17 Temmuz 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 3

TA ——— *7 .'7T.9036 SON HABER Rusya büyük bir ilim adamını kaybetti Moskova, 16 (A.A.) — Molotof ve Stalin, Sovyetler birliği halk ko- miserleri meclisi ve parti merkez ko mitesi adıma akademisyen Karpinski ni n ailesine derin tı.zulnyoıgâîl“n: lâıoîe etmişler ve bu ölümün, a yet gtllgi dünyası ile Sovyetler Birli- Zi işçileri için acı bir ziya olduğunu bildirmişlerdir. Karpinskinin ) inceden inceye ilmi bir tahlile tâbi tutulmak için beyin enstitüsüne gön derilmiştir. Karpinskinin hayatı Moskova, 16 (A.A.) — Bir Mep mühendisinin oğlu olan Karpinski, 1855 de Petersburg maden enstitü- sünde tahtilini bitirdikten sonra, 1877 de jeoloji profesörü ve 1885 de jeoloji komitesinin direktörü olmuş- tur. Son lli sene içinde, bilgi akademisinin faal azası ve 20 se nedenberi de yaşadığı müddet için başkanıdır. Kendisi yabancı birçok bilgi akademi ve cemiyetlerinin mu- habir ve fahri azası buıu;’ıîi.ğır'dîwu Sovyetler Bir! lekmmmısu,ve bilhassa Ural bölgesi- ne jeoloji meseleleri ile nıza_r_î jeolo- j, mineroloji ve paleontoloji mese- leleri hakkında 300 kadar eser yaz - Karpinski, ilmi faaliyeti pratik mesaiye bağlı bulunan sosyal haya- ta faal bir surette iştirak eden müm taz bir bilgin olmak itibarile, sosya- lizmin kurulması hizmetine de iştirak etmiştir. Sovyetler birliği işçileri ara sında büyük bir şöhreti vardır. 1935 de, Yedinci Sovyetler Kongre sinde, Spvyetler birliği merkez icra komitesi azası seçilmişti. Maliye tetkik heyeti reisi geliyor Ankara, 16 (Tan) — Finans Ba- kanlığı malt tetkik heyeti reisi Cez - mi, Rusyadan başlamak üzere Orta Avrupada yapacağı seyahat 1çin bu akşam İstanbula hmket etmişler - dir. Cezminin bu seyahati 1,5 ay sü- recektir. T matiye vekareta müsteşar — muavinliği Ankara, 16 (Tan) — Finans Ba - kanlığı müsteşar muavinliğine ta - yini kararlaşan eski varidat umum direktör vekili Esat, bugün müste - şar muavinliği işlerile meşgul olma- ya başlamıştır. Çucen Mary tamir için kalafata çekildi Southamton, 16 (A.A.) — Gucen | girm Mary kalafata çekilmiştir. Geminin Pervanesi muayene edilecek ve Ma- kinede ilk seyahat sırasında görülen bozukluklar tamir edilecektir. Vapu- | tıya Tun süratini arttırmak için pervane- lerin değiştirilmesi muhtemeldir. Danzig meselesi Almanya, Lehnotasına cevap hazırlıyor Vargova, 16 (A.A.) — Guetîler, Lapzik adındaki Alman kruvazörü- nün Dantziğ limanmda bulunduğu sırada vukua gelen hâdiseye müteal- lik Leh notarsna Hitlerin cevap ha- zırlamakta olduğunu yazmaktadır - lar. Ğgmtcler. bu notanm m_uılihuıo bir ifade ile kaleme almacağını yaz- maktadırlar . 