3 Temmuz 1936 Tarihli Tan Gazetesi Sayfa 4

4 Büy Türk inkılâbı NR Başlarken No.7 ülker Yazan : Ziya Şakir Kuvayı İnzibatiye başlıca üç unsurdan teşekkül etmekte idi Hükümetin emirlerini infaz maksa Öile, vazife ifa ederken, vefat eden - ler (şehit), yaralanıp mal ka - lanlar (gazi) addedilecek.. Efrat ve küçük zabitlerden şehitlerin aileleri- ne -derhal- dört yüz lira; gazilere | de -yine derhal. üçyüz lira verilecek ti. Zabiten ve ilmeraya tediye edile- cek şehitlik ve gazilik mükâfatı ise, beş yüz liradan başlıyarak bin lirâ- | ya kadar yükselmekte idi, Damat Ferit Paşa hükümeti, Ku- vayi İnzibatiye için (bir miyon, iki yüz elli bin sekiz yüz, otuz altı) adet | (lirayi osmani), (tahsisatı fevkâla- de kabul etmişti. (Lirayi osmani) diyoruz. çünkü; İngiltere hükümeti, «simdiye kadar, muhtelif namlar altında kendisinden dolandırılan paraları nazarı dikkate almıyarak -henüz ne olacağı belli ok miryan bu meçhul kuvvet için bir tek | İsterling bile feda etmek niyetinde değildi. Onun için Padişah Vahdettin Ve Ssdrazam ve Harbiye Nazırı Da- mat Ferit paşa, bu (bir milyon kü- sur) Bralık tahsisat: fevkâledeyi (Harbiye Nezeretinin 1338 senesi tahsisatmm, bilmem ne faslından) sarfedeceklerdi. İste, işin asıl gülünç noktası da, burası idi... Hükümetin, bütün nüfuz ve hükümranlık aahası; sadece Bo - ğaziçi sahillerine İnhisar etmi; işti. Us | mumi harpten yeni kurtulan ve he- | müz belini bile doğrultamayan İstan- bulun iktisadi hayatı, büyük bir tes zebzüp içinde idi. Vergi toplamaya giden tahsildarlar, ekseriya borçlu - lerin gırtlak gırtlağa gelmekte; po- Hs karakolarında ve mahkemelerde sürüklenmektelerdi.. Hükümet me- Murları, aylardanberi maaş alamı - yorlardı. Aç kalan mektep hocaları grev yapmışlar: İstanbul ilkmektep- lerinin dörtte üçünü kapamışlardı.. Hal ve ahval bu merkezde iken, (Ku- vayi İnzibatiye) dolabı nasıl dönecek bunun suyu nereden gelip, nereye gidecekti?... Fakat İstanbulda yasıyan işsiz, güç 8üz, sefil, perişan bir zümre vardı ki: bunlar, uzun zamandanberi aç mide- lerinin ıstırabile inim inim inlemek- telerdi... Ve bu aç ve sefiller; ne hü- | kümetin tahaldatmı, ne de Ferit Pe- ganm dolabın: düşünecek halde de- gillerdi. Onun için Ferit Paşanın açlığı (Kuvayi İnzibatiye) gönüllü bay - rağınm altına toplanıvermişlerdi. Tıpkı, eşe üşüşen kargalar gibi... Arpalıklarm muntazam verilme » mesi yüzünden imanları gevremiş 0- lanlar, (.mahiye.. 75 adet, Yirayı osmani maaş ve bir miktarda yem bedeli) ni duyar duymaz; der- hal şahlanmışlar.. cübbelerinin etek- lerini bellerine toplar toplamaz; har- biye nezarelinin meydanına can at- mışlardı. Teşekkül edecek olan bu kuvvet tam manasile (Piyer Lermit) ordu #una benziyordu. Arada bir fark varsa o da, bu ordunun ön safların- da, Halifenin ve Hürriyet İtilâf “fir. kası siyasetinin mümessilleri “olan (75 lira aylıklı birçok Piyer Lermit) lerin bulunması. ve bunların (haç) larmm koltuklarının altında saklan» masmdan ibaret bulunuyordu. Büyükderede (Niktar alayı) nami le bir alay teşkiline girişilmişti. Bu & layın giydirilmesi ve silâhlandırılma #t için Yunan ordusundan çok büyük yardım temin edilmişti. Artık, Türk milletinin karşısına Yunan ordusu i- le Halifenin inzibat kuvvetleri res - men ve müştereken geçecek. Türk milletinin göğsünü, bu iki müttefik süngü delecekti... Niktar alayının ba şma, -o tarihe kadar fazileti ve ha- | miyeti ile tanıyanların hürmetini celbetmiş olan çok maruf bir şey- hin oğlu geçirilmişti. Maksat, onun manevi mevkiiinden istifade etmek- ti, Görülüyor ki Halifenin riya ve iğ- fal kudreti, en necip kalpleri bile id- | 1âl ve İfsnda kffi gelmiş. böylece | ve her nasılsa aldanârsk bu cereys- | na kapılan safdillere, Hak ve haki- katin meydana çıktığı günden bugü ne kadar devam &den- acı nedamet ytırapları vermişti. Muhalefet rüesası, Ankaraya kar- | kilât işi, pek ağır gidiyor; şı hazırlanan bu taarruz hareketleri | ni kâfi görmüyorlar; Sadrazam Da- mat Ferit Paşadan, daha celâdetkâ rane icraat bekliyorlardı... Bilhassa Hoca Zeynelâbidin Efendi, Babıâli- yi tenkit ediyor; kendisini ziyarete giden, sabık Konya valisi Ali Riza ve Ankara valisi Muhittin Paşalarla sair zevata: — Efendim!.. Hükümet ağır dav. raniyor, Hiç bir işte ciddi ve büyük bir dirilik gösteremiyor. Eğer, beş on gün zarfında memleket dahilinde işleri esaslı bir surette tasfiye ede mezsek, büyük bir felâket karşısında kalacağız. Sulh işlerinde de acı bir hezimete maruz kalacağız. Belki de, tamamen taksime uğrayacağız. Diyordu, Halbuki Babiâli sulh işlerile meş- gül olmayı da ihmal etmiyordu. Esa sen bu meselede, meşgul olacak bir şey varsa, o da sadece sulhü imza edecek olan murahhasları tayinden İbaret bulunuyordu. Paris konferansma gittiği zaman, M. Klemânsodan yediği acı tokadı çarçabuk unutuvermiş olan Damat Ferit Paşa, şimdi tekrar konferan- 88 gidecek olan heyete bizzat kendisi ni reis tayin ediyor; vilkelâdan Da- hiliye Nazırı Reşit Beyle, Maarif Na ztrı Fahrettin Beyleri de azi olarak beraber alıp götüreceğini söylüyor» du. Fakat bütün bunlar, teşkil edi. len (Kuvayi İnzibatiye) nin, Ankara ya karşı yapacağı hareketin neticesi ne talik ediliyordu. Yalniz, Kuvayi İnzibatiyenin teş- matlüp olan: sür'ati gösteremiyordu. Bilhas- sa zabit tedarikinde müşkülüta tesa- düf ediliyordu. Gönüllü olarak müra caat edenlerin, hiçbir kıymet ve 8 - bemmiyeti haiz olmıyan birtakım cahil, serseri ve Âcizlerden mürek- kep olduğu görülüyordü. Buna binâen bükümet şöylece res-| mi bir tebliğde bulunmak mecburiye- ti hissedi; e (Üç güne Kadar; harbiye nezareti- ne müracsat ederek isbatı hüviyet ve mevcudiyet etmiyen erkân, üme- ra ve zabitan, mesleki sskeriyeden tart ve seferberlik emrine ademi İn- kiyatlermdan dolayı da divanı harbe tevdi edileceklerdir.) Hürriyet ve İtilâfçılar, bu tebliği kâfi görmüyorlardı. Damat' Ferit Paşaya müracast ederek: — Paşa hazretleri!.. harbiye neza retini deruhde buyurduğunuz güh- denberi, siyasette büyük bir tahav- vül hissediliyor. Bu da milletin, an- cak şiddet pol'tikasile İdare edilebi- leceğini gösteriyor. .