—— 2 7 Dil Kurultayı toplanıyor Sovyet âlimleri dün şehrimize geldiler Üçüncü Dil Kurultayma iştirak ede cek olan Rus heyeti, dün şehrimize gelmiş ve karşılanmıştır. Heyet, Mos kova Devlet Universitesi Şark tarih profesörlerinden Samoiloviç, Mesça - ninof ve Kadidolinden müteşekkil - dir. Bu üç bligin ayni tez Üzerinde çalışmaktadır. Tez bir iki güne kadar tetkik edilmek üzere Türk Dil Kuru- muna verilecektir, Profesör Samolloviç, dün, bir ar- kadaşımızı Kontinantal otelinde ka - bul ederek şu beyanatta bulunmuş - tur: “— Yakut, Kırgız ve Azeri dilleri» ne dair memleektimizde geniz bir tet- kikat başlamıştır. Bunlara ait en es- ki “Folklor” lar toplanarak kitap ha- linde neşredilmektedir. Kitaplara kar halkın gösterdiği rağbet çok büyük tür. Arkadaşım Mesçaninof ve ben, tu seneki Kurultaya müşterek bir tez sunacağız. Tezimizin mevzuu “Türk Olmhuriyetinde ve Sovyet birliğinde ianguistik esasları ve dil İ inkişafı olacaktır. Bundan başka "Türk Dili Tetkik Cemiyeti komsiyo « muna sunmak üzere iki etüt hazırla- Miş bulunuyoruz. 1 — Sovyet birliğinde Türkoloji, 2 — Sovyet Climhuriyetlerinde mil M dillerin inkişafı. Arkadaşım Mesçaninof ise ayni toaksatla şu iki etüdü hazırlamıştır: 1 — Azerbaycanda Hat kültürüne Bİt esaslar, 2 — Tasrif tarihine bir bakış, Profesör Samoiloviç, bugün Dİl en- cümeni azaları ile temas edecektir. Dil kurumu G. sekreteri ile bir mülâkat 'Dil kurultayı etrafındaki hazırlık- lar ikmal edilmek üzeredir. Kurultay hakkında malümat almak içindün bir arkadaşımız Türk'Dil Kurumu ge nel sekreteri İbrahim Necmi Dilmeni ziyaret etmiştir, Tbrahim Necmi Di- men, şunları söylemiştir: «— Kurultay, bildiğiniz. gibi, 24 Ağustos Pazartesi günü saat 14 de açılacaktır. Kurultayı Dil Kurumu Başkanı Saffet Arıkan bir söylevle açacak, ondan sonra bir başkan, iki asbaşkan ve dört sekreter seçilecek» tir. Türk Dil Kurumu, büyük kardeşi olan Türk Tarih Kurumuna duygula. | rını bildirdikten sonra kurumun iki yılık çalışmasını ve önümüzdeki yıl hakkında düşüncelerini havi genel Sekreter raporu okunacaktır. "— Kurultay kaş komisyondan mü rekkeptir. Ruznamesi nedir ve hangi hatlar üzerinden çalışılmaktadır”. “.— Kurultayı dört ilmi ve üç idari komisyon ayıracaktır. İlmi komisyon larm birincisi ve en mühimmi “Gü » eş Dil teorisi” ve “Dil karşılaştır- maları,, komisyonudür. Kurultaya iş- tirak eden ecnebi bilginler hep bu ko- misyona alınacak ve yeni Türk dil te- #i üzerinde büyük tetkiklerden sonra netice Kurultaya bildirilecektir. Dİ - ger üç ilmi komisyon “Grammer - Sentaks”, “Lugat - Filoloji” ve “Te. rim” komisyonlarıdır. Idari komis - yonlar nizamname, teklifler, takdir- ler ve bütçe komisyonlarıdır. Komis- yonlar da seçildikten sonra sıra tez- lerin okunmasına gelecektir. Kuruma verilen tezler tetkik edilmektedir. Bunlarm bir kısmı kurultayın genel toplantısında okunacak, bir kısmı doğrudan doğruya komisyonlara ve - rilecek, bir takımı da hıfzedilecektir. Yabancı bilginlerden bazıları da tez irat edecekler, yahut bir söylev ve- receklerdir. Tezler ve söylevler bittik ten sonra İlmi komisyonların rapor- ları okunacak, bunlar üzerine katar- lar verilecek; idari kömisyonların ra- porlarma göre