4 İ Kurjer Varsavski, diyor kı:. Bu hal, Almanyanın Dantzig hâ - disesini mümkün olduğu kadar ya« kin bir zamanda tasfiye etmek arzu- sunda bulunduğunu göstermektedı?. Almanyanm Dantzig'i ilhak için bşı- takım tedbirler almış olduğuna dair olan haberler, asılsızdır. Esasen Le- histan, müdafaa vasıtalarma mâlik olup serbest şehrin iktisat bakrmın- dan harap olmasına sebebiyet vere- bilir. Pilsudski'nin halefine geniş salâhiyet verildi Vrgova, 16 (A.A.) — Başvekil tş- rafmdan imza edilmiş olan resmi bir tebliğde “Reisicümhurdan sonra dev letin en büyük şahsiyeti,, ıun Leh o:r dusunun başında Mareşal Pilsudski'- nin halefi olan müsellâh kuvvet.!er umumi müfettişi General Rydz-Smig- ly olduğu beyan olunmaktadır. Geniş mikyasta reform Varşova, 16 (A.A.) — Siyasi ma- hafil, General Rydz-Smigly'yi “Le « histanm ikinci şahsiyeti,, olduğu - na dair olan kararnamenin mühim siyasi, iktisadi ve içtimal islâhat vü- cuda getirileceğine ve bilhassa zira- at sahasında geniş mikyasta reform yapılacağına delâlet etmekte olduğu- nu beya:n eylemektedir. Bu mahafil, Generalin hâli hazır- da iktidar meykünde bulunan “Al- i if köylü par getirmek suretiyle köylülerin hükü- mete müzaheretlerini temh_ etmek tasavvurunda bulunduğunu ilâve ey- lemektedir. İspanyada örfi idare bir ay daha uzatılıyor Madrid, 16 (A.A.) — Parlâmen- to binasının etrafı polis kuvvetleri- nin muhafazası altındadır. Binaya eye yegâne salâhiyettar olan daimi encümen meclisi reisi Barrio- nun izahatını dinlemiştir. Reis, encü menin bugün öğleden sonra toplan- davet edildiğini bildirmiştir. Zannedildiğine göre, örfi idare ay daha uzatılacaktır. îlmanyoyc tetkikata gidecek olan İ zeert Seyahate çıkacak muallimlerin Almanyaya tetkik seyahatine CI - kacak muallimler kafilesi buğün sa- ât on dörtte Romanya bandıralı Daç- Ya vapurile limanımızdan hareket e- deceklerdir. Heyet muallim Zeki Ce- Malin başkanlığında yetmiş kişiden Mürekkeptir. İçlerinde biri Adana, &ri İzmir Vilâyet maarif müdür - leri olmak üzere iki Maarif müdürü, TMuhtelif vilâyetlerde liselerden ge - len öon lise müdürü, Üç ilk mektep TMuallimi ve 55 orta mektep ve lise Tuallimi vardır. Bunların 34 ü kadın Ve 36 sı erkektir. Heyet iki gün Romanyara kala - ler bugün hareket ediyorlar aralarında yaptıkları toplaniı sefirimiz. Hamdullah Suphiye cık."mr olacaklar, oradan Polonya rini gezeceklerdir. Heyet Almanyada Alman muallim ler birliğinin misafiri olarak kala- cak, oradan Viyanaya geçecekler, Vi yana muallimler birliğinin daveti ü- ü Viyanada ve üç gün âe,dm Si gunhlıeaklıt ve müteakı- ben şehrimize döneceklerdir. Bu se- yahat 48 gün sürecektir. Antalyada şüpheli bir şahıs yakalardı Antalya, 16 (Tan) Hüviyeti meçhul bir adam dağlarda serseri vaziyette dolaşırken şüphe üzerine tevkif edilmiştir. Kendisine dilsiz sü- Bü veren bu şahsa hiçbir şey söyleti- lememiştir. Çok perişan bir halde ve saçı sakalına karışmış vaziyette - dir. Henüz milliyeti de anlaşılama - mıştir. Halen mevkuftur. Bakanlar Heyeti dün bir toplantı yaptı Ankara, 16 (Tan) Bakanlar Heyeti, bugün saat 17 de Çankaya - daki hariciye köşkünde toplanmış - lardır. Fransada Grevden dolayı işçiye yol verilmiyecektir Salengronun iştirakile yapılan toplantıdan sonra bir beyanname neşredildi Paris, 16 (A.A.) — Youhaux ile umumi mesai