İlk Uç sadaret devrinizde bir hayli tecrübeler gür- dünüz. Bundan sonra da tetbik edi- lecek icraatta gecikmeyiniz... Mus- tafa Kemal Paşa ile arkadaşlarını gi yaben divanı harbe vererek idama mahküm ettirmek istiyorsunuz. Â - Tâ... Fakat, divanı harpten alacağınız hüküm, ancak bir İlâmdan ibaret ka- Incak, Haltâ, bu hükmün infaz o Tunmaması, buradakilerin de cür'et- lerini artırarak, Anadoluya firarlar daha sıklaşacak. Bu #urtele bütün münevverler Anadoluya taşmacak... Onun için Anadolu Üzerine bir hare- kete girişmeden evval, İstanbulu te- mizleyiniz. Hükümetin, şevket ve sat vetini gösteriniz. (Arkası var) TAN ABONE VE İLAN ŞARTLARI, mailir. Küçük MNüinlarm $ eatırlığı bir hk 30 kuruştur. 5 satırdan fa? Memleket harıcma sigortalı abone yazılmaz. Günü gecmis nüshalar $ kurustur KUŞBAKIŞI Payyonlar ve oparlör Büytik panayırlarda, sergilerde, u- facık - fısıltılarm, mânasız mırltıla - rın yanyana, gelmesinden doğan mu- azzam bir gürültü vardır, Adımhaşı yol kesen pavyonların alacalı bula- calı venklerile körüklenen bu gürül- tünün baş döndürücü ihtişamını yal nız bir tek kuvvet giderebilmiştir: — Oparlör, Oparlörler panayir ve sergilerdeki dalgalanan yorucu ve mânasız gü - rültüyü gölgede bırakan seslerile bü nevi yerlere musikinin geniş kanat- tarımı açmışlardır. Avuç içi kadar bir plâktan koca bir gök gürültüsü çıkaran oparlör buğün açılacak olan yerli mallar ser gisinde de tahtına kurulmus, dev se- sile şarkılar söylüyor. Yaylı araba -| cıklarmda uyuyan bebeklerin güneş- lendikleri, renkli kum bakraçlarile gürbüz çocukların oynadıkları Tak - sim bahçesinde yer «inn pavyonlar| bu dev sesin yanında nekadar cüce kalıyorlar, Oparlörün her notası bu pavyonların kontrplike kaburgala - rım sarsıyor, Taksim bahçesinde oparlörün hak kından gelemediği, bir tek pavyon yapılmış; İnhisarların büyük bir zevk ve itina ile yaptırdığı pavyon. Hakikaten bu gök gürültüsünü an- dıran oparlörden yalnız onun perva- sı yok. Bu pavyon Nazım Hikmetin Hazer'indeki kayıker gibi: — Kendinden emin, Taksim hah- çesinin bir köşesinde bağdaş kurup oturmuş! Bedri RAHMİ “Tahsin Uzer Hopada Viçe, (Tan) — Umumi Müfettiş 'Tabsin Uzer, beraberinde Çankırı Saylavı Mustafa ve diğer zevat bu- lunduğu halde dün akşam buraya gelmişlerdir. Misafirler bugün Ho - paya hareket etmişlerdir. Istanbul 4 cu İcra Memurluğun- dan : Tamamma 3000 lim. kıymet takdir edilen Un oKapanında Hoca Alaettin mahallesinde Hacı Kadm sokağında 563 Ada 18 Parsel eski 79 yeni 87 kapu No. lu meyden 104 Ki in metre murabbsa Bağ bil a Sri m neee BŞK kkânı ve kismen Ömer. Lütfinin Cz hanesi sol tarafı Hafız Hali- nin maa aralık ahşap hanesi arkası Mehmet Kasım ve zevcesi Zehranm hane ve bahçesi cephesi Hacı Kadın sokağı ile mahdut bir bap Firmin 57600 hisse itibarile (18968 hissesi satılacaktır. Evsafı: cephesi enme kân demir kapu istör kepenkli mer- mer tezgâhir ve arkasma bir ücek ve talaş deposu vardır. Birinci kat bir hamurhane bir oda bir #ofa, I- kinci kat: bir sofa iki oda bir halâ- sı olup elektrik tertibatı vardır. Su yolu yoktur tamamı halen ayda 30| ilira kira getirmektedir. Mezkür his- | se açık arttırmaya vazedilmiş oldü- | ğundan 12-8.936 tarihine müsadif