yeni nizamname ve ye ni çalışma programı ve biltçe karar.” laştırılarak genel merkez klübünün zimmetinin ibraat reye konulacaktır. Yeni genel merkez kulübünün seçil - mesini müteakıp başkanın bir aöyle- vile kurultaya nihayet verilecektir.” S.A.K, Dil Kurumunun tebliği Istanbul, 17 (A.A) — TürkDil Kurumu Genel Sekreterliğinden: 1 — Uçüncü dil kurultayı 24 Ağus- tos 1936 pazartesi günü saat 14 de Dolmabahçe sarayının ön salonunda Me ağ ağalyı, 2 — Kurultaya girme kartlarının dağıtılmasına başlanmıştır. Kurum - da adresleri yazılı olanlara kartlar posta ile gönderilmiştir. Adresleri ol- mıyanlar kartlarını Dolmabahçe sara yının saat kulesi önündeki methali| yanında milli saraylar direktörlüğü dairesinden alacaklardır. Kendilerine posta ile kart gönderi- | lenlerin isimlerile liste gazetelere ve- rilecektir, Kartları milli saraylar di- rektörlüğü dairesinden alınaçak olan ların İsimleriyle müracaat saatleri de ayrıca İlân olunacaktır. 3 — Ellerinde beyaz ve pembe renk Wi davetli kartlariyle yeşil renkli üye kartları ve mavi renkli ve fotoğraflı basm kartları olanlar doğrudan doğ- ruya kurultayın toplanacağı ön salo na slmacaklardır. Ellerinde kırmızı ve sarı renkli din leyici kartları olanlar muayede #alo- nuna girecekler ve kurultay konuş - malarmı oradan radyo ile dinleyecek- lerdir. Bundan önce de birkaç kere ilân edildiği gibi dinli tay salonuna alınmaları, salonda boş yer kalmasma bağlıdır. 4 — Böyaz, pembe, yeşil ve mavi renkli kart sahipleri ön salondan gi- vince önce kitap ve zarf dağıtma oda- #ma uğramalıdırlar. Orada kartlari - le birlikte sunulan numaralı kâğıda mukabil kendilerine kurultay icin da- ğıtılan kâğıtlar ve kitaplar verilecek- tir. Bunlar arasında bulunan Kurul. İtay kılavuzu ile tezlere ait örneklerin ve söz isteme ve takrir kâğıtlarının kurultayın sonua kadar elde tutul- ması rica olunur. 5 Önceden müracaat ettiği hak Yursa telefonla genel sekreterlikten sormaları, yahut ilân edilecek saat - lerde milli saraylar direktörlüğünde bulundurulacak kurum işyarına baş- vurmaları rica olunur. 6 — Kurültaya pek az zaman kal. duğundan artık ne kurultaya gelmek ve ne de tez vermek İçin müracaat e- dilmemesi rica olunur. Borsada Merkez bankası 88,5 liraya kadar yükseldi Bir aydanberi Türk esham ve tah- vilâtmda görülen tereffü kuvvetle devam etmektedir. Denilebilir ki bor- #a çoktanberi, son günlerde olduğu kadar hararetli muamelelere şahit olmamıştır. Daha üç gün evvel seksen lirada biraktığımız Cümhuriyet (o Merkez Bankası hisseleri dün 885 a yüksel miş, evvelki gün 22,60 lirada kapa- nân Ünitürk 23/20 liraya fırlamıştır. Bunları diğer Türk eshamr Ana- dolu obligasyon ve bonoları takip et- miştir. Bonolar 17,90 liraya obligas. yonlar 46,50 liraya yükselmiştir. Bu vaziyetten Aslan çimento his- seleri de istifade etmiş ve hisseleri 10,90 liradan 11,65 Jiraya yükselmiş- | tir. e Gazetemizde müteaddit ( defalar yazdığımız bu tereffülerin sebebi a-| çıktır. Tereffü yalnız harici tesirler- de, Türk eshamının hariçte yüksel- mesinden İleri gelmesidir. Hattâ di- yebiliriz ki, harici, şimdi daha ziyade Istanbul tesiri altında birakiyor. Yükselmenin başlıca bir sebebi var- dır: Türk