konfederasyonuna men sup diğer mes'ul erkânın Salengro ile yaptıkları gğrü_ımenın sonunda bir tebliğ n iştir. Bu tebliğde konfederasyonun Sa- lengronun iş müesseselerinin tahli - yesi için vâki olan davetini kabule âmade olduğu, çünk“_ , : 1 — Mevcut ihtilâfların halli için hemen müzakereye gınşılmııı ve ica- bında hâkem usulüne müracaat olun ASI, x m2 — Grevden dolayı hiçbir ame - leye yol verilmemesi mukarrer oldu- , 8 — Amelenin yapılmış olan iti - lâflara riayet etmeği taahhüt ede - da taahhütlerine tamamile riayette bulunmaları için bunlar nezdinde mü dahalode olduğu beyan edilmektedir. Fransada işgal edilen ü ler ve grevcü * Paris, 16 (A.A.) — 14 temmuz tarihinde bütün Fransada amele iş- gali altında bulunan müesseselerin miktarı 613 e ve grevcilerin —adedi 73,703 olarak tesbit edilmiştir. Yugoslav devlet tiyatrosu baş muganmniyesi geliyor Başmuganniye Bahriye Haçiç Yuğoslav Devlet Tiyatrosu Baş- Muğanniyesi Bahriye Haçiç yakın- da - Istanbula . Kendisi (Karmen (Salome) Donjuan) gibi büyük operalarda gö , büyük san'at ile Avrupanın en sana'tkârları arasına girmiştir. Ken- disine Belgrad Bülbülü ismi veril! Bahriye Haçiç son derece iyi Türk- çe konuşmaktadır. Istanbula -gelin- ce Kızılayım Kermes eğlencelerinde türkçe garkılar söyliyecektir. İkramiyeli Spor Müsabakaları: 9 Ağustos Pazar günü sabah saat 10 dan 12 ye kadar Taksim bahçe- sinde Kermes şenlikleri vesilesile spor müsabakası resmi geçidi tertip edilmiştir. Çift muh Proğram Uç Çift Güreş, Uç maçlarile telif spor oyun ve hareketleridir. Boks, Üç Çift iskırım Jüri hey'eti: Ismail Hakkı, Sü- heyil Rızadan mürekkeptir. cekleri, zira hükümetin p:ıtmnîarmX ç kaydolunmuştur. ? Lokarno. konferansının akıbeti İngiltere, içtimadan önce İtalyanın kararını soracak BAŞI 1 maya gönderilecektir. Lokarnoculâr konferansının tehir edilmesi, Sir Phipps'e düşen vazifeleri kolaylastı - racaktır. İyi malümat alan mahafil, İngiliz sualnamesine şifahi bir cevap alabilmek üzere, İngiliz nazırların - dan birinin Berline gönderilmesi ihti- malinden bahsetmektedir. Mevcut kanaate göre, bu iskandiller, lokar- nocular toplantısımdan önce İtalya ile Almanyanın tasavvurlarını öğren meğe yardım edecektir. Fransa ve Belçika konferansın: > toplanmasında ısrar ediyorlar Londra, 16 (Tan) — Kabine, dün- kü toplantısında Brüksel konferansı hakkında hiç bir karar vermemiş - tir. Bugünkü toplantıda varılan ne- tice ise henüz malüm değildir. Kabi- nenin harici işler komitesi de Avam kamarasında ayrı bir toplantı yap - mıştır. Anlaşıldığına göre, kabine er- kânmdan hemen hepsi Brüksel top- lantısının tehirine taraftardır. An - cak, bu noktai nazarda ısrar edilip edilmiyeceği meçhuldür. Corbin, dün Van Sittart ile tekrar görüşmüştür. Bu görüşmede, Eden'le Cenevrede mutabık kalındığı veçhile konferan- sın muayyen tarihte toplanmasını 18- rarla istemiştir. Fransızlar, bilâhara almacak kararlarda serbest bırakıl - mak şartile, mukarrer noktai nazar teatilerinini