10 Eylül 1936 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

BUGÜN 2 nci sahifede: Siyasî İcmal. 3 fincti sahifede: Sergi, îzmirde yeni bir gece hayatı yarattı. 6 nu sahifede: Ezelî kank kavgalar diyarı Muharrem Fevzi Togay, Spor haberleri. W Mf 9l Sflyl. Vfc.fl umhuri tSTANBÜL . CAÖALOĞLU Telgraf ve mektub adresl: Cumburlyet, İstanbul • Posta kutusu: İstanbul, No 248 . ... , ... ı m rBrŞSIHDfi lU tjllll IgüO Otomobilini çalanı Sfidip alnuyorsun? Tamir etmesiai bekliyoruml Telefon: Başmuharrlt ve evl: 22366 Taurlr beyeü: 24298 lâaıe ve matbaa tasmlle Matbaacılık ve Neşriyat Şlrketl 24299 . 24290 Almanya müstemleke istiyor! Türkiyemizde Balıkçılık endüstrisini Kurmak için 5 lkönce galiba denizi sevmek, denizci II olmak ve balıkların tarihi tabiisini ve bu deniz hayvanlan üzcrinde dünyanın diğer memleketlerinde kurulan endüstrileri bilmekle işe başlamak lâzımdır. Türkiyemizde balıkçılık bütün bütün yok değildir. Fakat denizlerimizde, çaylanmızda ve göllerimizdeki balık miktar ve nev'inin çokluğuna bakılarak bizitn mevcud görenek şeklindeki balıkçılığıtnızı tlevede kulak saymak fazla mubalâğa olmaz. Ekonomi Bakanlığı beş altı yıl önce Baltalimanmda bir Balıkçılık Enstitüsü tesis etmiş ve oraya guya mütehassıslar Berlin 9 (Hususî) Nasyonal Sosgetirmişti. îpe un sermek kabilinden çayalist fırkasının sekizinci kongresi bugün lıştıklarının nihayet farkına vanlan bu aNürenbergde 15 bin murahhasın iştira* damlara yol verilmek mecburiyeti hasıl kile ve Adolf Hesin bir nutkile açılmışoldu. Enstitünün vücude getirilmesi nekatır. Fırka erkânından Adolf Vagner Aldar güzel maksadlara müstenid ve binamanyaya yeniden ordu sahibi olmak şeenaleyh memnuniyet ve şükranla karşırefini bahşeden. Reni ana vatana ilhak lanmağa lâyık idiyse ortadaki menfi needen Hitlere Âlman milletinin ve Nazi tice karşısında ona bir tekme vurmak fırkasının teşekkürlerini bildirerek, Bol dahi o kadar yerinde bir hareket olmuşşevizme ve Yahüdilere karşı şiddetli hütur. Hiç şüphe yok ki Türkiyenin iptidacumlarda bulunmuştur. î denilen balıkçıları, ellerine mükemmel M. Hitler kürsüde vasıtalar verilen o bilgin zatlardan daha Bundan sonra şiddetli alkışiar arasmiyi iş görmeğe muktedir olurlardı, ve muktedirdirler. Yıllar zarfında bellibaşb da kürsüye çıkan Adolf Hitler tam bir üç beş balığı bir araya tophyamıyan ve saat süren uzun bir nutuk söylemiş ve ezonların vücud verebileceği endüstri thak cümle demiştir ki: « Nasyonal sosyalist Almanyanın kmda ilmî ve amelî hemen hiçbir eser bütün kuvvetleri fırkamızın sekizinci gösterememiş bulunan sözümüz yabana mütehassıslarla daha fazla oyalanamaz kongresine iştirak etmektedir. Bu to'plan Geçen seneki kongrede alınmif bir tıdan istifade ederek geçen seneler za* * dık. siyah kravatlt.zat bu tene [Arkası Sa. 6 sütun 5 te] Bununla beraber intihablarında her nasılsa isabet olunamamış bir iki beceriksizin teşhir ettikleri çok cahilâne menfi neticeye bakılarak elbette bu işin daha ehliyetli ellerde yapılması gene müşkül vs adeta muhal olacağına hükmetmekliğimiz lâzım geleceğini söylewı«ğe 4t»eet"bile yoktur. Balığın endüstrisini kurmak için biz işe geçenlerde Bay Halid Lebenin bu sütunlarda mevzuu bahsettiği akuvariom meselesini ele almakla başlamak fikrini ileri süreceğiz. Türkiyede bir değil müteaddid akuvariomlar vücude Londra 9 (A getirilmek lâzımdır. Bunlann diğerlerine A.) Daily He ana olacak birincisini Istanbulda vücude rald gazetesinin dipgetirebiliriz. Işte Istanbul şehir ve vilâye lomasi muhabiri, M tine gayet ehemmiyetli bir teşebbüs saha Avenolun Romayı sı ki onda Kültür ve Ekonomi Bakanhk ziyareti hakkında lannın haklı olarak ehemmiyetli, maddî yazmış olduğu