devletinin itibarmm dahil- de ve hairçte kuvvetlenmesi.. İkinci safhada da'Türk sermaye- darların, tasatruf eshabınm Türk es- | hamile yakından alâkadar nimaya başlaması, bu eshamın gelirini uy. gun, çok uygun bulmasıdır. Merkez Bankası hisselerinin Yük. selmesi bu müessesenin işlerinin git- tikçe inkişaf etmesi şgelecek Bene faz la temettü tevzi etmesi ihtimaline müstenittir. Kaldı ki her tarafta Devlet Bankalırı hisseleri o dalma 16 3 — 4 arasında kapitalize edilmek tedir. Binaenaleyh bugün bile yüzde yedi temettli getiren bu banka hisao- lerinin daha yüksek fiatler . görmesi ihtimal dahilindedir. | | Kalamış Vapurları büyüklüğünde o - (ların yalpası kabil olduğu kadar az de listelerde isimleri çıkmayanlar o-| miş ve bütün tertipler alınmış bulun- ! TA Akayın gemileri Yabancı şirketler tara- fından teklifler yapıldı Akay idaresinin yaptıracağı yeni vapurların evsafı tamamen tesbit e - dilmiştir. Bu vapurlar Heybeliada, lacak, fakat bazı vasıfları bu gemiler- den ayrılacaktır. Yeni gemilerin sür'ati on sekiz mil olacaktır. Ayni zamanda bu vapur. olacak ve lodos havalarda seferlerin muattal kalması mahzuru bu suretle bertaraf edilecektir. Bu vapurları yapmak için iki İngi- liz, iki Fransiz ve bir Alman, bir de İtalyan şirketi tekliflerini bildirmiş - lerdir. Akay daresinin bundan evvel Fransız ve Alman tezsâhlarında yap- tarmiş olduğu muhtelf tip gemilerden | hicbiri beklenen evsafa malik değil - lerdir, Bu itibarla, ayni zamanda Şirketi Hayriye vapurlarmı yapmış ve şirketi çok memnun brrakmıs olan İngiliz şirketinin tercih edilmesi kuv- vetle muhtemeldir. Memnu mıntakalar Komisyon dün toplana- rak çalışmalarını bitirdi! Monirö mukavelesinden sonra Bo- Zazlar civarındaki memnu mıntaka- lari tesbit için teşekkül eden komis- yon dün Hariciye Kâtibi Umumisi Numan Rifat Menemercloğlunun baş kanlığı altında toplanmış ve mesalsi- ni bitirmiştir. Komisyon kararlarmı bir rapor halinde Başvekâlete tak - dim etmiştir. Bu raporun birer nüs- hast da genel kurmay başkanlığına ve Hâriciye Vekâletine verilmiştir. Bir ayda yapılan inşaat 62 «i ev, on üçü apartman, beşi dükkân, üçü muhtelif bina olmak üz. Te geçen ay içinde şehrimizde yeniden 82 bina inşa edilmiş, 421 binada. da tamirat. yapılmıştır. Bakaya vergi işleri Belediye şubeleri, bakaya vergilere alt muamelâtın devri İşlerini henüz İ bitirememişlerdir. Buna sebep kadro darlığıdır. Bu itibarla belediye ma - liyeden yeniden 35 memur istemiştir. Tahsil ve tahakkuk şubeleri kadröla- rı genişletilecektir. Vali muavini işe başladı Geçirdiği ameliyat üzerine on gün mezuniyet almış bulunan Vali Mua- vini Hüdai Karataban dün işine bağ- İ Şehir Tiyatrosunun oynadığı Delido- Boğazı yüzerek geçme yarışı Viyana itfaiye müdürü şenliklerde bulunmak üzere şehrimize geliyor Tiyatro festivali, Pazar o akşamı lu operetile sona ermiştir. Bugünden itibaren sezonun şehir haftası başlamaktadır. Bu hafta için de müzeleri gezmek, Boğazı yüzerek aşmak ve itfalye şenlikleri gibi mü- him hâdiseler vardır. Bugün ilk ola! İrak âsarıatika müzesi gezilecektir. Yarın Şehir Bandosu Taksim Bahçe | sinde ikinci konserini verecek, obür- İgin de Boğazı yüzerek geçme müsa- bakası