yapılması lüzumuna ka- nidirler. Fransız gazeteleri, toplantının tehir edilmemesini istiyorlar Paris, 16 (A.A.) — Gazeteler, müt tefikan Lokarno devletlerinin, yani Fransa, İngiltere ve Belçikanın müş terek icraatta bulunmalarımı istemek te ve birçokları da Bruxelles konfe- ransının evvelce tesbit edilmiş olan tarihte toplanması lâzım oldudğu noktai nazarımı müdafaa etmektedir- er. “Matin” gazetesi diyor ki: Herhalde Fransa, İngiltere ve Bel çikanın Berlin ve Roma ile görüşme- ğe başlamadan evvel kendi aralarm- da mutabık kalmaları muvafık olur.,, Saint Brice, Le Journal'de şöyle Berlindeki İngiliz sefiri Romaya, kabine azalarından biri de Berline gönderiliyor INCİDE diyor; Bir konferans fazla, bir konferans eksik olmuş hiç ehemmiyeti yoktur. Esas mesele, İngiltere, Fransa ve Belçikanım tekrar bir araya gelmele- ridir. j Almanya mesai birliği yapılmasını arzu ediyor Echo de Paris, Oeuvre ve Repub- lik gazeteleri, İngilterenin lokarno- cular konferansının tehiri lehinde bir hattı hareket kabul etmiş olmasını Almanyanın mesai birliğinde bulun- masını arzu etmekte olduğu şeklin- de izah etmektedirler. Echo de Paris diyor ki: “Filhakika İngiliz diplomasisinin bütün gayretleri birkaç aydan beri, Almanyayı Cenevreye ve Avrupa manzumesine celbetmeği istihdaf eylemiştir.,, Ayni gazete şunları ilâve ediyor: “İngiltere, İngiliz - Alman birli- gini kolaylaştıracak olan Avusturya- Almanya itilâfmı ve Von Papenin Londraya tayinini müsait bir surette karşılamıştır.,, İngilterenin menfaatleri ve İtalya Londra, 16 (A.A,) — Ifdenin A - vam Kamarasıma gelir gelmez cevap vermek mecburiyetinde kaldığı ilk suallerden birisi Tana gölü l feLlEi DA LI Züğürt tesellisi ! Kızmıyayım diyorum, aldırmıya - yım diyorum ama doğrusu elimden gelmiyor. Belki bu yazıyı okuyunca onlar da kızacaklar. Mevsim zaten sıcak. Pek tesiri olmaz. Efendim! Bizim ediplerde, münev- verlerde bir menfi tesellidir gidiyor. — Aman çok şükür olimpiyatlara gitmiyoruz, diye. Bu tesellinin esası nedir? Orası belli değil. Yalnız her- kesin yüzünde büyük bir felâketten kurtulmuş olanlara mahsus garip bir inşirah var. Eğer imkân olsa idi de anlamadığı her işe burnunu sokanların burnun- da anlamadığı ve burnunu soktuğu her işin bir rengi kalsa idi, köprü - den geçerken bir renkli burun gören- ler, bir garibe gibi bunu biribirlerine gösterirlerdi. Onun için bir kısım münevverlerimizin de bir kürsü şey- hi tavrı takmarak ve büyük bir ha- miyet hassasiyeti kaftanına bürüne- rek böyle yazılar yazmalarına ve söz ler söylemelerine gerçi hayret etmi- yorum. Fakat şuna hayret ediyorum ki; sporcularımızın her ne şart altın da olursa olsun bir zâfı görüldüğü zaman onlara bir sürü öğüt vermiye ve söylene sövlene eskimiş avurt do- lusu halinde lâflar etmiye kalkan- lardan bir tanesi olsun, bu memleket te spor ne şart altında yapılıyor! Sporcular ne şartlar altında yaşıyor ve çalışabiliyorlar? Kanunlarım &po- ra ve sporcuya verdiği imtiyazlar bizde veya başka