bir ve filî yardımlanna mazhar olabilir. yazıda Habeşistan Akuvariom nedir? Bu deniz, nehir ve delegasyonuna Mil göl hayvan ve nebatlannın canlı tarihi ta letler Cemiyeti A • i müzesidir. Öyle bir müzede su hay samblesine >î iştfrak van ve nebatlarından bazılarıt.n dolduetmesine müsaade erulmyş şekilleri, iskeletleri ve denizciliğe dilmiyeceğinin ar aid birçok tablolar da bulunabilirse de tık hemen hemen esas canlı hayvan ve nebatların cam hamuhakkak olduğu vuzcuklar içinde teşhiridir. Bu sayede nu beyan etmektetmparator Hailei Selâsenin son defa herşeyden evvel sahillerde oturan bir dir. Cenevrede alınmış resimlerinden Türkler tuzlu ve tatlı sulann sinelerinde îtalyan hükumetinin kabul edeceği sahib olmadıklarına karar verecektir. Ene gibi hayvan ve nebatlar yaşattıklannı ğer murahhaslann vekâletnameleri tm hal sureti, şu olacaktır: gözlerimizle görmek suretile öğrenmiş oSalâhiyetlerin tetkikine memur komis parator veya nazırlar tarafından imza elacağız. Bu bilginin endüstriye takaddüm yon, Habeş murahhaslarının usulü da dilmişse komisyon, Milletler Cemiyetince etmesini zarurî saymalıdır. [Arkası Sa. 5 sütun 5 te\ Ayıb değil a, çoğumuz tuzlu ve tatlı iresinde tanzim edilmiş vekâletnameye İki Büyük Şef arasında Majeste Edvard ve M. Hitler dün Nur emberg kongresinde Atatürkün telgrafları söylediği şiddetli nutkile ortaya Aziz Hükümdarla Ulu Reisimiz şahsan ve milletçe duydukları derin muhabbet ve gürültülü bir dava daha attı Führer Alman emniyetini kuvvetlendirmek için askerlik müddetinin artırıldığını ve muazzam filolar yapplmakta olduğunu söyledi rabıtayı telgraflarında bir daha teyid ettiler Büyük Rus manevraları devam ederken Alman ordusu da ilk defa olarak muazzam bir manevraya hazırlanıyor îngiltere Kralı Majeste Edvard ile Büyük Şefimiz arasında samimî telgraflar teati edildiğini dünkü sayımızda haber vermiş ve iki Büyük Şefin birbirlerine ve büyük milletlerine karşı izhar ettikleri yüksek hissiyatı da kaydetmiştik. Dün Anadolu Ajansının metnini verdiği bu telgraflan bugün de aynen neşrediyoruz: îstanbul 9 (A.A.) Cumhurreisi Atatürkle Majeste Sekizinci Edvard arasında aşağıdaki telgraflar teati edilmistir: Ekselans Kamâl Atatürk tstanbul Sofya 7 Türk tooraklann dan aynlırken, bana karşı gösterdikleri dostane tarzı kabulden ye gerek ekselânslan, gerek makamatı resmiye ve Türk milleti tarafından fahsıma karşı izhar edilip beni çok mütehassis eden itinalardan dolayı ekselânslanna çok samimî teşekkürlerimi lakdim etmek isterim. Türkiyede ilk ikametimden pek zevkli bir hatıra muhafaza edeceğim. Minnettarlık ifadelerime terdifen size en iyi temennilerimi sunanm. Ekselânsınızın semahatle bana tahsis ettikleri hususî tren [Arkası Sa. 4 sütun 4 te\ 9 Eylul Kurtuluş bayramı îzmirde fevkalâde merasimle kutlulandı fotoğraf: 1 M. Hitler, iolundaki kongreyi açan Rudolf Hes Romada, Habeşistan bir Kralın ziyareti Türk Ingiliz dostluğunu takviye etmiştir Londra matbuatının hararetli neşriyatı Sundey Times, 6 eylul tarihli sayısmdaki başmakalesini de Majeste Edvardın tstanbul ziyaretine tahsis etmiştir. Gazete diyor ki: «Kralın Akdeniz gezintisi bidayette hususî bir seyahat şeklini muhafaza et mekte idi. Fakat Atina ve Istanbulu zi yarerile sona eren'bu gezmti sonlanna doğru nimresmî bir mahiyet iktisab etmiş bulunuyor'. Resmî bir ziyarett'e icfası mutad merasime tâbi olmamakla beraber Kral Edvard her iki şehirde de gerek hükumet erkânı, gerekse hatk tarafından açıktan açığa îngilterenin mümessili sı " . ' [Arkesı Sa. 5 sülun 4 tf\ Şehidlikler ziyaret edildi. Büyük bir geçid resmi yapıldı. Halk sevinc içinde Milletler Cemiyetince tanınmış resmî bir hükumetleri bulunmadığı bahanesile