yapılacaktır. Yüzücüler, yarış günü saat tam 15 te Bebekte toplanacaklar, oradan motörlerls Karşıyakaya o geçecekler,! saat 17 de Küçüksu rıhtımından des) nize girecekler, Bebekte karaya çıka» | caklardır. Bu yarışlara Türk, ecnebi kadın, erkek her istiyen girebilecek- tir. Birinciye İstanbul belediyesi tara- fından bir gümüş kupa, ikinel ve t- çüncüye birer saat ve İlçüncüden o- nuncuya kadarda birer madalya| dağrtılacaktır. Bundan başka yarışlara girmek için mutlaka herhangi bir klüp âzası Jolmak ta şart değildir. Karikatür sergisi açılıyor Taksimde Emlâk şirketi binasında açılmış olan fotoğraf sergisi halk ta- jFafından büyük bir rağbete mazhar olmuştur. Sergi Cuma günü akşamı kapanacaktır. Ondan sonra ayni; bi- nada eski ve yeni mizah ve karika- tür sergisi açılacaktır. Bu sergide birçok eserlerden maa- dk Cemal Nadir, Ramiz, Münif Fe- him gibi san'atkârlarm birçok eser- leri oriğinallerile toplu olarak teşhir edilecektir, Sergide mizah matbuatı için de bir yer ayrılmıştır. İtfaiye şenlikleri Önümüzdeki Cumartesi günü Tak- sim stadyomunda yapılacak olan İt- fniye şenlikleri haftanın en canlı eğ- lencelerinden biri olacaktır. Bu şen-! Hleterder tevhririrele ire Artar ŞE İHaiyesi müdürü birkaç: güne kadar şehrimize gelecek ve festival komite» #inin misafiri olacaktır. İtfaiye gerilikleri hariçte de pek çok alâka uyandırdığından bu inera- simde bulunmak üzere şehrimize ge lecek #tnebilerdeh maada Foks Film Şirketi bu merasimi başından sonu- na kadar filme almayı faydalı buk muş, bu hususta belediye ve itfaiye ile temasa geçerek bir anlaşma ya" pılmıştır, Binaenaleyh ozünkü Ome- rasim, bilâhare bütün ecnebi mem- leketlerde de görülebilecektir. Diğer taraftan 209 Ağustosta bağ- | Yabancı diller Tahsil müddeti burada .da dört yıla çıkarılacak Üniversite Rektörlüğü Hukuk Fa - kültesinin dört seneye © çıkarılması hakkmdaki teşebbislerine devam et- mektedir. Bu meselenin önümüzdeki tedris yılından evvel halledileceğine muhakkak nazarile bakılmaktadır. | Bundan başka Yabancı Diller Mekte- |binin de dört seneye çıkarılması ka-| türlü kat'i zaferi elde edemiyor. rarlaştırılmıştır. Bir rehber hazırlanıyor Üniversite Rektörlüğü 088 - 937 |tedris yılı için bir rehber hazırlamak | tadır. Bu rehbere muhtelif fakültele- rin talimatnameleri, programları da dercedilecektir. Eserlerin tetkiki bitti Üniversite kütüphanesinde mevcut yabaner dillerle yazılmış eserleri tet- kik eden komisyon işini bitirmiş ve mevcutlardan elli eserin derhal türk çeye çevrilerek talebenin istifadesine arzedilmesini kararlaştırmıştır. Başvekil davet edildi İstanbul Belediyesi, 29 Ağustosta yapılacak olan Gazi köprüsünün vaz'ı esas merasimine Başvekil İsmet İnö- nünü sureti mahsusada davet etmiş- tir. Hava tehlikesine karşı Dahiliye Vekâleti Sefreberlik Mü- dürli Hüsamettin, şehrimize gelmiz- tir. Hüsamettin, burada hava teh - likesine karşı yapılan tedbirleri göz- dön geçirecektir. Bunun için evvelâ ihzari bir toplantı yapılacak, sonra da hava tehlikesine karşı koruma ko- misyonu umumi bir içtimaa çağırı - lacaktır, Bu içtimada şimdiye kadar yapı- lan işler gözden geçirilecek ve Yapıl ması lâzımgelen işler hakkında ka- rar verilecektir , den hareket etmiş olan heyet © Çar- şamba günü Cümhuriyet vapurile 1i- manimiza gelecektir. Bu heyet altı genç amatör ile bir idareciden omü- Siyaset âlemi İspanya işlerine devietle- rin fili müdahalesine doğru İspanyadaki kardeş (o mücadelesi gittikçe uzıyacağa — benziyor, Ha riçten yardım gören iki taraf ta bir- İ çok kanlı çarpışmalara rağmen bir Bazan Madrit hükümetine, bazan da üsilere yaver olan talih harbin nihayet kat'i olarak kimin lehine dö“ neceğini tahmin etmek her halde İ güçleşiyor. Bununla beraber milendelenin uza” / ması çortaya yeni birtakım meseleler cıkarmağa | başlamıştır. İspanyada ve hariçte bu mukateleye su veya bü / suretle nihayet vermek cereyanlari son giinler kuvvetlenmiştir. İspanyadaki karde muharebesine nihayet vermek istiyen şahsiyetlerin başında bugün, Madritte hâkim olan sol fırkalarm © cümkurreisiğinden uzaklaştırdığı o Alenla oZamora gek mektedir. İspanyada cümhuriyetin teessüisünde büyük rol oynamış ola bu zat sağa veya mensup fırkaların aykırılıklarına dalma (karşı gelmiş, birçok taşkınlıkların önüne geçmeğe çalışmıştır ve bugün de Pariste muka- teleye nihayet verecek teşebblislerde bulunmaktadır, İhtilâleilere taraftar lık ilân etmiş olmakla beraber, mef” hur muharrir, profesör ve filosof Mi- guel de Unanuno da kün dökülmesi ne nihayet vermek taraftarıdır. Bö suretle İspanyada İki tarafa da mef- sup olmıyan üçüncü bir parti teşek” kül etmiştir. Bu parti ile bircok sah” siyetlerin nüfuzu, tavsiye ve tavas * sutları yakında silâh'arn yapanadı” ğı birçok işleri görebilir. j İspanyadaki dahili harbe nihayel vermek için harlete de şayanı dikkat tesebbüslere şahit oluyoruz. Frans nım İspanya işlerine ademi miidal hakkındaki teklifimi hararetle kahal eden İngilterenin kararından | sopf# rekkeptir, Heyet Perşembe aksamın- dar İlfbaret Köhservalurarda beçrj- belerine başlıyacaktır. Yarın akşamki güreşler Bir kaç gün önce İzmite giden Te. kirdağlı dün dönmüştür. Yarın ak- şam staJyomda Mülâyimle karşıla. şacaktır. Bu maçın galibi Dinarlı ve Kara Ali ile birer maç yapacak, bun- ları kazanan Cim Londosla güreş mek üzere ayrılacaktır, Maçların bir kısmi Çarşamba akşamı bir kısmı Pa zar günü yapılacaktır. Cin Londos döndüğü takdirde maç uyacak olan Balkan festivali hafta- lamiştır. sına İştirak etmek Üzere “Artvin, Bugünkü hava Bugün hava vaziyetinde mühim bir değişiklik olmıyacaktır. o Hararette ufaktefek tahavvüllerin kâydedilme- si, rutubeti nisbiye derecesinin artıp fazlalaşmasından İleri gelmektedir. Hava, rüzgürın mlacağı İstikamete göre kismen kapalı olacaktır. Yağış ta tahmin edilebilir. Tazyiki nesimi- | de şimdilik daha fazla yükseliş ihti- mali yoktur. Dünkü hava Dün, sabahleyin saat yedide hara- ret en çok 25,8 çen az 216 derece o Jarak kaydedilmiştir. Güneşte azam! hararet 53/7 ye düşmüştür. Rüzgir yıldız poyrazdal saniyede vasati 11 metre sür'atle esmiştir. Hava, akşa- ma kadar bulutlu ve kapalı geçmiş ve gehrin bazı taraflarında çiseleme şek- linde yağış görülmlüştür. Tâzyiki ne- simt sabahleyin saât 7 de ve öğleden sonra saat 14 te 760 milimetre civa. rında seyretmiştir. Rutubeti nisbiye Yasatisi, bir gün evvelki vaziyete na- zaran, artmış ve yüzde 