memleketlerde ne- dir? Ve bunlar sporun memlekette inkişafına kâfi midir?.. Mektep prog ramları, hayat şartları, içtimal âmil- ler ve memleketteki umumi hattâ hu susi efkâr sporu ne dereceye kadar kolaylaştırmada, himaye etmekte ve si olmuştur. Mebuslardan Mander'in bir sualine cevap veren Eden şöyle demiştir : “— Bu mesele hakkında son za - manlarda İtalyanlar, bize, Habeşis- tanda ve dünyanm sair noktaların da İngiliz menfaatine riayet edecek- leri hakkında birçok defalar temi - nat vermişlerdir.,, Hiçbir anlaşma yapılmamış Londra, 16 (A.A.) — Amele me - buslardan Mander'in sorduğu bir su- ale cevap veren müdafaa nazırı Tho mas İnskip, İngiliz - Fransız - Belçi- ka askeri manevraları hakkında er kânı harbiyeler arasında hiç bir an- laşma yapılmamış olduğunu söyle - onu İyi tutabilmek için ondan ne de- receye kadar anlamaktadır? İşte bu suallerle bu bin öğütlü zevattan hiç- biri meşgul olmaz. Fakat sırası ge- lir de: — Futbolcüler zâflarımı anladılar. Gitmediler.. Dendi mi büyük bir inşi- rah hissederek: — Oh, Iyi oldu.. Gitmesinler de öğ rensinler. Bir daha sefere daha İyi çalışsınlar... Tarzında ve tıpkı tale - besini imtihanda döndürmeden zevk alan sadik bir muallim hazzile acı sa- tırlar yazarlar, Gerçi spör ve beledi- ye işleri sahipsiz arsa gibi üstünde en pervasız aşık atılan yerler - oldu ama sporculara tekemmül — etmeyi tavsiye ederken kendimizde ancak kendi branşlarımız üstünde yazı yaz miştir. Moniröde kat'i Karadeniz devletleri için sekiz gün olarak tesbit edilmiş ve di- ğer devletler için on beş günün münasip — olacağı — muahedeye Türkiyenin daveti üzerine İs- tanbulu ziyaret edecek ecnebi fi- loları on beş bin ton tahdidinden mMüstesnadır. Türkiyenin bitaraf kalacağı bir harpte Boğazlar bütün muha- riplere kapanacaktır. Karade- nizde tecavüze uğrayan bir dev- lfle yardım için Akvam Cemiye- ti kararile gönderilecek harp gemilerine Boğazlar açık bulun- durülacaktır. Karadenizdeki — müttefikleri. ne yardım için Karadenize geçe- l_.'ek harp gemilerine Türkiye bu ittifaka dahil ise Boğazları aça- caktır. Muahedenin Cumartesi günü yapı- umuümi ve açık — toplantıdan sonra Montröpalasta İmzalanması muhtemeldir. Yeti; pazartesiye Pazar akşamı Necmettin Sadık kon ferans ve Milletler Cemiyeti nezdinde ki delegeler Vand Kantonu Montrö Sİvil, askeri erkânı, gazeteciler şere- fine bir kabul resmi yapacaktır. Neşet Atay Bütün noktalar üzerinde kat'i olarak mutabık kalindi Möntrö, 16 (Hususi muhabirimiz - den) — Mukavelenin tayyareciliğe &it ahkâmı tesbit olunmuştur. Tayya relerin Boğazlarda müstahkem mev- ki ve Marmara denizi üzerinden uç- maları yasak edilmiştir. Konferans yeni Başı birincide itilâf elde edildi Konferans, bugün yeni Boğazlar mukavelesinin bütün noktası üzerin. de kat'i olarak mutabık kalmıştır. Tahrir komitesi — yarın projenin kati metnini tespit edecektir. Kon- ferans gelecel 1 — toplantısını cumartesi günü saat 15 de aktede- cek ve mukavelenin imzası da pazar tesi