Habeş murahhasları, Cenevredeki ictimaa kabul edilmiyecekler 9 eylul İzmir kurtuluş bayramımn geçen seneki kutlulama merasiminden bir görünüş îzmir 9 (A.A.) Bugün 9 eylul îz raklarla süslenmiş, büyük müessesat ve mir kurtuluşunun 14 üncü yıldönümü ol bankalar tenvirat için tertibat almışlar mak münasebetile şehir baştan başa do dır. îzmirin bu büyük ve tarihî gününün natılmış, resmî ve hususî bilumum bina kutlulanmasına iştirak için komşu vilâyet lar, kara ve deniz nakil vasıtaları bay ~ [Arkast Sa. 3 sütun 4 tel IIIHIIHIIIIIHIIIIIItlHIHIfllllllllMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIMIIIIfllllllllllllllllllillllltllllflllllllllllltlllMllllMIMIItlllllllltllllllllllllllllllinill'1"1" 1 A Cumhuriyetin Bü)öik Avrupa Anketi Yazan : Peyami Safa 14 ; 'Ç. sularımızm ne hayvanlafını, ne de nebatlannı etrafile bilmiyoruz. Diğer sahil memleketlerimizden geçtik, kaç îstanbullu bize hatta yalnız İstanbul sulannm bellıbaşlı balıklan hakkında işe yanyacak malumat verebilir? Balıklar hakkında etraflı malumat sahıbi babayiğitlerimizin yüzde bir iki nisbetınde olabileceğini «iylemeğe bile dilimiz varmıyor. O ha\6* bu noksan ehemmiyetli surerte ikmal vt izale edilmeksizin Türkiyede balık endüstrisinden bahsetmek abes olmaz nu? Eğer sekizde yedisi deniz olan bir memleketin çocuklan mekteb sıralannı tuzlu ve tatlı sularımızm hayvan ve nebatlan hakkında sağlam bir fikir edinmeksizin geçiyorlarsa yalnız bu noksan kültür işlerimizin çok sakat, çok körtopal vürüdüğünün göze çarpan bir delilini teşkil etmez mi? Bu su âleminin haznelerini etrafile bilmeden memlekette bunların endüstrisini kurabilir miyiz? Bu sualler bizi tuzlu ve tatlı suıanmızın tarihi tabiisini adamakıllı t c sis etmeğe, gözle görülecek ve elle tutulacak bir mükemmeliyet haline götürmğe sevketmelidir. îşe birincisini îstanbulda kuracağımız akuvariom tesisatından başlamak lüzumu çok açıktır. Akuvariom canlı bir müzedir. Orada su hayvan ve nebatlannın her zaman «evkle temaşa olunacak bütün nevileri Fransada yeni hâdiseler Klermon Feranda grev yapan amele, hükumet dairesile bir fabrikayı işgal etti. Hükumet mütecavizlerin tenkili emrini verdi Küçük İtilâfm Bratislav toplantısı Stoyadinoviçin daha evvel Bükreşe gitmesi büyük alâka uyandırdı Bourbon sarayında Fransız hürriyetinin en büyük istihkâmı Içeri girme zorluğu Ibadete benzer sessizlik Sonra fırtınalar İki kanun müzakeresi M. Blumun hali M. Stoyadinomç ve M. Krofto bir arada Fransada geçen seferki grevlerden: Bir fabrikayı işgal eden amele Belediye ve Vilâyet binasını Lille 9 (A.A.) Bugün şimaldeki işgal ettiler mensucat sanayii mmtakalannda 30 binden fazla amele, grev yapmıştır. Ameîe, Clermont Ferrand 9 (A.A.) Grebu sabahtanberi fabrikalan işgal etmek ve iştirak etmemiş olan amele, ciddî hâte ve Mesai Nazınnın hakemliğile ya diseler vukuuna meydan vermemek için pılmış olan itilâfm tatbikile ücretferinin M. Kerre Michelin tarafından vukubuarttırümasuu istemektedirler. LAfkast Sa.4 sütun \ te} Prag 9 (A.A.) Küçük îtilâf konferansı 13 eylulde başhyacaktır. Üç nazır, evvelâ 12 eylulde M. Benesi ziyaret edeceklerdir. Kapanma celsesi, 14 ey lulde akdolunacaktır. Gbrüşmeler, bilhassa Milletler Cemi yetinin reformuna aid projelerle Lokar Fransız Parlâmentosunda Başvekil M. LeonBlum beyanattabuUtnnrheii Saat 16 da ögleden sonraki müzakere celse açılmadan bir iki saat evvel gitmek nocic devletlerin mikaicereleri hakkında lerine başhyacağmı öğrendiğim meb'us lâzım geldiğini de biliyordum. Saat 14 te cereyan edecektir. Tuna havzasına aid [Arkası Sa. 7 sütun 1 de] lArkası Sa. 5 sütun A te\ lar meclisinde yer bulabilmek için oraya YUNUS NAD1 Urkast Sa, 3 sütun 3 te]