İ çarşamba günü saat 14 ten 16 ya kadar dairede birinci arttırması ic- ra edilecektir. Arttırma bedeli kıy- meti muhammenenin. yüzde Töni bulduğu takdirde müşterisi üzerin- de bırakılacaktır. Aksi takdirde en | son arttıranın taahüdü baki kal- mak üzere arttirma 15 gün müddet» le temdit edilerek 27-B-936 tarihine müsadif perşembe günü saat 14 ten | 16 ya kadar keza dairemizde yapı» lacak ikinci açık arttırmasında art- tırma bedeli kıymeti muhammenenin yüzde 75 ni bulma- dığı takdirde salış 2290 No. lu ka- nun ahkâmma tevfikan geri bırakı- Im, Satış peşindir. Arttırmaya işti- rak etmek isteyenlerin kıymeti mu- hammenenin yüzde 7,5 nispetinde pey akçesi veya mili bir bankanm teminat mektubunu hamil bulunma- ları lâzımdır. Hakları 'Tapu sicili i- le sabit olmıyan ipotekli alacaklarda diğer alAkadaranm ve irtifak hakkı | sahiplerinin bu haklarını ve hususile İaiz ve masarifa dair olan iddiala- rını evrakı müspiteleri (ile birlikte ilân tarihinden itibaren nihayet 20 gün zarfında birlikte dairemize. bil- dirmeleri lâzımdır. Aksi takdirde hakları Tapu sicili ile sabit olm yanlar satış bedelinin paylaşmasm— dan hariç kalırlar. Müterakim ver- gi, tenviriye, tanzifiyeden mütevel- lit Belediye rusumu ve Vakıf icareşi ve yirmi senelik Evkaf taviz bede- li mişteriye aittir. Daha fazla ma- lhmat almak isteyenler ilân tarihin- den itibaren herkesinin görebilmesi için dairede açık (bulundurulacak arttırma şarinamesi İle 34 - 3452 No. lu dosyaya müracaatla mezkür dosyada mevcut vesaiki görebilecek leri ilân olunur. (24082) İğ | postalardan başka Istanbuldan iki İzmirde salça fabrikası kurulması iç in tetkikler İzmir, (Tan) — İzmir ve havalisindeki sebze bahçeleri çok müşkül va- siyete düşmüşlerdir. Satılmak Üzere sü bir hanlara getirilen domatesler, kilo- bile slier bulamamaktadır. Bu mallardan bir kısmı 1s. tanbula sevkedilmiş, fakat orada da İyi fiyatla satılamadığı anlaşılmış- tr. Yaş sebze ve meyva kooperatifi, İzmirde bir salça fabrikası tesisi imkânları etrafında tetkiklere başlamıştır. Kooperatifin Idare meclisi, yakmda umumi bir toplantı yaparak bu-meseleyi görüşeceklir. Koope- ratif, bu sene yaş razaki ve siyah Üzüm ihracı için hazmlıklara başla” mıştır. Sanat mektebi mezunları Konya, (Tan) — Mmtaka san'at mektebinde bu seneki mezuniyet im- tihanma 25 talebe girmiş, bunlardan rm dokuzu tornacı ve tesviyeci, beşi 20 si muvaffak olmuştur. Mezunla- dördü de dökümcü, ikisi marangoz, demircidir. Karaman ortamektebinden de bu sene 36 genç diploma al- mişt Karaman ort galdığı için artık iht rştİryam ktehi binası, talebe mikter: günden güne ço- cak bir vaziyete girmiştir. Bu 88 De mezun olan talebeler, bir veda müsameresi vermişlerdir. “Adapazurıteneszüh trenleri Kor! hafta daha çok rağbet görüyor Pazar günü Adapazarı istasyonunda İstanbul yolcularını bekliyenler Adapazarı (Tan)—Devlet demiryol larmın geçen yıl başladığı ve bu ay başmdanberi tekrarladığı İstanbul - Adapazarı tenezziih trenleri her haf- ta daha bliyük bir rağbet görmekte- dir. Her Pazar Adspazarma, günlük İzmitten de bir gezme treni