saat 15 de vukubulacaktır. Almanlar memnun değil Montrö, 16 (Hususi muhabirimiz- den) — Alman gazeteleri, Montröde elde edilen itilâftan gayri memnun - durlar., Doöyce Algemayne Zeytung bugün yazdığı bir makalede diyor ki: Montröde elde edilen itilâflar yal- nız Frransa, Rusya ve Romanya tat- min edilmiştir. Bu Aanlaşma bir taraflı ola - rak bazı askeri itilâflara müzaheret etmekte diğerlerini ihmal eylemek - tedir. Berliner Tageblat gazetesi ise Tür- kiyenin bu anlaşmadan sonra Fran- sIZ - Sovyet Rusya paktına iltihak edeceğini yazmakta ve bu hususta endişelerini izhar eylemektedirler. Anlaşmanın hulâsası Montrö, 16 (A.A.) — Elde edilen anlaşma şöyle hülâsa edilebilir: Harp zamanında ve Türkiye bita- raf olduğu takdirde harp ve muavin gemilerin Boğazlara girmesi mem- nundur. Tecavüze uğrayana Millet- ler Cemiyeti paktı mucibince yar- dım etmek hususu bundan müstes- nadir. Bundan mada Fransız donan- ması her zaman Romen ve Sovyet petrollarmı tedarik edebilecektir. Ticaret gemileri her zaman ğ lardan geçmekte serbesttir. Bu me- sut netice Ingilizlerin gösterdiği uz laşma fikri sayesinde elde edilmiş- tir. Çünkü Ingilizler, akim kalan bunca konferanslardan bu konferan sın da akim kalmast —veya sadece İtalyanın imzasıma açık bırakıl. teehhüre uğra beynelmilel hizama bağlır olan devletler için bir masını kararlaştırmıştır. felâket teşkil edeceğini anlamışlar- maya doğru yürümeye başlasak sö- zümüzü işimize uydurmuş oluruz Ve o zyaman şimdiki gibi her kafa- dan bir ses çıkacak yerde her sesin ltında bir kafa bulunduğunu göre - rek onu daha iyi dinlerdik. 4 B. FELEK Romanya Bakanlar Kurulunda konuşulan meseleler Bükreş,-16 (A.A.) — — Bakanlar meclisi, evvelce bildirilen dünkü top- lantısında aşağıdaki meseleleri tet- kik etmiştir : Lokarno meselesi, zecri tedbirler meselesi, Avusturya - Almanya pak tr meselesi, Sovyetler Birliği ile o- lan münasebat meselesi, Montrö Bo- ğazlar konferansı meselesi, Milletler Cemiyeti paktının tadili meselesi ile Romanyanın Fransa, - Lehistan, Kü- çük Anlaşma ve Balkan Antantı ile ittifakından doğan muhtelif mese- leler. dır. Romanya hükümeti muvafakatını bildirmiştir. Bu ilk muyaffakiyete bakılırsa nihaf anlaşma hemen he- men kati gibidir. k Romanyanın vaziyeti Montrö, 16 (A.A,) — Havas A « jansı bildiriyor: Romanya bugün, dün kabul edilen anlaşmaya iştirak ettiğinden konfe- ransı hâberdar etmiştir. Halen bilinmiyen yalnız Yugoslav hükümetinin kararıdır. Fakat siyasi müşahitlerin dediklerine göre Yugoös- lavya da muvafık bir hattı hareket ittihaz edecektir. Çünkü dün varılan anlaşma hiç bir suretle Balkan dev- letlerinin emniyeti için tehlikeli bir mahiyet arzetmemektedir. Nihayet Bulgaristan bazı ihtiraz kayıtları serdetmişse de Yugoslavlar tarafından verilen teminat üzerine mutmain olduklarmı bildirmişlerdir. Titülesko Montröye dönmiyecek- tir. Titülesko, konferansta vaziye - tin iyileşmesi üzerine Montröde bu- lunmasına lüzum kalmadığı kanaa - tindedir.