75 şi bulmüuş- tor. Memlekette hava Anadolunun şark mıntakasmda fa- sılâlı yağışlar henüz devam etmekte. dir. Şark vilâyetlerinin çoğunda bir. l 23 45 6 7 8 g 1011 1213444 16 1718 1920212 Gün: 231 8 inci ay Hazir: 10$ 1855 Hiorl 1852 Rumi Cemaziyelevvel Ağustos 30 ö Günes: 3,13 — Öğle: 12,16 — indi: 16,06 Akşam; 19,05 — Yatsı: 20,46 — İmsak:3,20 ——— — —— kaç gündenberi süren gayritabil va- giyet, düzelmemiştir. Orta Anadolu- dan ve Ege mmtakâsından alman haberlere göre, hava yarı kapalı ve hafif yağışlıdır. Cenup sahillerimiz- de hararet derecesinde birkaç derece. lik tenezzüller görüldüğü, fakat ha- yanın hâlâ çeçen haftalar içinde ol - duğu gibi, ayni sikiciliğı muhafaza | ettiği anlaşılmaktadır. Trakyada, Si-i 30 Ağustos Zafer Bayramı günü ya- | pılacaktır. livri, Çatalca, Çerkezköy mıntakasın- da oldukça kuvvetli bir rüzgürm te- sirile bulutlu geçen hava, yağış Yap maya mütemayildir. Orta Anadolu- da sürekli yağmurlara intizar edile - Geçen sene bugün Geçen sene bugün gölgede azami hararet oszami 235 «sgari 20,4, - güneşte azami 57,9 derecedir. Rüzgâr, saniyede vasati 10,2 metre sür'atle şimalden eamiştir. Tazyikı nesimi 758,8 milimetredir. Rutübeti nisbiye derecesi yüzde 77 dir. Yağ. mür yâğmamış, hava açik geçmiştir. » 1 — Mili Türk Talebe Birliği ge- hitlikleri ziyaret için Çanakkaleye gitti, 2 — Üçler konferansında Habesis- | tan meselesi Üzerinde Museolininin | asgari istekleri soruldu. 3 — 70 harp gemisinden mürekkep Japon filosu iki aylık bir deniz ma - nevrasına çikti, 4 — Sis yüzünden Letitia vapuru Balfas açıklarında karaya oturdu. 5 — Arnavutluk isyanı bastırıldı. Elebaşılar yakalandı. 6 — Mülâyim, Dinarlıyı yendi. Amerikada, ölsüh; Avrupada. © (Ispanya işlerine ademi macini, Gi” | taaa kuvvetlendiğini görüy? 1 konuşun ve kanlarınd? İspanyol kanı bulunun Cenubi Amer ka hükümetleri bu tavassut cereymi” nın başımdadırlar. Hattâ dün Uras” vay, bütün Cenubi Amerika hükü metlerini İspanya İslerini görü ve dahili harbe nihayet verecek çare aramak üzere bir kon/eransa dr | vet etmiştir. a Diğer taraftan Avrupada da mf hariplere yardım ederek ee uzatmak değil, yardım ni tâ İspanyayı beynelmilel bir dona” İma ile abluka ederek harbe nihayi yermek fikrinin gittikçe taraftar k*” | andığını görüyoruz. Fransız atınm bir kısmı şimdiden bu , lehinde yazılar yazmağa bile başl muşta. » Asilerin, öç dört gün evvel diği gibi, kısa bir zamanda kat'i galebe elde edememesi, henüz sız teklifine kat'i cevap Hitler ve Mussoliniyi de di bilir. Her halde Hitlerin samimi Von Ribbentropun Londra Alman yi vi yük elçiliğine tayini, Almanyanın mi panya İşlerinde ve umumiyet İti le, şimdilik olsun, İngiliz sie ve menfaatlerine aykırı bir te bulunmıyacağını göst Tl Bir Alman - İngiliz hattâ Frans e laşmasına taraftar olan yeni Lomiraya tayini manidardır. g Vaziyet birkaç güne kadar dah” yade inkişaf edecektir. Her halde İspanyadaki dahili yi be başka yollarla nihayet vermek timali gittikçe kervvetlenmekğ Tabidir ki iki taraftan birinin cd yakında kat'i bir muzafferiyef etmesi vaziyeti değiştirebilir. Zem, Hafif yemekler — Kefal varr sı, tereyağlı kabak, Saniyal mah” mi : Ağır yemekler — cıgara böreği, ayva