gelmek- tedir.Her ayın ilk Pazar günü, Ada- pazarından İstanbula ayni şekilde bir tren kaldırılmaktadır. Bu trenler halkm bu yazen'alâ- ka gösterdiği gezme vasıtaları olmuş tur. Adapazarlılar, kendi tenezzüh- lerinin ayda birden ikiye çıkarlma- si istemektedir, Adapazarında lik maçları Adpazarı (Tan) -- Lik maşlarımam ikinci haftasmda Sapanca Yeşil yurt ile Ada idman yurdu karşılaşmıslar- dır, Sapanealılar, Ada idman yurdu. na 4 - 1 yenilmişlerdir. Ada gençler birliği - Geyve idman yurdu maçı- nı da Ada gençler birliği 4 - O kazan- mıştır. p TEPEBAŞI 4 Temmuz yarınki MAT Yeni VARYETE TRUPU'nun temsili münasebetile BUYUK GALA SUVARESİ 6 LUCKY Giris —FERRY THE DARRAS DAN-. CERS DELYA ve DRAGOR Leo Marjane THE HANSENS COSTELLOS Poldy JULİA REYES — CHİOUİTA ve ROMANEE, MİMİ MUMM. 3 MEXİCANOS 4 İVANOW'S Hergün saat 17 buçukda Maestro URZİCEANU'nun idaresinde ve ve Soprano MİNA NİCALAU'nu iştirakile 8 kişilik ÇIGAN ORKESTRASI APERİTİF KONSER. Lokantanm taraçasmda DINE KONSER tabldot 150 kuruş Her Cumartesi ve Pazar günleri 17 de bütün VARYETE programile BAHÇESİ Cumartesi akşamı tarafmdan Dühuliye - Serbesttir. IN E MEMLEKET MANZARALARINDAN: Kastamonü MEMLEKETTE “TAN, Somada tarihi bir cami harap oluyor Soma, (Tan) — Somadaki tarihli eserlerin en san'atkâranesi, şüpht yokki, Emir Hızır Bey camidir. Bi cami, iç ve dış tezyinatı ve yapılış itibarile görülmeğe değer bir eser dir. Ne yazık hi, bu kıymetli ese" rin yapılış tarihini aydınlatacak hiç bir vesiha mevcut değildir. Mevcut olanları da Soma yangınında yan * muştar, Yalnız, camiin üzerindeki kitabe“ de tamir tarihi hicri 1206 olarak gösterilmiştir. Tamiri yaptıran d4 Süleyman Bey isminde bir zattır. Cami duvarlarnın iç ve dışındaki tavan tezyinatını teşkil eden tabld ve resimlerdeki ahenk bugünü modern resim üstatların: hayrett4 Batan seirleri üstatlarının elinden çıktığına şüphe yoktur. Duwarlardaki tablolarda bilhassa Ege bölgesi mahsalâtındai” olan üzüm, ineir, şeftali ve saire g” bi yemişler göze çarpmaktadır. Ancak, cami halen çok bakıms(4 ve harap bir haldedir. Bugün hif bir san'at muhabbetinin himmetini mazhar olmıyan bu cami, evkaf idi resinin birkaç defa yaptırdığı keşif lerin neticesinden de istifade ede * memiştir. O güzel tablolar örün cek yuvaları ile kaplanmış, tozdaf görünmez bir hale gelmiştir. Bİ kiymetli eseri, harabiden kurtar * mak hususunda alâkadarların na“ zarı dikkatini celbederiz. i a İl Adapazarında Kızılay haftası j Adapâzarı (Tan) — Kızilay haf tası pazar günü Adapazarında başl mıştır. Spor alanında bir canbaz he yeti Kızılay haftasmm ilk eğlencö sini teşkil etmiştir. TEŞEKKÜR Haseki Nisa hastanesi eczacı b şılığndan mütekald (o Şeyhüleczad” yan Kalemci oğlu Ali kle vefatmdan dolayı diinkü gün coni ze merasimine iştirak eden meslel daşlarımla ahibba, evidda ve ibv# nına ve bizzat veya yazı ile ti te bulunan zevata minnet ve şükraf larmızı birer birer ifaya şu kederi günlerimiz meni olduğundan bu bö susda oerldei feridelerinin tav tunu rica eyleriz. Zevcesi; Fatma - Kızı: Necmiyt Oğlu: Mehmed Fahreddis DOKTOR Kemal N. imre