yapılmıştır. Saat 15,30 da kışla bahçesinde top- lanan çocuklar ve gençler, Mustafa